Русская Литература Антон Чехов. Писатель

Anton ;exov
Rusiya

Yaz;;;
Hekay;


Tacir Yer;akovun ;ay ma;azas;na biti;ik otaqdak; h;nd;r mizin arxas;nda el; Yer;akovun ;z; oturmu;du; o, d;bl; geyinmi; cavan bir adam idi, lakin ;z-g;z;nd;n yor;unluq t;k;l;rd;, g;r;n;r, g;rgin v; gur ;m;r s;r;rd;.

S;liq;siz v; ;yri-;yr; x;ttind;n, sa; d;z;m;nd;n v; siqar;n;n z;rif qoxusundan t;xmin el;m;k olard; ki, bu adam;n Avropa m;d;niyy;tind;n az-maz x;b;ri var.

Lakin d;kandan ota;a q;fil gir;n o;lan u;a;;n;n “Yaz;;; g;ldi!” dey; m;lumat verm;sind;n sonra Yer;akovdan daha ;ox m;d;niyy;t qoxusu g;lm;y; ba;lad;.

- H;;;;! ;a;;r g;lsin. Ona de ki, qalo;lar;n; ;;xar;b d;kanda qoysun, - tacir ;mr el;di.

Az sonra i;;ri sar;, nimda; paltoda a;sa;l; bir qoca girdi; onun donuq sif;ti q;pq;rm;z;yd;, z;if v; ;midsiz g;r;n;rd; - ad;t;n bel; hallar az-az, lakin daimi i;;n adamlarda olur.

- Ay xo; g;rd;k, salamlar...- dey; Yer;akov i;;ri gir;n adama t;r;f he; baxmad;. - Yax;; n; x;b;r var, c;nab Heynim?

Yer;akov “dahi” v; “Heyne” s;zl;rini qar;;d;rd;, bu iki s;z onun dilind; bir s;zl; - “Heynim”l; ;v;zl;nmi;di v; o, qocan; h;mi;; bu adla ;a;;r;rd;.

- H;, budu, sifari;inizi g;tirmi;;m, - Heynim cavab verdi. - Art;q haz;rd;;;;;...

- Bel; tezlikd;?

- Zaxar Semyon;;, ;; g;n; reklam yox e, roman yazmaq olar. Reklam ;;;n bir saat da kifay;tdi...

- El;mi?.. Amma s;n h;mi;; el; alver edirs;n ki, el; bil illik i; g;t;r;rs;n. Bax;m g;r;m, n; yaratm;s;z?

Heynim cibind;n q;l;ml; qaralad;;; bir ne;; ;zik-;z;k ka;;z ;;xartd;, miz; yax;nla;d;.

- Bunlar h;l; qaralamas;d;;;;.... el;-bel;... t;xminiiiii... - dedi. - ;vv;lc; siz; oxuyum, qulaq as;n, tan;;;;; olunnnn.... s;hv tapsan;z, g;st;rin. Amma s;hv tapa bilm;zsiniz... He; m;mk;n d; deyil, Zaxar Semyon;;. ;nan;rs;zm;?  M;n ;; ma;azaya bird;n reklam haz;rlam;;am... ;ekspir d; oxusayd;, ba;; gic;ll;n;rdi...

Heynim eyn;yini taxd;, qa;lar;n; ;at;b q;mli s;sl;, ;z; d; ibar;li tonda oxuma;a ba;lad;:

- “1885-86-c; il m;vs;m;. Rusiyan;n Avropa v; Asiya hiss;sind; yerl;;;n ;;h;rl;rin; v; xarici ;lk;l;r; ;in ;aylar;n; g;nd;r;n t;chizat;;  Z.S. Yer;akov. ;irk;t 1804-c; ild;n f;aliyy;t g;st;rir”.

