Нуржиян Айтекешованын емшi болуы

"Пайдалы ілімдерді уйретуші адамдардын куналарын кешіруді арбір зат, тіпті теніздегі балыктар да жалынып сурайды".    

Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

\\Халыкаралык «Ата жолы» козгалысынын ан тумары\\

Ані де, созі де маркум: Аділбек Толегенулы Нысанбайдікі

Казак елі назарында Алланын,
Ата жолы – Ардын жолын тандагын.
Бізге жеткен аян болып тылсымнан,
Аманаты ол, Арыстанбаб бабанын.

Кайырмасы:

Адал жандар, тебіренсін толгансын,
Оз антына адал болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Ата жолдан аттап кеткен онбайды,
Аруактар тазалыкты колдайды.
Аластайык азазілді мазірден,
Аз гумырда, адасуга болмайды.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Ата жолда сертімізде турамыз,
Неге біздер сынактарда сынамыз.
Берік устап ата-дастур салтымды,
Жамандыкты жер бетінен сызамыз.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Артта калды, киын кезен актандак,
Ата жолы болашакка баспалдак.
Казак елі, Казакстан жерінен,
Адамзатка алтын гасыр басталмак.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

 

Кыскаша омірбаяны

Нуржиян Тілегенкызы Айтекешова 1962 жылы казаннын 2 жулдызында Батыс Казакстан (Орал) облысынын Фурман ауылында дуниеге келген. Негізігі мамандыгы акушер. Акесі Тілеген Толегенулы омір бойы бухгалтер болып кызмет істеп, ел журтынын абыройына, курметіне болінген, 8 баланы канаттыга какатырмай, тумсыктыга шокыттырмай тарбиелеп, баріне жогары білім алып берген абзал азамат.

Казір курметті демалыста. Тілеген ага рухани озін-озі керемет дамыта білген, оз жанынан олен шыгарып жас жеткіншек урпакка патриоттык талім-тарбие, имандылык жолына уйытып – ел баскарган косем, топты жарган токпе шешен, дарын иесі, ерекше касиеті бар аксакал. Осы ерекше касиеті тунгышы Нуржиянга конган.  Анасы Балбосын Кабдолла кызы уй шаруасымен, бала тарбиесімен шугылданып от басынын уйыткысын кіргізіп отырган аяулы жар, асыл аже.

Тілеген аксакал мен Балбосыннын – Нуржияны дарігер, Светланнасы жогары білімді зангер, Толкыны жогары білімді инженер-технолог, Бауыржан белгілі прораб, Динарасы мен Элмирасы жогары білімді экономист, Мержаны технолог-инженер, казір жеке касіпкер, Біржаны жогар білімді зангер. Кадірлі Толеген ата мен касиетті Балболсын аженін 15 немересі бар, мауелі жеміс беріп осіп-орбіген аулеттін бакыты атасы мен кеменгер ажесі.

Куйеуі Бауыржан Кабдыкайулы Айтекешов – мамандыгы жогары білімді мал дарігері. Улы Нуржан жогары білімді инженер-механик, Елжан студент.

Нуржиян жас кунінен коп киыншылык коріп ауырады. 1996 жылы шашы тугел тусіп калады. Шашынын тусуі тобесінен басталды. Тобесіндегі ембегі (родничок) жукарып, кішкентай жана туган баланыкі сиякты былкылдап калады.   Акесі кызыма дуга салынды деп «Ак анага» алып барады. Осы жерде сегіз ай ем алады. Туркістанга барып келгеннен кейін шашы кайта шыгып ембегі катайып жабылады.   



«Ак анадан» емделуі

Нуржиян жас кунінен коп киыншылык коріп ауырады. 1996 жылы шашы тугел тусіп калады. Шашынын тусуі тобесінен басталды. Тобесіндегі ембегі (родничок) жукарып, кішкентай жана туган баланыкі сиякты былкылдап калады.   Акесі кызыма дуга салынды деп «Ак анага» алып барады. Осы жерде сегіз ай ем алады. Туркістанга барып келгеннен кейін шашы кайта шыгып ембегі катайып жабылады.   
«Ак ана» Нуржиянга: «Сенін бойында касиетін бар, оны устау керек», – дейді.
– Жок, мен касиетімді алмаймын. Тек Аллага кулшылык етіп, Алланын жолымен журемін.

