Туркiстанда киелi ата баба аруактарымен тiлдесуiм

13 – РАГЫД (НАЙЗАГАЙ) СУРЕСІ

"Егер бір Куран аркылы таулар жылжып, жер болшектеніп, оліктер сойлей бастаса, онда осы Куран болганы. Бірак, барлык шешімді кабылдайтын Алла. Егер Алла каласа, онда барлык адамдарды тузу жолга салар еді, осыны сенушілер алі білмей ме?  Сенбеушілердін кылган кылыктары ушін, осынын зардабы Алланын уадесі келгенше уйлерінін манынан унемі кетпейді. Акикатында, Алла Озі берген уадесін бузбайды".

Смысловой перевод СВЯЩЕННОГО КОРАНА на русский язык. Первое издание. Р. 2009-Х. 1430. Перевод с арабского Кулиева Эльмира. Сура «ар-Рад» («Гром») стр. 303 сура 13. Часть 13. ГРАС кувейт-халдйе п.я. 17012 код 72451.

(Орысшадан аударган Асет Мукашбеков)

"Мен Елбасы болсамда казак деген атасын ардактап, анасын сыйлаган, аруагын кастерлеп, Алласына сиынган елдін перзентімін. Аруактын бар екені рас болса, Атырау мен Алтай, Алатау мен Арканын арасында талай тобе донбекшіп, талай ісімізге орнынан аунап тусіп, бугінгі біздін ісімізге ак батасын беріп жаткан болар деп білемін. Лайым сол бабалардын батасы кабыл болсын дегім келеді... Біз екі жарым гасырдан астам Ресейдін боданы болып келдік. Сондыктан мен санадагы кулдык психологияны озгерту ушін ата-бабалар аруагына сиындым, солардын касиетті рухын тірілттім. Букіл казакка сауын айтып, оларга ас беріп тойларын откіздік. "Олі риза болмай, тірі байымайды" дейді халкымыз. Сол аруактар риза болсын деп, жаткан жерлерін тауып, басына белгі орнаттык, есімдері ел жадында журсін деп олардын атын мектептерге, кошелерге, ауыл-селоларга, аудандарга бердік...Ендеше сол аруактар бізді колдамады деп кім айта алады?!".   

Казакстан Республикасынын Президенті: Н.А.Назарбаев.   

\\Халыкаралык «Ата жолы» козгалысынын ан тумары\\

Ані де, созі де маркум: Аділбек Толегенулы Нысанбайдікі

Казак елі назарында Алланын,
Ата жолы – Ардын жолын тандагын.
Бізге жеткен аян болып тылсымнан,
Аманаты ол, Арыстанбаб бабанын.

Кайырмасы:

Адал жандар, тебіренсін толгансын,
Оз антына адал болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Ата жолдан аттап кеткен онбайды,
Аруактар тазалыкты колдайды.
Аластайык азазілді мазірден,
Аз гумырда, адасуга болмайды.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Ата жолда сертімізде турамыз,
Неге біздер сынактарда сынамыз.
Берік устап ата-дастур салтымды,
Жамандыкты жер бетінен сызамыз.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!

Артта калды, киын кезен актандак,
Ата жолы болашакка баспалдак.
Казак елі, Казакстан жерінен,
Адамзатка алтын гасыр басталмак.

Кайырмасы:

Адал жандар тебіренсін толгансын,
Оз атына адам болу ол да сын.
Біз тандаган Ата жолды, Ак жолды,
Гайып ерен, Кырык Шілтен, Кыдыр баба колдасын!


Мен, Асет Ризаулы Мукашбеков, 14 караша 2006 жылы жубайым Рахпар Кудіретоллакызы екеуміз «ата жолы» козгалысы уйымдастырган Онтустік казакстанда орналаскан: Алматы – Тараз – Туркстандагы касиетті бабалар мен аналар кесенелерін копшілікпен, 20 автобуска сыкала тиелген 500-дей пенделермен бірге аралап зират етіп жане касиетті аталар мен аналардын рухтарынын баталарын «аккулардын» комегі аркылы алып кайттык. Бір гажабы осы 5 таулік бойы ешбір пенде озін жаман сезінген жок.

Тіпті катты аурулардын жазылып кеткенін, ал арак ішіп барган пенденін Арыстанбап ата аруагынын ескерткеніне карамай – арак ішіп, біздін козімізше жынданып кеткенін де козімізбен кордік! Адам айтса сенбестей жагдай, осы барган 500 ден астам пенделер 5 таулік бойы уйыктаган жак, себебі дем алатын да уакыт болган жок.

Уйыктаса сол автобус ішінде, немесе курбандык шалып тамак ішілгеннен кейінгі аталардын батасынан кейін 1-2 сагат уакыт кана. Тангы сагат 4-5 тен зират аралап, аруактарга куран багыштаганша кешкі сагат 7-8 болады, курбандык шалып, тамак ішіп болганша сагат тунгі 10-11 болады.

Осыдан кейін аталар мен аналар аруактары ар пендеге «аккулардын» комегімен жеке-жеке бата береді. Біздін 2 автобустагы 54 пендені Асем деген «акку» карындасымыз, комекші жане сынактан отуге барган «аккулармен» бірге бастап журді. Бата беру тангы 2-3 ке дейін жалгасады.

Орыс ултынын окілдеріне батаны орыс тілінде де береді. Мінген коліктеріміз Кенес укіметінін журнагы – тоз-тозы шыккан ПАЗИК автобустары. Автобус тутінін далага емес, керісінше ішке айдайды, пеші жанбайды. Есіктері ангал-сангал, журісі салдыр-кулдір. Жылдамдыгы сагатына 50-60 шакырым, одан арі шабайын десе, окпесі біткен пенде сиякты какалып-шашалып ошіп калады.

Кордай асуынан аса бастаган кезімізде мінген колігіміз сілтідей тынып, турып калды. Сол кезде бастап журген «акку» карындасымыз тен жартымыздын даретіміздін жок екенін аталардын айтып жатканын хабарлады. Осы жерде толык даретімізді алып 2-3 сагаттай богелдік. Шындыгында да басым копшілігіміздін толык даретіміз жок болып шыкты! Жундеу дегенді басым болігіміз білмейді екенбіз. Жундеу дегеніміз – он бойындагы жунді тыкырлап алып тастап тазалану керек екенін сол жерде білдік, амалсыз алдык.

Жунделіп жане толык дарет алып болганнан кейін озімізді анадан жана тугандай сезінгенімізді жасыра алмаймын. Жасыратыны жок копшілігіміз толык дарет алудын жай-жапсарынан хабарсыз екенбіз! Осы мезеттен бастап тауліктін кай мезгілі болмасын толыктай дарет алуга коштік. Егер толык даретін жок болса, аталар аруагы біліп койып маскаранды шыгарады!

Ажетханалары оте лас, кірсен журегін айниды. Амал жок конесін. Ен тан калганымыз – осындай жагдай жок болса да пенделердін барі бірдей конілді, рухани котерінкі, копшілігінін коздерінен сабиге гана тан ушкын пайда болганын жане козімізше 10-15 жылга жасарып кеткенін коргенде оз басым жагамды устадым! Осы пенделер кандай той-тамашада болсын – дал осы сапардагыдай балаша куана алмайтынына толык кепілдік бере аламын.

