С. Гладенко. Делера СовгIат

   Притча Светланы Гладенко "Дар Бога - любить и прощать" в переводе на чеченский язык.

   Вехаш Iаш вара цхьа чIерийлецархо. Хаза сурт-сибат долуш, жимастаг вара иза. Доьзал бара цуьнан – кхуьуш ши бер дара, даима велавелла-векхавелла гора иза. Дахарехь шена мел йаккхий халонаш тIеIиттайаларх, хIуманна бIокъажор боцуш, ша догъэшна ца гойтуш вехаш вара иза. Ткъа цуьнан дахар аттачех а дацара.

   Дукха жима волуш дуьйна дагахьлаьттара цунна хIорда йистехь йолу шайн йурт, даима къахьоьгуш волу шайн да, эсала а, кIеда-мерза а, даима массарна гIо деш а, хаза чомехь кхача кечбеш йолу нана а.
 
   ХIибатуллахI аьлла цIе тиллинера кIантана. Делера СовгIат бохург ду иза. Баккъалла, Дала дина СовгIат дан а дара иза. Даима самукъане вара, дена-нанна гIо деш хуьлура. Муьлххачу тобанна йукъа нисвелча а, везаш тIеоьцура хIара, делахь а кхуьнца хьагI йерш а, кхунна тIаьхьашха луьйш нах а нислора. Цхьабакъду, кхуьнца хьагI лело бахьана-м дацара.

   Церан цIа берда йистехь дара. Лаха чохь – йистйоцу хIорд, ткъа иза паргIат а, тийна а боцуш хенаш йогIура. Таро йолуш нах бацара хIорш, амма даима хIусамехь унахцIеналла, низам дара, синтеме бехаш доьзал бара кхераниг.
 
   Шен хIусамнана а, кIант а чIогIа дукхадезара дена. КIиранна чIерийлеца ваханчуьра ша вухавоьрзуш, хIоразза а доьзална кегий совгIаташ дохьура цо: цкъа лахьорч (раковина) йохьура, йа хIордан седа, ткъа наггахь – хи бухара маржан (коралл).
 
   Цхьана дашца аьлча, бертахь, ийна, вовшашца мерза бехаш самукъане доьзал бара цераниг. ТIедеана дика а, вуон а цхьаьна ловра цара, Дела дагахьлаттавора, Делерчу гIоьнца ловра дахарера гIайгIа-бала.

   Шераш дIаоьхура, ХIибатуллахI кхуьуш вара. Иштта цкъа кIиранна чIерийлеца вахана волу кхуьнан да накъосташа айбина цIа валийра. ХIорд чIогIа ловзабаьллачохь дукъо тIедоьжна, цо йукъахь Iаьвдина лазийна хилла иза. ШолгIачу Iуьйранна ХIибатуллахI тIе а кхайкхина, дас аьллера:

   – Со бакъдуьнена ваха воллу, бIаьрхиш ма гайталахь, массо а ву вала везаш: цхьаъ – хьалха, важа – тIаьхьа. ТIейогIучу хенахь а хьо хIинца хьой ма-варра вуьсийла луур ду суна – Дела дагахь а латтош, нахана везаш волуш, хьайн цIе Делера СовгIат хилар диц а ца деш – доккха ниIмат-беркат ду хьуна иза.

   Йахьах, доьналлех ца вухуш ларйелахь и цIе. Массо адам дезалахь, ларалахь, хьайна цатам биначарна а Деле диканиг дехалахь, хьо ца веза нах а безалахь. Делера СовгIат аьлла цIе муха лелор йу стага, шеца дика болу нах а бен цунна безаш ца хилча. Нах вуон ма бийца, хьо цхьаммо а цкъа а вуон вуьйцур вац хьуна.
 
   Цкъа а оьгIаз ма гIо, адамашца дегабааме ма хила, хIунда аьлча, адамаш ца хилча, хьайна уллохь цхьа а воцуш, цхьалха хир ма вара хьо. Муха вехар вара хьо тIаккха? Цхьанна а хьалха шалхо а, йуьхьдагалла а ма лелае, цул а стагана диканиг хьеха, йа цунна уллора дIавала, хьайна цо деш долу къамел ца тахь.
 
   ХIоранна а гечдеш, къинтIера волуш хила, тIаккха хьуна а гечдийр ду. Ларамаза хьо а гIалатвала тарло; хIун хир тIаккха, ахьа гечдар дехча, оцу стага хьуна геч а ца дича?! Ахь дохковаларца Далла хьалха тоба дича, ткъа хьуна хьалха: «Ахь муха гечдира?» – аьлла, хаттар хIоттийча. Адамашка йухалург хIума луш хила, хьайгахь бухайуьсуш хIумма йацахь а.
 
   Хьайна духадаладезарг лардеш ма хила. Йухалахь, Далла хастам бе, ткъа ца лахь – оцу стагана вуон ду иза, цунна хир ду къа. Ткъа ахьа гечде цунна, диканца хьайн доIина юкъа а лаца иза. Даима велавелла-векхавелла хила, массеран гIолаца, массо адам лоруш а, дезаш а хила.

   Оцу дешнашца дIакхелхира да. Сингаттаман гIайгIа-бала лайра ХIибатуллахIа а, цуьнан нанас а, ткъа шен хан кхаьчча – тезетан барам а дIабирзира. Дан хIума дацара, виснарг ца ваьхча валац-кха. ХIибатуллахIана зуда йалийра, шиъ доьзалхо хилира церан: кIанттий, йоIIий.
 
   Дена чIогIа дукхабезара шен доьзал. Тохара шен да санна, хIорда тIе воьдура иза. ЧIерий лоьцуш, уьш духкуш хене бовлура хIорш.

   ХIибатуллахIан дахарехь кIеззиг ца нислора ирхенаш, охьаненаш, хазахетарш, халахетарш, гIалаташ довлуш меттиг йогIура, амма цкъа а диц ца дора цо шен ден дешнаш: «Массо адам дезаш-лоруш а, царна къинтIера волуш а хила». Дала шена а гечдаре догдохура цо, ша нахана хIума гечдеш хилар бахьанехь.
 
   Дела везаш а, хьанал-хьарам къастош хила а, оьзда а кхиадора цо шен бераш, ша волчу веанчунна хаза хьехам бора цо. Дахарехь нислучу диканехь а, вуонехь а нахана хаза масал хилла вехара иза.
 
   Ширачу заманахь дуьйна олуш схьадеана: «Уггар тоьлла хьехам – шегара дика масал гайтар ду». И башха-хьекъале дешнаш дагахьлаттадора ХIибатуллахIа даима.