Уз. ТВга таклифлар

            Узбекистон телевидениесини узгартириш буйича
                Т  А  К  Л  И  Ф  Л  А  Р
     Ушбу таклифларни ёзишга киришяпман-у, бундан уттиз йиллар мукаддам содир булган вокеа, енгил табассум билан ёдимга келди.
Ушанда ёшларнинг матбуот органи булган «Ёш ленинчи» газетасида «совхоз директор»лигига танлов эълон килинганди.
Булажак режани хам баён этиш суралганди. Мен режаларимни деярли шеърий килиб ёзибман!!! Шунчалик илхомланиб кетганман-да!!! Менинг хужжатларим утмади.
Икки уч кундан буён интернетда «Уз.Тв таклиф кутяпти» деган жумлаларга кузим тушяпти.
...  ... ... ... ...
Майли, таклиф керакми?
Энг асосийси хозирги кунда узбек журналисти ахборот ва янгиликларни кабул килиб, уни ёритиш эмас. Журналистнинг вазифаси салбий иллатларга карши ЖАНГ.
Жангдаги байрогингиз Узбекистон Конституцияси булсин! Ишонинг барча демократик давлатларда журналистлар Конституция ёки унга тенглаштирилган Конунларга суяниш асосида курашиб ривожланган.
Бош Конунимиздан бир неча норма (коида)ларни эслатиб утаман:
1-модда.
Узбекистон - суверен демократик республика. Давлатнинг «Узбекистон Республикаси» ва «Узбекистон» деган номлари бир маънони англатади.

2-модда.
Давлат халк иродасини ифода этиб, унинг манфаатларига хизмат килади. Давлат органлари ва мансабдор шахслар жамият ва фукаролар олдида масъулдирлар.

7-модда.
Халк давлат хокимиятининг бирдан бир манбаидир.
Узбекистон Республикасида давлат хокимияти халк манфаатларини кузлаб ва Узбекистон Республикаси Конституцияси хамда унинг асосида кабул килинган конунлар ваколат берган идоралар томонидангина амалга оширилади.
Конституцияда назарда тутилмаган тартибда давлат хокимияти ваколатларини узлаштириш, хокимият идоралари фаолиятини тухтатиб куйиш ёки тугатиш, хокимиятнинг янги ва мувозий таркибларини тузиш Конституцияга хилоф хисобланади ва конунга биноан жавобгарликка тортишга асос булади.

8-модда.
Узбекистон халкини миллатидан катъи назар, Узбекистон Республикасининг фукаролари ташкил этади.

11-модда.
Узбекистон Республикаси давлат хокимиятининг тизими - хокимиятнинг конун чикарувчи, ижро этувчи ва суд хокимиятига булиниши принципига асосланади.

12-модда.
Узбекистон Республикасида ижтимоий хаёт сиёсий институтлар, мафкуралар ва фикрларнинг хилма-хиллиги асосида ривожланади.
Хеч кайси мафкура давлат мафкураси сифатида урнатилиши мумкин эмас.

13-модда.
Узбекистон Республикасида демократия умуминсоний принципларга асосланади, уларга кура инсон, унинг хаёти, эркинлиги, шаъни, кадр-киммати ва бошка дахлсиз хукуклари олий кадрият хисобланади.
Демократик хукук ва эркинликлар Конституция ва конунлар билан химоя килинади.

14-модда.
Давлат уз фаолиятини инсон ва жамият фаровонлигини кузлаб, ижтимоий адолат ва конунийлик принциплари асосида амалга оширади.

15-модда.
Узбекистон Республикасида Узбекистон Республикасининг Конституцияси ва конунларининг устунлиги сузсиз тан олинади.
Давлат, унинг органлари, мансабдор шахслар, жамоат бирлашмалари, фукаролар Конституция ва конунларга мувофик иш курадилар.

16-модда.
Мазкур Конституциянинг бирорта коидаси Узбекистон Республикаси хукук ва манфаатларига зарар етказадиган тарзда талкин этилиши мумкин эмас.
Бирорта хам конун ёки бошка норматив-хукукий хужжат Конституция нормалари ва коидаларига зид келиши мумкин эмас.

18-модда.
Узбекистон Республикасида барча фукаролар бир хил хукук ва эркинликларга эга булиб, жинси, ирки, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чикиши, эътикоди, шахси ва ижтимоий мавкеидан катъи назар, конун олдида тенгдирлар.
Имтиёзлар факат конун билан белгиланиб куйилади хамда ижтимоий адолат принципларига мос булиши шарт.

