Кот Мур и его команда на казахском языке

Мысы; Мур ж;не оны; командасы

Ерте заманда Мур деген мысы; ;мір с;ріпті. Ол бесінші ;абатта;ы ж;мса; ж;не жайлы жи;азы бар п;терде т;рып жатты. Мурды; ;зі ж;мса; ;рі мамы; бол;анды;тан, п;тердегі барлы; ж;мса; ;рі мамы; н;рселерді ;нататын. ;сіресе, те;із ж;лдызы сия;ты ая;тары;ды ке; жайып, созып жіберіп жату;а болатын диван ;те ;найтын. Ол, сондай-а;, ;зімен бірге т;ратын адамдар сия;ты креслода отырып, теледидар ;ара;анды жа;сы к;ретін. Теледидарды; даусы шы;а салысымен Мур жанына жетіп барушы еді. ;кесі к;ретін жа;алы;тарды, жануарлар ;лемінен, жеке адамдарды; ;міріне ;атысты ба;дарламалар, б;рі-б;рі де Мурды ;те ;ызы;тыратын. Ол Аиша бала;аймен бірге мультиктер к;ргенді де ;нататын ж;не мысы; Аиша саба;;а ;алай дайындалатынын м;;ият ;ада;алайтын да, жазу мен о;уды ;йрене ж;ретін.  М;ны; б;рі бекер кеткен жо;. ;йткені, уа;ыт ;ткен сайын ол а;ылды бола бастады. Жалпы, ол ерекше мысы; болатын. ;ожайындары екі ая;пен ;алай ж;ретінін к;ріп ж;рген ол да арт;ы екі ая;ына т;рып алатын ж;не о;ан мысы;ты; ;абілеті жететін.

Мурды; ;мірі бір ;алыпты тыныш ;тіп жатты. Ол адамдар, иттер ж;не мысы;тар ж;нінде т;рлі о;и;алар мен оларды; ерлік істері туралы мультиктерді к;ріп алып, ;зінде де сар;ылмайтын к;ш бардай сезінді ж;не ;зіні; тек Аишамен ойна;аннан немесе п;терді; ішінде ит Аваны ;уала;аннан г;рі, одан ;лкен істерге ;абілеті жететінін т;сінді. И;, мысы; онымен те;есе алмайтын. Ол алып Аваны; ;асында ол кіп-кішкентай мысы; еді. Аваны; т;мсы;ы ;стелге жететін еді, сонды;тан ол анасыны; отбасына дайында;ан ш;жы;ы бар бутербродты жеп алатын. О;ан ;сіресе, Мурмен б;лісіп жейтін ш;жы;ты; д;;гелек б;ліктері ;атты ;найтын. Ава ;арапайым ит емес, биші ит бол;асын, Мур оны; к;п ;ылы;тарына кешіріммен ;арайтын. Ава а;ылды ж;не талантты ит бол;анды;тан музыка мен би билеуді тез-а; ;йреніп ал;ан. Олар ;ысты; ;за; кештерінде к;;ілді ;уенге ;осылып алып, б;лме ортасында;ы кілемні; ;стінде ;за; би билейтін еді. Ал, Мур диванда созылып жатып, олар;а ы;ыласпен ;арайтын.
К;птен к;ткен к;ктем де келді. Терезе т;бінен шатыр;а ;атып ;ал;ан с;згілерді; кап-кап деп еріп жат;ан тамшылар тырсылы естіледі. С;;гілер не;;рлым к;п болса, тамшылар ;ні ;демі бір к;ктем ;уезіне айналатын. Мур, Ава ж;не Аиша терезені; жа;тауына отырып алып, с;;гілерді; тырсылын ж;не далада;ы ;;старды; ;н сал;ан дауыстарын ты;да;анды жа;сы к;ретін. Мур да, олар да к;ктемні; келгеніне ;те ;уанышты, ;йткені к;ктемнен кейін жаз келеді. Ал, жазда Ава мен Аиша саяжай;а барады, Мур да олардан ;алмайды.