Перзентке зар болып журген ерлі-зайыпты жас жубайларга пален уакытта сабилі боласындар, атын осылай деп коясындар дегенде, алгі жас жубайлардын куаныштан егіліп жылаганын корген кезді тілмен суреттеп айтып жеткізу мумкін емес. Сондай-ак откен кателіктерін, адасуларын айткан кездегі агайынды уш азаматтын катар турып егіле жылаганын корген пенде омірдін алдамшы екенін, имандылыктан баска жол жок екенін бар болмысымен сезіп, Алланын кудіретін мойындап, оз омірін – тагдырын озгертіп кайтады деп айтсам артык болмас.

Себебі, мен оз басым осы жазгандарыма тікелей куамін. Осыдан алган рухани озгерістерімді суреттеуге тілім жетпегендіктен, бул тылсым такырыпты козгамай отырмын.Осынын алдына Жанар (тел: 68-05-37 уйі кешкі 19-дан кейін, 8 333 225 83 62) деген «акку» келіншектін айтуымен, Бота деген «аккудын» бастауымен Алматынын касында жерленген киелі  бес ата: Суйінбай, Кайназар, Жамбыл, Туктібай жане Сарыбай аталарга барып бата алып кайтканбыз.

Сол кезде менін жубайым Рахпар Кудіретоллакызы екеумізге: «сендерге таяу арада Туркістанга жол тусіп тур» деген еді, онша сенінкіремедік. Келе сала академик Оразалиев екеуіміз Шымкент каласына жол сапарга шыгып кеттік. Академик Оразалиев, теолог – философ галым Омаров ушеуіміз жазган «Жасару купиясы» кітабымызды Шымкент каласына гана емес, букіл онтустік казакстан оніріне белгілі акын, жазушы, касіпкер, облыстык маслихаттын депутаты Шалкар Абішулы деген азамат окып шыгып, академик Ракым Алмабекулын арнайы шакыртыпты.

Осы Шалкар Абішулы, Поль Брэгг ілімі негізінде 1995 жылы Шымкент каласында 42 жатар орыны бар ашыгумен емдеу орталыгын, оз каржысымен ашыпты. Буны біз естіп білген емеспіз. Барып керемет разы болып кайттык. 10 кун ашыгып емделген наукастардын осы аралыкта калай жазылып кеткендерін, олардын Шалкар Абішулына деген шексіз алгыстарын, баталарын козімізбен коріп, кулагымызбен естідік, осы азаматтын нагыз «елі ушін еніреп туган ер екеніне» суйсіндік!

Осы жакта бір жумадай болдык, академик агамыз лекциялар окып, облыстык теледидар арнасынан сойледі. Шалкар бауырымен тос кагысып достасты. Осы іс сапарда: онтустік батыс ауыл шаруашылык гылми-ондірістік орталыгынын директоры, АШ гылымдарынын докторы, профессор, гылым, техника жане білім беру салалары бойынша Мемлекеттік силыктын Лауреаты: Абдірахман Молданазарулы Омбаев унемі бірге болып – академик агамызга деген ізеттілік ілтипатын білдіріп журді.

Шымкенттен 12 караша куні Алматыга оралдык. Келе сала бір тауліктен кейін кудайдын кудіретімен, бабалар рухтарынын шакыруымен Рахпар екеуміз Туркістанга журіп кеттік. Шымкентте болган кезімізде Шалкар Абішулы бір кун Каратау оніріндегі Байдібек ата, Домалак ана, ал екінші куні Туркістандагы Арыстан бап, Кожа Ахмет Яссауи т.б. касиетті кесенелерді корсетіп, аралатып шыккан.

Алматыга келгеннен кейін Рахпар екеуміздін сапарымыз 14...20 караша аралыгында отті. «Аккулар» деп аруактармен тікелей байланыска тусіп сойлесе алатын кыз-келіншектер, «сункарлар» дегеніміз ер адамдар екен. Аруактар осы «аккулар» мен «сункарлардын» денесін пендемен сойлесу ушін колданады екен, осылардын журегімен, аузымен, тілімен, унімен оздерінін баталары мен тілектерін жеткізеді.

«Аккулар» мен «сункарлар» ун таспа сиякты, аруактардын айткан создерін пандік алемге дауыстап жеткізіп кана айтады екен. Былайша айтканда аруак пен пенде арасын созбен байланыстырып турган аудармашы. Осы «аккулар» мен «сункарларды»: аруактар – журегінін, ниетінін тазалыгына байланысты пенделер ішінен оздері тандап алады екен.

Осы тандап алган пенделер: Фани – (пандік, материалдык) алеммен, баки – (рухани) алем арасындагы немесе о дуние мен бу дуние арасындагы данекер. Осы козгалыстын болатынын 40 жасында коріпкелдік касиеті конган – Францияда, Сен-Реми каласында 1503 жылы дуниеге келген Мишель Нострадамус болжап, айтып, жазып кеткен. Ол озінін «Центурии» атты 10 томдык кітабында 1104 болжамдарды жазган. Шагын шыгыс мемлекетінде оліктердін сойлеуін, осы козгалысты бастайтын адамды да бейнелеп кай елден, жасы т.б. белгілерін де болжап кеткен.

Сондай-ак, казак жерінде жаткан касиетті адамзат аруактарынын бастары котеріліп, осы аруактар аркылы Жаратушы адамзатты тура жолга салатынын, осы агымнын талай гасырларга жалгасып – адамзатка «алтын гасыр» орнайтынын да айткан.


"Алланын озі де рас, созі де рас,

Рас соз ешуакытта жалган болмас.

Коп кітап келді Алладан, онын торті

Алланы танытуга соз айырмас.

Махаббатпен жараткан адамзатты,

Сен де суй ол Алланы жаннан татті.

Адамзаттын барін суй бауырым деп,

Жане хак жолы осы деп аділетті".    Абай


Осынын іске аса бастаганын оз козінмен коріп, кулагынмен естігеннен кейін Жаратушынын бар екеніне ешкандай куман де, шек те келтіре алмай каласын. Алланын кудіретіне бас иесін!

Касиетті бабалар мен аналардын аруактарынын тікелей озінмен байланыска шыгып: откен оміріндегі жіберген кателіктерінді, озін гана білетін купия сырларынды ашып айтып, келешекте кандай адасушылык пен катерлер кутіп турганын, осыдан шыгатын жолдарды айткан кезде жане озіннін ауыратын мушелерінді доп басып айтып, колма-кол емдеу шараларын жургізіп жолынды ашканда, таныркамаска шаран калмайды.

Келешек оміріне тура жол сілтеп, аруактар оз ауыздарымен он баталарын беріп, денсаулыгыннын курт жаксара бастаганын сезген кезде, адасып журген коп пенденін біреуі екенінді білесін, болмысынмен сезесін. Аллага деген шексіз суйіспеншілігін, махаббатын оянып, журегіннін кірі аршылып, имандылык жолына калай тускенінді байкамай да каласын. «кудайсыз курай басы да сынбайтынына» конілін де, козін де жетеді. Данышпан Абай атамыздын мына оленінін тура озіне гана арналганын бар болмысынмен тусінесін:


Адам – бір котерген боктын кабы,

Боктан сасык, боласын олсен тагы.

Мені мен сен тен бе деп мактанасын,

Білімсіздік белгісі – ол баягы.


Кеше бала ен, келдін гой талай жаска,

Кез жетті бір калыпта тура алмаска.

Адамды суй, Алланын хикметін сез,

Не кызык бар омірде онан баска? !


Енді осы жогарыда жазгандарым далелді болу ушін, касиетті аруактардын – «аккулардын» аузымен айткан баталарын ун таспага жазып алганмын. Осы баталар ун таспага калай жазылды, мен де солай ак кагазга тусірейін:


//Арыстанбап баба аруагынын копшілікке берген батасы//:

Мына жалган омірде, бірін мына – Кудайым десен, бірін мынау шайтаннын колтыгынан устап бір – адастын, пенде, емес пе? !

