Биекхам

          Буьйса.  Хан яьлла хан. Соьлжа-гIалахь адам шай-шай хIусамашка чудирзина. ДIасалела машенаш а, трамвайш а гIеххьачулла лахйелла. ГIалара араволучу меттиге кхаьчна, хахкаелла йоха «Жигули» олу жима машен. Цу тIаьхь Мовсар, Майрбек цIераш а йолуш жима ши стаг ву. Орджоникидзе цIарахчу стадионе «Терек» команда футболах ловзуш хьажа юьртара охьа веана вара и шиъ. Вайчара толам а боккхуш футболах ловзар чекхдаьллачулла тIаьхьа, стадион уллехь йолчу,  изза  «Терек» цIе йолу, ресторане вахара синхьаам хилла Мовсар а, Майрбек а. Цу чохь мерз-мерзаниг дууш-молуш а Iийна, дикка са а къийрина,  хIинца  цIехьа  лаллавелла  вогIура  и  шиъ.
          ЦIаьххьана машенан стогаран серлонехь куьг лоьцуш, некъа йистехь лаьтташ    стаг  вайра  кхушинна.
          - Сацае ас, цхьаъ леладо хир ду-кх кхуо, - элира машенна урхалла  деш  волчу    Мовсара.
          Машен сецача, тIеведда хьалхара, Майрбек Iаш волчуьра, неI схьа а йиллина вистхилира   кхера   нийсархо   хила   тарлуш   волу   некъахо:
          - Ассалам Iалейкум! Дела реза хуьлда шуна машен сацайарна.  Стенга кхочу  шу,  кIентий?
          - Ва  Iалейкум  салам!  Хьо  стенга  воьду  алахь?
          ХIара шиъ  ваха везачулла  тIех  а ваьлла, дIаваха везаш вара жима стаг. Цундела Майрбека  элира:
          - Чухаа.  Цу агIор воьду тхойша а. Тхан юьрта чухьоьвзучохь атта кхетар  ю  хьуна  машен.
          Новкъахь къамелаш тасаделира кегийчу неха. Цхьацца хилларш-лелларш дIадуьйцуш-схьадуьйцуш  некъ  дикка  бацбеллера  кхарна. ГIийла локхуш автомагнитола а йара.
          ЦIаьххашха  Майрбека  тIехьахь  Iаш  волчуьнга  хаьттира:
          - Эшарца  муха  ву  хьо, доттагI?
          - И  бохург  хIун  ду? - цецвелира важа.
          - Эшар  лакха  хаий  хьуна  бохург  ду-кх.
          - Ца хаа дера! Со Буркаев  ву-м ца моьтта хьуна? – велар эккхитира тIехьахь 1аш  волчо.
          - Цуьнга-м кхочур вацара хьо. Делахь а, лакха-м дезар ду, - юха а вирзина боданехь дикка  къаьсташ  йоцу  тапча  тIелецира  Майрбека  бага а гIаттина  висинчунна.
          Мовсара автомагнитола дIаяйира. Машена чохь тийналла хIоьттира. Цхьа хан      дIа  а  йалийтина  Майрбека  аз  чIагI  а  деш  элира:
          - Со  бегаш  беш  вац  хьуна,  накъост,  цкъа  аьлларг  шозлагIа  олуш  а  вац  хьуна.
          Ша кхин вуьтур воций а хиъна, Буркаев Мовладан гIарайаьлла йолу эшара цхьа куплет  дIаэлира  кIанта:
                - Ма  хала  стаг  ю  хьо,  ма  юххьа  йаьлла  хьо,
                Ас  хьайга  мелла  дуьйцург,  ца  хезаш  лаьтта  хьо.
                Цкъа  мукъане  схьахьажа,  оьгIазло  дIайаккха,
                Вовшашна  делалой,  самукъане  лела  вай!
          - ДIавала! ЧIогIа хаза лекхи ахь! Кхин дIа а лакхахь, - дийхира машенан хьалхахь Iаш волчу Мовсара.
          - Кхин дIа ца хаьа сунна. ХIинца ашшимма лакха еза цхьа эшар, рагI шуьшингахь ю, - машен  чохь  хIоьттина  сурт  забаре   дерзо  гIоьртира  важа.
          - Ша ахь кхера а вина ца лакхийтахь-м локхур яц.  Тхойшиннах беканча хир вац, лала а вина юха воьттича а, - аьттехьа а ца дитира вукхашимма.
          - Соьга кхералур дац  шу. Шуьшиннах цхьаъ бен вацахьара-м цхьа бахьана лело там бара ас, - вела а луш элира  кIанта  багахь,  дагахь  хIуъа  хиллехь  а.
          Шаьш   Iачу  юьрта  чувоьрзуче  дIакхоччуш:
          - Хьо чувагIахь, хьо-х  хьаша  вийра  ву-кх вай, - элира Мовсара.
          - ХIан-х1а, кIентий… Тховса аьтто бац. Шуьша дIачугIо, со охьавуссур ву  кхузахь.  Машен   кхетарг   хир  ю  суна, - аьлла  охьавосса дагахь тохавелира  жима стаг.
          - Хьо кхузахь вита йиш яц, буьйса юккъеяханчу хенахь, хIун хуьла а ца хууш.  Хьо дIа  а вигина, тхойша  хаьхкина  юха  воьрзур  ву, - аьлла  машен  дIаэккхитира  Мовсара.
          - Дела  реза  хуьлда.  Со  бахьана  долуш  некъахьовзам   бели-кх  шуьшинна.
          Иштта, хIумма а ца хилча санна, луьш-олуш кIант вехачу юьрта кхечира кегий нах.  Цхьана  Iаьржачу  готтачу  урамехь:
          - Схьакхечи вай,  - элира  жимачу стага.
          Машен сецча, Мовсаран букъа юккъе, тапча санна, цхьа хIума чIоггIа тIе а таIийна, тIетуьйхира цо:
          - Схьайа-л хIинца хьайгара тапча. Ашшимма тIитI д1аалахь, ас Делаца чIагIо йо  шуна,  кху  чохь  мел  бола  патарма  шуна  тIебассуо.
          Хийцаделлачу хьолах цу маьIIаргона кхийтира Мовсар. Цхьа  шеко яцара кхуьнгахь, цу накъоста ша бохург ца дахь,  шегахь дола герз шаьшшинна тIетухург хиларх.
          - ДIалуо, дIалуо… -  сихвира цундела Мовсара  шен накъост.
          Шаьшшинца забар ца йой хиинчу Майрбека, доккха са а даьккхина, шегара тапча дIакховдира   тIехьахь  Iаш  волчуьнга,  ша  юха  а  ца  воьрзуш.
          - Цу тIаьхьа чекх ца дели  шуна хIара. ДIалакха-л цхьа эшар хIинца цхьаммо, - вуха верза  дагахь  а  вацара   кху  минотехь  талор  динарг.
          КIеззиг Iийна, кхин юх-юха ца бохуьйтуш, шена уггар хьалха дагайеана эшар тийжарца  лакха  дIаволавелира   Майрбек :
                - Даймохк,  ахь  суна  ницкъ лолахь,
                Оьздалла,  стогалла  йийца,
                Къонахой,  турпалхой  бийца,
          ТIаккха  чекхвелира  тIаьххьара  ши  могIа шозза  а  локхуш:
                - Харцонаш  эшаеш  къовса,
                Даймохк,  ахь  суна  ницкъ лолахь!
          - Хьажал, ахь бохара хьай-х илланча хир вац. Ма хили! Кхера ца вича а. Даймохк а дагабеа, кхин  цхьацца  х1умнаш  а  дагадаьхки,  -  машен  тIера  сихха  охьавоьссира  кхера  хьаша.
          Цу  минотехь  Мовсарна  тIе  а вахана, цуьнга  шегара  берийн  ловзо тапча дIа  а йелла:
         - Вай тапчанаш хийцина лара мегар ду-кх шуна. ГIоза лелайойла вай  хIораш. Дала сагIа йойла шу тапча а. Кхин са ма тийсалаш цуьнга. Со леха шайна   дага а ма даийталаш. Эрна ду шуна! Дела реза хуьлда шуьшинна. ГIуллакх ди ашшимма со  цIа валийна. ХIинца катоххе цIехьа йом йе. Некъ дика хуьлда шуьшинна,  гена  мел вели  а.
         