Bunlar h;l; giri;dir, ba;a d;;;rs;z d;...Bu s;zl;r ornamentd; olacaq, gerbl;rin ortas;nda. M;n bir tacir; reklam yazm;;d;m, o da elan ;;;n m;xt;lif ;;h;rl;rin gerbl;rini g;t;rm;;d;. Siz d; bel; ed; bil;rsiz, Zaxar Semyon;;. Sizin ;;;n d; bel; bir ornament fikirl;;dim: ;ir v; onun a;z;nda lira.  Di indi gerisin; qulaq as;n: “Bizim al;c;lara iki k;lm; s;z: D;y;rli insanlar! Bizi he; n; kar;xd;ra bilmir - n; c;miyy;tin b;t;n t;b;q;l;rini getdikc; daha ;ox b;r;m;; son g;nl;rin siyasi hadis;l;ri v; soyuq etinas;zl;q, n; d; ;n b;rk ged;n q;zetl;rimizin yazd;;; kimi, Volqan;n suyunun azalmas;! ;irk;timizin uzun ill;r f;aliyy;ti v; t;min etdiyimiz r;;b;t v; inam biz; imkan verir ki, t;m;limiz ;st;nd; m;hk;m dayanaq! V; qurdu;umuz bu sistem; - h;m ;ay plantasiyalar;n;n sahibl;riyl; m;nasib;tl;rimiz;, h;m d; sifari;l;rin vicdanla yerin; yetirilm;sin; ;m;rl;k x;yan;t etm;y;k! Bizim devizimiz ham;ya b;llidir. Bu deviz lakonik, amma ;oxm;nal; s;zl;rl; ifad; olunur: d;zl;k, ucuzluq v; s;r;t!!”

- Yax;;d;...;ox yax;;d;! - Yer;akov yerind; qurcalanaraq yaz;;;n;n s;z;n; k;sdi. - H;tta g;zl;mirdim bunu. M;har;tl; yazm;s;z! Amma ;ziz dost, bir m;s;l; var... bu yeri n;s; bir q;d;r k;lg;l;m;k laz;md;, dumanl; olsun e, n;s; aldad;c; bir ;ey... fokus, bilirs;n, fokus yaratmaq... Deyirik ki, ;irk;t bu yax;nda 1885-ci ilin yaz m;vs;m; y;;;m;n;n t;pt;z; ;aylar;n; al;b... El;mi?  Lakin burda h;m d; g;st;rm;k laz;md; ki, ald;;;m;z t;z; ;aylar art;q ;; ildir bizim anbardad;; bununla bel;, yazaq ki, guya biz bu ;aylar; ;ind;n ;t;n h;ft; alm;;;q.

- Ba;a d;;;r;mmmm...Camaat he; bu t;zad; g;rm;y;c;k. Elan;n ;vv;lind; yazar;q ki, t;z;  ;ay alm;;;q. Ax;rda is; bel; yazar;q: “Bizim ;vv;lki qiym;tl;rl; b;y;k ;ay m;hsulu ehtiyat;m;z var. Biz ;z maraqlar;m;za ziyan vurmadan bu m;hsullar; el; ke;mi;d;ki qiym;tl;rl; sata bil;rik v; s......” V; ;lb;tt;, o biri s;hif;d; qiym;t c;dv;li olacaq. Burda yenid;n gerbl;r v; ornamentl;r ged;r... Onlar;n alt;ndan iri ;riftl;rl; bunlar; ver;rik: “M;vs;m;n ilkin y;;;m m;hsullar;n;n n;vl;r ;zr; qiym;tl;ri. ;tirli, Kaxtin, Fu;an v; qara n;vl; ;aylar cavan plantasiyalardan y;;;l;b”. Ard;nca g;lir: “Lyansin ;aylar;n;n h;qiqi h;v;skarlar;n;n n;z;rin;: bu n;vd;n olan ;n ;ox sevil;n v; istifad; edil;n ;ay “;in emblemi, yaxud da r;qab;t;il;rin h;s;di”dir, qiym;ti 3 rubl 50 q;pik. Rozan ;ay n;v;nd;n olan, x;susil; “Boqd;xan q;z;lg;l;”n; t;klif edirik, qiym;ti 2 rubl. “;in g;z;linin g;zl;ri”ni 1 rubl 80 q;piy; ala bil;rsiz”.  Qiym;tl;rd;n sonra x;rda ;riftl;rl; ;ay;n ;;kisi v; g;nd;rilm;si haqq;nda m;lumat ged;c;k. V; d;rhal endiriml;r v; m;kafatlar haqq;nda: “Bizim r;qibl;rimizin ;ks;riyy;ti al;c;lar;n diqq;tini ;zl;rin; c;lb etm;k ;;;n  m;kafatland;rmayla ba;l; m;;t;ril;r; qarmaq at;rlar.  Biz d; ;z n;vb;mizd; bu r;svay;; m;kafatland;rma formas;na etiraz edirik v; m;;t;ril;rimiz; t;klif edirik: b;t;n ;lav; ;eyl;r m;kafat kimi pulsuz veril;c;k.  Bizd;n 50 rublluq mal alan h;r k;s a;a;;dak; be; ;eyi se;ib g;t;r;r: Britaniya metal;ndan haz;rlanm;; ;aynik, y;z ;d;d vizit kart;, Moskva ;;h;rinin plan;, ;;lpaq ;in g;z;li formas;nda ;ayqab; v;  ;dal; Vesel;ak;n “Adaxl; t;;cc;bl;nir v; yaxud G;linin i;i f;r;qd;r” adl; kitab;”.