Бугін мынау аруактарын, карактарым сендерге, карап бугін шакырып, еткен мына жайым бар гой! Кешегі жалган мына омірде арбірін – кунарапага баттын ба? !

Бугін мулайімсіп арбіреу ата-баба аруагы кометес деп тілеуді тілеп жеттін бе? Ей, пенде баласы – жалганды жалпагымен басканда, бірін ащы суга былыгып, мына бугін арбір денендегі мушені уландырдын емес пе? ! Біреу жатырдагы баланы алгызып, мына кара жерге таптаттын мына емес пе? !

Ей, пенде! Бірін ерсін, бірін катынсын! Алла-тагаланын мына бугін жіберген кулдарынын бірісін деп мына бугін аруак болып, баптын-бабы Арыстандай бабаларын алдарына жеткенде, ей пенденін баласы!

Уш катын мен екі пенде баласы, осы арада ай пенде, бойында толык дареті де жок екен гой! Мына бугін арбіріне – бетіндегі мына бугін опыгынды айрандай тогіп аягынды откізіп бір отейін бе? ! Тілек тілейді екен десем, алі де пендешілікке салынган ба?

Мына бугін турган аккудын арбір берген батасына сынак салган пенде бар гой! ай, пенденін баласы, кешегі мына бугін Алла-тагаланын пайгамбары – Мухаммед галейкум галайсаламда кастарына жеткенін білдін бе? !

Бугін урпагым, баптын-бабы Арыстандай баба болып – алдарына пенде баласы, келіп мына актыкпенен кешірімді салып батамды тогіп отейінші! Кеше мынау – Акбурадай аталарын, арбіріннін ниетінді тексеріп откен жайы бар гой!

Бірак пенде – бірін сенсен аруакка, бірін сенбей айтеуір бір келдіндер ме? ! «Барып кайтайыкшы, коймай койды гой» деген пенде де бар екен гой арада! ай пенде, несіне келдін суйретіліп?

Мына бугін казагыннын кен даласына бакыт конып аруагын журектеріннін катып жатканда, пенде соны да білмей арбірін ішке жинап алган кешегі куйік омірдін, мына бугін арбіріне булыгып уланып бір калдын ба? ! кайтейін, несін айтайын! урпактарым, киналып жеткендерінді Арыстандай бабаларын, ниеттеріне карап батаны – бастап бір отер жайым бар! Айналайын урпагым дер ме ем озінді тургызып орныннан....


//Арыстанбап баба аруагынын, Асет Ризаулы Мукашбековка берген батасы//:

Айналайын туягым,

Асет деп мына озінді,

Тургызайын батага!

Тургызып мына бугінде, озіне мына батаны,

Тогіп мына отейін!

Отырарда отыз бап,

Сайрамда мына сансыз бап,

Бугінде мына карагым,

Баптын бабы Арыстынбап,

Бабан мына озіне,

Ак батага балап та,

Алган мына кезінде,

Ендігі мына танында,

Сенін де мына карагым,

ушар мына биігін,

Биік болсын деп озіне,

Батамды мына бастайын!

Карасам мына талайды,

Бойдагы мына жиналган,

Тіл менен мына козінде,

Бугінде мына сылынып,

Жатканын да коргенім,

Карасам мына бугінде,

Сенін де мына карагым,

Шанырактын астында,

Болган мынау талайды,

Каралыктын кіргенін,

Коргенімді айтамын!

Соны мына бугінде,

Аруак болып сылып та,

Алып жаткан жайымнын,

Бар екенін де айтайын!

Айтсам мына озіне,

Бір мын мына тогыз жуз,

Токсан сегіздін жазында,

Келген мына басына,

Сынагын мен коргенім,

Аруагын карагым,

Жеті атаннан озінді,

Коргаган мынау барында,

Айтып мына кетейін!

Ай, урпактын баласы,

Бугінде мына карасам,

Сенде мынау атадан,

Тілекті тілеп жеткенде,

Тілеген мына тілегін,

Кабыл болып мына бір!

Жаткан мына кезінін,

Бар екенін айтамын!

Бугінгі мына танында,

Беріп оттім озіне,

Ак батаны карак, кабыл ал!

 

//Арыстанбап баба аруагынын Рахпар Кудіретоллакызына берген батасы//:

Айналайын Рахпар каргам-ай, ниетін ак екен карагым, бірак сенде шырагым-ай, сенде ана болып жыладын-ай, талай бала жыладын!

Жылап бала есінде ме шырагым осы 98-99-да не отпеді каргам басында!

Сол бір жастыгынды талай суладын емес пе?

Танірім-ау не жаздым деп, балам-ай кудайга да жалбарындын, сол бір жалгыз туягынды балам-ай, ойлап бала озінде, талай балам киналдын мына емес пе? !

Шырагым-ай, касібіннен сынак келіп басына, карагым-ай бугінде – жардан келген сынак бар!

Кайтейін балам, арбірін басында котердін!

Ер мінезді шырагым-ай, ана – мына байкус та, ойлап балам озінді киналган кезін карасам!

Айналайын шырагым, мына бугін 43 жастагы карагым бауырын бар екен гой езілген!

Айналайын урпагым!

Білсен балам, мына кешегі, кешегі балам откенін, оскен урпак баласы бугін Арыстандай бабаннын басына мына шырагым-ай жеткенде, бойындагы кара дертінді сылып алып тастайын!

Есінде ме шырагым, осы балам 95-інді, карсы алган кезінде, келді ме екен карагым, тума-туыс дос жаран шанырагыннын астына!

Есінде ме шырагым-ай, сол кезде каралыкты жаккан катын-калаш бар екен гой тегінде!

Урпагым-ай, озінін – 49 мына жасы бар, балам-ай сол катыннан каралык келген басына!

Балам содан бері денсаулыкпен карагым, дурысталмай уйкын да киналып балам калдын ба? !

Балам бердім ак батаны,

Алгі балам шырагын,

Бар екен гой тагы да!

Айналайын карагым-ай!

Мынау ак тосектін,

Астына барып,

Балам талайдын,

Жолы балам, байланган ба?

Айналайын кызым,

Бердім саган ак батаны,

Берген мынау аруагыннын батасы,

Балам бойына дарысын деп,

Батаны согып оттім кызыма!

 

//Кожа Ахмет Яссауи баба аруагынын, копшілікке берген батасы//:

Ата баба аруагы да калап мына арбіріннін де откен мына кеткенді, ай пенде, кешегі кунарапа, кунарап арбіреуіннін басында бір болганда катын-калашка карап отейін.

Турындар! Яссауи мынау жеткенде (барі орындарынан турады) катын-калаш оздеріне карап отсем, катындар бугін еркек боламын ба дегені. Бугін жатырдагы баланы алгызып арбіреуін казагымнын даласына мына бугін урпак таратар ма дегенде арбіреу, арын саткан катын да бар гой арада!

Пенде, мынау аруак кормеді дедін бе? ! Арбіреуі откен, откен мынау кунаратты корді бугін Яссауи! Аруак тылсымнан басталды арбіреуі. кан жылап алдарына жеткенімде, ей катын-калаш! Ауызда кок тутін, кенірдектен ащы суды сол бір назік журекті ластап откен сендер ме? !

Ер пенденін басын таптап арбіреу, мына бугін жургендерінді аруак кормеді дедін бе? ! Мына екі елі ауыздарына торт елі какпак саламын! Сыпсындаган тілдерінді мына бугін кем етіп тастайын ба?