Оларды; ойы ж;зеге асатын болды. Анасы б;рін ;зіні; а; машинасына отыр;ызды. Аиша балалар тасу;а арнал;ан ;;нда;та анасыны; ;асында, ал Мур мен Ава арт;ы орынды;;а жай;асты. Ава бірден ;йы;тап кетті, ал Мур терезеге ;арап келеді. О;ан ;асынан ормандарды;, ала;дарды;, кішкене ;зендерді; ;алай зулап ;алып жат;анын ;ада;алау ;ызы;ты болды.
;жей келген ;она;тар;а ;уанды, ;р т;рлі д;мдерге толы дастархан;а ;она;тарды ша;ырды. Анасы мен Аиша;а – самсалар мен ;;йма;тар, Ава;а – бот;а, ал Мур;а ;лкен тоста;ан;а ;зіні; сиырынан сауып ;келген жылы с;т ;;йды.
Сосын б;рі жатып ;йы;тады. Аспанны; астында ж;лдыздарды санап, саяжайды; таза ауасын ж;тып ;йы;та;ан;а не жетсін! Аспанда жыпырла;ан ;лкенді-кішілі ж;лдыздар жар;ырайды. Ж;лдыздардан ;;рал;ан жары; жола; жол жаса;ан. ;аладан м;ндай ;серлі к;ріністі к;ре алмайсы;. ;йткені, оны к;ше шамдары к;;гірттендіріп жібереді.
Та;ерте;  Мур, Ава ж;не Аиша ба;шадан кейін бірден басталатын бауды; ішін аралап кетті. Мур м;нда ;р жаз сайын болатын. Бір ;ара;анда, орманда ;ткен жыл ішінде еште;е ;згермеген сия;ты. К;ктеректі; жапыра;тары б;рын;ысынша сыбдырлайды, ;айы;ны; талдары тербеледі, шыршалар мен емендер ауаны ;ылшаны; ж;парына малындырып т;р.
– Біра;, бір ;згеріс бар сия;ты, –  Мур бай;ап ;алды. – Кейбір а;аштарды; жапыра;ы неге м;лдем жо;? Кейбір ала;;айларда г;лдер де, ш;птер де жо; – тек ;ара жер жатыр.
–  ;жені; ба;шасында картоп саба;тарында, я;ни картоп жапыра;тарында ;ара жола;тары бар сар;ылт ;о;ыздар отыр ж;не олар оны араны ашылып жеп жатыр, – деді Ава.
– М;мкін орманда не болып жат;анын біреулер білетін шы;ар? – деп с;рады Аиша ж;не – аууу! – деп ай;ай салды.
– Орманда біреу бар ма? Мяу-у-у-у, – мысы; Мур ;лі келгенше бар дауысымен ай;ай салды.
– А;дар, ;;стар не болып жат;анын кім біледі? – деп с;рады Ава, гав, гав, гав!!! деп ;ріп жіберіп.
– Не болды? Мені неге оятты;дар? – деп ;анаттарын ;а;ып-;а;ып жіберіп а;ылды ;кі Соня ызалана дауыс шы;арды. ;кілер к;ндіз ;йы;тап, т;нде ;шатын а;ылды ж;не данышпан ;;стар. Сонды;тан, олар орманда не болып жат;анын к;ріп-біліп отырады.
– Орманды ба;ытсызды; ;келген обыр шегірткелер ;аптап кетті. Олар топ-топ болып ж;ріп жолында;ы а;аштарды; жапыра;ын, ш;птерді, г;лдерді, тіптен бидай, ;ара бидай егістіктерін, ;ыс;асын айт;анда барша ;сімдіктерді; барлы;ына шабуыл жасайды ж;не тып-типыл ;ып ;ыр;ып тастайды.
– Мас;ара! – деді Аиша.
– С;мды;! – деді Ава.
– Достар, бірде;е істеуіміз керек. Орманды ;;т;аруымыз керек! – деді Мур!
Мурды; ;зі ішінен – Мен кішкентаймын ;ой, мен орман;а ;алай к;мектесе аламын!
