Чорная метка

Чорная метка

 Ўлетку мы збіраліся ехаць у будатрад, у Малдову. Таму імкнуліся здаць усе залікі-іспыты як мага хутчэй, па магчымасці, калі з'яўлялася такая магчымасць. Пранёсся слых, што "ТБ і МТ" можна здаць экстэрнам усім ахвотнікам.

 - Але я нават канспект не адкрывала, - запратэставала я, - як я зараз пайду?

 - Ніхто не адкрываў, - запярэчыла Людка, - спроба не катаванне, давай пойдзем. Кажуць, Кірліца вельмі добры, і амаль усім ставіць добрыя адзнакі, за рэдкім выключэннем. Калі, ужо, зусім балван і боўдзіла…

 І мы пайшлі: хай будзе, што будзе…

 У вялікую аўдыторыю напакаваўся ўвесь наш паток, чатыры групы. Усё прагнулі здаць на халяву, экстэрнам. Увайшоў Кірліца. Акінуў поглядам усю аўдыторыю, павольна слізгануў па ўсіх тварах, а на мне чамусьці затрымаўся, як зафіксаваўся, на некалькі секунд. Ад гэтага погляду добрага Кірліцы мая душа згарнулася ў  ледзяны джгут, стала неяк трывожна і няўтульна, і я падумала, не, нічога не падумала. Мне проста стала вельмі дрэнна, няўтульна і жудасна.

 …Залік Кірліцы здалі "амаль усё", як і прадказвала Людка, не здала толькі я. І паехала я ў будатрад з "хвастом".

 ***
 За лета канспект па "ТБ і МТ" я вывучыла на памяць.

 Увосень я з групай таварышаў па няшчасці сталі лавіць Кірліцу, каб пераздаць залік. А ён ад нас уцякаў. Прызначыць, напрыклад, час і месца, а сам не прыйдзе.

 А час ідзе…

 …І вось на дошцы аб'яў з'явілася паперка, у якой было напісана, што мяне выклікаюць на кафедру, "на дыван", па пытанні майго магчымага выключэння.

 "На дыване" мяне доўга прапрацоўвалі і выхоўвалі, а потым прызначылі крайні тэрмін здачы, пасля якога "наракай на сябе" - сказалі.

 Але як здаць - калі выкладчыка злавіць немагчыма?

 Тады мне Алачка параіла: "Здай каму-небудзь іншаму. Напрыклад, Лобачу. Кажуць, можна"…

 І пайшла здаваць Лобачу.

 Лобач даў мне лісцік з двума пытаннямі. Я іх прачытала і сказала, што мы гэтага не праходзілі.

 - А што вы праходзілі? - усміхнуўся Лобач.

 Я працягнула яму канспект.

 Ён абраў два пытанні, сказаў мне рыхтавацца, а сам сышоў, пакінуўшы адну ў аўдыторыі. І канспект мне пакінуў. Так што, я магла спісваць, як жадаю.

 Але паколькі канспект я ведала на памяць, неабходнасці ў гэтым не было.

 Здаўшы залік, я пазбавілася ад чорнай меткі, і ўздыхнула з палёгкай.

 Хоць яшчэ доўга пасля гэтага, успамінаючы выпадкова Кірліцу, я здзіўлялася: "Завошта?". Пры гэтым душа згортвалася ў ледзяны камяк. І я цешылася, што іспытаў гэтаму добраму выкладчыку мне здаваць больш не прыйдзецца.