Цветок в мегаполисе

<Кветка ў мегаполісе>               

                Небо не может быть серым – серы лишь тучи…
                Юлия Артемова

1. Autumn and the sity

У горад уварвалася восень. Яна павольна запоўніла праспекты, дарогі, нават кожную маленькую вулачку, схаваную пад покрывам апошняй зелені ды нязграбных дробных дамоў.
Ніякіх цудаў не было. Быццам старая пласцінка ў старадаўнім грамафоне, шыпелі даждамі, ледзь цягнуліся ледзяныя дні. Часам восень вар’яцела і дзіка танчыла сярод шматпавярховых джунгляў. Тады сваволіла ўсё навокал, нават лісце зрывалася з любых галін пад колы аўтамабіляў. Яго рэзалі на дробныя кавалкі сотні хуткіх таксі, аўтобусаў і паласатых тралейбусаў, жавалі тысячы чаравікоў, бязлітасна знішчалі дворнікі. А потым прыходзіла цішыня, якая, напэўна, жыве ў самай глыбіні падсвядомасці. І ў гэтай цішы людзі вучыліся бачыць саміх сябе. Вось як здараецца!
Нецэнзурная моладзь з «кроплямі музыкі» ў вушах і мабільнікамі на шыі. Файны стыль і брыдкі густ. Прыбітыя жыццём старыя з вялікімі торбамі ў кашчавых руках. Скандальныя мацяркі і ачмурэлыя алкаголікі з чырвонымі вачыма. Смешныя міні-алігархі і заклапочаныя ахоўнікі парадку. Аднойчы на іх галовы зваліўся цяжкі туман, і тады кожная травінка затрымцела ад бязладнага шуму і злоснага холаду. А яны, гэтыя гарадскія жыхары, бачылі толькі размытыя "зебры" дарог. Восень рабіла гэтым мілым чалавекаробатам штучнае дыханне: яе подых дакранаўся да дэфіцытнай зямлі, потым збягаў у самую глыб, і цягнікі метро разносілі яго па ўсёй акрузе. Нібы маленькія вар’яты-тэрмінатары, былыя азяляняльнікі горада хадзілі па газонах і знішчалі апошнія кветкі, тыя, якія не паспела праглынуць здрадніца-восень. Горад засынаў…

2. Неба на зямлі

…Горад засынаў. А недзе на ўскраіне ў акіяне панурых сосен працягвалася жыццё, магчыма, адзінае ва ўсім абыякавым сусвеце. І шумела ігліца на галінках, і шапталася сухое лісце, прыслухоўвалася моцна… Апошняе племя восеньскіх кветак вяло размову.
- Хутка прыйдзе мой сябар! – наіўна цешыўся Васілёк і гучна смяяўся ў зябкім паветры. Астатнія расліны недаверліва глядзелі на яго, дзівіліся, але разумелі, што гэта не звычайная дзіцячая хлусня.
- Напэўна, затрымлівае надвор’е! – апраўдвалася кветка. – Ведаеце? Так бывае: гульні канчаюцца, а працягваецца… жыццё.
- Што ты такое кажаш?! – насмешліва папытаўся ганарлівы Зверабой. Паслухай старэйшых: ніхто ўжо сюды не прыйдзе! Наш лёс – памерці сёння, каб уваскрэснуць зноў. Гэта вечны закон расліннага жыцця: нас ірвуць тысячы рук, але ж мы вяртаемся нанава. Нас нішчыць восень нарэшце. Чаго ты чакаеш, дурненькі? Бачыш, хутка вецер збярэ гэтых дзьмухаўцоў да сябе, хутка маленькі ляднік скуе нашы з табой карані і апошнія пялёсткі сіратліва лягуць у снег. Так усё скончыцца, і ўсё зноў пачнецца. Расліна – насенне – расліна… Разумееш?
- Канешне! – узрадавана адказваў Васілёк. – Хутка ён прыйдзе – і ўсё пачнецца…
Зверабой толькі зрэдчас шапацеў сваімі шматлікімі, нібы пакрытымі іржой, галовамі. Дзьмухаўцы бязмэтна і жаласліва глядзелі вакол сябе. А рамонкі проста бязглузда ўсміхаліся пакамечанымі ветрам вочкамі.
- Я ведаю, ён здзяйсняе мары! – не здаваўся Васілёк, і яго чароўныя пялёсткі файна развіваліся ад ветру. Цудоўны кудлаты стыль і бясспрэчны густ.
- Замаўчы! Раздраняеш ужо! Марыць – гэта заўсёды, асабліва для твайго бессэнсоўнага існавання. – усе разам раўлі дзьмухаўцы.
- Не! Вы толькі паслухайце: ён палюбіць кожнага з нас, гэты сябар! Будзе берагчы ўсіх нас! Вось як здараецца!– казаў Васілёк.
І ўсе навокал бессаромна рагаталі з яго і трымцелі паўсухімі галовамі.
Прайшоў тыдзень…