Осы кезде оны; ойына ;зіні; атасы мысы; Тимофей т;сті – «Алып т;л;а болса да – а;ыма;, кішкентай болса да – пысы;». Мені; бойым кішкентай болса да, мен, ;рине, пысы; мысы;пын, – деді ;зіне-;зі Мур. Ол батырлар туралы мультиктерді бекер к;рген жо;. Ол тектен-текке ;зіні; бойында сар;ылмас к;ш бар екенін сезінген жо;. Міне, енді соны іске асыруды; с;ті келді.
– Е; бастысы к;шті д;рыс б;лу керек: кімні; не істеу керектігін. Енді мені; командамда ;кі Соняны; да бол;аны ;андай жа;сы болды. Ол орманда;ы барлы; ;;старды к;мекке ша;ыра алады, – деп ойлады мысы;.
– Мен орманда;ы барлы; ;;старды к;теремін, олар обыр шегірткелерге тап береді, – деді ;кі.
– Мен о;ан к;мектесемін, – деді Ава.
– Ал, мен ;ала;а анама ;о;ырау шаламын да, не бол;аныны; б;рін айтам, – деді Аиша. – Анам да бізге к;мектеседі.
 Ава;а к;мекке к;рші саяжайдан т;бет Барбос келді. Аиша ;ялы телефонмен анасына ;о;ырау шалып, мысы; Мурды; орманда обыр шегірткеге ;арсы ;андай ;рыс ;йымдастыр;анын б;рін айтып берді. Анасы мысы; пен оны; командасына бірден к;мек к;рсетуге ;мтылды. Ол к;мекке орман авиациясын ша;ырды.
Міне, басталды! Иттер а;аштарды; арасын аралап ж;ріп, орман ;;старын аспан;а к;терді. Ал, ;кі ;ш;ан ;;старды обыр шегірткелерді; ;алы; шо;ырлан;ан жерлеріне ;арай ба;ыттап отырды. Аиша к;рші саяжайда;ы барлы; балаларды ша;ырып алып, ;жесіні; су ;;йыл;ан ;албыр ;;тыларына колорад ;о;ыздарын жинатты. Мур на;ыз командирше орман мен ба;ша зиянкестері мен обыр шегірткелерін ж;не ;;старды; ;рысын а;ашты; басында отырып ба;ылады. К;н с;скеден ас;анда команданы; барлы; сарбаздары шаршап к;к ала;;а жантая-жантая кетті. Обыр шегірткелеріні; к;птігі сонша ;;стар оларды тауыса алмас еді.
Осы кезде орман авиациясыны; тік ;ша;ы келіп жетті. Оны; командирі Иван Петрович дауыс к;шейткіштен ай;айлап келеді. Ол балалар;а, а;дар;а, ;;стар;а ;йлеріне, індеріне, ;уыстарына ты;ылып ;алуды ж;не обыр шегірткелерін ;лтіретін т;ймеда;ты; кептірілген г;лдерінен жасал;ан ;нта;ты шашып біткенше шы;пау;а б;йры; берді. Б;л ;нта;тау адамдар;а, а;дар;а, ;;стар;а зиянды емес, одан тек обыр шегірткелері ;леді.
– Зиянсыз к;к шегірткелер де ;луі м;мкін, – деп осы т;ста ;;гімеге ;кі араласты. Олар ормандар;а, дала;а, ба;тар;а ж;не ба;шалар;а зиян келтірмейді. Біра; обыр шегірткелеріне ;те ;;сас келеді.
– Ал к;к шегірткелерді обыр шегірткелерден ;алай айыру;а болады? – деп с;рады Аиша.
– Залым обыр шегірткелер к;к шегірткелерден ;лде;айда ;лкен, ;зынды;ы ;ш сантиметрден арты; болады. Оларды; м;рттары ;ыс;а, т;сі жауынгерлікке ;;са;ан ;стінде ;ара но;аттары бар с;рша-жасыл. Солдаттарды; далалы; киімдеріні; т;сіне ;;сайды. Обыр шегірткелерді; тобы к;ндізгі мерзімде бір орыннан екінші орын;а ;шып ж;ріп, ;здеріні; жолдарында;ы барлы; ;сімдіктерді жеп ;ояды. 