20-модда.
Фукаролар уз хукук ва эркинликларини амалга оширишда бошка шахсларнинг, давлат ва жамиятнинг конуний манфаатлари, хукуклари ва эркинликларига путур етказмасликлари шарт.

22-модда.
Узбекистон Республикаси уз худудида хам, унинг ташкарисида хам уз фукароларини хукукий химоя килиш ва уларга хомийлик курсатишни кафолатлайди.

24-модда.
Яшаш хукуки хар бир инсоннинг узвий хукукидир. Инсон хаётига суикасд килиш энг огир жиноятдир.

25-модда.
Хар ким эркинлик ва шахсий дахлсизлик хукукига эга.
Хеч ким конунга асосланмаган холда хибсга олиниши ёки камокда сакланиши мумкин эмас.

26-модда.
Жиноят содир этганликда айбланаётган хар бир шахснинг иши судда конуний тартибда, ошкора куриб чикилиб, унинг айби аникланмагунча у айбдор хисобланмайди. Судда айбланаётган шахсга узини химоя килиш учун барча шароитлар таъминлаб берилади.
Хеч ким кийнокка солиниши, зуравонликка, шафкатсиз ёки инсон кадр-кимматини камситувчи бошка тарздаги тазйикка дучор этилиши мумкин эмас.
Хеч кимда унинг розилигисиз тиббий ёки илмий тажрибалар утказилиши мумкин эмас.

28-модда.
Узбекистон Республикаси Фукароси Республика худудида бир жойдан иккинчи жойга кучиш, Узбекистон Республикасига келиш ва ундан чикиб кетиш хукукига эга. Конунда белгиланган чеклашлар бундан мустаснодир.

29-модда.
Хар ким фикрлаш, суз ва эътикод эркинлиги хукукига эга. Хар ким узи истаган ахборотни излаш, олиш ва уни таркатиш хукукига эга, амалдаги конституциявий тузумга карши каратилган ахборот ва конун билан белгиланган бошка чеклашлар бундан мустаснодир.
Фикр юритиш ва уни ифодалаш эркинлиги факат давлат сири ва бошка сирларга тааллукли булган такдирдагина конун билан чекланиши мумкин.

30-модда.
Узбекистон Республикасининг барча давлат органлари, жамоат бирлашмалари ва мансабдор шахслари фукароларга уларнинг хукук ва манфаатларига дахлдор булган хужжатлар, карорлар ва бошка материаллар билан танишиб чикиш имкониятини яратиб бериши лозим.

31-модда.
Хамма учун виждон эркинлиги кафолатланади. Хар бир инсон хохлаган динга эътикод килиш ёки хеч кайси динга эътикод килмаслик хукукига эга. Диний карашларни мажбуран сингдиришга йул куйилмайди.

34-модда.
Узбекистон Республикаси фукаролари касаба уюшмаларига, сиёсий партияларга ва бошка жамоат бирлашмаларига уюшиш, оммавий харакатларда иштирок этиш хукукига эгадирлар.
Сиёсий партияларда, жамоат бирлашмаларида, оммавий харакатларда, шунингдек хокимиятнинг вакиллик органларида озчиликни ташкил этувчи мухолифатчи шахсларнинг хукуклари, эркинликлари ва кадр-кимматини хеч ким камситиши мумкин эмас.

35-модда.
Хар бир шахс бевосита узи ва бошкалар билан биргаликда ваколатли давлат органларига, муассасаларига ёки халк вакилларига ариза, таклиф ва шикоятлар билан мурожаат килиш хукукига эга.
Аризалар, таклифлар ва шикоятлар конунда белгиланган тартибда ва муддатларда куриб чикилиши шарт.

40-модда.
Хар бир инсон малакали тиббий хизматдан фойдаланиш хукукига эга.
43-модда.
Давлат фукароларнинг Конституция ва конунларда мустахкамланган хукуклари ва эркинликларини таъминлайди.

44-модда.
Хар бир шахсга уз хукук ва эркинликларини суд оркали химоя килиш, давлат органлари, мансабдор шахслар, жамоат бирлашмаларининг гайриконуний хатти-харакатлари устидан судга шикоят килиш хукуки кафолатланади.

47-модда.
Барча фукаролар Конституцияда белгилаб куйилган бурчларини бажарадилар.

48-модда.
Фукаролар Конституция ва конунларга риоя этишга, бошка кишиларнинг хукуклари эркинликлари, шаъни ва кадр-кимматини хурмат килишга мажбурдирлар.