**************************

…Прайшоў тыдзень. І ўжо ўсё поле, увесь лес задрыжаў ад смеху з гэтага маленькага бяскрыўднага хлопчыка-васілька. «Гы-гы-гы-ы-ы», «ха-а-ха-а-ха-а-а» чулася паўсюль.
- Я веру, што ён прыйдзе, мой самы лепшы сябр, я ведаю, што ён здзейсніць маю самую запаветную мару!..
Хутка той бессаромны смех стаў нагадваць вар’яцкі рогат. Кветкі не маглі ўжо спыніцца. А вецер паціху збіраў адну за адной душы дзьмухаўцоў, скруціў рамонкі ў рыззё, а стары зверабой жудасна скамянеў са сваёй ганарлівай усмешкай на твары.
Кастрычніцкая шэрасць нізка вісела над гэтым мёртвым, пейзажам. Назаўтра самотны Васілёк упершыню заплача…Толькі яго не кранула кашчавая рука восені. Ён застаўся адзін…

**************************

…Ён застаўся адзін. Ён чакаў. А шумныя ветры несліся без усялякіх прабачэнняў. Навокал хадзілі дажджы.
Першая кропля ўдарыла па твары Васілька – і ён адразу прачнуўся ў яшчэ больш няўтульным абыякавым сусвеце. Затым тысячы кропель склаліся ў тугія ніці, якія стваралі дзіўныя ўзоры з штучных вогнішчаў ранішняга горада. Sometimes my dreams like waterfall. Нечакана рэзкі вецер разарваў хмару на дзве паловы, і блакітнае-блакітнае неба проста ўварвалася ў шэрую восень.
- Я ведаў, што ты прыйдзеш! Ведаў! – крычаў друзлы Васілёк. – Чаму ты плачаш, сябар?! Давай плакаць разам! Мы здзейснім нарэшце ўсе нашы мары. Ці хочаш, мы вернем маіх зямных таварышаў? Яны добрыя, гэтыя кветкі, толькі зусім згубілі веру, таму і не трэба было слухаць іх. А ведаеш, я сёння зранку зірнуў у тваю вялізную далячынь! І расчараваўся. Вось так здараецца: мары аднойчы заканчваюцца і надыходзіць ява. Раней я лічыў, што гэта ты, НЕБА, адлюстроўваешся ў маіх вачах, а выявілася – зусім наадварот… Проста надыходзіць новая вера. Я ведаю, мы – ніхто, мы – паасобку. Мне жыць на зямлі, а табе там, у вышыні… А калі ты захочаш мяне забраць да сябе, ты забярэш мае пялёсткі, маю душу, мае мары. Але жыць я буду тут. Але ж так добра, калі нехта разумее цябе, калі ёсць каго чакаць.
Ён не паспеў нават дагаварыць. Моцны парыў ветру сарваў апошнія блакітныя кудзеркі і кінуў іх у самае неба, у вялікую далячынь, якая заўсёды хаваецца ад восені за хмараю, якая поіць зямлю зорным малаком напрацягу доўгіх летніх начэй і лашчыць месяцовым святлом. Невялікі кавалачак неба на Зямлі вярнуўся да сябра… Так бывае…

3. Куды знікаюць людзі?

… Так бывае. Калі нехта вяртаецца, значыць, ён памятае. А калі нехта памятае, значыць яго трэба чакаць.
Знікаюць не кветкі, не людзі – знікаюць у шэрых восеньскіх клопатах дня нервовыя клеткі, а разам з імі – добрыя ўспаміны, пачуцці. Вось як здараецца… І праз дзесяткі год!..

4. Кветка у мегаполісе

…І праз дзесяткі год Васілёк жыве на тым самым месцы. Навокал яго – шматлікія хмарачосы, якія вядуць чалавека да самога сябе, да самага неба, да васільковага сябра. Тысячы незвычайных машын бягуць у паветры па сваіх справах. Усюды камяні і жалезабетон. Знікла ў граніце глеба, на якой жылі рамонкі, дзьмухаўцы, зверабой… Але пасярод вялікай плошчы раскінуўся маленькі садок як успамін аб мінулым. Відаць, калі знікаюць успаміны – знікаюць і людзі. Тут, сярод экзатычных замежных раслін і звычайных садовых кветак, цвіце някідкі Васілёк і паўтарае ў блакітную далячынь:
- Я заўсёды буду чакаць цябе, сябар! Я заўсёды буду.
Магчыма, праз тысячы год іншыя цывілізацыі знойдуць у ледніках вялікіх мегаполісаў гэты кавалачак неба на зямлі і прачытаюць на ім прыгожы надпіс:

«Небо не может быть серым –
серы лишь тучи…»

А ведаеце, так бывае. Мары заканчваюцца і пачынаецца…
восень у шэрым мегаполісе…