Ак ананын комегiмен баласын тапкан Роза Жакаева

 

Роза Хакімкызы апайдын «Ак анага» арнаган олені:

Кутты болсын мейрамын-ай!
Курметтеген «Ак анам-ай».
Шуак берейін мен,
Аман журші ортамызда-ай.

Айналайын басыныздан,
Касиет толы жасыныздан!
Гулге конган кобелектей,
Шыккым келмейді касыныздан.

Кутты болсын мейрамын-ай,
Сатті болсын кадамын-ай!
Орындалып ана тілек,
Алдын ашык жол болсын-ай.

Денсаулыгын зор болсын-ай,
Бакыт кусы кеп консын-ай.
Мына жалган дуниеде
Орындалсын арманын-ай!

Олен айттым «Ак анама»,
Кулак салшы акылыма.
Білгенімді айттым міне,
Риза болшы ананызга.

Асыл таудай асылым-ай,
Биік таудай намысым-ай,
Акылыннын аркасында
Барін женіп келесін-ай!

Дастарканды жаясын-ай,
Елді карсы аласын-ай.
Немеренді коргенінде
Маз боп, жаным, каласын-ай.

Бере берсін Танірім-ай,
Бере берсін немерен-ай.
Немеренді осіргенде
Суйші, жаным, шоберенді-ай!

Мен бурын комунист, депутат, Айелдер Кенесінін торайымы кызметтерін істегендіктен ешкандай дінге сенбейтінмін. «Ак ананын» ордасын аттагалы неше турлі кунделікті кайталанбайтын кудіретті коріп, имандылык жолына тустім.


Мен Роза Хакімкызы Жакаева 1937 жылы туганмын, Каскеленде турамын, Каскеленнін Айтей деген жерінін кызымын, елім – Аргын. Акем – Мусабаев Хакім де, онын агалары да аскери адамдар болган. Анам – Нуркыз Нусіпжанкызы уй шаруасында болган. Біз озіміз 5 агайындымыз: уш кыз, екі ул. Казір уш кыз бармыз. Озімнен кейінгі сінілім Нурсулу «Ак ананын» ордасында емші.

1954 жылы окуга тусемін деп, Алматыга барганымда онтустіктін Созак ауданынын Кумкент ауылынын балалары окуын бітіріп бара жатып, Ануарбек Данікулов деген жігіт Алматынын тегін кызын алып кетеміз деп, мені алып кашып кетті. Келін болып бір жыл екі ай журдім, азап кордім, корсетпеген корлыктары жок, неше кабат каштым. Бір жолы жук арткан машинага отырып, балам Айдарбекті алуга да шамам келмей кашып кеттім. Кейін анам екеуміз барганда балан оліп калган деп, баланы бермей койган.

Келгеннен кейін Алматыдагы курылыс техникумынын газдандыру боліміне тусіп окыдым. Ушінші курста окып жургенімде Жамбыл облысы тараздык Жакаев Шугайып деген жігітке турмыска шыктым. Сол кісімен 40 жыл отастым, бірак Алла тагала бала бермеді.

Бала болмаганнан кейін кайын атам куйеуімнін тетелес туган інісінін кызын бауырыма салып берді, сонан кейін озімнін бауырымнын 4 айлык баласын асырап алдым. Куйеуім облыстык ауыл-шаруашылык баскармасынын курылыс болімінде бастык болып жумыс істеді. Озім облыстык балалар емханасынын шаруашылык болімін баскардым. Куйеуім кайтыс болганнан кейін Тараздан Алматыга кошіп келдім. Бауырыма салып алган баламнын аты – Айдар, казір Каскеленнін калалык акімшілігінде кызметкер, одан уш немерем бар.

Озім уйден жугіріп шыгатын ауруга душар болдым, бармаган дарігер, каралмаган тауібім жок, ешкім де менін ауруымды доп басып айта алмады. Содан Кошмамбеттегі Сыдык деген кумалакшыга сінілім алып барды, ол кісі маган «Сіздін артыныздан аруак еріп келе жатыр, оз ауылында «Ак ана» деген келіншек бар, соган барыныз»,– деді.

