Аударма Куран адастырады

               
            Куран каримдi баска тiлдерге аударганда коптеген кателiктер жiберiледi. Эрине

ол касакана жасалатын нэрсе емес. Орыс тiлдi аудармашылар созбе соз аударуга тырысады.

Алайда арап тiлiнiн соз саптауын дэлме дэл келтiру мумкiн емес жэне ойiткен кунде создiн

магынасы ерекеше озгерiске ушырайды. Мысалы; казактын «Мен сенiн арканда кун коремiн»

деуiн орысша «Я на твоей спине солнце вижу» десен кандай магына бар?
 
Барлык орыс тiлдi аудармашылар Алланын колы, жузi, орыны бар секiлдi аударма жасаган. «В

руках Аллаха», « Создал обеими руками» « Его лик» Казактарда «менiн колекi жасаган дунием»

деген соз бар, ол екi колмен жасадым деп турган жок «Менiн тiкелей жасаган дунием» деп

тур. Тура осындай магына араптарда  да  бар екен. Курандагы « сенi жеккорушiнiн арты

шолак» дегендi орыс тiлдiлер « не навидяший тебя куцый» немесе «ненавидяши тебя останется

без потомка» деп аударган.  Бiр нэрсенiн «сонында жалгасы жок» дегендi казак «онын арты

шолак» дейдi, осы соз саптау араптарда да бар екен. « Бiз саган Каусарды бердiк»деп

аударыпты Халиф Алтай, жок казакша « Бiз саган бэрiн колгосiр бердiк» болуы керек

едi. «Оны Бiз колдадык» дегендi « Мы поддержали его руками»

«Алланын колдауы олардын колдарынын устiнде» дегендi «Руки Аллаха на их руках» деп зор

кателiктер жiберген. Курандагы "Бiз кус жолымен пал аштык" дегендi "Мы годали по полету

птиц" деп аударган. Ал казатарда"кус жолы (млечный путь)" деген астрономиялык угым бар.

Араптарды да сол угым Куранда айтылган.Сол угымды Халиф Алтайда тусiнбеген.

         Казак халкы озiнiн минталитетiнде, турмыс тiршiлiгiнде кошпендi араптарга  оте

жакын. Ауызша эдебиетi, айтыс онерi екеуiне де тэн. Кулазыган далада туйе мiнiп кошiп

журген халыктар. Мен Куранды аудара отырып бiр байкаганым осы екi халыктын да соз

саптауынын ерекше уксаздыгы.  Соз астарынын айнымайтындыгы. Екiншi жайт казак халкы 14-15

гасырда дербес бiртутас улт болып калыптасты жэне тiкелей мусылмашылык кагидаларды

басшылыкка алып, озiнiн эдет - гурыптарын, салт дэстурлерiн шаригатка негiздедi. Сол туста

монгол тайпаларымен араласкан елге баска да ыкпалдар болды. Ол озiнше жеке такырып. Ислам

дiнi арапша болгандыктан ,сол кезгi колданыста болган коне кыпшак тiлiне ендi арап создерi

енгiзiлдi. Шамамен бiздiн соз корымыздын  жиырма пайызы арапшадан алынганганы белгiлi.

Бырак сол создердi «ол арапша былай болады» деп айтуга болмайды. Ол создер ендi казактын

еншiсi - ана тiлi. Мысалы; « АР-РУАХ» араптарда «рухтар» дегендi мензесе, «АРУАК»

казакша «рух» ты мензейдi.

       Егемендiктi ендi гана алган 1991 жылдары Сауд Арабиясында шыккан, Халифа

Алтайдын «Куран карим казакша  магына жэне тусiнiгi» атты енбегi казак халкына

миллиондаган тиражбен тегiн таратылды. Халифа Алтай мырза казак болганымен коп жылдар

турiк елiнде болгандыктан нагыз бiздiн тiлiмiзге шоркак екенi жасырын емес жэне аудармага

турiк тiлiндегi Куран негiз болгандыктан бул аудармага нагыз казакша угымдар ене алмады.

Казакша соз коры бола тура коптеген арап создерi сол арапша калпында калдырылды. Ислам,

онын iшiнде салафия багытындагы баспадан шыккандыктан коптеген аяттарга «шаригаттан

шыкпасын» деген кумэндi козкарастар нэтижесiнде кате тэпсiрлер колданылды. Куранды Казак

окырмандарынын оз тiлiнде, озiне тэн iшкi дуниесiнде тусiне алатынындай мумкiндiгiнен

айырып, рухани киянат жасалынды. Сонын салдарынан коптеген казак жастары неше турлi

агымдарга болiнiп, арап болып кете жаздады. Куран аяттарынын кейбiрi адамдарга астарлы

магынасында тусiрiлгенiне карамастан автор оз козкарасын, пiкiрiн, устанымын куранга

енгiзiп, куран магынасын бурмалауга, редакциялауга тырыскан. Мысалы; 33-Ахзап суресiнiн 40-

аятын дагы ...  Кудайдын елшiсi жэне пайгамбарлардын морi» дегендi «...Алланын елшiсi жэне

пайгамбарлардын соны» деп орыны толмастай орасан зор бурмалаган. Бундай бурмалауларды

ондап тiзе беруге болады. Тупнускадагы «Рух» созiн бiрде Жабреиль, бiрде «Нур»

бірде "Нэпсі" т.т.бурмалап Рух дегеннен адамдарды бездiруге тырыскан ( вахабизм )

             Егер шын мэнiнде казак тiлiне аударытын болса, «Аллах, ислам, Тэяммум, фiтнэ,

шерк, мунафук, мушiрiк, габд, гузыр, мiжус» т.б. создерiн казакшага аударуы керек едi. Мен

2010-2011 жылы наурыз айында Куранды казак тiлiне аударып шыктым, сондыктан сiздерге

кейбiр карама-кайшылыктар жонiнде   баяндаймын;  Менiн аудармамда аяттар орыны, саны

магынасы тупнускага келтiрiлген. Халиф Алтай аудармасында аударма жэне тусiнiктердi

келтiру ушiн аят орындары, саны, магынасы озгерiске ушыраган.

Аллах -созiнiн казакша магынасы –Кудай

Ислам - созiнiн казакша магынасы – Бойусыну

 (Жалгасы бар)