Сiз нелiктен тырысуыныз керек

Карапайым, кайырымды, таза, шыншыл, кудайшыл, аділетті, ержурек, мейірімді болып кала бер жане оз міндеттерінді кызган. Не нарседе болсын акыл мен ардын нускауымен арекет етуге тырыс, аркімнін игілігі ушін кам же. Омір кыска. Онын ен багалы жемісі – адамдардын игілігі ушін ізгілікті істер істеуден капы калма. Марк Аврелий

Баягыда біреу улкен гуламага барып, омірімнін сонына дейін бакытты жане сатті болуым ушін не кажет деп сурапты. Гулама осынын барі озінде бар деп жауап беріпті. Бакыт пен саттілік, молшылык пен табыс сырттан келмейтін, ішкі агымдар.  Біз омір суру ережесін жокшылыкка, аурушандыкка негіздемей, керісінше гулдену мен молшылыкты, мыкты денсаулыкты омір суруіміздін шарты етіп кабылдауымыз кажет.

Бiлiмдi уйрену жане ойлау жуйесін озгерту аркылы – байлыкка, шексіз бакытка жету  терен даналык ілім, осы ілімді жаксылап тусініп, сананызга сініріп, журегінізге уялатып, ми кыртысыныздын бір болігіне кашап жазып алмай: бакытты, даулетті, мыкты адам бола алмайсыз. Молшылык пен бакыт  бiлiмнен туындайтын: гарышпен, табигатпен ундесіп жаткан, купия сыры, унгыл шунгылы, калтарыстары коп ілім.

Дегенмен, аркiм дурыс тусiнiп, барлыгын кабылдап кетпесе де, Абай бабамыз тарізді, бул жазгандарымыздын жалпы журтка пайдасы болар деп умiттенейік.

– Адамнын алдына койган максатына байланысты кандай талаптар болуы мумкін?

– Адамнын максатына байланысты кандай талаптардын болатынына келейік. Аркімнін ой-орісіне байланысты сан килы талаптардын болатыны туралы данышпан Абай озiнiн кырык тортінші кара созiнде былай дейді:

«Талаптын iшiнде адам баласы кобiнесе басына кадiр iздеп, сол талапта болады. Бiреуі мал куып жатыр. Сарандыкпен, арамдыкпен, айтеуiр мал тапсам, «мал тапкан ердiн жазыгы жок» дейтугын, «малдынын бетi жарык» дейтугын макалга сенiп, халыктын турiне карай, ит те болса, малдыны соге алмайды деп, бул мал ;ам пайда, ;ам касиет болады бойыма дейдi. Мунысы рас, казактын оз кулкына караганда, бiрак адамдыкка, акылга караганда, казак тугiл, конiл жиiркенетугын iс. Осыган карай бiреу ер атанамын, бiреу кажеке атанамын, бiреу молдеке, бiреу бiлгiш, ку, сум атанамын деп, сол харекетте жур».

Ойшыл адамнын сана-сезіміне байланысты осындай ар турлi жаксы-жаман омiр талабы, ягни максаты болатынын корсетедi. Бiрак осылардын кайсысы болса да туракты емес, озгергіш-турлаусыз максаттар. Сондыктан булар озгермейтiн негiзгi максат бола алмайды. Албетте, булардын барлыгы да адам омiрi ушiн оте кажеттi екенi белгiлi. Адамда омірінін багытын аныктайтын, туракты жалпы бiр максат болса керек...

Менін Сіз жане окырмандар ойлансын деп койгым келген бірнеше сауалым бар. Олардын бірі: «Сіз неліктен тырысуыныз керек?» Балалар «Неліктен?» деген суракты жиі кояды. Бул манызды сурак осы сауалдан туындап отыр. Менін сурайын дегенім: «Неліктен ерте туру керек? Неліктен кажымай жумыс істеу керек? Неліктен соншалык коп табыс табу керек? Неліктен коп нарседен бас тарту керек?»

«Сіз неліктен тырысуыныз керек?» деген сауалдын ен дурыс жауабы: «Неліктен олай етпеске?» деген екінші сауал болып табылады. Омірінізде будан баска Сіз не істемексіз? Озініздін каншалыкты узакка бара алатынынызды неліктен байкап кормеске? Озініздін каншалыкты табыс таба алатынынызды не оки алатынынызды неліктен байкап кормеске?