Пенде! мына бугін Яссауи кахарланды, ниеттерінді тексерген аруактарын, бірін тентек «не істеп алады» дейсін-ау деп, арбірін мынау сынадын ба аруакты? !

Катын-калаш, аруактын бір алдына келіп тайран кагып жургенінді корген менін жайым да бар. Несіне келдіндер, киналып кудайдан тілеу тілейме десем, тайрандап, туштындап мыналар бірінін кокейден каралау созі шыкты мына емес пе? !

Ай, пенде баласы! Жиындар естерінді, мына бугін казагымнын даласына солып калган гулді кайта жайкалтама десем арбірін, каралык создерінді тастадын-ау аузыннан! Кормеді дедін бе, сезбеді дедін бе арбірін!

Мына бугін Яссаиу, алдарына келгенде ниет кайда? Иман кайда? Тілендер кудайыннан кешегі арбіреуін кунарапаларын ушін, аруактарын артыннан тілеу тілеп жатканын сездін бе? !

Ей пенде баласы, пенде сынагыма салып арбіреуін кос аяктан буып кайта тастайын ба мына жерге. киналып жеттіндер арине, бірак сендер енді .........болса, сол мына куыстагы жаткан тілді бір комекейден суырып алар.

Яссауи тур алдарында! Бугін мына аруак, кешірімді салды арбіріне! Тузендер ниетті, ниет тузелмей іс тузелмейтінін тагы да саламын деп естеріне мен де тыныш таппай отейін. Ертенгі жолдарына карадым.

Турындар! (барі турады) :

Сендер де пенде баласы талайды тап-тап былгап жерді де, арбіріннін бастарында откен іс, мына отпелі заманда кунарапа бастан асып жатыр гой! Екі буттын арасындагымен мына бугін арбірін лаззатка бір батканда, катынын бола тура баска катыннын койнында жатканынды мен де бала кормеді мына дедін бе? !

Ай пенде, несіне шалбарланып журсін-ау! Колдарына семсерменен мына бугін кылыш устатса катыннын етегін котеріп кірерге дерер ма, естерінді жиындар езілмей!

Бугін пенде баласы, арбіріннін ішек карындарынды жеті орімдей камшыдай оріп, откен бала, кеткендерінді беттеріне басса аруагын мына турарга жер таппай сендер де кетер ме екенсіндер!

Бугін тунде тексердім арбіреуіннін ниетінді, ниеттерін тузу екен ертенде. Осы мынау ак ниеттен арылмандар тегінде! Берейін сендерге де батаны.

Карактарым, шыны мына кожахметтей аталарыннын мазарына жеткенде 995 аулие арттарыннан еріп жетті ме? ! Пенде баласы, карап бугін откен кунаратты менде бала, арттарыннан тастап бір, сылып алып батаны бастап отер жайым бар! ..........Яссауи... аруагы.....ей пенде!

Мына киналыспен жеттіндер гой, кайбір жетіскеннен келдіндер. Бірін сынайсын-ау, бірін мына шын ниетпен ата-баба аруагы деп тілек тілеп отырсын-ау!

Берейін ак батамды баршана, бірак урпагым мына бугін аккуын, терін бала агызып, аруактын созін жеткізіп екі мына дуниенін елшісі болганын урпагымда силандар. Міне бугін аруактарын алдында батасын сала бастаса:


//Кожа Ахмет Яссауи баба аруагынын Асет Ризаулына берген батасы//:

Асет, озінді тургызып алайын батага!

Ай балам-ай, ойланып толганып бір жатканында:«Не дер екен ата маган, кешегі откен омірімді айтып мына пенде копшіліктін козінше мына бетіме басар ма екен» дедін бе?

Ай, балам-ай кайтейін, самайына ак тусіп, аппак мана кыраудай болган екен шашын да.

Жастыкпенен бала, не отпеді, балам-ай біракта пендешілік омірін артта калсын карагым!

Балам-ай озінде, тілеу тілеп мына бугін, жарынменен косактасып жеттін бе?

Бугін балам жузіне карадым, карап балам ішкі дуниене уніле карасам, ай балам-ай омірге деген бір окпен бар гой!

Балам-ай, осы омірімді бугінгі бір айналдырып отсем, олай бала істемес едім деп, балам-ай, балам ойга баттын ба? !

Бугін бала аруактарын жар салып бір алдына жеткенде, есіне балам тусірші – балам-ай, мына дос жараннан о дуниеге кеткен бір – ер пенде баласы бар екен гой, карасан сол аруагын – бала, алдына келіп карагым, арканнан кагып турган жайы бар!

Айналайын карагым, есіне тусір арбір, бала, откен мына омірінді.

Айналайын урпагым,

Саган бала жолына –Актык тосеп батаны,

Тогіп отер жайым бар!

Есінде ме карагым-ай, осы 88-іннін, когілдір, бала, коктемі, жадыраган жазынын, мына бугін куні жаркырап шыкканда, балам-ай сынак келген екен.

Астындагы тулпардан, балам-ай, сонда бала, сенде бала тусінбедін ак телпектін астына талай балам бардын ба?

Талай барып карагым-ай, мына бугін карасам, дертіне шипа таппай, балам озін ойландын, толгандын балам кайтейін!

Бірак, балам, мына бугін іштегі сырынды ешбір пендеге білдірмей, іштей куйіп журген бала, кезінде балам бар екен гой!

Айналайын карагым,

Асет деген атын бар,

Еркек деген затын бар!

Карагым-ай, аруагын,

Алдында турып батаны,

Жаудырып бір жатканда, арбір мынау аулиеннін,

Батасы балам кабыл болсын,

Ниетін бала ак екен!

Аруакка деген сенімде,

Арбір рух балам озінді,

Колдауына алып карагым,

Екі мынау омірдін – кызыгын кор деп,

Батаны салып оттім улыма!


//Кожа Ахмет Яссауи баба аруагынын, Рахпар Кудіретоллакызына берген батасы//:

Айтып берейін бугін Рахпар балама, тургызды бугін аруагын, мына сенін жолына карап отсем, шырагым-ай кысылып-кымтырылып келдін бе бугін Яссауидін алдына, козден парлап жастарын аккан кезінде, шырагым-ай кайтейін деп, балам-ай!

Ар туманнан сынак келеді.

Коре алмай балам алдына, табалдырыкка карагын, каралыгын шашкан пенделер де бар екен гой!

Айналайын кызым, сол катын – кара катын, балам-ай келіп жеткенде, мына балам шанырагын шайкалып талай ...киналдын балам емес пе? !

Бугін балам сол сынакты аттагын шырагым, болашактын ак есігін ашып отер жайын бар!

Айналайын балам,

Мына кіре берісте,

Он жак балам болменде,

Каралык бар тегінде,

Аластатып аларсын,

Балам болменді.

Шаныракты аластатып,

Кудайы бір шайінді,

Аруагына багыштап, берерсін деп,

Батаны салып оттім кызыма!

Туягын бар екен гой карасам, киналып журген карагым.

Айналайын карагым, зарымнан келген сынак бар.

Айналайын шырагым-ай, мына саган батаны салып откен аруагын Яссауидін аруагы!

Каргам мынау айтарым, осы 17 кун дегенде келер .......... деген катын бар, айналайын шырагым сол катыннын сынагы болады балам саган да!

Киналган пендені,

Ауырнанын астынан,

Жеткізіп ал шырагым,

Сонда балам алдыннан,

Кездесетін тагы да,

Бір Алланын сиы бар! -деп,

Бата салдым кызыма!

