3. 6. Пример эзотерической альтернативы Я-центризм

3.6. Прыклад эзатэрычнай альтэрнатывы я-цэнтрызму.

Так склалася, што альтэрнатыўны Я-цэнтрызму светапогляд, мазаіка якога развіваецца ў кірунку "ад агульнага к прыватнасцям", паўстае ў гісторыі не як здагадка саміх людзей, а як відавочнае людзям толькi у адкрыцці Богам.
Аднак не ўсё так проста з атрыманнем доступу да альтэрнатывы Я-цэнтрызму, паколькі, як правільна паказаў Е.Гільба "эліце" постсавецкай Расеі, якая гістарычна рэальная развіта ў культуры натоўпа-«элітарных» таварыстваў адукацыйна ў традыцыях «для усіх» і "для абраных", чыё лёс нібыта заўсёды - кіраваць "усімі".
Гэтыя дзве розныя адукацыйныя традыцыі бытаюцца на пляцоўкі Вікіпедыя калі называюцца без двукоссяў.
"Эзатэрызм", "эзатэрычны" і аднакарэнныя з імі словы адбываюцца ад грэцкага слова, якое азначае "ўнутраны". Ў сучасным лексіконе тэрмін "эзатэрычны" азначае шмат чаго - "таемны", "схаваны", "прызначаны выключна для прысвечаных» (аб рэлігійных абрадах, містычных вучэннях, палітычных дактрынах і т.п.). Супрацьлегласць "эзатэрызму" — "экзатэрычны", "экзатэрычный" і аднакарэнныя з імі словы адбываюцца ад грэцкага слова, які азначае "знешні". У сучасным лексіконе тэрмін "экзатэрычны" ўжываецца вельмі рэдка і азначае "які не складае таямніцы", "прызначаны для неазнаёмленых"(аб рэлігійных абрадах, містычных вучэннях, палітычных дактрынах і т.п.)*, г. зн. для ўсяго натоўпу. Аб паходжанні частак слова ў аднакаранёвых з "экзотыкай" мала хто задумваецца.
Іншымі словамі пара "эзатэрызм-экзатэрызм" мяркуе, што павінна быць вучэнне (дактрына), прызначанае для шырокай прапаганды ў грамадстве (гэта-экзатэрызм), і вучэнне (дактрына) для "лепшых", "абраных" (Гэта-эзатэрызм). І абодва вучэнні
(дактрыны) у жыцці павінны быць узгоднены адзін з адным так, каб гэтая пара ў цэлым забяспечвала самакіраванне грамадства у рэчышчы адной і той жа канцэпцыі, сутнасць якой ведаюць аднак не «экзатэрысты» або «эзатэрысты», а гаспадары таго і іншага вучэнняў і іх носьбітаў; а таксама і тыя, хто светапоглядна вышэй "экзатэрызма", "эзатэрызму" і іх гаспадароў.
Гэтая пара "эзатэрызм-экзатэрызм" можа існаваць і культывавацца ў грамадстве відавочна-адкрыта (як гэта было ў старажытнасці ў Грэцыі і Егіпце, калі ўсе ведалі, што ёсць эзатэрычныя вучэнні, але толькі прысвечаныя ведалі іх сутнасць).
Але яна ж можа існаваць і культывавацца няяўна па змаўчанні (як гэта мае месца цяпер, калі грамадазнаўчыя навукі, прызначаныя "для ўсіх", носяць метралагічна незаможны характар а аспрэчвае характар кіраванне глабальна-гістарычных працэсаў, гісторыю і лёс дзяржаў, насуперак таму, што гэта-працэсы, кіраваныя закуліснымі
мафіямі прысвечаных "эзатэрыкаў" і гаспадароў адпаведнага "экзатэрызма" і "эзатэрызму").
Пры падзеле на "экзатэрызм" і "эзатэрызм" па змаўчанні і тое, і іншае, а роўна і версіі аднiх і тах жа вучэнняў, прызначаныя "для ўсіх" і "для прафесіяналаў" у адпаведнасці з становішчам, называюцца неяк інакш альбо застаюцца безыменнымі. Аднак і у гэтым выпадку, як і пры відавочным парным кульце "эзатэрызм-экзатэрызм»
"прафесіяналы" непадзельна кіруюць жыццём і дзейнасцю "аматараў", якія - у сілу уласцівасцяў вучэнні "для усiх" - якiя пазбаўленыя магчымасці пераканацца ў тым, што дзейнасць "прафесіяналаў" адпавядае ўпадабанай ім канцэпцыі, абвешчанай у вучэнні «для ўсіх», да тых часоў, пакуль «аматары» не пажнуць плён свайго неапраўданага даверу "прафесіяналам" - кіраўнікам, прыкладам чаго з'яўляюцца: перабудова ў СССР і рэформы 1990-х гг. у постсавецкай Расіі; крах гітлераўскай
Германіі, якая даверылася марыянеткаваму "фюрэру" і iншыя гісторыi.
Акрамя таго, «эзатэрызму» у сучаснай культуры звязаны з "канспірлогіяй". "Канспіралогія" адлюстроўвае выкрыццё таямніц эзатэрызму перад натоўпам. І яна мае рацыю ў тым, што таимое ад натоўпу (эзатэрычнае) існуе ў культуры і ляжыць у аснове палітыкі, вызначала характары на працягу многіх стагоддзяў. Аднак пры гэтым фактычна "канспіралогія" абараняе эзатэрызм, паколькі не дае яе прыхільнікам адэкватных ведаў ні пра аб'ектыўных заканамернасцях быцця чалавечага грамадства, ні аб арганізацыі кіравання ў грамадстве - не "наогул", а ў адпаведнасці з абранымі мэтамі палітыкі на аснове гэтых аб'ектыўных заканамернасць. Г.зн. "канспіралогія" - адзін са складнікаў экзатэрызма - вучэнні для бессэнсоўнага натоўпа, якая абараняе пару "эзатэрызм-экзатэрызм" у цэлым і асабліва — эзатэрызм ў палітыкі як ідэйную аснову, якая праводзіцца ў дачыненні да натоўп - "элітарнага" грамадства.

