Сайд-Хьасан Кацаевн кхоллараллех тидамаш

     Х1инцалерачу  нохчийн  литературехь шех  дозалла  дан  мегар долуш ву яздархо Кацаев Сайд-Хьасан а,цуьнан кхолларалла.Дешархоша хаза хеташ т1еоьцу,
аьлла хета, цуьнан  говзарш-ирташ,къаьсттина забаре дийцарш (Мол-Несартех лаьцна  цикл, кхин дукхха а).
(90-чу  шерашкахь девзира суна цуьнан  ира ,беламе  дийцарш.Дахарех  хуьлуш  долу  кега-мерса кхачамбацарш  говзачу  дашца  беламе  дохура  авторо...
Дика  хета  тахана  х1ара  сайт  йолуш,луучунна  деша  йиш  ю  Кацаевн  дийцарш  кхузахь, иштта  цуьнан шен сайтехь  а...
  Т1еман тематика-м  даим а хетта чолхечух,цхьа шатайпа  ю  Кацаевн дийцаршкахь т1амах  йолу  ойланаш, цундела деша  дог а дог1у.
 «Машар»-дийцар  ас дийшира ара ма -деллинехь а, иза Маршонан дийцар а хийтира суна,хийлаза Маршонах Машар хуьлуш даьхначу вайн къоманна даим а машар лоттийла-кх аьлла ,х1оттийна мух1ар долуш санна т1еийцира…Машар,маршо-орам  а  бу  цу  дешнийн  цхьаъ
   Т1амах кхетам Сайд-Хьасананчул сов а,дика а хир болуш къоначех яздархо ца го суна долучу  хьолехь.Т1амах яздан т1еман к1уьрлахь вахчавала веза ,ткъа яздархо  теш ву дуккхачу а хиламийн."Машар"-дийцар -орцане  мохь санна  т1еийцира  ас...
Кху  дийцарехь  яздархо говзачу  матттаца гайтина Нохчийчохь 20  б1ешарахь хиллачу керлачу   т1еман бахьанаш  а, уьш бухдаха дезаран  некъаш  а.
Х1инца а ца кхетта вай маца кхета дохку те?Боккъал а даха ма дезара вай хаза,маьрша даха,кхоллараллех,дешар-1илманах,1аламах пайда а оьцуш.
Тоьур  ма  дара  т1емаш  бар  а,маьрша даха  ма  дезар вай-иштта  ойла кхоллайолуьйту Сайд-Хьасанан цу дийцаро...
Вайна ма-хаьара тахана кхоллараллийца бала болуш к1еззиг нах бу ,вай вешан ца лерича,амма  тешна  ю со,т1екхуьучу  ч1урана вай  хьоьгуш  долу  къа  пайдехь  хирг  хилар...Цундела мало  ян  а  мегар  дац кхоллараллин  новкъахь,деша  деза вайн  яздархойн дийцарш,таллам а  беш.

  «Ц1еран арц» -ч1ог1а яздина дийцар-эссе! 
Са1ид Бадуевн кхолларалла юха таллаезаш хилар  гучудолу  кху дийцарехь…Замано даьсти къайленийн дог1а. Иза  вуно дика схьа а гайтина кху дийцарехь-эссехь…
Х1ета  Са1ид  яздинарг  динна  дуьхьал  долуш  санна теллинера  1илманчаша.
Амма  массо  а  заманахь  хилла  ю  харцо,шалхо.Шен  дийцаршкахь  Бадуевс  ширачу  1адаташна  йина  кхел динна  дуьхьал  герз  долуш  санна  дуьйцура. Дино  а ца  боху  адамаш  х1аллакде,динца  ца  доху  1адаташ  хилла  Са1идна  гинарш  а.
Дукхаха йолу Ойланаш цхьаьна йог1у сан  С. Кацаевн  хьежамашца.
Йоккхае  историх бакъдерг яздан, и даста а Заманна Кацаев  Сайд-Хьасан  велла.
Тидамехь  латтор  ю  цуьнан  кхолларалла...

                2011  шо  ( Дневник  юкъара)