ЧУП

Хуьруьн кимел экуьн кьиляй са гьарай –эвер алай. Къе сад лагьай сефер яз кьуьтIелай кьулухъ келер уьруьшдиз акъудзавай .Адет яз мягьледин итимар кIватI хьана нупадин чуп вегьизвай. Сад лагьай юкъуз кIелер санал хуьн пара четин кар тирвиляй гьар садаз вичин тIвар чупунай эхир кьилера акъатна кIанзавай. Амма  чупни чуп я. Вирида  вилик вуч акъатна, гьадазни амал ийидай. Тек са Къадималай гъейри.Гьуьжетунра векъи тIебиатдин Къадим рази авун пара четин кар тир.. Ада вичин тIвар сад лагьайди акъатайла  гьа багьнаяр  гъидай. Гагь чуп дуьз хьанач,гагь  тIварар дуьз кхьенвач ,  гагьни чарар пара гъвечIи я лугьуз чIуьхдай .Къени кимел алай къалдин себебкар Къадим тир. Бес гьикI –адан тIвар мад сад лагьайди акъатнавай.Чупар гъилевай Фарманаз килигиз вуч лугьудатIа чизвачир.
- Им вуч кар  я мад ?! Гьамиша зи тIвар куьне сад лагьайди акъудзава..
 Акьван хъел галай хьи ,вуч багьна гъидатIани чизвачир.Эхир Фарманавай акъвазиз хьанач:
- Къадим  ,чан стха вун сад лагьайди я..Вуна  жува ялай чуп тушни бегем ?  За сиягь къазва,-  лагьана ада виридаз ван къведайвал .Къелем чарчел цIийиз эцигнавай хьи ,Къадима адан гъилевай тIварар алай  чупар   къачуна пад- падна..
Гьа и легьзеда мектебдиз физвай Селим муаллимдиз кимел алай къалдикай ван хьана цIийиз инал агакьнавай.
-Я  стхаяр им вуч гьарай я, вуч хьанава  ина ? 
Виридалай кIвенкIе Къадима:
-Я чан Селим муаллим ваз аквазвачни ибурун крар? Зун тек тунава вирида гаф- чIал сад авуна .Инсаф -муьрвет амач инсанрихъ..
АкI гьарайзавай хьи, на лугьун вири батIул, aм гьахъ я. Селим муаллим ариф кас  тир. Адаз яргъалламаз меселадикай хабар хьанвай. Къадиман хесет  хъсан чизвай. Селим муаллим акурла кимел алайбуруз виридаз са кьадар регьят  хьана.
Фармана :
-Я  стха ,къуй акI  ятIа чуп Селим муаллимди вегьирай .Адан келер чи мягьледик галач хьи? Мад адаз вуч тафават ава вуж кIвенкIе фида, вуж ахпа .ГьакI тушни, Къадим?
-ГьакI  я, Селим муаллим гьахъ кIандай кас я . Са бязибур хьиз луматIвилер ийидач. Вегь чуп , муаллим.
Селим муаллимди гъиле авай  дафтардин юкьай са чар акъудна ам селикьадивди  20 чкадал пайна, къерехдихъ фена гьар са кIусанал тек са тIвар –Къадим кхьена .Ахпа ама элкъвена итимрихъ:
 -  Ша я стхаяр, ни акъъудда сад лагьай чуп?
-За!- лагьана Къадима гъил вегьена .Чуп акъудна вичин тIвар кIелна .
Мад адай чIукьни акъатнач.
-Куьне келер акъуда, зун кIвализ фена хкведа,-  лагьана ам чIехи камаралди кимелай яргъал хьана...
Амайбуру ахпа чуп  ади къайдада  давамарна ,гьамиша хьиз  секинвилив сиягьни акъудна …
Эхирдай сада Селим муаллимдивай жузуна:
 -Я чан муаллим, Къадим аламаз чна кьвед лагьай чуп ялнайтIа , адаз муькуь чпарайни вичин тIвар акунайтIа бес вучдай?
Селим муаллимди хъуьрез- хъуьрез:
 - Са затIни ,куьн азабик акатдай ман  заз сур эгъвез,- лагьана мектеб галайнихъ гьерекатна..