Тамакты калай дурыс жеу керек?

Канагат – табигаттын одактасы жане денсаулыктын сакшысы.
 Абуль Фаради

–  Тамакты калай дурыс жеу керек?
 
– Адамдар тамакты дурыс жей алмайды. Озініз тамак ішкен адамдарды бакыланызшы. Олар тамакты тек ойланбай шайнап жута береді. Тамак ішу барысында басында неше турлі аласапыран ойлар жуйткіп журеді, ал журегі кым-кигаш сезімдерге толы болып, онымен коймай тамак ішіп отырганда  айтысып, дауласып жатады. Осылай олар озінін агзасынын жумысын бузады: бір де бір агым: ас корыту, уларды шыгару жане сол болетін бездердін жумысы дурыс журмейді.

Мындаган адамдар ауруларынын себептері, тамакты дурыс ішпегендіктен болатынын білмейді. Жануяларга каранызшы, тамак ішпегенше аркім оз ісімен озі ауре. Ал дастархан басына жиналып тамак іше бастаганда ангіме орбіп, кей кездерде бір-бірімен жанжалдасып та жатады.

Осындай шулы отырыстан кейін денен ауырлап маужырап уйкын келеді, барып демалуын кажет, ал кімге жумыска бару керек, ол кулыксыз кетеді. Ал дурыс тамактанган адам озін женіл, тамаша сезінеді.

Сіз сурайсыз: «Енді калай тамак жеу керек?».

Дурыс тамактану ушін озіннін ниетінді дурыстап алып дастарханга отырыныз. Тыныштыктын болганы колайлы. Ауызга алдымен салган асты саналы турде озі жутылып кеткенше асыкпай узак шайнаныз.

Ас жеудін басталуынын зор манызы бар.  Бастапкы жуткан корегініз ішкі мушелердін барін іске косатындыктан, тамакты ішпестен бурын жайлы жагдай жасаныз. Ешуакытта есінізден шыгарманыз, гулама Абай айтпакшы: «Адамнын адамшылыгы істі бастаганынан білінеді, калайша бітіргенінен емес», осы бастапкы каркында уйлесімділік болса, сонына дейін болады.

Тамакты абдан шайнап, асыкпай ішіп-жеу керек. Бул астын кортылуына да жаксы жане екінші себебі: ауызга тамак бірінші барган мезетте ол да асказаннын жумысын аткарады. Ол тамактын куатын озіне сініріп алып, калган коймалжын болігін асказанга айдайды.

Ауызда оте жетілген куралдар бар: олар тілдін устінде жане астында орналаскан бездер. Осы бездер астын козге корінбейтін касиеттерін аулайды. Сіз, бірінші асаган тамагыныз асказанга тусіп, кортылып улгермей-ак алініз кіріп, сергіп каласыз. Не себепті? Аузыныздын аркасында агза куатты, эфирлік элементтерді сініре алды. Мысалы: жемістер: суйыктан, газдан жане эфирлік заттардан турады.

Адамдар катты мен суйык заттар жайлы барін де біледі, ал назік  ауадагылар назардан тыс калады. Жемістін шырайын, тур тусін бояйтын, хош исін шыгаратын – эфир, онын тіршілігі калай  асер ететініне коніл болінбейді. Эфирдін манызы оте зор, осынын болшектерімен адам озінін назік денелерін тамактандырады.

Тамакты жаксылап асыкпай шайнау керектігін айтып оттік, бул таніміз ушін кажет. Ал тамактану барысында терен тыныс алу астын жануын камтамасыз етеді. Ас корыту, тыныс алу, ойлау барыстары ар турлі температура мен жиіліктегі жану агымы. Тамак жеу барысында ара-тура токтап терен тыныс алыныз, сонда эфирді жаксы сініресіз. Эфир – оміршендігінізді, еске сактау кабілетін жане сезімталдыгыныз бен оренізді (интеллект) арттырады.