Нуржиян Аллага кулшылык етіп, бес уакыт намазын окып, таза имандылык жолымен журеді. Онан сон кайтадан демікпемен ауырады (бронхиальный астма). Сойтіп жургенде бір коршісі «Енбекші» ауылындагы егделеу келген емші турік айеліне алып барады.
– Балам, сенін бойында касиетін бар. Устамасан болмайды. Озіне киын болады. Казір аруактардын жолы оянып жатыр, бес ата деген киелі аталар аруактары оянды. Тым болмаса бес атанын басына барып батасын ал.

– Апай, менін куйеуім осыны тусінбейді, озіме шатырын кетіп калган деп урсады.
– Олай болса, куйеуінді менін алдыма алып кел, ауселесін коріп алайын.
Нуржиян Бауыржанды алдап-сулап емші турік айеліне апарады.
– Сен бала неге айеліне кыжалат саласын? Неге алдынан шыгасын? Білесін бе, бул баланын касиетінін сондай зор екенін. Сонын кадірін тусінбей журсін, сен бала!

Сонан кейін Бауыржаннын козінше:
– Балам, корыкпай кумалагынды шашып сойлеп, колына камшынды алып кісілерді емдей бер.
Бауыржан уйге келгеннен кейін:
– Ей, тауіп! Кумалагынды шашып жіберші, маган кумалагын не дер екен? – деп кунделікті келемеждеп мазактай берген сон, Нуржиян колына кумалагын устай алмай калады.

Нуржиян кундердін кунінде бес атаны іздеп шыгып, жол-жонекей сінілісі Света Тілегенкызы Толегенованын уйіне согады.  Барса бес атага барып келіпті. Коргендерін жырдай кылып айтып береді. Ол жерге Кулайхан деген кісі апарады екен, онын мекен-жайын, телефонын сурап алады да, сол кісінін уйіне барады.
– Балам, касиетін зор екен, буны устамасан болмайды. Сені бес ата баягыда колдаган екен.
Нуржиян есіне тусірсе айтканы рас болып шыгады.  «1990 жылы ес-туссіз ауырып (кома) калдым. Ес-туссіз жаткан кезімде, бір улкен келбетті, куміс сакалды аксакал келіп колын кабыргамнын астына дейін тыгып жіберіп кок бауырымдагы (селезёнка) тасымды алып операция жасады. Озім омір мен олімнін арасында жатсам да, барін сезіп, коріп жаттым. Ол кезде мен бес ата туралы тук те білмейтінмін».

Нуржиян ауырганга дейін майлы тамак жесе журегі айнып кускысы келеді екен, операциядан кейін озін курт жаксы сезіне бастайды. Ол озін емдеген, не оз ата-бабасынын, не нагашы журтынын бір аруагы екен деп шамалапты.
Кейіннен озін емдеген Туктібай атанын аруагы екенін бес атага барганда суретінен карап біледі. Туктібай атанын бейнесі тура суретте бейнеленген калпы екен.

Куйеуі айелін шакырса, дуга (тілек) устінде отырса да, дугасын токтатып куйеуінін алдына келуі керек. Куйеуі руксат бермесе айел напіл (каза болган) тута алмайды, себебі парыз оразаны руксатсыз тутады. Еркектен руксатсыз біреуге, бір нарсе бермесін. Егер берсе сауабы еркекке, кунасі айелге болып калады. Айел еркектен руксатсыз бір жакка кетпеуі керек, кетсе уйге келгенше періштелер лагнет айтып турады. Куйеуі залім болса да, ол уйге оралганша Алла тагала жане періштелер оган каргыс айтады. Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

