Лит- табасаран презентация

                «ЛИТ- ТАБАСАРАН»: ПРЕЗЕНТАЦИЯ

                (отрывок из романа "Машар" (Лица))

      Пролог
      (Гаф ккебгъайиз пуз ккунди айи гаф)

       Гъахьну-гъахьундар, в некотором царстве, табасарандиъ, тамашиндар.
       Дурарра – вари, ад ккунидар! Яни бик1рудар!
       Ваъ, бик1рудар пидархьа! Мици ухьу дурарин ад асккан ап1ура!
       Пидихьа: доктора, писатели, поэты, ученые! Во как!

       Гъабхьну саб фила вуш журнал.
       Хъа гъабхьундар.
       Ва хъана хьуз, магьа хъюбгъну.

       Гъабхьну дибик1на чак, «Литератерайин Табасарандик», «..с 1949 года».
       Хъа Вели Загиров удуч1вна трибунайихъна презентацияйин гьадму журналин сабпи нумер хьади, удубч1вуб ву к1ури хьц1урпи фунуб-вуш йисан. Аьгь Загиров, яв аьлимвали к1улиан духнашалва гьа!
       «Национальная Библиотекайиъ» хьузра ву гьа! Имени Расула Гамзатова! Жара йишваъ ваъ!
       Гьамус, Рашид, «Миллетарин китабханайиъ» мибик1ан гьа! Аварарин Ц1ада гъул’ан вуйи сар жвиван (ликрихъ) ччвурнахъ хъибт1найи!

       Гъавриъ ахъай учву мидин фици гъавриъ ахъруш! Ягъч1вурна урч1уб наан а, хъа Велдин хиларигъ гъяйиб наънан гъядябхъюбу!

       Гьамциб шулайиган ухьу гьамус му, ад ккунидарикан, карк ктатиди к1урайчва?
       Ваъ!
       Ухьу мурарин йирккна-ккум убгидихьа! Ц1ару швт1румарин!



       1. К1ул
       Вступление

       Гьяйиф, узуз дих дап1ну адарди хьуб!
       Фицики, варит1ан ад ккунир узу вуди! Набши йиз тяриф? Набши йиз маш, машнак газтин, ясана «милак», «миллетдик»! Эгь гиди гаву Ч’векк риш! Т1ивкарин байра хъади!

       Шешеханум «ханумди» 28-пи июндин «Таб. нурариъ» дибик1на:
       «…Дагъустандин писателарин Союздиъ, ихь халкьдин вакилар, аьлимар, шаирар уч гъахьну. …гергми столин к1алибнан серенжем к1ули гъабхбан себеб – журнал ц1ийик1лт1ан абццбахъди аьлакьалу вуйи.»
       Ва газтин вари маш кабц1ну «машарин» шикилра ка!

       Суалар арайиз гъюра:
       а) хъа я «ханум», дурар арфар вуйин уч хьуз? Фициб инстинкт адарин, ***ин баяриз! Саризра, саб хабар-ятар адарди, вари саб хилди, вижжжж дап1ну Союздиз гъюз!


       б) чпин шикил йивруган «…ихь халкьдин вакилар» чпигъян, гъют1урккну! Язухъ адру машари! Дарди вуйиш, газдик кайи шиклик, дурарра кахьидийи!

      Дарш гьярфарин панзар ап1ру Мегьтина, ва чав к1уруб дарап1иш, кьугъар кайи Шарафудин вуничв «… халкьдин вакилар»?!

      Дарш, юбилеяр айи фунра гьидипну, улихь, кьюр гюзел шуран кьялаъ, мугъканра тугъканра крахури, деънайи Керими?! Сувайнатди мушвхъан, Ширинатди тушвхъан шт1умук1аркьана ут1ук1ундар гьа, чпин дада Угълан бажийи ут1ук1дар ц1иб вувуз, дупну!

      Думура дар гьа, цци ц1ийиди дерккнайи редакторар сар, ФиРуза, му гъирагъдикинди кидитну дитна шиклик, тмунур, СеФиЖат – тмунуб гъирагъдикинди! Язухъинк1ана ичв, гьамусдихъантина учв к1ул’инна гъюру йигъарин! Ва – рягъру рягъярин!

