Пудни пудкъанни кьвед...

         Захъ   кьве   дуст   ава.  Успат   ва   Къудрат.  Зи   тIварни   за   квез  лугьун- Пудрат.   Дустар   тушир   гьа,  лап   къеневай   рикIер   хьтинбур!  Чун   санал алаз    акурла   бязибуру    лугьудай : « Килиг,  килиг,  пудратар   физва ».   За  квез   заз   и   дустар   гьикI   жагъанатIа   лугьун.   Сифте   Успатакай   заз  дуст хьана.  Йикъарикай    са  юкъуз  ам   зи   патав   атана.   Ада   заз,   са   гьихьтин  ятIани   рикIин   сир   ачухдай   саягъда,  лагьана:
        - Ваз   « пудни   пудкъанни   кьвед »  вуч   затI   ятIа   чидани?
        - ГьакIан   рекъемар   я   ман, - жаваб   гана   за.
        - Ам   гьич    ман,  -  ягьанатдин   хъверна   зи   дустуни,  -   рекъемар   яз  я  гьа.    Амма   гьихьтин?. . . Зун   Успат   тахьуй,   эгер   за   ваз   и  кар   успат   та-вуртIа.
        - Зун   ви   гъавурда   акьазвач   ман? -  тажубвилелди   лагьана   за.
        - АкI   ятIа   вуна   заз   лагь :  са   « лацудан »   къимет   куьн   я ?
        - А. . . а. . . а, -  гила   гъавурда   гьатна, - гьарайна   за.
          И   арада   инал,  кукIвадин   кIаникай   эверайди   хьиз,  Къудратни   ата-на   акъатна.   Чна   пудани   са   архайин    патахъ   фена   « пудни   пудкъанни  кьвед»  лугьуз   са   шумуд  «лацу   шуьшеяр»   бушарна. Гьа   идалай   кьулухъ чун,   балкIанрихъ   галай   ругунар   хьиз,   мад   сад   садахъай   галат   хъуву-нач. Югъ   амай   кьван   чи   сиве   авай   гаф  «пудни   пудкъанни   кьвед» тир. И   гафари   иллаки   чи   хуьруьн   туьквенчидиз   гзаф   лезет   гудай.   Чна  пуд  дустуни    адаз    товарооборотдин    планар   ацIуриз   куьмек   гузвай.   Амма  чун   са   кардал   мягьтел   хьанай.  Туьквенчидиз   гайи   гьуьрметдин   грамо-тада    вучиз    ятIани   чи   тIварар   авачир.  Ада   чаз   кIан   хьайивалди   шуь-шеяр   аламазни   гудай, эхирдай   вичин   жан-дафтарда   гьар   са  «лацудан» къимет   4 -5  манат   авунни    рикIелай   ракъурдачир.   Гьа   икI,   гьар   юкъуз  чи   кац   ракъиник   жедай.  Нянихъ   лагьайтIа,   жедайди   са   къиямат   тир. Чун   кIвалериз   кефи   саз   яз   хтайла   чи   вилик   папар    экъечIдай :
        - Агь,   чIулава   ягъайди,   вал   алай   суфат   вуча? -   лугьудай   Успатан  папа.
        - Хквезва   чи   кефчибег! -  пад   акъатдай   чIередаллай   Къудратан   па- пай.
        - А   аялдиз   хтай   10  манатни   жуван   челегдай   авадарначиртIа   жеда-чирни   вавай? –  туьгьметардай   зи   папани.   Къаргъишрин    кьил – тум   же-дачир.  Гена   шукур   хьуй   худадиз     дишегьлидиз   гъилел    алчуддай   кьве  киф   гайиди.   Пуд   кIвалени   са   тарап – туруп   гьатдай.  Жемятдиз   пулсуз  гузвай   концертар   аквадай.
         Гьайиф   хьи,  «гатфарар»  яргъалди   фенач.   Са   нин   ятIани   кIуф   яна  лугьуз   Къудрат   суддин   залдиз   мугьман   хьана.   « Мад   завай   эхи    хъи- жезмач,  я   эллер!» -  лагьана   Успатан   пабни   адавай   чара   хьана.  Заз  ла-
                - 2 - 

гьайтIа,  гьеле   затI   хьанвачир.   Гардан,   тумунин   жунгавдин   гардан   хьиз  хьанвай   за   ара – бир  жуван   къуватар   алцумдай.  И   кар  себеб  яз  зи  паб са   вацра   месе   гьатна.  Дерт   къати   хьайила   за  а   виликдай   хъвадай  си- нерин   истиканар   банкайралди   эвезна.   Нетижа   хъсанди   хьанач :  зи   па-пани   вичин   мес – хъуьч   кIватI   хъувуна.  Ахпа  зун   гъилевай   къуллугъди- вайни   хьана.
       - Къайгъу   туш, - лугьудай   Успата,-  чна   кьведани   къунши   хуьряй   цIи-йи   папар   хкида, -  на   заз   лагь :  «пудни   пудкъанни   кьведакай»   гьикI  я?
    . . . Са   нянихъ  чун   деминик   фенай.  ТIуьнар – хъунар   кIамай   кьван. Ах-па. . .  ягъунарни. . .  Деминикай   чун   кIвализ   са  15   югъ   алатайла   ахкъат-на.   15   сутка   чIугвадайла,   фадлай    кIвалах    такунвай   зи   гъилерал    бе- гьем   къабар   хьана.
        - Им   яни   ви   «пудни   пудкъанни   кьведан»    аламат? –   жузуна,    перт  хьанвай   за   зи  патав   пашмандиз,  къах   хьиз,  акъвазнавай   Успатавай  чун  азад   хъувурла.
        - Анагар   авач,  беябур    хьана, -  жаваб   гана   ада, -  гила   халкьдин   чи-низ   гьикI   килиг   хъийида?
        - Гарданни   кIир   хьиз   хьанва, - лагьана  за.
          Успат   са   геренда   са   гьихьтин    ятIани    хиялри    тухвана.  Ахпа   ада  захъ   элкъвена   лагьана:
        - Дуст   кас, - зегьримар   хьуй   а   «пудни   пудкъанни   кьвед».  Чна  хъфе-на   папариз   са   аман – минет  хъийин.   Белки   чи   тахсиррилай   гъил   къа-чуртIа.  Ам   гьахъ   тир.   Успата   заз   и   кар   успат   авуна.















                1974 – йис,  19 – ноябрь.