* Тлумачэнне тэрмінаў "эзатэрызм" і "экзатэрызм" дадзена на аснове адпаведных артыкулаў у "тлумачальным слоўніку іншамоўных слоў" пад рэдакцыяй Л.П.Крысiна (Масква, «Руская мова», 1998 г., с. 811, 814).

Цяпер звернемся да аднаго з эзатэрычных тэкстаў, якія апавядаюць як бы пра альтэрнатыву кепскаму Я-цэнтрычнаму светапогляду.
"Трыццаццю двума шляхамі - цудоўнымі, мудрымі, накрэсліў IA, IEBE, Саваоф, Бог Ізраіля, Бог жывы і Цар вечны, Эль Шаддай, Міласэрны і Дарючы, Узнёслы і
Той хто жыве ў вечнасці, — узнёсла і свята імя Ягонае, — стварыў свет свой трыма сеферим: сефар, сiпур і сефер» (эпіграф да аднаго з раздзелаў кнігі В.Шмакава "Свяшчэнная кніга Тота. Вялікія арканы Таро", 1916 г., рэпрынт 1993 г.).
І гэтак тлумачыцца ў падрадковай заўвазе:
"Першы з гэтых трох тэрмінаў (Sephar) павінен азначаць колькасці, якія адны дастаўляюць нам магчымасць вызначыць неабходныя прызначэння і адносіны кожнага (па кантэксце, магчыма: чалавека - наша тлумачэнне пры цытаванні) і рэчы для таго, каб зразумець мэту, для якой яна была створана; і МЕРА даўжыні, і МЕРА ёмістасці, і МЕРА вагі, рух і гармонія — УСЕ ГЭТЫЯ РЭЧЫ КІРУЮЦЦА ЛІЧБЫМI. Другі тэрмін (Sipur) выказвае слова і голас, таму што гэта боскае слова і голас, таму што гэта боскае Слова, гэта голас Бога жывога, хто спарадзіў істоты пад іх
рознымі формамі, будзь яны знешнімі, будзь яны ўнутранымі; гэта яго трэба мець на ўвазе ў гэтых словах. "Бог сказаў: "Хай будзе святло" і  стало святло". Нарэшце, трэці тэрмін (Sipher) азначае Пісанне. Пісанне Бога ёсць ПЛОД тварэння. Словы Бога ёсць яго Пісанне, думка Бога ёсць слова. Так думка, слова і пісьмо сутнасць у Бога толькі адно, тады як у чалавеку яны сутнасць тры "("Cuzary", 4, § 25, Цыт. па кн. В.Шмакаў "Свяшчэнная кніга Тота. Вялікія арканы Таро», с. 245, вылучэнне некаторых фрагментаў у тэксце загалоўнымі літарамі - наша).
Па чытанні гэтага тэксту можна прызнаць, што ён уяўляе сабой добрую ілюстрацыю той з'явы, аб якой пісаў Арыстоцель Аляксандру Македонскаму: "хоць гэтыя вучэнні і апублікаваныя, але разам з тым як бы і не апублікаваныя».
- Напышліва, шматслоўна, і без агучаных каментароў, якія здольныя даць толькі так званыя  не дарма "дасведчаныя людзі", - нязручноразумелае, паколькі выключае адназначнасць выпрацоўкі і супастаўлення з жыццём вобразных уяўленняў, якія ў псіхіцы індывіда i грамадств павінны адпавядаць усiм магчымым сэнсам прыведзенага
тэксту, пераважная большасць самачынных шукальнікаў ісціны, якія дзейнічаюць па-за сістэмай прысвячэнняў, небыта дарэмна манапалізавалi нейкія веды, якія стаяць за прыведзеных вышэй падтэкстам з коскамi i без.
Таму было б правільна сказаць некалькі інакш: "гэтыя вучэнні як бы апублікаваныя, але фактычна не апублікаваныя", - менавіта на гэта і вымушаны быў намякаць у свой час Арыстоцель Аляксандру Македонскаму.
І гэта — немагчымасць самастойнага разумення прычыны наўмыснага праграмавання неадназначнасці ўспрымання узаемавыключальных сэнсаў(кантэкстаў)* - і складае галоўную асаблівасць адукацыі "для вузкага круга, пакліканне якога-кіраваць" (як прадставіў Е. Гільба), а больш дакладна: для вузкага круга, дамаганні якога -непадзельна і безадказна панаваць над астатнім грамадствам і прыродай.
З прычыны гэтага мы апыняемся перад пытаннем: калі Аб'ектыўная рэальнасць не можа быць адэкватна зразуметая на аснове здавалася б безальтэрнатыўнага Я-цэнтрызму, то ці можа быць яна адэкватна зразуметая iншай сістэмай прысвячэнняў "для абраных", якую прапануе прыведзеныя вышэй цытаты, якiя іншасказальна апавядають аб светапоглядах і светаразуменне, альтэрнатыўных Я-цэнтрызму?
Аказваецца, гэта магчыма, але на аснове іншай пісьмовай крыніцы, апублікаванага накладамі, на шмат парадкаў перасягнутымi ўсе наклады "свяшчэннай кнігі Тота. Вялікі Арканаў Таро", "Cuzary" (на якую спасылаецца В. Шмакаў) і іншай эзатэрычнай літаратуры мінулых часоў і сучаснай нам.