      Хъа зиихъ жергейиъ, гъирагъдикинди кидитнайидар – ДарБандайиан дуфнайи вакилар!
      Вааа узу «ихь… вакилар» агури гъюч1внайда, табасаранарин гъюларигъ – хъа магьа дурар! ЭльМира – му «дюн’яйин заанур» ччвур али ришна Рягьим Рягьман – я рягьим дарап1рур артисариз чан театрин, я ккудруч1врур учв рягьмнакк Аьлимурадлин! Жара гъул’ан дуфна к1ури МАХАЧКАЛАЙИЗ, жара дап1найи йитимар! «Вакилар» дупну гъибтну! Хабар ктар Шюшеханум-халайиз кьюридра табасарандин зурба шаирар вуйибдикан! Премйирин сагьибар вуйибдикан! ООО «Российская Педерацияйин» варит1ан кюгьне ва варит1ан кьибла шагьриъ му машгьур касар яшамиш шулайибдикан! «Вакилар» пуз!
       …

       Гьамусра гьяйиф зигуза-хъа дих гъап1ундариз к1ури? Гъап1нийиш, узура, гьаз аьгъяйи, фунуб мурччвахъинди хъуржнайиш!
       Чухсагъул, Расул, узуз дих дарап1баз! Союздик ктраъбаз! Ц1арнаъ т1аъраъбаз!
       Габниз чан к1арарихъ ужу ву! Ляхлаарин!

       в) «…гергми столин к1алибнан серенжем» – гьаму гафар ихь ч1алназ илт1ик1ачва, жан жям’аьтар!
       Белки Керимовайин гъвалахъ хъайи ПирМягьяМад халури илт1ик1ур!
«Мягья», дупну уву узуз т1убаригъян муулупан! Писателарин агъСакъал вуза к1ури лицурава, динди дип1найи, кьаби хъулт! Наан амива гьамусдиз, журнал хъябкьюз гъиту, думугандин табасаран секцияйин аьхюр!
      Учвра уччвуйи рякъюз, фици, кьюр, жейранарстар шубарин кьялаъра дубснадарин! Агус, лигай, Сувайнатна Шюшеханум – урхьнашул дугъу гьа! Дит1ну аьрабарин бегьем кьулгьйир!
       Хъа гьадму аьрабар дайинхъа, думу журнал хъябкьюз гъитдарра! Хачалаевар к1улиъ ади! Дубсну чру пайдагъ провительственный зданйириин! Площаддиин! Лениндин улихь! Гьяя адру машар!
       Заълан лигури Гамзатовра, уьрхюри чпин имам вуйич к1урайи Шамилра!
Гаджи Гамзатовичди ккабхьри дурариз бегьем пулра! Вари халкьдин бюджетдиан гьит1ибк1айин!
       Гьаддиз духьнахьа гъи аьжузна–касиб! Адабгъуз гъидритди саб журналкьан! Хъябкьну айибра!

       ***

       Дих гъап1нийиш, ихь сабпи к1ул «Таб. нурар» редакцияйиъ гъахьи гьядисйириз бахш ап1идийхьа. Ва гьаддилан башламишра дап1ну ккундийи. Гьаддиз сабпи к1ул, библиотекайиъ гъабхьи кьюбпи гьядисайилан ккебгъуз мажбур шулахьу.


       2. К1ул
       Презентацияйин президиумдиъ

       Гаф ккимишра, минди узу фици адахънуш учвуз аьгъяди вуш, бегьем кьукь ктабгъуз хьибдичвухьан, гьюрматлудар.

       – Гьаму яв ахларстар зурба анталогияр наанди хузияв, Су?
       – «Редукторныйдизди»! Журналин редакцияйизди!
       – Харза!
       – Сяаьт сабдизди хъуркь! Сабдихъан «Буйнакскийиъ» писателарин Союздиз гъяраза!
       – Хъуркьарза!
       …

       Жвуми йигъра ву. Махчкалайиъ, мистарихьан, гъюч1вну-гъюдуч1вуз шулдар. Вари рякъяр вуйибси, гьубкьушварихьинди дирчну машинар, мусурмнар, аьрабариз икрамар ап1уз, ккажаргъура. Хиял ап1ин мурар йиз яггни-хяраъ а!
       Кьюб сяаьт гъабхьниз кьюдварж метр машин гъядап1ну, «Дом журналистовдихьна» хъап1айиз, мистхъантина. Вай-гьа-рай! Халкь авара дап1ну дитнада! Мициб къайдасузвал, гьюрматсузвал гьамусдиз гъябкъюр дайдуза!
       …

       Гъабхуз даршлу гъагъра хьади за гъахьунза миржидпи мертебайиз, Су-йин кабинетдиз – табасаран ч1алниинди «Дагъустан дишагьли» къурмиш шулайишваз!