 

//Тауке хан баба аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Аркайссын бугінде, тілеу тілеп келгенде карасам бугін Тауке хан, алдарына келгенде – шашуымды шашамын, арбіріннін тагынын астына шашуымды беріп бір, мен бугін аркайссына бугін де шаттык пенен арбір тагымды мынау силаймын!

Арбір мынау жеткенде, бугін мынау басыма актыгын тосеп бугін де, Асет балам жеткенсін!

Кабыл алып бугін де актыгынды коргенде риза болдым озіне!

Балам мынау озінде, киналып мынау каралык (дуалану) – басыннан мынау бугінде, арканнан мынау кадалган озінде мынау каралык, бугінде мынау найзамнын ушымен мынау каралыкты бойыннан жулып алып та тастаган да жайым бар!

Бугін мынау озінді – асет балам котеріп, куантып мынау озінді, куантар мынау жайым бар!

33 куннін ішінде шанырагыннын астына шаттык пенен берекенді кайтадан мына кіргізіп, орындалып арбір мынау бугін де, тілеуін бугін кабыл болар жайы бар!

Кабыл кылып бугін де, актыкты мынау озім де, кабыл кылган жайым бар!

Асет балам, артыннан мынау киналып – каралыгын кетер деп, бугін мынау озіне, колдау беріп бугін де – Тауке хан мынау озіннін, таубана мынау келтіріп!

Бугін мынау озінді коркейтіп, мынау аруактын арбір мынау батасымен – озінді бугін когертіп бойынды мынау тазартып, алар бугін жайы бар!

Киналыпсын бугін де, артта калып озінді, котеріп алам бугін де!

Арбір мынау сынагын тур екен мынау калпында!

40 кундік сынагын, осы мынау сынактан, бугін мынау озін де, отсен мынау озіннін баска мынау – тажірибе кайта келер жайы бар.

Алдына мынау озіннін – айелі мынау пендесі, сынак болар жайы бар!

Айтып кана отейін, осы мынау айел пенде – озінді сынагымен – сынак кылар озінді, алатугын жайы бар!

Сол мына катын келгенде, сынактан мынау сен дагы, сынбай гана отерсін!

Сурак койып озінді, арбір мына катанды, сурармын-ау сол кезде.

Корыкпай мынау сол кезде, арбір мынау сурагына катыннын – жауап берер жайын бар!

Осы мынау сынактан, отсен мынау тагы да 13 куннін ішінде, тагы мынау ертенде, алдына келіп озінді тагы да – мынау сынакка калармын-ау жайы бар!

Осы мынау сынактан откен сон,

Мынау озін де 17 кун ішінде,

Куаныш келіп кайтадан,

Табалдырыгына мынау да, Шашуын шашып,

Ертен де келер мынау жайы бар!

Атагын мынау сол кезде,

Еліне мынау жайылып –

Елін мынау озінді,

Котерер мынау жайы бар!

Асет балам, бугін мынау озіне, Тауке хан мына озіне,

Риза болып озіннін:

Мойнындагы актыкка – Демімді салып беремін!

Бойындагы дертіне – осы мынау шипа!

Шипанды кондырып мынау бугінде,

Арбір мынау тунінде – аян беріп озіне,

40 кун мынау озінді,

Аянмен мынау тугырга – Тургызар кезім бар!

Мынау канымда –

Осы танда арбір мынау озінді –

Атан мынау озінді,

Туртпектеп бала озінді,

Келіп мынау озіне,

Белгісін беріп оятар!

Сол кезде мына оянып,

Тілеуімді тілерсін!

Ак даретпен бугінде,

Озіне мынау батаны –

Салган мынау жайым бар!

 

//Акбура ата аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Асет, деп балам озіне,

Батамды мына берейін:

Алдыга баскан кадамды, артка тастамас, сен, боларсын!

Жора-жолдас барі жолында – ........... деген кім еді?

.......... деген кім еді?

........... деген кім еді?

Уагыздап сен отесін,

Ак жолга оны саларсын,

Адасып журген жайы бар,

Шатасып журген жайы бар,

Ак жолга мына саларсын,

Аманат кып кетейін,

Аманатка бугін де –

Киянат сен жасамай,

Отер болсан балам озінді –

Шынынын-шынына,

Биіктін мына биігіне,

Шыгарып алар жайым бар!

Алладан мына тілеген,

Тілегін кабыл болып жатканын,

Айтып мен де кетейін!

Акбурадай атаннын,

Колдауы бар жолында!

Колдап мына колпаштап,

Жолында мына сен ушін,

Алладан мына тілекті,

Тілеп те турган жайы бар!

Он жак мына буйректен –

Туртпектеп турган киелі,

Абай мына атаннын –

Белгісі бар бойында!

Колдауы бар бойында,

Белгісін мына кабылда!

Аласын сен бугінде,

Онерлі мына баламнын –

Бірісін сен бугінде!

Сол мына онеріне,

Колдауды салып –

Турган жайы бар!

Абайдай мына атаннын,

Ак шапанын иыгына –

Іліп турган жайы бар!

Жолын мына ашылып,

Ак астынан отетін!

Жайы барын –

Айтып мен де кетейін! – деп,

Бата бердім бойына!

 

//Бухар ата аруагынын, копшілікке берген батасы//:

Ай урпагым, кайтейін бугін мынау сана менен сезімге, мынау алпыс екі тамырга – шайтан кіріп арбіріне, колын мынау шын берген бе? ! Соны пенде сезбедін, ес-тусінді білмей пенде, ащы суга малынганда арбірінді аруактарын жер ананын астында жатканда «урпагым-ай!» деп бала, козінен жас емес, канды агызып кудайдын алдында тілегенін білдін бе?!

Бугін, бак конып бул жатканда, аруактар жерден турганда, міне урпак жандарында турып, бата аруак салып оттім баршана!


//Бухар баба аруагынын, Асет Мукашбектегіне берген батасы//:

Карадым мына бугін Асет,

Озінді тургызып мына батага:

Ай балам-ай, балам-ай!

Мына бугін аруагын,

Балам сенін жолына караса,

Балам, ниетін ак екен!

Мына бугін,

Ак болгандыктан –

Урпагым-ай!

Журектін бір тубінде,

Куйіп калган куйігін,

Кетпей журген жайы бар!

Ей, балам-ай!

Есіне балам тусір кане:

Токсан мына бірменен,

Токсан мына екіне,

Кадамын бар басканда,

Балам басында не болмады? !

Киналдын балам, киналдын тагы да,

Бірак балам,

Аке рухы озінді – колдап алып тегінде,

Урпагым-ай жолына....

Актыгын балам салганын,

Соны балам сездін бе? !

Есінде ме карагым,

Мына 93-тін... Бір жадыраган жазында,

Аруактар касына келгенін,

Соны да балам сезбедін!

Бугін балам,

Мына екі аяктагы,

Кос аяктагы,

Менде, бала –

Кыл бурау мына арканнын, Жібін шешіп тастайын!

Бердім саган ак батаны!

Арбір мына карагым,

Тілеуін бір... кудайыннын алдында –

Кабыл болсын!

Деген умітпенен,

Бата салдым жолына!

Балам-ай мынау артында,

Дос-жоран балам бар екен гой!

Ай, балам ай бір: Екі пенде бар екен...

Балам кос иыктан,

Демеу болып табылган ба? !

Сол пендені карагым,

Жеткіз балам, Арыстандай бабаннын бір басына!

Бірі балам карасам,

Анасына кайгырган кезі болган.

Бірі мынау карагым,

Шырагынын багы...

Мынау ашылмай, киналып журген... Жайы бар ма? !

