Узак мерiзiмдi максаттар

Баяндайтын: касіпкер - Кенжебек Маткарімулы Алыбаев

"Біздін ен улы максатымыз біреу гана болсын: калай сезінсек – солай сойлеп, калай сойлесек – солай омір суруіміз керек". Сенека

– Кенжебек Маткарімулы, осылардын барін мукият жазып алу кажет пе?
– Озініздін койын даптерінізге не болек бір кагазга «узак мерзімді максаттар» деп жазып койыныз. Сіздін міндетініз – «Мен шындыгын айтканда, алдагы жылда, екі жылда жане осылай он жылга дейін неменеге кол жеткізгім келеді?» – деген суракка жауап беруде жатыр.

Бул жаттыгуды тиімді орындау ушін, мумкіндікке орай, уакыт кезеніне коп багыт-багдардын санын кіргізген жон.
Барлык жаттыгуга Сіздін 12...15 минут уакытыныз кету керек. Бул уакыт ішінде 50 ар турлі багыт-багдарды тізіп шыгып, мынандай жетекші алты суракты ескерініз:
1. Не істегім келеді?

2. Кім болгым келеді?

3. Не коргім келеді?

4. Неге ие болгым келеді?

5. Кайда баргым келеді?

6. Нені боліскім келеді?

Осы алты суракты есте тута тура «Мен, туптеп келгенде, алдагы бір жылдан он жылга дейінгі омірімнін кезенінде неменеге кол жеткізгім келеді?» – деген басты суракка жауап берініз. Ойынызга ерік берініз. Еш нарсені таппіштеп ауре болманыз, оны кейін жасайсыз. Мысалы, улкен уй сатып алгыныз  келеді делік, онда жай гана «уй» деп жазыныз да келесі тарауга кошініз. Сіз тізімінізді жасап болган сон, озініздін не жазганынызды карап шыгыныз.

Сосын, жасаган тізімініздін арбір тарауына кол жеткізуге не орындауга,  ойынызша канша жыл кететінін корсетініз. Егер алде бір тарауын бір жыл ішінде орындай аламын деп есептесеніз, 1 санын жазыныз. Келесі тарауын орындауга, ойынызша шамамен уш жыл кететін болса, онда 3 санын жазыныз. Келесі максатты жузеге асыруга озінізге бес жыл керек деп есептесеніз 5-ті корсетініз. Сойтіп, акырында, озініздін багалауынызша он жыл кететін максаттардын тусына «10» деп жазыныз.

Енді максаттарыныздын тендестірілуін тексерініз. Егер он жылга арналган максаттарыныздын коптігін, бір жылдык максаттарыныздын санаулы гана екендігін ангарсаныз, онда Сіздін бугінгі кундері арекет етпей максаттарыныздын орындалу мерзімін кейінге ысырганыныз болады.

Екінші жагынан, егер Сізде узак мерзімді максаттар аз болса, бул дегенініз узак мерзімді келешектегі турмыс-тіршілігініздін кандай болу керектігін алі шешпегендігініз болып саналады.

Бастысы, бул жерге кыска мерзімді максаттар мен узак мерзімді максаттар арасындагы тепе-тендікті жасау. (Сал кейінірек біз нагыз кыска мерзімді максаттарды карастыратын боламыз. Булар – орындалуы бір жылдан аспайтын максаттар).

Шын манінде, ар турлі мерзімде жузеге асырылатын коптеген максаттарды кою кажеттігінін манызды себептері бар.

Бакыт сусып колда турмайды. Біз ушін омірдін рахатына батудын жаксы адеті – бул максатка кол жеткізіп, бірден екінші максатка  кол жеткізу жолында жумыс бастап кету болып табылады. Жетістіктін жетегінде оте узак журу – кауіпті. Келесі дамнін таттілігіне кушырланудын бірден-бір адісі – денін сау болып, істеген ісіне риза болмай туру.

Оз тізімімізді карап, тенестіргеннен кейін, арбір мерзім дарежесінен озінізге барынша манызды боп корінген торт максатты іріктеп алыныз. (бір жыл, уш жыл, бес жыл, он жыл)

Енді Сізде он алты максат болады. Олардын аркайсысы ушін мыналарды енгізіп кыскаша тарау жазыныз:

1. Не кажет ететінінізді таппіштеп сипаттаныз. Мысалы: егер оныныз материалдык зат болса, онын биіктігін, узындыгын, канша туратынын, кандай улгіде екендігін, тур-тусін жане т.б. жазыныз. Екінші жагынан, егер оныныз Сіздін бастайтын лауазым не бизнесініз болса, онда жумыстын озінізге малім айлыгын, дарежесін, кіріс-шыгысын, кызметкерлер санын жане т.б. косып буге-шігесіне дейін сипаттаныз.

2. Сипатталган тараудагыга неліктен кол жеткізгініз келетіндігініздін, не орындагыныз келетіндігініздін себептерін корсетініз. Сіз бул жерде озініздін осы максатты шынымен іске асыргыныз келе ме, алде, бул откініші киял ма – осыган коз жеткізетін боласыз. Егер бул максаттарынызды неліктен кажет ететінініздін айкын да сенімді себептерін аныктай алмасаныз, онда олар шынайы максаттарынызга емес, кездейсок істерге косыныз да, баскалармен ауыстырыныз. Сол максаттарыныздын артына нагыз себеп турганда барып, озінізге не кажет ететінізді коретін боласыз.

Бір кездердегі манызды деп санаган кейбір максаттарыныз енді шабыттандырмайтын  болады. Онын себебі, Сіз оган умтылатын жеткілікті тиянакты себепті таба алмайтын куйде боласыз. Бул дурыс. Мундай далелдін кажеттілігі Сізді оз максаттарынызды нактылай тусуге жане кайта карауга мажбур етеді. Мунын барінен кейін жалпы кезен каралады. Осы озініздін болашагынызды жоспарлауга септігін тигізеді.

Сіз озініздін 16 максатынызды аныктап бола салысымен, оларды жинап кагаз бетіне тусірініз не туракты кунделікке жазыныз, олардын Сіз ушін бурынгыдай манызды екеніне жане оларды іске асыруда белсенді кадам жасап жургенінізге коз жеткізу ушін, озінізбен унемі бірге алып журініз.

Сіз байкаган боларсыз, максатты жонге салу – бул накты натижелердін бір дуркін гана тапсырмасы емес. Керісінше,  букіл омір бойындагы толассыз агым.