 Бес атага барганнан сон, іле-шала Туркістанга сапар шегу керек болды. Ол кезде Нуржиян да, Бауыржан да жумыссыз болатын. Каражат жок. Енді не істеу керек?
Ар дуниені Алланын кудіретімен аталардын реттеп отыратынына Нуржияннын осы сатте козі жетеді. Бауыржан мал дарігері, жай кезде келмейтін адамдар, малдарын емдету ушін Бауыржанга кунделікті уш таулік бойы тыным таптырган жок. Бірінен кейі бірі, кун демей, тун демей уйлеріне шакырады. Сінбіруге де муршасы жок. Уш куннін ішінде біраз каражат табылды. Бауыржан рухсатын беріп, Нуржияннын калтасына жол пулын салып Туркістанга аттандырады. Ол кезде керуеннін жол пулы тапкан каражаттан сал кымбаттау болатын.

Нуржиян Кулайхан апайына телефон шалып:
– Апай, мендегі каражат біраз жетінкіремей тур, Туркістанга бара аламын ба?
– Тура-тур, мен баскарушылардан сурап корейін, рухсат берсе барасын.
Баскарушылар барсын деп рухсатын береді. Нуржиян калтасындагы  акшасымен, кезінде олемін деп жинаган 25 метр актыгымен жолга шыгады. Туркістанга осылайша аш-жаланаш екеніне карамай, барып зиярат етіп кайтады. Арыстанбаб бабанын басына барганда ата батасында: «Бала біраз кикандадын, енді кикандасан не озіне, не балана кор дайын тур». Нуржиян корыкканынан жылап: «Жок ата, осы ата жолында оле-олгенше кызмет істеймін», – деп ант беріп, Алланын берген касиетін кабыл алады.

Нуржиян Туркістанга барып келгеннен бір жылдан кейін, кайта оскен шашы уйпа-туйпа, киіз сиякты болып тарауга келмей калады. Акесі мен шешесі озінді-озін кутпейсін, шашынды тарамайсын, сен бір жынданып кагынып кеткен адамсын деп тусінбей кунделікті урса береді. Сонан сон озі ашылган Туктібай ата аруагынан шашын кесуге рухсат сурайды, сауал кояды: «Ата, сіз менін шашымды кесуге Алла тагаладан рухсат алып берінізші», – деп. Атанын жауабын бір апта тосады. Бір аптадан кейін Туктібай атанын аруагы: «Кайтейін, бул да бір Алланын берген касиеті еді, адамдарын кун бермей тисіп жатса бала, Алланын рухсатымен шашынды кес, бірак жарына кестір», – деді. Сонда Бауыржан 2,5 сагат бойы кайшымен кигалактап азер кияды. Бауыржан кесіп жатып: «Албасты, аке-шешен айтса айткандай, мына шашынды тарамай, уйыстырып киіз кылып жібергенсін», – деп урсады. Сонан кейін кайшыга ілінбеген шашты устарамен кырган кезде, жерге тускен кылтанак шаштар озінен-озі уйысып, бір-біріне жиналып топтаса бастайды да, бір бутінге айналады. Мундай кереметті корген Бауыржан тізерлей отыра калып: «Нуржиян, кешірші мені. Тусінбеушіліктен бір ангіме айтып едім, кайтып алдым», – деп уш кайтара кешірім сурайды.

Осы топтасып жиналган шаш та, кайшымен кесіліп уйысып калган шаш та казіргі куні Нуржияннын оз колында, келіп корген адамдар тан-тамаша калып, Алланын кудіреттілігіне, тылсым дуниенін бар екеніне шек келтіре алмай калады.

Нуржиян Тілегенкызы емші болып жан-танімен озінін абыройлы борышын аткаруда: талай пенделердін имандылык жолына тусуіне, талай пенделердін турмысын тузетуіне, кейбір пенделердін сабилі болуына, енді біреулердін созылмалы ауруларынан айыгуларына септігі тиіп журген аяулы да, адал, адамгершілігі мол, алдамшы дуниеге куныкпайтын емші кыздарымыздын біреуі.

Нуржиян Тілегенкызы Айтекешованын телефоны: +7 702 431 97 43;
Алматы облысы, Талгар ауданы, Панфилов ауылы Ш. Уалиханов кошесі №16