Ал к;к шегірткелер кішкентай жасыл ж;не зиянсыз. Олар мейірімді, тістемейді. Оларды; м;рттары ;зын. К;к шегірткелер негізінен т;нде ж;не жал;ыз-жарым ж;ріп шіркей аулайды. 
Сондай-а;, обыр шегіртке ;ор;ынышты, ал к;к шегірткелер ;ор;ынышты емес, – деді ;кі с;зін т;йіндеп жатып.
К;к шегірткелерге де ескертілді. Мур ;зіні; командасына пананы тасалауды б;йырды. Ж;не б;рі – Аиша, Ава ж;не т;бет Барбос пен мысы;ты; ;зі ;жейді; ;йіне т;ра ж;гірді. ;й;ышыл Соня ;кіні де ;здерімен бірге ерте кетті. Ол жа;сы е;бек етті, орманды бірнеше рет айнала ;шып, ;;старды обыр шегірткемен к;ресуге к;терді, енді ;жені; ;йінде ;она;та ала;сыз ;йы;тап алсын.
Жар;ыра;ан к;н с;улесі саяжай ;йлеріне, орман;а ж;не ба;ша;а т;сіп, та;ерте;гі жаз;ы жа;быр жауды. Мур, Аиша ж;не Ава орман;а т;ра ж;нелді. К;ргендеріне та; ;алды. Жерде жыпырла;ан обыр шегірткелеріні; ;лігінен ая; алып ж;рер жер жо;. Олар енді еш н;рсе жей алмайды.
– Ура! Же;іс! – Аиша ай;ай салды.
– Муррр! Мяууу! – деді мысы; Мур.
- Жарайсы; Мур! Кішкентай болса; да, пысы; екенсі;, – деп Ава мысы;ты ма;тады.
Осы кезде т;бет Барбос келе жатты.
– ;жемні; ба;шасында бірде-бір колорад ;о;ызы жо;, – ;рді ол.
Ал, ;жені; ;алай ;уан;анын к;рсе;, оны ертегімен айтып та, ;аламмен жазып та жеткізе алмайсы;.
– Рахмет, мені; айналайындарым, сендер мені; егінімді са;тап ;алды;дар. К;зде ;нім жинау мерекесіне келі;дер! – ;жей ;нім ;шін ;рыс;а ;атыс;андарды; б;рін ша;ырды.
Зымырап жаз да ;те шы;ты. Жеміс пісті, к;к;ніс ;сті. ;жей ;ыс;а керек болатын са;ырау;;ла;, жидек ж;не картоптарын жинап алды. Енді к;згі сабантой мерекесін ;йымдастыру;а болады. ;она;тар;а ;ркім ;зіні; ;алауы бойынша с;йікті та;амдарын даярлап берді, ас су ке;інен мол болды.
;рыс;а ;атыс;ан Мур;а оны; к;мекшісі Аиша;а кілегей ;ос;ан арнайы торт пісірілді. Ава мен т;бет Барбос ;здеріні; ш;жы;тан жасал;ан бутербродтарын алды, ал ;кі Соня ;лпілдек ж;гері жеді.
Орман;а Аишаны; анасы келді, ;зімен бірге ;ш;ыш Петр Ивановичті де ала келіпті. Ол сырнайда ойнады, ал бас;алары ;н айтып, би биледі. Ал, Ава мен Аиша биге ;ыс бойы дайындал;анды;тан ;те тамаша биледі. Мысы; Мур мерекелік дастарханны; басында отырып, ;зіні; кішкентайлы;ына ;арамастан ;лкен істер ат;ару;а болатынын, е; бастысы ;оры;пау керек екеніне к;з жеткізді.

Ал, ;а;паны; сыртына Мыстан кемпір келісімен ;шып келіп ;онды. Оны; келісімен кез-келген жерде ;шып ж;ре беруге болады.
– Сендер мына жа;та мейрамдап жатсы;дар, ал егістікке ;;жына;ан тыш;ан бидайды ;;ртып барады, нансыз ;аламыз, – деді Мыстан.
– Бізді та;ы да ;рыс к;тіп т;р, – деп шешім ;абылдады мысы; Мур.
Біра;, ол туралы – жа;а топтамада.


Рецензии