Академик Рахым Оразалиевпен сухпат

Асет Ризаулы, озін білесін, маркум Шынгыс Айматов екеуміздін дос болганымызды. Енді осы Шынгыс Айтматовтын «Абайтану» кітабы туралы озінін маган білдірген жеке пікірін айта кетейін.

Досым Омаровтан «Абайтану» кітабын бір кыргыз азаматтары сурап алып окып шыккан сон, оздеріне катты унаганнан кейін, алемге айгілі оздері пір тутатын байекелері – зангар жазушы Шынгыс Айтматовка апарып беріпті. Улы жазушымен кездескен бір сатімде ол менен: «Рахым Алмабекулы, философ-теолог Досым  Омаров бауырымызды білесіз бе?» – деп сурады. Мен айттым: «Досымды білмек турмак – Досым, шакіртім Асет ушеуміз бірігіп «Жасару купиясы» атты кітап та жазганбыз», дедім.

Сол кезде ол таныркаган турмен маган карап: «Ракым Алмабекулы, бул кітап абайтану саласын жана рухани денгейге котерген енбек екен. Осы енбекті кейбір казак галымдарынын дурыс багалай алмай жургендері рас па?», деді.

Мен кумілжіп ундей алмай калдым. Олерінін алдында улы жазушы «Абайтану» кітабынын авторымен таныспакшы болыпты. Маркум Шынгыс Айтматовка «Абайтану» кітабынын унаганы соншалык кыргыз тіліне аударуга тапсырма да беріпті. Біракта, адамнын ойлаганынын барі бола бермейді гой. Мумкін кыргыз халкы улы тулганын артына калдырган осы аманатын орындайтын да шыгар, себебі бул адамнын аруагынын озі киелі гой.

– Ракым Алмабекулы, Досым бауырыныз туралы Абай мен Шакарімді оте терен тусінетін кейбір жазушылардын пікірін білгініз келе ме?

– Арине.

– Озініз жаксы білетін алемге айгілі спортшы: согыс шайкастарынын торт турінен  халыкаралык дарежедегі спорт шебері,  Ресей Федерациясынын аскери ауе-десант куштерінін, Ресейдін бас барлау баскармасынын бурынгы офицері, Еуропанын, Азиянын, Ресейдін жане Казакстаннын бірнеше дуркін женімпазы Саяуыш Ондірханулы Касабаев бауырымызга ултымыздын айгілі бір жазушысы кездескен бір сатінде былай депті:

«Сенін аган Досым Омаров казіргі заманда Абай мен Шакарім сиякты алыптарга жете кабыл данышпан», депті.

– Рахым Алмабекулы, осы пікір Досым Кайырбекулына халкынын оган берген багасы тарізді.

– Асет бауырым, менін ойым да, айтар пікірім де, Досым бауырымнын жазган енбектеріне деген козкарасым да осы еді.

Досым Омаров жазган абайтану тарихындагы алгашкы "Абайтану" кітабы институттын гылыми кенесінде талкыланып, колдау тапканнан кейін жиырма шакты галымдардын жаксы пікір жазып, оку министрлігі оны оку куралы ретінде бекітіп, окулыктар шыгаратын арнайы "Мектеп" баспасынан он екі мын данамен 2002 жылы басылып та шыкты.  Осыншалыкты колдау коріп, оку куралына койылатын барлык шарттарга сай жарык коруіне карамастан бул кітап туралы букіл теледидар, газет-журнал беттерінде сонша шу котеріліп, бірнеше айлар бойы басылмай койганы, арине, бул – танкаларлык корініс.

Ал сол шуды уйымдастырып журген адамдардын кітапты окымагандары, ал кейбіреулерінін кормегендері  мен ушін тіпті танкаларлык жагдай. Асет, сенесін бе, сенбейсін бе, Абай аруагына карсы шыгып жургендерін білмей, Досымнын жазгандарын каралап жургендердін барлыгы да Алла тагаланын каріне ушырап, оздеріне тиесілі жазаларын алды. Осынын озі болмыс уйлесімділігін коргайтын  аділет зандылыгынын, ягни, карымта занынын бір корінісі емес пе?!

Естерінізде болсын! Жаратушынын канатынын астында журген касиетті адамдармен, не болмаса олардын аруактарымен ойнауга, тиісуге болмайды! Аруактардын киесі атады!