Отзывы о рассказе под моей публикацией в Фейсбуке от 16.04.2019 года:

Лариса Джабраилова:
Оффай, ма сан дог 1абош, д1адерзий ахьа х1ара хьайн  дийцар, Хаважи! Ма дика ду, хьо санна волу К1ант Нохчийчохь  волш! Ма дика ду , ахьа  тхуна кхиъ хьайн хаза  дийцарш яздийра долш ! Язде! Язде!Язде! Дела реза хийла хьуна , Хаважи , хьайн дийцаршкахь, вайн къоман доьналла а, г1иллакх а , вайн хаза мотт а гайтарна ....и дерриге хьоьца долш ма дуй....

Инга Хаяури:
Понравился рассказ.

Али Аздамиров:
Хаза дийцар ду. "Буркаев" ледара ца хилла !

Алихан Туликов:
Хаваж, доккха маь1ана а,масалла эца корта болчунна масалла эцар а долуш дийцар ду иза.

Аслан Хамидов:
Поучительно, Хаваж! Баркалла!

Иса Мулаев:
Вначале я предположил, что дело происходило осенью 91-го (когда, как известно, для наших маргиналов ощенилась волчица).
Наверно, случай мог иметь место в конце 80-х, когда дела шли к лихим 90-м. Парень
оказался что надо!
Легко и интересно читать. Хаваж, ваше счастье, что не выпало вам жить в Древней
Греции. Пишут, что за скрытие таланта там живьём закапывали.
Мой топорный юмор, надеюсь, не оскорбит вас!

Liza Melardo:
Пассажиро бина бекхам ч1ог1а дика хийти суна! Илли мел дог1уш дерг юкъадалийна: Даймохк, ахь суна ницкъ лолахь...

Лида Джабраилова:
Спасибо за рассказ.

         


Рецензии