Дэмакратычны цэнтрализм

Дэмакратычны цэнтралізм

 Гучыць, як сухая вада ці гарачы лёд: "Дэмакратычны цэнтралізм". Гуманная дыктатура. Мудрагелістыя словы, сэнс якіх мне ў школе быў абсалютна не зразумелы.

 Ведала, што гэтыя словы напісаны ў статуце ВЛКСМ, і кожны камсамолец павінен ведаць, што гэта такое. А калі не ведае - то ён не годны звання камсамольца. А зараз у мяне ў галаве ад усяго гэтага цэнтралізму захавалася адна фраза: выбарнасць знізу даверху. І вельмі нават проста. Народу аб'яўлялася: наш усімі любімы кандыдат - Пісуараў Мастадонт Бульдогавіч,  мы ўсё за яго будзем галасаваць аднагалосна "за". А хто прагаласуе "супраць"… Ну, навошта рабіць з сябе ідыёта і галасаваць "супраць", калі ўсё галасуюць "за"? На нас глядзіць варожы капіталістычны свет. Яны чакаюць, зларадна чакаюць, калі наша згуртаванасць парушыцца, і  хто-небудзь прагаласуе "супраць". І тады іх бессаромны "Голас Амерыкі" затрубіць пра гэта на ўвесь свет. Але мы павінны перад тварам ворага шчыльна стуліць шэрагі і дружна прагаласаваць за нашага дарагога і ўсімі любімага Пісуарава Мастадонта Бульдогавіча.

 - Ёсць некаторыя звар'яцелыя пенсіянеры, - паведаміла нам Марыя Нікіцічна, - якія не ходзяць галасаваць. А калі да іх прыходзяць нашы актывісты, каб угаварыць іх прагаласаваць "за", гэтыя псіхі ім нават дзверы не адчыняюць. І лаюцца скрозь дзверы.
 ***
 Калі нас прымалі ў камсамол, трэба было атрымаць рэкамендацыю ў трох камсамольцаў ці аднаго камуніста.
 Я, ахопленая ганарыстасцю, не стала драбязніцца, і пайшла за рэкамендацыяй да нашай настаўніцы па гісторыі, Заліўскай Марыі Антонаўны.
 Яна дала мне рэкамендацыю, спытаўшы:
 - Ведаеш добра статут?
 - Ведаю, - зманіла я.
 ***
 Падчас прыёму мне задалі адно пытанне:
 - Хто ў нас генеральны сакратар КПСС?
 І я, дрыготкім ад хвалявання і глыбокай павагі перад такой асобай, голасам, сказала:
 - Леанід Ілліч Брэжнеў.
 І больш мне пытанняў не задавалі, і прынялі.
 ***
 Праз некаторы час на ўроку гісторыі Марыя Антонаўна, пералічыўшы ўсе прынцыпы дэмакратычнага цэнтралізму, выклікала мяне і спытала:
 - Як гэта ўсё называецца?
 Мне трэба было б сказаць: "Дэмакратычны цэнтралізм".
 Але заклінавала ў мяне памяць. І не ўспомніла я гэтыя мудрагелістыя словы, як ні напружвалася.
 - Эх, ты, - горка, з папрокам сказала Марыя Антонаўна, - а я табе яшчэ рэкамендацыю дала. А ты гэтага не ведаеш…