1. 5. Свобода исследований в социологии и ограниче

1.5. Свабода даследаванняў у сацыялогіі і абмежаванні на распаўсюджванне інфармацыі сацыялагічнага характару.

Паколькі сацыялогія — навука аб грамадстве, то яна абавязаная ведаць усе аспекты яго жыцця, і таму ў сацыялогіі не можа быць забароненых кім-небудзь для даследавання тэм і пытанняў таму, што пры навязванні такога роду забаронаў памяншаецца памернасць прасторы параметраў, якімі апісваецца жыццё грамадства, з прычыны чаго сацыялогія непазбежна страчвае метралагічную заможнасць і адэкватнасць жыцця. Акрамя таго, як заўважыў Казьма Пруткоў, «ад малых прычын бываюць вялікія следства», і калі забараніць даследаванне тых ці іншых тэм і пытанняў, то гарантавана паўстануць нечаканыя негатыўныя вялікія наступствы некалі малых прычын.
Іншая справа, што розная тэматыка валодае рознай важнасцю, і таму ёсць праблематыка больш важная для вывучэння і дазволу і менш значная.
І акрамя таго:
У культурах якія склаліся гістарычна неабходна думаць аб наступствах прадастаўлення аб інфармацыі па некаторым спецыфічным відах тэматыкі тым ці іншым сацыяльным групам або персанальна аб тых ці іншых асобах.
У прыватнасці, сацыялогія павінна вывучаць і ведаць заганы людзей, працэсы генерацыі, распаўсюджвання і ўзнаўлення недахопаў у грамадстве. Але дакладна так жа сацыёлагі абавязаны пазбягаць таго, каб гвалціць грамадства, распаўсюджваючы інфармацыю пра недахопы ў рэжыме нібыта «ўсеагульнай сацыялагічнай асветы», падштурхоўваючы тым самым к распуснаму ладу жыцця патэнцыйна схільных да яго людзей, якія маглі б пазбегнуць гэтага, калі б не «своечасовае» прадастаўленне ім інфармацыі, да адэкватнага ўспрымання якой яны на дасягнутай імі
стадыі асобаснага развіцця аказваюцца не гатовы, з прычыны чаго ступаюць на шлях залежнасці заганам, асобiстай дэградацыі і антысацыяльныя паводзін.
 Што тычыцца самОй сацыяльнай з'явы, якое можна назваць «iнквiзiторскiм падыходам» у стылі «у гэтым недапушчальна сумнявацца таму, што гэта сатанізм», «гэтыя тэмы нельга даследаваць таму, што гэта непрыстойна», «аб гэтым нельга казаць, таму што гэта непаліткарэктна», «выказваць іншадумства па адносінах да афіцыйна абвешчанага думку — экстрэмізм», то калі стрэсці з яго разнастайныя дэкларацыі аб благонамеренности і прайсці па ланцужку посреднікаў ад «інквізітараў-выканаўцаў» к натхняльнікам гэтай сацыяльнай з'явы, то агаліцца адно — імкненне тых ці іншых цалкам вызначана выяўляюцца асоб або мафіёзна арганізаваных карпарацый эксплуатаваць у сваіх інтарэсах невуцтва грамадства і іншыя яго недахопы ў тых ці іншых пытаннях у шкоду гэтаму грамадству.