ЧIулав къаз

          Са   мус   ятIани   адаз   «ЧIулав   къаз»   лугьудай.   Гила   хуь- руьнвийрин   рикIелай   адан   лакIаб   алатзава,   вучиз   лагьайтIа  вирида   адаз   халис   тIвар,  Гизар   лугьузва.   Квез,   заз,  чиз,  гьич ахварайни   чIулав  къаз   акурди  туш.   Лацубур,   рехибур  ава,  ам- ма    чIулав   къаз   гьелелиг   тIебиатди   яратмишнавач.   Бес   Гизи-рал   ихьтин   тIвар  гьикI   акьалтна?. . .
          Гизир   гзаф   акьуллу,   кар   алакьдай,   авторитет   авай,   вич- ни   кутугай   къуллугъдал   алай   итим   тир,  амма   адахъ  са  кими- вал    авай – амни    ички   гзаф   хъун   тир.   Нагагь    хуьруьнбурувай  «Куь    хуьре   виридалайни   акьуллу,   чирвал   авай,  хъсан  къилих- рин   итим,   хъсан  къунши,  чарадан   дердиникай   хабар   кьадай- ди,   мугьманар    хуш,   хуьре   межлисрин    вилик-кьилик  жедайди   вуж   я?»   ва  ихьтин   маса   суалар   хабар  кьунайтIа,  абуру  вири- да   са  сивяй  «Гизир,  Гизир,  Гизир»,  -  лагьана  жаваб  гудай.
          Амма  гьикI   ятIани,  гьуьлуьз   финвай   дегьнеда   гьатда   ла-гьайвал,     Гизир   къвез - къвез   хъунрин   лап    яцIа   гьатна.   Адаз  мад   кIвалах,   кIвал,   хзан,  яр-дуст   амукьнач –  виридалайни  ба- гьади   бутылка  хьана,   сифтедай  эрекьдин,  ахпа  коньяк,  33  мар-кадин  портвейн   чехир  адан   рикI   алай  дуст   хьана.  Гизиранни  чехирдин  арада  авай   дуствал   мадни  мягькемардай  «юлдашар- ни»   жагъана,   амма  и  «юлдашри»  Гизир  хуьруьнвийривай   яр- гъаз  ийизвай. 
          Гизир  кимел  алай   итимри  чпин  кьил   гьарда  санихъ  къа-къуддай   хъвана  къал  акъудиз  кичIела,  адаз   мехъерик  ва  я  ме-лезни  эверзамачир.  Гизираз   вичин   хайи   миресдини   мехъерик  теклифначир.  Йиф  чарадан    жагъунин   кIене,   югъ   туьквенрин  цлахъ  акъудзавай  аданни   хуьруьнвийрин   арада  авай    алакъаяр  атIана.   Ам    садани    саймиш    хъийизмачир,     на   лугьуди,    ам   гъал   куьтягь   хьайи   ват  хьиз,  герек  амач  лагьана,  инсанри  чпин  рик1ерай   акъуднавай.
          Къуншидин    мелез   фейи   вири   итимрин   вилик    эрекьрин  шуьшеяр   эцигайла,   Гизираз  дишегьлийрин   вилик  тухузвай  дуь-гуьдин  аш  авай   къаб  эцигна.   Адан  къапуниз  ва  буш  истикан- диз  килигиз   амайбур  хъуьрезвай.   Гизираз  вич  ина  чарад  хьан-

                - 2 - 
вайди   чир  хьана   ва   ам  уьзуькъара   яз   хъфена.
          Садани   адаз   «хъфимир,   акъваз»   лагьанач.   Гила  адан  ви-ликан    дустарикай    сад    айгьамдалди    хъуьрена:  -  « хъфирай,  хъфирай,    тахьайтIа   ам   чи   арада   чIулав   къаз   хьиз   аквазва».
          Гьа   инлай   Гизирал    «ЧIулав   къаз»   тIвар   акьалтна.  «Юл-дашри»    гьа    виликдай    хьиз,   истикIанар    галукьриз,   «Регьмет   хьуй    Гизираз,    яшамишрай    «ЧIулав   къаз»    лугьузвай.    Амма   Гизир   вичин   мукьва – кьилийризни  итим   хьиз   аквазмачир,   на   лугьуди    адан    суфатдиз    вакIан   суьрет     янава.    Адан   кIвализ    садни   хъфизмачир.   Гила   гьалтай   чкадал  адакай   ягьанатдалди  рахадай.
          Са    сеферда    райондай   хуьруьз   хъфидайла   адан    къунши   хуьруьнви,   фадлай   таниш   шофер    гьалтна.   Гизира   гъил   хкаж-на   машин   акъвазарна.
          - ГьикI    хьана,  «ЧIулав   къаз»   яхдиз   хъфизва   хьи? – жузуна  шоферди.
          - Бес    вучин,    машинар    авач, -  лагьана    Гизир   кабинкадив   агатна.
          - Жуван   машинда   аваз    хъфида   ман.
          - Жуваз   авача   эхир!. . .
          - Заз   ван   хьайивал,   ви   руфуна   сагъ   са   «Жигули»   авал-да   эхир, -  хъуьрена   таниш   шофер   ва  гарал   къугъвазвай   зулун   пеш   хьиз   авай   Гизир   рекьел   туна   хъфена.
          «Жигули»   хъвайиди»    Гизираз    вичизни    хъсандиз   чизвай.  Ада  са   шумудра   «Хъвадач»   лагьана   кьинерни   кьунай,   амма   «Дустарин»   гьуьрметдай   са - кьве   виш   хъивегь   тавунани   жез-вачир.   Эхиримжи    вахтара    ам    кьвед   атай    ученик   хьиз,   тах-сирлу   яз   кьил   агъузна,   хуьруьн   Советдизни   тухванай.  Юлдаш-вилин   суддини   адаз   туьнбуьгь   авунай.
          Эхирни   Гизира   кIевелай   кьин   кьуна.   Ада   эрекь,  чехир  хъун   гадарна.  И   ван  хьайи   адан  «Дустари»   адакай   ягьанат- дин   зарафат   ийиз   хьана:   сифте  «ЧIугвазмач,  хъвазмач»  жеда, ахпани   «незмач»,  са  арадлай  «Нефесни   къачузмач»   лугьуз  ван  къведа.  ЯтIани,  Гизир   вичин   гафунал   кIеви   тир.  Ичкидихъ  га-лаз   авай  дуствал   чIуруни   аданни   хуьруьнвийрин   араяр  мад   гьуьрметлу   хъувуна.
                - 4 –

          Са   мус   ятIани   «ЧIулав   къаз»   лугьуз   хьайи   адакай   гила   вичин   хзандин,   ярар   дустарин,   хуьруьнвийрин   арада   гуьрмет-лу   инсан   хъхьанва.