Айналайын балам,

Сол екі пендені –

Жеткізіп алсан,

Шанырагыннын астына...

Бак конар деп,

Батаны салып оттім балама!

 

//Ибрахим ата аруагынын, Рахпар Мукашбековага берген батасы//:

Ей урпактарым!

Тылсымнан келіп бугін сендерге,

Батамды беріп алайын!

Ак батама малайын!

Батам, батам батпасын,

Батам жерде жатпасын,

Бугінгі пенде жолына,

Ак батамды, Ак жолдарынды ашайын!

Акка малып тагы да,

Жолдарынды ашайын!

Кызым Рахпар,

Котеріп сені батага,

Ак батама малайын!

Рахпар кызым озінде,

Есті кызым екенсін,

Не отпеді басыннан,

Сонау 1999 жылы..

Каралык бойына тараганда,

Атаннын аруагы...Сактап калган екен озінді,

Бугінде міне келгенде,

Аруак колдап озінді,

Жолынды ашып бугін де,

Кылышымнын ушымен,

Каралыкты бойыннан,

Сылып тагы алайын,

Рахпар, кызым озін де,

Жаксылык бар, 13 куннін ішінде!

2008 жылы...куанышка кенеліп,

Жануянда тойын тур!

Той болатын озінде,

Осымен кызым озінде,

Кабыл алып батамды!

 

//Ибрахим ата аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Асет улым озінді,

Тургызып бір алайын,

Ак батама малайын!

Асет улым озіннін,

Киналып та жургенін,

Бес жылдын бойы болыпты,

Осы жылдар ішінде,

Не болмады озінде,

Киналганда улым-ау!

Касібінде журмепті,

Каржыдай да киналган,

Кездерінді кордім гой.

Сонау 2002 жылы,

От басында шу шыгып,

Тусінбестік болыпты.

Асет улым карагым,

Бугінгі сенін киналысын,

Ак батамен агарып,

Ак батамды алганда,

Жолына ак шашылып,

Ак шашумен,

Агарып бір алганда,

От басына куаныш,

Кіреді тогыз ай ішінде,

Деп, – озіне, беріп оттім батамды!

 


//Айша-биби ана аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Ата баба аруагы,

Арбіріннін журегінді,

Тазартып бір алсын деп,

Батамды мен бастайын!

Бугін балам Асет,.............................Мазаланып откен бе?

! Ей пенде! Сен де бала!

Талай бала басыннан,

Не отпеді карагым.

Сен де бала жас болдын,

Жас болып мынау талайлар,

Арбір катыннын карасам,

Мына бугін жаутандатып,

 Козінменен атканда,

Сузеген мына букадай,

Арбірін сузіп откен бе?

Аруак – пенде баласы,

Кормеді де дедін бе? !

Отірік болса...Турган мынау Айшанын,

Бетіне мына, басшы кане!

Мазаландырдын аруакты,

Арбіреу пенде баласы,

Сынама мына баланы,

 Ана-муна сендерге,

Батасын бір салганда,

Мынау бугін мазаланып.

Кетті мынау аруагын,

Ай пенде! Сені де бала тандадым!

Сункар болып сайрайсын,

Саган балам айтарым,

Арбір мына бойдагы,

Кунарапты тастагын!

Жуып-шайып алайын,

Енді пенде баласы,

Келер балам алдына,

Дос-жоранын бар екен,

Кайда бардын, не болды?

Шыныменен екен бе? !

Деген созді тастайды,

Арбірін, ак жолга саласын!

Арбірін ата жолда,

Багыштап бір отесін деп,

Саган балам айтарым,

Алі де Каусар суресін,

Бала, Яссын суресін,

Жатка мына білетін,

Кунін туар жайы бар.

Саждені тосеп оттім деп,

Бата бердім балага!

 

//Мухтар Ауэзов аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Ай, урпактын баласы,

Мына бугін озіне,

Мухтар бугін караса,

Білер ме едін карагым,

Сен де балам кокірекке,

Салынып бір жургенде,

Мына бугін аруагын,

Кормеді балам дейсін бе?

Самайына актагы, Т

Тусіп балам откені,

Сенен де мынау куткенде,

Менмендік мынау келдін бе,

Мына бір угым бар екен,

Кудайдан да озінді,

Улкенмін деп санаган.

Кезін мынау бар ма екен?

Ей, пенденін баласы!

Бугін мынау Алланын,

Парыздарын озінде,

Артка мынау шегіндіріп,

Болса да бугін тастадын,

Ей пенденін баласы,

Аруак бала кормеді,

Мына да дедін бе?

Суреттегі тылсымнан,

Унді балам катканда,

Ата-баба аруагы,

Бакылап мынау ар істі,

Арбір мынау тіліннен,

Шыккан мынау туйінді,

Тастаган мына жайы бар,

Менмендікке салынба,

Кудайдан да озінді,

Улкенмін деп санап бір,......................................

 

//Ералы ата аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Ай балам-ай!

Купіршілік бойыннан,

Кетпеген бе алі де,

Бойындагы мына купіршілікті,

Сылып менде кетейін!

Журектегі кыбынды,

Сылып менде кетейін,

Сынакка мынау салмассын,

Аккуымды озін де,

Сынакка мынау салатын,

Болсан егер – озінді сынакка салар жайым бар,

Аруактын назасына,

Ілікпестей боларсын,

Аксакалды атасын,

Улгі болып урпакка,

Ата жолы – бак жолды,

Барынан сен отерсін,

Сункарым боп сайрарсын,

Ак улымнын артынан,

Халкынды ертіп артыннан,

Айша ананын ак туын,

Желбіретіп сен отесін,

Деп, салып оттім батамды!

 

//Шолпанкул ата аруагынын, копшілікке берген батасы//:

Келдім мына алдарына, аруакка калай урпагым, казагым езілді.

Арттарынан 40 мына аулиенін, артынан менде келдім.

Шалынды курбандык. Халкым бугін оянындар! 70 жыл уйыктап тозыктарын шыкты гой.

Бугін мына арбіреуін ушін аруактарын, кудайдын бір алдында тілеуін тілеп жатканда!

Пенденін бір баласы!

Мына бугін арбіреу, маужырап бір отырсын!

Бугін мынау ерікеннен, бірде мынау жер ананын астында!

Мына бірде-бір журектен!

Мынау арбір аккудын, кинап мынау журегін!.

Бугін мынау менде бір, халык бола жатканда, арбірінді осы бір акжолга бір салам ба? ! Деген мынау канша бір, аруактарын умытпа!

Ей пенде! Сендер ушін о дуниеде, кан жылаган каншама, мына бугін аруак бар. Сенде мына баласы, оянындар карактар! 70 жыл болды емес пе? !

Мына бугін капірдін артынан бірге ергенге, арбірінді оздерін сатып мынау біткен бе? ! Саткындыкка салынып мына бугін арбірін, баска мына улттын бір, етегін бір котеріп, мына бугін оздерін, дінін менен тілінді умытып мына калганын!

Енді бугін аруагын, алдына бір жеткенде, арбіріннін козінді ашып мына отейін! кастарында арбір мына каншама мына аруак, отыр гой мынау сендер ушін, осы жерде тілекте! Тілек мынау пенделер, артында тур аруагын, арбіріннін журегіне уніле бір караса жане де мына оянган журек бар ма тегінде!

Ай, пенденін баласы! Аруак келіп тылсымнан унін катып жатканда, оятып бір-бірінді, бугін мынау озіне, мына бугін кыспакты, кысып бара жатканда, журектегі менде бір, каралыкты баріннін – сылып алып тастайын!