50-модда.
Фукаролар атроф табиий мухитга эхтиёткорона муносабатда булишга мажбурдирлар.

52-модда.
Узбекистон Республикасини химоя килиш - Узбекистон Республикаси хар бир фукаросининг бурчидир. Фукаролар конунда белгиланган тартибда харбий ёки мукобил хизматни уташга мажбурдирлар.

53-модда.
Бозор муносабатларини ривожлантиришга каратилган Узбекистон иктисодиётининг негизини хилма-хил шакллардаги мулк ташкил этади. Давлат истеъмолчиларнинг хукуки устунлигини хисобга олиб, иктисодий фаолият, тадбиркорлик ва мехнат килиш эркинлигини, барча мулк шаклларининг тенг хукуклилигини ва хукукий жихатдан баб-баравар мухофаза этилишини кафолатлайди.
Хусусий мулк бошка мулк шакллари каби дахлсиз ва давлат химоясидадир. Мулкдор факат конунда назарда тутилган холларда ва тартибдагина мулкидан махрум этилиши мумкин.

54-модда.
Мулкдор мулкига уз хохишича эгалик килади, ундан фойдаланади ва уни тасарруф этади. Мулкдан фойдаланиш экологик мухитга зарар етказмаслиги, фукаролар, юридик шахслар ва давлатнинг хукукларини хамда конун билан курикланадиган манфаатларини бузмаслиги шарт.

57-модда.
Конституциявий тузумни зурлик билан узгартиришни максад килиб куювчи, республиканинг суверенитети, яхлитлиги ва хавфсизлигига, фукароларнинг конституциявий хукук ва эркинликларига карши чикувчи, урушни, ижтимоий, миллий, иркий ва диний адоватни таргиб килувчи, халкнинг соглиги ва маънавиятига тажовуз килувчи, шунингдек харбийлаштирилган бирлашмаларнинг, миллий ва диний рухдаги сиёсий партияларнинг хамда жамоат бирлашмаларининг тузилиши ва фаолияти такикланади.
Махфий жамиятлар ва уюшмалар тузиш такикланади.

60-модда.
Сиёсий партиялар турли табака ва гурухларнинг сиёсий иродасини ифодалайдилар ва узларининг демократик йул билан сайлаб куйилган вакиллари оркали давлат хокимиятини тузишда иштирок этадилар. Сиёсий партиялар уз фаолиятларини молиявий таъминланиш манбалари хакида Олий Мажлисга ёки у вакил килган органга белгиланган тартибда ошкора хисоботлар бериб турадилар.

64-модда.
Ота-оналар уз фарзандларини вояга етгунларига кадар бокиш ва тарбиялашга мажбурдирлар.
Давлат ва жамият етим болаларни ва ота-оналарининг васийлигидан махрум булган болаларни бокиш, тарбиялаш ва укитишни таъминлайди, болаларга багишланган хайрия фаолиятларни рагбатлантиради.

66-модда.
Вояга етган, мехнатга лаёкатли фарзандлар уз ота-оналари хакида гамхурлик килишга мажбурдирлар.

XV БОБ. ОММАВИЙ АХБОРОТ ВОСИТАЛАРИ
67-модда.
Оммавий ахборот воситалари эркиндир ва конунга мувофик ишлайди. Улар ахборотнинг тугрилиги учун белгиланган тартибда жавобгардирлар.
Цензурага йул куйилмайди.
                Буни амалиётда куллаш учун:
1. Биринчи навбатда Узбекистон фукаросининг хаёти, шаъни, кадр-киммати, ишчанлик обру эътиборини камситаётган тартиблар, коидалар, салбий урф-одатлар, уларни яратаётган киши (жин оятига эргашувчи – жиноятчи)ларни фош килиб, унга карши курашинг!
2. Иккинчи навбатда ишчи уринлари яратаётганларни таргиб килинг, ишчи уринларини ёпишга мажбур булаётганларни химоя килинг;
3. Исрофгарчиликларни олдини олиш учун курашинг. Камчиким туй ва маърака утказувчиларни таргиб килинг;
4. Ёлгон гапирманг, ёлгончиларни эфирга берманг. Бирон бир ахборотни олаётганда бир торози, уни узатаётганда бошка тарози билан ахборотни узатманг;
5. Конституциямизда Цензурага йул куйилмайди дейилган.
Ишни охирги банддан бошланг.

P.S. Яхшилик кил-у дарёга ташла, балик билади, балик билмаса Холик билади.


Рецензии