Oxuyub qurtarandan, bir ne;; yerd; d;z;li;l;r ed;nd;n sonra Heynim reklam m;tnini c;ld ba;qa v;r;q; k;;;rtd;, onu Yer;akova t;qdim el;di. Bundan sonra araya s;kut ;;kd;...H;r ikisi bir q;d;r ;z;n; narahat hiss el;di, sanki hans;sa nalayiq bir i; tutmu;dular.

- ;;; g;r; pulu indi, yoxsa sonra ver;c;ksiz? - n;hay;t, Heynim ;r;ksiz soru;du.

- Ha vaxt ist;yirsiz! ;st;s;niz, lap el; indi... - Yer;akov ba;dansovdu cavab verdi.- Get d;kana, ordan be; rubl ;lli q;piklik mal g;t;r...;st;diyin mal;...

- Zaxar Semyon;;, pul olsa yax;;d;...

- M;n pulla hesabla;m;ram. Ham;ya pul ;v;zin; ;ay v; ya q;nd verir;m. Siz; d;, xorda oxuyan m;;;nnil;r; v; s;p;rg;;il;r; d;... bu c;r ;d;ni;di... Az i;ib kefl;nin.

- Zaxar Semyon;;, m;g;r m;nim i;imi s;p;rg;;inin, ya da xorda oxuyan;n i;iyl; m;qayis; etm;k olar? Ax; m;nim ;m;yim ;qlidir!

- Ah, ;qli ;m;k! El; burdaca oturdun v; yazd;n.  C;zma - qaralar; n; i;m;k, n; d; yem;k olur! X;rda i;di! He; rubla d;ymir!

- Hmmmm... Yaz;-pozu i;i bar;d; g;r;n nec; m;hakim; y;r;d;rs;z... - Heynim incidi. - Yem;k olmur, i;m;k olmur... Amma bir ;eyi anlam;rs;z ki, bu reklam; yazanda m;nim b;lk; d; ;r;yim a;r;y;b, vicdan ;zab; ;;kmi;;m... Yaz;rsan v; hiss edirs;n ki, b;t;n Rusiyan; aldad;rsan. Zaxar Semyon;;, pul verin!

- Qarda;, ba;-beynimi aparma da! Q;r-saqq;z olub yap;;maq yax;; deyil ax;!

- Yax;;... Onda ;;k;r tozu g;t;r;r;m. Ax; sizin i;;il;r m;nd;n onu geri g;t;r;nd; bir funtuna s;kkiz q;pik verirl;r. Eybi yox, bu ;m;liyyatda q;rx q;pik itir;r;m... Neyl;m;k olar ki?! Sa;l;qla qal;n!

Heynim d;n;b otaqdan ;;xanda qap;n;n kandar;nda ayaq saxlad;, ah ;;kdi v; k;d;rl; dedi:

- Rusiyan; aldad;ram! B;t;n Rusiyan;! Bir tik; ;;r;kd;n ;tr; V;t;ni aldad;ram! Ehhhh!

V; bay;ra ;;xd;. Yer;akov siqar;n; s;m;rd; v; bu d;f; onun ota;;ndan m;d;ni adam;n daha k;skin iyi g;lm;y; ba;lad;.

T;rc;m; etdi: Kamran N;zirli