Тусінсен мынау карагым, арбіріннін журегінді, лаулап мына отша бір, ортеп балам тастаган. Сол бір балам отша бір, арбіріннін журегінде коздерінде бугін бір, шапшыган мынау от бар екен.

Енді мынау урпагым, арбіріннін жолында каралыкты алып бір, осы мына шынынды табыстап отіп кетейін! Бугін мынау карагым, кайта мынау тіріліп, келем бе десем келмеймін.

Міне бугін Алланын кудіретінен, каншама пенде дейді – акелерін, сендердін де аналарын, апаларын, ажелерін кастарында турганын, соны пенде сездін бе? !

Осыны мынау менде бір, айтып урпак отейін. Мына бугін сендерге, арбір аруак алдында, мына бугін келді бір, оянып бір жатканда, кадагалап баршаннын алдына бір келгенде, жокшылык мынау арбірін, кыспакка бір алганда, дарі-дармек бойына жутынып бір алдын ба? !

Ей пенде, оянындар! Журектен сойлеп турган, алдарында турган аруак умытпа! арбірінді кадагалап, козге корінбей, арбірінін арканнан сипап: «урпагым, жолын болсын карагым» –, деп ата-баба аруагы жургенін пенде умытпа!

Енді пенде кайтейін, Туркістанга жеттін сен, Киелі мынау казактын, каны тамган жеріне, Тілеу тілеген – урпактын бірі сендерсін!

Міне карак баласы, арбірін мынау ертенгі, Туякты мына карагым, умыт боп мынау калмасын, Бердім бата баршана! Актык мынау батамен, Тургызып алып баршана, Салайыншы батаны!

Карактарым кайтейін, Адасып бір кетпендер, Баршан мынау ак бата, Алып мынау жатканша, Міне бугін каншама, аулие мына алдына, Келіп урпак жеткенде, Акыл-кенес дукенді, курып мынау оларда, Отыр гой пенде сендерге! карап мынау тегінде, арбіріннін журегіне уніле бала карады!

Умытпандар аруакты, Алладан тілеу тілендер! кудайым урпак жар болсын, киналган мынау кезенін, Артта калсын карагым! Коздеріндегі жасынды, Суртіп алып аруагын,

Батасын бугін салады! Осы отырган баршана, Аяктагы тусауды, Шешіп урпак баласы, арбіріннін бугінгі – Дерттеріне шипаны, Шашаып отіп кететін, Шолпанкулдай аталарын, Алдарына келіп бір, Бастарыннан сипап бір, Бата тогіп отеді! Осы отырган баршана!

 


//Карахан ата аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Озіне мынау мен дагы,

Карахан атан карады,

Бугін мынау озіне,

Риза болды аруак.

Каншама мынау пендені,

Аузына мынау каратып,

Уагызды сен дагы,

Жеткізгенде бугінде,

Риза болды аруак!

Бугін мынау озіннін,

Екі есе кып жолынды,

Айкара ашып аруак,

Жатканда мынау озіннін,

Шанырагыннын астына,

Мен де бугін найзамды,

Койып кеткен жайым бар!

Каншама мынау пендені,

Ак жолга салып сен дагы,

Сарбаз болар жайын бар!

Деп, бугін мына озіне,

Бата салган жайым бар!

 


//........? ??...... ата аруагынын, Рахпар Кудіретоллакызына берген батасы//

Ак жаулыкты анасын,

Киналган мына,

Киналыстын барлыгын,

Жулып алып тастайын,

Шапанымнын ушымен.

Бір жарым жылдын ішінде,

Шанырагыннын астына,

Озгеріс мына келетінін,

Айтып менде кетейін!

Екі жылдын ішінде,

Куанышын бар алдында,

Биік-биік биігін,

Алдында турганын,

Айтып тагы кетейін.

Арыстандай мынау атаннын,

Колдауы бар жолында, Т

Тектурмастай атаннын,

Колдап турган жайы бар!

90 кундеп берейін.

Той думанга мына барганда,

Сыныкка мына салатын,

Тума-туыс бар алдында,

Сол мына тума-туысты,

Аманат кып кетейін,

Ата жолы бак жолы,

Уагыздап мына отерсін,

Козінді мына ашарсын,

Ак астынан отерсін, деп

Тогіп оттім батамды!

 


//Отеп ата аруагынын, Рахпар Кудіретоллакызына берген батасы//:

Ей урпактын баласы,

Бугінгі мынау танымда,

Талай мынау бабалар,

Батасын беріп жатканда,

Отеп болып бугінде,

Мен де мынау аркайссына,

Батамды тогіп отейін!

Рахпар деп шырак озінді,

Тургызайын батама!

Тілегінді мынау бір,

Кабыл алып бугінде,

Ак батама балайын,

Айналайын шырагым,

Айта кетсем озіне,

Талайда мынау сынакта,

Басына келген кезінде,

Сабырлык салып бойына,

Талайды мынау сынакты,

Сынактан шыккан кезінді,

Коргенімді мынау айтамын.

Айналайын шырагым,

Айта кетсем озіне,

38 мынау жасыннын,

Тамыз мынау айында,

Сынак келіп озіне,

Талайды мынау журектін,

Тубіне мынау сары уайымнын,

Тускенін мынау коргенім.

Айналайын шырагым,

Айта кетсем тагы да, 91-дін мынау бір,

Акпан мынау айында,

Сынак келіп басына,

Талай мынау киналган,

Кездерінді коргенім.

Айналайын шырагым,

Ендігі мынау танында,

Атаннын мынау жолына,

Кадам мынау басканда,

Кадір менен касиетін,

Коріп мынау отырган,

Саган да, салып оттім батамды!

 

//Сарбай баба аруагынын, копшілікке берген батасы//:

Тылсымнын мына торінен, бугінде мынау карактар!

Сарыбайдын аруагы, ун катып мына оздеріне, ак батаны токкелі келген мына кезінде, арбіріне карактар ак батамды беремін, Сарыбай болып бул кунде.

Арбіріннін бойларына, сабырлылыкты салып та, отейін мына бул кунде!

Арбіріне карактар, моншак тагып арбірінді шырактап отейін мына бул кунде!

Карасам мына бул кунде, арбірін мына пенделер,..... карагым мына карасам, талайы мына озі бір Алладан мына тілекті, тілеген мына кезінде, шанырактын астына, бугінде мына карагым, актыгымды іліп мынау, отейін мен бул танда!

Карасам мынау карагым, сенде мынау озіннін, тіршіліктен карагым, сары уайым ойына, салынып алнып карагым, тезірек мынау жеттін бе? !

Бабаннын мынау басына!

Бабаннын мына карагым, кабыл алып сенін де тілегінді карагым, жатканын мына Алланын бар екенін айтайын!

Бабаннын озіне ак батасын тогіп те, жаткан мына кезін де, арбір мына аруак, жолынды ашып жатканда, бугінгі мына танында, карагым мына жасыма! Бойында болсын ак дарет, сені де мына карагым, талайды мына аруак – колдап жаткан кезінде, сен де урпак баласы, арі де мынау карагым, коретін мынау бакыт пен берекеннін барын да, айтып мына кетемін деп бата токтім озіне!

 

//Сарбай баба аруагынын, Асет Ризаулына берген батасы//:

Асет деп мынау туякты,

Тургызайын боса да,

Тургызып мына озінді,

Батага бір балайын!

Карагым мына бугін де,

Сен де жетіп Алладан!

