Xumar

ХУМАР

Сехерин субх чагы иди. Гунеш хеле чыхмамышды, амма семанын ишыглары артыг йени гунун башландыгыны юзунде бурузе верирди. Исти йаз гунунун башлангыджы инсаны йени гунун агушуна атылыб онун совгатларындан тамлыгы иле истифаде етмейе вадар едирди.
Хумар артыг йухудан ойанмышды. Гюзлерине даха йуху гетмирди. Истирахет гуну иди. Хемин гуну Хумар гунортайа гедер йата биледжейини душунсе де бу сехер йухусузлуг она геним кесилмишди. Анасынын йатагдан галхдыгыны хисс етмишди. Йашлы гадын чох заман йеринден субхден дуруб ишлерини тензимлейирди. Пенджереден евин ичине долан бахар теравети хезин мусиги сеслери тек Хумарын гюзлерини тавана дикмишди. Орада не исе ахтарырды. Иллерле бу евде йашамыш адам, бу дефе кюхне тавана йени гюзлерле тамаша едирди. Байырдан еве душен ишыг отагы кифайет гедер ишыгландырырды. Гюзлери ахтардыгыны тапмайыб артыг йашланмага башлайырды. Гелбинин ен кюврек симлери титремейе дучар олунмушду. Хумар хезин-хезин аглайырды. Гюз йашлары бир-биринин арды иле сачларынын устунден сурушуб онун балышыны исладырды. Онун агламаг сесини йахындан гулаг асмаг истейен кес олсайды беле ешиде билмейеджекди. О вуджуду иле йох урейи ве гюзлери иле аглайырды. Гехерини ичинде богса да хейатынын ен гюзел анларыны тек йашамагына аглайырды.
Аиледе тек ушаг олмасы Хумары хем хошбехт, хем де бедбехт етмишдир. Хошбехт иди чунки аиледе валидейнлеринден севги верилеси тек инсан варса да, о да – Хумар иди ве бутун невазиши о йалныз юзунде хисс едирди. Бедбехт иди, чунки теклик онун алнына мюхурле ушаглыгдан йазылмышдыр: баджы-гардаш узуне хесрет иди. Ойнамага ве вурушмага ахы хемйашыд бир кеси йох иди. Мектеби пис охумамышды, хетта али техсил оджагыны да битирмишди.
Хумар хеле гендж йашларында икен атасыны итирмишди. Херченг она догма олан инсаны онун елинден алыб чох узаглара апармышдыр. Йухуда онунла тез-тез гюрушенде Йараданын лутфуне шукурлерини есиргемирди. Йухунун не гюзел немет олмасыны дерк едиб, о гедже гюрушлеринин текрарланмасы ешги иле йашайырды.
Хумар о гедер де йарашыглы гыз олмамышды. Гарайаныз, гарасач, хусуси бир гюзе-гелимлийи иле сечилмейен, утанджаг бир зенен хейлагы олмагындан башга бир Аллах бендеси иди. Хеч мектебде де она мехеббетини билдирен бир гендж тапылмамышдыр. Бу бир Танры йазысы иди, йегин. 40 йашын ичинде иди. Бакирелийи бир агыр йук дашы олуб, асылмышдыр бойнундан. Ону гул етмишдир юзуне.
Анасы Хумарын сехер беле тез ойанмасыны хеч фикрине белке де гетирмирди, ахы о не билейди ки, сурдуйу касыб гузерана хесед апаран бир кес ола билер. Юзу де хемин инсан, не гоншу, не гохум, не де душмен, хемин кес дост-догма баласы оладжагдыр. Хейатда ен улви, ен мугеддес везифе сахиби – ана олмаг истейине елчатмаз арзу кими бахыб, шам кими ерийеджек.
Кичик бир муессиседе мухасиб ишлейен Хумар анасы иле касыб хейат сурмейини юзуне дерд билмирди. Бир дефе ахшам ишден сонра анасы иле мараглы филме бахдыгдан сонра, гедже йухуда онун зериф белине ортайашлы бир кишинин еллеринин тохундугуну хисс еден Хумар, сонралар о бюйук ехтирасы реал хейатда бутун вуджуду иле йашамагы гюзлейирди. Умиди кесилмемишди, душунурду хеле вахта вар, ону бейене биледжек бир инсанын тапыладжагына гуман едир, урейинин алт гатында ишыг хеле де кюзерирди.
Хумары, анасынын онун гыз гарыйыб галмасы фикирлерини юзунде гютур-гой етмеси ону о бири терефден балталайырды. Бу беланы анадан чох чекен инсан олса, о йене де ана ола билерди. Не едеджейини билмирди, елинден де бир шей гелмирди. Херден Танрысына гезеби де тутурду, ахы нийе мехз о! Гоншулугдакы Зивери, Айсели, Сусени, хетта Перини беле бу изтираб хагламады, мехз Хумарын гаршысына чыхды. О юзлуйунде белке де хаглы иди, чунки онун чекдийи езабдан ейниле чекен, таныдыгы ве теселли вереджек бир кимсе йох иди.
Мулайим йаз гуну Хумарын чарпайысы сойугдан буз багламышды. Фикирлери гезиб долашмадыгы йер галмамышды. Йашлы анасыны гебр евине йола салыб, хейатыны сона гедер тек-тенха юмур сурмели, юмрунун йарысыны урексызыладыджы хезин классик мусигини хатырладан йалгыз ве аджынаджаглы бакире гыз хейатыны йашамага мехкум иди. Артыг онун евинден хеч бир вахт не ушаг, не де ер сеси гелмейеджекди. Гохумларын, гоншуларын, танышларын йанында хер заман утаныб, башы ашагы гезмейи артыг вердиш еден Хумар тебиетин онун узуне гулен заман, анасы сесини ешитмесин дейе, башыны исланмыш балышын алтына перчим едиб хюнкур-хюнкур аглайырды, чунки башга бир чареси йох иди..

Baki, 14.04.11, Elcin Huseynov