1998 жылы «Ак ананын» ескі ордасынын есігін аштым, келгенде бір турлі жынды сиякты болатынмын. Бір жерде отыра алмай, караптан-карап козімнен жас тогіле беретін, далага жугіріп шыгатынмын, журегім кысылганда шалкалактап, кулап калатынмын. «Ак ана» маган: «Алпыстан асканша неге намаз окымагансыз? Кандай кариясыз?»,– деп айтып, карай бастады. Содан кейін намазга жыгылдым, «Ак жолга» бардым, жаксы болып кеттім. Бірак та бала жоктыктан ішім толган дерт, мунымды кімге шагамын, кімге айтамын? Оны ешкімге айтпадым. Екінші тиген куйеуіме берген сертімді орындадым.

Ордага барып жургеніме жеті жыл откеннен кейін «Ак ана» елдін козінше, букіл Орданын алдында «Апа, сіз оз балаларынызбен табысасыз» дегенде «Ак анага» ренжідім. «Оз балам оз колымда отыр, немерелерім бар» дегенде, «Ак ана»: «Жок, Роза апа. Ол сіздін баланыз емес, ол бала осы жерде ем жасап журген бір кісінін баласы»,– деп бетіме басты. Мен оган окпелеп, бір ай сойлемей койдым.

 Бір айдан кейін Ордада отырганымда жаныма бір айел келіп отырды. Ол айелге «Мына орында адам бар, неге отырасыз бул жерге? Казір кария кемпір келіп отырады»,– деп едім, ол кісі: «Ешкімнін сатып алган орны жок»,– деп менімен урсайын дегенде бетіме карап, «Ойбай, сен Роза емессін бе?»,– деді.

Сойтсем, мені бірінші рет алып кашкан куйеуімнін туысы, казір КИЗ-де туратын Кулдан деген айел екен. Екеуміз бір-бірімізді танып, кушактасып турганда «Ак ана» келіп: «Роза апа, ренжіп едініз. Міне мына кісіні жанынызга аруак айдап келді. Ар жагын мына кісі озі айта жатар»,– деді. Сойтсем, балам Айдарбек саби кунінде олмепті, менен жасырып койыпты.

Балам жол полициясында кызмет істеп жургенде 23 жасында жол апатынан каза тауыпты, келінім бір ул, бір кызбен калыпты. Келінім соларды шырылдап журіп, озі окытыпты, ул немерем Бекайдар Керимов екі институтты бітіріпті, казір Атырауда кызмет істейді.

Ул немеремді аталар бауырларына басып, аргы аталарынын фамилиясын беріпті. Ал кыз немерем де жогары оку орнын бітіріпті. Содан кейін «Ак ананын» аркасында осы немерелеріммен табысып, араласып кеттік. Бірак мен мына балаларымды киып, ол балаларыма бара алмадым, Каскелендегі баламда да кызганыш болып, араларымызда салкындык пайда болды. Осынын салдарынан озімнін туган немерелеріммен араласа алмадым, барі аман болсын деп, намаздан кейін Алладан тілеумен болдым.

Бірак туган балам Айдарбек конілімде болды, туган немерем Бекайдардан екі шоберем бар. Бекайдар Атырауда кызмет істеп журген жумысынан алган тиесілі акшасына осы Каскеленнен заулім уй салып алды, «Ак ананын» аркасында ренжісіп журген немере-шоберелеріммен табыстым.

Туган улым Айдарбектін зиратынын басына барганда мынадай жагдай болды. Басымдагы орамалым озінен-озі ушып кетіп, кулыптастын басына оралып калды.

 Сол кезде жылап отырганмын, бір уакытта баламнын аруагы келіп, журегіме мына создерді салды: «Мама, тірі кунімде иісінді иіскей алмап едім. Енді аруагым ен курмаганда орамалынды иіскеп жатсын».