У поли

У полі

...Скрозь салодкую ранішнюю дрымоту сталі прарывацца ў свядомасць рознагалосыя пеўневыя крыкі з розных бакоў. А скрозь напаўпрыкрытыя павекі стала відаць, што паветра ўжо пашарэла, хутка світанак. І рэзка пахаладала, начная задуха змянілася перадсвітальнай свежасцю. І адразу ўспомнілася: сёння наша чарга ў полі. А так не хочацца ўставаць. Так не хочацца. Няма нічога саладзей гэтага сну пасля чатырох гадзін раніцы, калі начныя кашмары зніклі, а засталіся толькі адны ранішнія мроі. А раптам бабуля забудзецца мяне абудзіць? Вось, было б выдатна! І я прыкідваюся зусім маленькай і на прыкметнай. І імкнуся глыбей пагрузіцца ў дрымоту і нырнуць у сон.

Але рыпаюць усходы. А потым чуецца мяккі басавіты бабулін голас:
- Валя, уставай, - пара ў поле…

А я прыкідваюся, што нічога не чую, што моцна сплю. А бабуля паўтарае і паўтарае, мякка і цярпліва:

- Уставай, Валя, - пара ў поле…

Тады я, пераадолеўшы сонную ляноту, няхочучы ўстаю і ўслед за бабуляй спускаюся ўніз.

Потым мы з Лількай, сонныя і хмурныя, без апетыту, п'ём сырадой, заядаючы яго чорным аржаным хлебам, потым апранаемся пацяплей і выходзім у двор.

Бабуля выпускае з хлява Малютку, і карова адразу нясецца да брамкі. І калі мы да гэтага часу не паспелі яе адчыніць, то карова раздражнёна тараніць брамку рогамі.

Тады я, з асцярогай пройдучы паміж каровай і сцяной хаты, адчыняю брамку, цягну дзверы на сябе і хаваюся за імі. А карова - куляй выносіцца на вясковую вуліцу, і бяжыць па ёй наперад, на выган. А мы з Лількай за ёй ледзь паспяваем.

Усе дрэвы і трава белыя ад расы, і паветра белаватае ад смугі. І гукі ў ранішняй цішыні раздаюцца дзіўна, не так як днём, як быццам таксама спяць.

У некаторых хат нас чакаюць гаспадыні са сваімі каровамі. Мы іх перахапляем і гонім перад сабой. І вось перад намі бягуць ужо некалькі кароў. І на выгане ўжо пасвіцца некалькі кароў.

Мы чакаем, пакуль не прыгоняць усё 14 кароў, а потым накіроўваем статак у поле, увесь час сочачы, каб ніводная карова не залезла "ў шкоду". А "шкода" - гэта засеяныя палі і гароды.

У поле пачынаецца нудная нудоціна. Вочы закрываюцца, вось бы прылегчы на які-небудзь грудок і задрамаць, але нельга, каровы вось не дрэмлюць, і ледзь што - і "ў шкоду". "Шкода"-то гэта нічым не абгароджана.

Да дзевяці раніцы мы ўжо прагаладаліся і з нецярпеннем паглядаем у бок вёскі. І вось, нарэшце, бачым, ідзе Валерка, нясе нам сняданак. Гэта амаль заўсёды былі бульбяныя дранікі, прапластаваныя маслам і смятанай. А што можа быць смачней? Нават і не ведаю.

У дзесяць гадзін каровы кладуцца і пачынаюць задуменна перажоўваць жованку. Калі ў поле хто-небудзь са сталых, то яны не даюць каровам доўга залёжвацца. Праз невялікі час паднімаюць, маўляў, хопіць ляжаць, пасіцеся далей. І каровы пакорліва ўстаюць і пасвяцца далей. Мы з Лількай больш добрыя. Мы даём ляжаць каровам, колькі ім уздумаецца. І самі ўладкоўваемся на траўцы, падклаўшы пад галаву грудок, парослы чаборам.  Іх там шмат. Ніколі не задумвалася пра іх паходжанне. А зараз хочацца пафантазіяваць - гэта маленькія курганы-магільнікі Маленькага Народца, які некалі пражываў тут. 

Часам Лілька падкрадаецца паціху і пачынае паскубваць траўку ў мяне за галавой. Я, думаючы, што гэта карова да мяне падабралася, тут жа нервова ўскокваю, а Лілька смяецца.

Дамоў статак вяртаецца, калі сонца цалкам схаваецца за бор.
Мы з Лількай глядзім адзін на аднаго і гаворым дзяжурную бабуліну фразу па гэтым выпадку:

- Дзякуй богу отпасцілі, - і смяёмся весела.