Ойлау жане коршаган орта

Кулкы жаман адам озін озі азаптайды. Кімнін уайымы кобейсе, сонын денсаулыгы нашарлайды. Кім де кім адамдар мен айтыса беретін болса онын абройы кетеді. Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

Арбір жан иесіне кун астынан орын берілген. Біракта тіршілік кешетін орта бірдей емес, булай болу себебі жан иесінін ойлау жуйесіне – тіршілік кешетін ортанын сайкес болуынан. Козгалмайтын жан иелерінін санасы жетілмеген, бірак осылардын оздері де ар турлі ортага калыптаскан.

Кейбір агаштар ауа мен кун шуагы мол ашык аланкайда оссе, кейбіреулері кыспакта оседі. Адам таріздес тіршілік иелері оздерінін калауларымен, іс-арекеттерімен, ойлау жуйесімен оздерінін болашактагы тіршілік ететін ортасын жасайды.

Саби сурет салганда, бірдеме кураганда онын киялы – ойы мен пайымдау жуйесіне сайкес болады.  Адамдар есейе келе болашакта оздеріне кен сарай немесе жупыны лашык тургызады, буны баска біреу жасамайды, тек кана ойлау жуйесіне сайкес озі гана тургызады.

Омір –  букілалемдік аділеттік занына сайкес Жаратушынын баскаруымен іске асады. Озіміздін калауымыз бен ойлау жуйемізге сайкес лайык ортага орналастырады. Пандік алемде арбір тірі жан иесіне барлык жагдай жасалган, ешкімде суыктан, аштан, шолден олуге тиіс емес.

Біракта пенде озінін тойымсыздыгымен табигат зандылыктарын буза берсе, ол біртіндеп куналі істерді жасай бастап – кулдырап, азып-тоза бастайды да, келесі омірінде осы фани омірінде істеген куналарына жане карымта кайтару занына байланысты баска тулга алуы мумкін. Хайуандар куналі істер кылмайды, олар табигат зандылыктарымен омір суреді, себебі оларда еркіндік не таза акыл (рух) жок.

Адам мен баска тіршілік иелерінін айырмасы: адамнын жаны туганда рухпен капталса, хайуандар мен баска тіршілік иелерінін жаны рухпен капталмаган. Олардын білімі табиги болмыспен (шартты рефлекспен) шектелген.

Олар Кудай, дін туралы білмейді, сондыктан да пандік алемнін шырмауынан шыга алмайды. Олар эволюциянын даму жолымен адам денесін алганша дами береді. Оларга карымта кайтару не букілалемдік аділеттілік заны асер етпейді. Себебі, олар адам сиякты саналы турде кунага батпайды. Тірі жан иесі тек адам денесінде гана пандік алемнін шырмауынан кутылып Туп Иесіне, ягни Кудайга кайтып бара алады.

57. Мы сотворили вас, –
Так что ж не веруете вы?

58. Ужель не зрите вы, как ваше семя
Извержено (во чрево ваших жен)?

59. Вы или Мы – творцы сего?

60. Назначили Мы смерть для вас
уделом равным,
И в этом – планов нашей воли
Никто расстроить не способен,

61. Коль Мы одну из ваших форм
Решим сменить другою
И снова воссоздать вас в виде,
Кой вам доселе был неведом.

62. Поистине, известно вам о первой
форме сотворенья, –
Так что ж об этом вам
Не поразмыслить?

63. Вы видите посев семян (на пашне), –

64. Так в вас иль в Нас
Лежит причина их произрастанья?

КОРАН перевод смыслов и комментарии Иман Валерии Пороховой.
Рипол классик Москва 2005, Сура 56 Неотвратимое событие, стр. 566

57. Біз сіздерді жараттык
Осыган сіздер сенбейсіздер ме?

58. Шаукаттарыныздын (айелдерініздін жатырына)
Куйылганын калай кормейсіздер?

59. Осынын жаратушысы – сіз бе алде Біз бе?

60. Біз сіздерге олімді біркелкі тагайындадык,
Бул – біздін максатты еркіміз
Ешкімде осыны озгертуге кабілетсіз,

61. Біз сіздердін  тулгаларыныздын бірін
Баска тулгамен алмастыруга шешсек
Осы уакытка шейін озінізге белгісіз,
Баска бейнеде жанадан жаратамыз.

62. Акикатында, сізге алгашкы
жаратылган тулга белгілі, –
Онда неге осы жайды сізге
Ой елегінен откізбеске?

63. Сіз тукымнын себілгенін коресіз (егістікте), –

64. Онда барлык осіп-орбудін себептері
Сізде ме алде Бізде ме?

(орысшадан аударган Асет Мукашбеков)

Жан иесі адам денесімен туганнан кейін, озара шырма-шату байланыскан: ата-аналык, суйіспеншілік, достык, жаулык, бейтарап т.б калыптарымен. Арбір адам гумырында талай адамдармен серіктес, замандас болады.

Біреулерге куаныш акелсек, енді біреулерге озіміздін іс-арекетімізбен запа шектіреміз. Кейбіреуін жаксы коріп, енді біреуін жактырмаймыз. Карымта занынын бул туйіншегін таркату ешкімнін де колынан келмейді.

Карымта жалпылык, жеке тулганікі, когамдык, улттык, елдік, партиялык тіпті гарыштык та болады. Ар омірімізде откен куналарымызбен есеп айырысамыз, біреулерге карызымызды кайтарсак, енді біреулерге кайтадан борышка батамыз. Сондыктан да осы омірімізде алган карыздарымызды кайтаруга тиіспіз, айтпесе осыларды келесі омірімізде толеуге мажбур боламыз.

Біз нашар жануяда омірге келуіміз, немесе жануянда омірінді оксікке айналдыратын балалар тууы мумкін. Откен омірінізде сізге карыз болган адамдар кездойсок комек корсетіп, киыншылыктан куткарып, колдап-колпаштап отырады.

Есінізде болсын: алемде кездойсоктык деген болмайды! Казак атамыз бул жагдайды «Кудайсыз курай басы да сынбайды», – деп доп басып айткан. Егер сізді алдап не тонап, немесе соккыга жыгып кетсе, онда ол откен омірініздін карымтасы кайтып жатыр деген тусінік. Сондыктан да тагдырынызга налуга болмайды.

Бул жерде букілалемдік аділет немесе карымта заны іске асып жатыр. Кейбіреулер біркалыпты мамыражай омір суреді, ал енді біреулер жанталасып, урейленіп тіршілік кешеді. Біракта біреуді де коре алмаушы болманыз – бул дегенініз білместік.

 Жаксы турмыстагы адамдар осылай туруга кукулы, себебі ол откен омірде істеген жаксылыктарынын аркасында осындай омірге колы жетіп отыр. Біракта осы адамдар осы омірлерінде де жаксылык пен кайырымдылык кылмаса олар кайтадан томен карай кулдырайды. Турмысы т.б. нашарлай береді.