Фозилкент

...Насимлар гулламиш озод тогларда,
Озодлик муждаси сулу согларда,
Боболар кийналиб тиккан богларда
аганаб бир хаёл сурсак майлиму?
                Ш.Рахмон


Ижодкор киши купинча хеч ким кутмаган тилакларни айтаверади. Француз ёзувчиси, донишманди Жан Жак Руссо (1712-1778й) бундан деярли 250 йиллар олдин “ЕВРОПА  ИТТИФОКИ” тузиш хакида гапирган экан. Хеч ким бу гапга ишонгани йук. Узи (Руссо) ишонганмикан? Ният килган-да. Буям бир дуо. Буни каранг унинг шу фикри амалга ошди.
Форобий бобомиз Фозил кишилар шахри деган асар ёзган. Бу асар ёзилганига 1000 йил буляпти. Шу бобомизнинг ниятларини амалга оширишга уриниб курсак нима дейсиз-а?
Кандай килиб? Узбекистоннинг кок марказидан Университет шахар ташкил этилиб, унинг номини Фозилкент аташ керак. Бу шахарда факат илм даргохлари ташкил этилиши керак. Асосий гап бир грамм хам спиртли ичимлик бу ерда истеъмол килинмаслиги керак.
Дарслар Форобий бобомиз билгани каби 72 тилда була колсин. Укишнинг барчаси контракт асосида, хеч кандай кириш имтихонларисиз. Ким укийман деса аввал пулини туласин. Болалар уйлари тарбияланувчилари, ижтимоий химояга мухтож оилалар фарзандлари учун хомийлар пул туласинлар. Талабалар контракт пулини уша шахарда ишлаб хам топишларига имкон булишлари керак.
Таълим чукурлаштирилган узбек, араб ва инглиз тилида булиши керак. Нега араб? Хар бир талаба укишни битираётган пайтда ота-боболаримиздан колган арабий алфавитда ёзилган битта китоб, кулёзмани замонавий узбек тилига угириши шарт (бундай китобларимиз 20.000га якин). Имтихонларда хеч канака таниш билиш, пул, телефон кетмайди. Топширолмадингми контракт бахосини тула ва укийвер. Аммо, диплом олаётганингда барчаси кайд этилади ва хоказо...
Хуш нега бу гоя менга келди? Биз илмга чанкок халкмиз. Кадимда Хоразм, Кукон, Билк Кора (Бухоро), Семизкент (Самарканд) илм масканлари булган охирги илмий марказлардан бири Кашкадарёдаги Китоб шахри эди. Бу Куръон шарафига шундай ном билан аталган шахар. Яъни, бизнинг менталитетимизга мос ва хос янги илмий шахар курилиши керак.
Бу шахарда аэропорт, энг замонавий кутубхона, темир йул вокзали, стадион, театр биноси, консерватория, киноконцерт зали, Бахт уйи, касалхона, саноторий ва бошка инфратузилмалар фаолият юритиши керак.
Турли туман фанлар билан биргаликда Хукукшунослик институти, Ислом институти, политехника, иккиламчи энергиядан фойдаланиш ва бошка институт ва университетлар ташкил этилиб фаолият юритишлари лозим.
Ха университет шахар бюджети аэропортга кирганингизданок таблода куриниб туриши керак. Контракт пуллари, укитувчиларнинг ойлик иш хаки, бошка барча молиявий маълумотлар хаммага куринарли жойда акс эттирилиши лозим.
Хозирча шу...      


Рецензии