Адамнын бейнет тартуына кiм жане не кiналы?

Артык тамак шашты агартып кинайды,
Ал канагат узак гумыр сыйлайды. В.Шекспир

 Адам озінін мезгілсіз картаюын – ішкен тамагынан басканын барін кіналайды. Сондыктан да, барлык тартып журген бейнетінін себебі олар ушін купия болып кала береді. Адам озінін агзасынын, узак жылдар бойы артык жеген тамагымен сумдык ласталганын, кірленгенін, олі тамактардан ашыгу аркылы тазалануга болатынын білмейді. Осынын барі жиыла келе, агзада улы заттарды шогырландырады.
    
Егер де озінін денсаулыгы мыкты деп мактанган адамды, тазаланган сумен 5...6 кунге ашыгуга отыргызсаныз, онда онын агзасы сасык иіс боліп, кіші дареті саргайып улардан арыла бастайды.

Бул жай, онын агзасы тамакпен келген шіріген калдыктарга толы екенінін анык далелі. Осы туракты турде жиналган уларда, адамнын келешектегі аурулары бугып жатыр. Табигат осы улардан кутылгысы келген мезетте «жарылыс» болады, ауру деп аталатын. Бул жагдайда адам тез, женіл кутылатын жол іздейді, есіне ен туспейтіні жалгыз гана – ашыгу.

Осы біздін казак шайді аса кою кылып шыгарып, сораптап іше береді, ал ойын тойдарда жастарды айтпаганда. кейбір кемпір шалдарга шейін «жуздетіп» жібереді, ал темекі туралы айтпасак та белгілі, осы туралы тусінік бере кетсеніз.

Мас болу - оз еркінмен жындану. Аристотель


– Осы жайттар жайында аз айтылып та, жазылып та журген жок, енді мен озім осы туралы пікірімді білдіре кетейін
 
– Копшілік оркениетті адамдар химиялык уланудын бір туріне бейімделген. Темекі, арак, шай, кофе - озіндік коздыргыштар. Осы заттардын барінін курамында оте кауіпті улар бар. Галымдар байсалды турде адамнын темекіге деген кумарлыгын зерттеді, сіз ар кораптын сыртынан «темекі тарту, сіздін омірінізге кауіпті» деген ескертуді окисыз.

Букіл дуние жузінде темекінін адам таніне ететін асерін зерттеу жалгасуда. Маган кайталауга руксат етініз: «ТАН АКЫМАК». Тан барін де кабылдайды. Коміртек косындыларын, темекінін никотинінін, аракты, шайдін жане кофенін курамындагы смоланы.

Агзада осы улар мен бангілерді залалсыздандыратын механизм жок. Кауіп туралы каншама ескертілсе де, оз агзасын талкандауга адам еш нарсе аямайтындай болып корінеді. Жогарыда аталган бангілер, коздыргыштар алгашында комектесіп женілдететіндей корінеді, сонынан орталык жуйке жуйесін буза бастайтынын да білу кажет. Ашыгу зиянды адеттерден кутылудын жолы. Осы адеттердін ашыгу аркылы кеткенін оз басым талай кордім

– Казіргі тамактар курамы туралы не айтасыз?
 
– Казіргі тамак курамы – манка мен шырыш тудыратын тамак. Казіргі тамактын басым болігі куырылып пісіріледі, ал куырылган тамак тугелдей манка тудырады.

Суттен дайындалган тамактар да манка мен шырыш тудырады. Жер бетінде улкейгеннен кейін бір де бір хайуан сутпен коректенбейді. Казіргі  мазір май, майдын онімдері маргарин, гидрогенді жане тон майлардан турады, ал осыларды адам агзасы сініре алмайды.

Саудага тусетін барлык жартылай дайындалган тагамдардын 90 пайызы гидрогенделген майдан жасалган. Біздін калыпты температурамыз Цельсия бойынша 36,6 градус. Осы майларды сініріп корту ушін 150 градус ыстык кажет. Біздін дамыган тамагымызда коп молшерде онделген синтетикалык сыр, ірімшік колданылады, ал табиги турі тузбен каныктырылган.

Ток адамга семіз еттін де дамі білінбейді. Сайф Сараи

  Біз жумыртканы коп жейміз, ал онын курамында каныктырылган май холестерин оте коп. Курамында корінетін жане корінбейтін майы бар, куырылган етті де коп жейміз. Казіргі оркениетті тамагымыз – манка, шырыш тудыратын тамак екені барімізге белгілі.

Сурак: - Осыларды аныктауга бола ма? Осыны аныктайтын адіс бар ма?

Жауап: – Кіші даретті зерттеу, канда шогырланган манканын молшерін аныктайды. 3 таулік ашыгып, куніне 2 – 3 литр су ішіп корініз. Тангы кіші даретінізді кутыкшага куйып, салкын жерге туну ушін койып койыныз. Бірнеше куннен кейін, осынын ішінен кілегей бултын коресіз.

Негурлым коп турган сайын, булт согурлым коюлана туседі. Менін козкарасым бойынша аптасына 24 сагат ашыгу мол молшерде коймалжын кілегейден арылуга комектеседі. Осы манканын біразы, узак жылдар бойы біздін канымызда айланып журеді.

Кыста адам ауыр тамак ішкенде, агза манкага толып, озін тазалауга мажбур болады. Артыгы тумау турінде сыртка шыгарылады. Біздін агзамызда будан баска да, не болып жатканын кім біледі. Агза озін озі тазалайтын механизм. Шамасы жеткенінше улар мен манканы озі тазалайды. Бірак адамдар киыншылыкты калай кабылдайды? Олар денесінін кызуы котерілгенін сезеді. Кызудын котерілуі – табигаттын озіне тан ерекшелік. Олгендерде кызу болмайды, тек омірлік куаты барларда гана, осы кызу табигаттын пеші сиякты жумыс істейді.

Озін сыйлай білмеу – бакытсыздык, озіне шексіз риза болу – акымактык.
Г.Мопассан
Сурак: - Суык калай тиеді?
 
Жауап: - Бакытсыз надан адам айтады, суык тиді, аягымнан сыз отті немесе уакытында жылы киім кимедім деп. Бірак бул гылыми тужырым емес. Кыста суык тиіу – адамнын агзасындагы шогырланган артык улы манкадан тазалауга деген табигаттын, талпынысы. Ішкі тазалау механизмі міне осылай. Мен тагы, тагы кайталап далелдеп айтамын, суык тиіу деген болмайтын нарсе.

Жаска жетпей картайган, жаксы денсаулыкты жоюга нактылы себептер емес, кобінесе озіміз кіналіміз. Бізге денсаулыкты, куш – куатты, бет – ажарды, сергектікті абден картайганга дейін сактау киын емес. М.М.Громов