Тілекті мына тілегін,

Сурадын мына карагым,

Алладан мынау комекті,

Карагым мынау карасам,

Бугінде мынау озіннін,

Талайлы мына кателік,

Бабалар айтып мына озіне,

Жеткізген мына бугін де,

Бугінде мына карасам,

Сенде урпак баласы,

Озінде мына талайлы,

Кателікті тусініп,

О, Аллам-ау! – деп озіннін,

Келген мынау тілінді,

Ай бала, коргенім.

Айналайын урпагым,

Бугінде мынау озіннін,

Бойына мынау сабырлык,

Салып отті Сарыбай!

Карагым мынау тілегін,

Тілекті мына басыма,

Келіп мына карагым,

Шанырактын астына,

Бірлік пенен бакытты,

Туяктын мынау басына,

Бак кондыр Алла деп,

Тілеген мына тілегін,

Кабыл болып Алладан,

Жатканы мына озіне!

Айтып бала кетейін!

Айкара ашып карагым,

Жолынды мынау бугін де,

Кекердейін мынау озіннін,

Сарыбай бабан, бул кунде!

Айналайын карагым,

Колдауга алды озінді,

Арбір мына ісіне,

Сабырлылыкты саласын,

Білектен бері козіне,

Карагым мына озінді,

Колдауыма аламын деп,

Бата соктым озіне!


36 – ЯСІН СУРЕСІ

12. Олгендерді біздін тірілтетінімізге
дау жок,
(бул дуниеде) олардын істеген
істерінін, ізгіліктерінін барін жазып
коямыз.
Букіл жаратылысты біз айкын даптерге
(лаухулмахфузга) толык жазып койганбыз.

51. Сырнай шалынган сатте-ак
 корлерінен котеріліп,
Танірі тарапына жугіріседі.

52. «Апыр-ай! Уйыктап жаткан
жерімізден бізді кім оятты?» – деседі олар.
«Ракымды Алланын сендерге буйырганы осы,
пайгамбарлар рас айткан», – дейді
сонда сенушілер.

78. Оздерінін калай жаратылганымен
жумыстары жок.
«Шіріп кеткен суйектерді кім тірілте алады?» –
деп бізге далел айтпакшы болады.

79. Сен айт: «Оны тірілтетін (сол адамды)
ау баста жараткан Кудірет (Алла).
Ол бар нарсені біліп турады», – де.

80. Сендер ушін (Алла) жап-жасыл
теректен от пайда кылды,
сендер содан алып от жагасындар.

81. Кокті, жерді жараткан зат соларга уксас
нарсе жарата алмай ма?
Міне, Ол – жаратушы білгір.

82. Бірер затты жараткысы келсе,
(Алла): «Бол» – дейді, болады.

83. Алла – пак, бар нарсеге иелік ету
кукыгы сонын колында.
Акыры барін сонын алдына барасындар.

КОРАН перевод смыслов и комментарии. Иман Валерии Пороховой.  – 8-е изд. – М. РИПОЛ классик, 2005. – 800 с. Сура 36. ЙА – СИН, стр 469, 472, 474. (Аударган: Асет Мукашбеков)

Жаратушыны умытып, тек кана аруактарга табынып, тіршілік кумарлыктарын кандыру жаксылыкка акелмейді. Аруактар материалдык назік алемде болгандыктан, олар сол алемді гана баскара алады. Ал рухани алемнін есігін ашуга олардын кукы жок. Сондыктан Алла Тагаланы умытып, тек кана аруактарга табыну омірдін тупкі максаты тургысынан алганда пайдасыз нарсе. Коптеген діндер осылай ауелі бір Жаратушыга табынса да, артынан Оны умытып аруактарга табынып, акыры жойылып кетті.

Ежелгі Рим империясынын діні турлі аруактарга (періштелерге) табыну болды. Онын аягы немен біткені баршага белгілі. Исламга дейінгі Араб елдерінде де осындай жагдай болды. Оларды ислам бір Алла Тагалага багындырды. Сондыктан аруактарды еске алганда олардын Алла Тагаланын жараткандары екенін, Онын ерікінсіз аруактар ештене жасай алмайтынын унемі есте туту керек. Комекті аруактардан тек кана Алла Тагалага кулшылык жолында гана сурауга болады.

"Ілімнін касиеті адамдарды тура жолга бастау болса, діннін касиеті адамдарды арамнан сактандырады".  Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

Болмыстын осындай назік зандылыктарын дін адамдары жаксы біліп, тусіндірулері керек. Бірак, окінішке карай, заттык алемнін былганышынан арыла алмаган коптеген дін окілдері бул міндетін орындай алмайды.

Дін басылары карапайым адамдар катарынан аса алмай, болмыстын терен сырларын рухани тургыдан далелдеуге шамалары жетпей, тек кана сокыр сенімді талап ете бастаган кезде... молдалар істін манісін дурыс тусіндіре алмай, халыктын ежелгі гасырлар бойы калыптаскан адет-дастуріне кедергі болып, аруактарды жокка шыгаруга умтылады.

Оздерінін рухани надандыгын тусінбей, аруактарды тек кана жокка шыгарып, халыктын жогары алеммен байланысын узуге бола ма?  Арине жок. Себебі, дінді кункоріс ушін гана пайдаланып журген, халык алдында беделдерінен журдай дінбасылары: «Жаратушынын кудіретімен бата беріп, ел-журтты жаппай имандылыкка жетелейтін, Кудайды мойындаттыратын киелі ата-баба аруактары керісінше Алла Тагаланы умыттырады», – деп коркады.

Келесі омірге сеніп, аруак барын мойындаган адамнын озі коптеген куманді ойлардан шыга алады. Жан деген не? Онын пішіні, сырткы турі бар ма? Біреу жан деген Алла Тагаланын нуры дейді, екіншісі – саулесі, ушіншісі – Толык Бутіннін бір болігі дейді. Аруак олген сон кайда барады? Егер ол жогалмай-ак, бірак болмыска бірігіп кетсе, онда онын бары мен жогы бірдей емес пе? Озінін «менін» жогалту жок болумен бірдей.

Дін біздін осы омірдегі карекетімізге байланысты келесі омірде тозакка, не жумакка барамыз дейді. Жумак, тозак деген не? Олгеннен кейінгі жумак пен тозак кайда орналаскан? Ол жакта не бар, кандай омір? «Ешкім білмейді, себебі, ол жактан ешкім кайтып келген» жок дейді кейбір «білгірлер».
 
Бул жауаптарды жогаргы назік алемдердегі аруактардын оздері береді.  Баска біреу емес, олген адамдардын оздері аруак ретінде келіп, болмыс сырларын ашып, келесі омірдін аныз емес, нагыз акикат екенін далелдейді.

"Менен кейінгі пенделеріме кешке жагатын шам шырагы сиякты жанып туратын шырактар пайда болады. Міне сол дауірлерде кісі кундіз момын, кешке капірге айналады. Кейбір когамдар оз діндерін дуниеге сататын болады". 
Пайгамбарымыз Мухаммед (с.г.с.)

Тусіндірмелер: Кешке жагатын шам сиякты шырагы сиякты шырактар дегеніміз – электрі шамдары, кешке капірге айналады деу – адамдардын колы жеткендері кешке саунага, ресторандарга, кафелерге барып конілдерін котеріп, ішімдік ішіп, «кызойнак» жасайды, ал карапайым адамдар теледидардан не бейне таспалардан неше турлі атыс-шабыс, анайы фильмдерді коріп лаззаттанады. Карапайым пенделер Жаратушыны мулдем естерінен шыгарады, дін окілдерінін басым болігі дуниеге куныгып, рухани ілімді игеруге шамалары жетпей, копшіліктін денгейінен аса алмай калады.


Рецензии