       – Вайгьарай, жан Рашид халу, фици гъахунва, байк1а, мурар!
       – Мурар швур-швур дап1ну гьаму улдариантина ккат1ахьруб вуйи, гьамту мистан улихьинди! Дина уч шулайидариз сац1иб аькьюл гъадабгъуз!
       – Аькьюл ибшричпиз!
       – Узура, Заанурикан, дурариз вуйиз ккун ап1урайиб гьадму!
       – Жан Рашид халу, айит1ишвар ургурайиз! Зиълан аьлхъру маш улупура пну, аьгь ап1уз шуламдарзухьан!
       – Гьап1нив? Фти галам гъивунвуз?
       – Аьрза гъибик1унза, Союздиан удуч1вуз!
       – Гьаз? Фици?
       – Фу ву арда, намус ктру поэтар-писателарихъди узура йиз намус масу тувбанди дарза!
       – Фу гъабхьну?
       – Ма! Лиг! Аьгъю хьибдивуз! – «Литературайин Табасаран» дибик1найи 2019-пи йисандин 1-пи нумра журнал тувунзухьна ихь хъял кайи шуру!
       –…

       ***

       Вааааа! Фу лигурва «Редакцияйин коллегия» к1урушвакк, гьадму «Таб. нурарик» ухьу гьаммусди гъилигу шиклик кайидар, ми-мидар варидин ччвурар кка: П. Асланов, Э. Аьшурбегова, Ш. Дашдемиров, Ш. Жамалиева, С. Кюребегова, К. Маллаев, Ю Муртузалиев, Ш. Шагьмарданов! Ва Мурарилан гъайри хъана: Аь. Къурбанов, М. Къурбанов, Г. Уьмарова.
       Суалар:
       а) Литература бик1урайин Ш. Дашдемировди, Ш. Жамалиевайи, Ю Муртузалиевайи, М. Къурбановди?
       Мурар гьар чан цирклин аьлимар дарин:
       Дашдемиров – диндин,
       Жамалиева – педагогикайин,
       Муртузалиев – фольклорин,
       Къурбанов – филологияйин.
       Мурариз чпин ахтармиш’валар гат1ахьну, литературайин саб понятия адарди, «гьис» «гьевеснахьан» жара ап1уз аьгъдарди коллегияйиъ деуз нач дарин?!
      «Му учхьан удубкьру ляхин дар» – сарира к1урадар! Адмийириз намуст1ан чпин ад багьади ву! Ичвра научный журналарна газтар аячв! Учвуз душварикра мидикра ичв ччвурар кади ккундучвуз! Хабар гъадабгъай сабишваккьан ччвур кадрударикан! Дарш гъуллугъари гьялди гъитрадарин!?

       Дибрик1руган, фу зегьриман ап1ура мурари ред. коллегияйиъ?!
       Дарш ад бадали?
       Ккадабхъуз мигъитанай, гьацира аьрабари ккидипнайи табасаран!

       б) швнуб гъуллугънахь хьа П. Асланов, Э. Аьшурбегова, С. Кюребегова, К. Маллаев, Ш. Шагьмарданов Аь. Къурбанов, Г. Уьмарова?
       Асланов – пенсияйихь, гъудгнарихь;
       Аьшурбегова – театрихь ва вузариз дарсарихь;
       Кюребегова – писателарин "ч1аппар кт1урччбахь" Союздиъ ва «Дагъустан дишагьлйириъ» гъир’ятар т1аъбахь;
       Маллаев – учитель, музейный работник, начальник ТОКСа ва Гюлебатдин «компанияйин» начальник;
       Шагьмарданов – народный писателвал хьайир, яни варихалкьдинуб чахьинди зигурайир васана «управдомдиъ управляющий»;
       Къурбанов – ответственный секретарь газтин Хчнуарин ва ц1ана ук1 гьарган жибдиъди гъабхурайир;
       Уьмаровара – театраригъ, рихар-хулар-мектебаригъ, ва, мажал ккабхъиган, дуркьарихъ хъайир.
       Мурариз наънан вахт бихъуру, я СеФиЖат, яв журнализра фикир тувуз!
Коллегияйиъ заседать хьуз! Я Халагъ риш!
       Гьамрар вари редакцияйин коллегияйиан ут1урккну сар УЗУ деркк! Фук1а ляхин хътру бикар!
       Узу вуйиш, гьич саринра сабкьан эсер кап1идайза. Вари журналик анжагъ – йиздарт1ан! Узу, имбудариси, адру ад за ап1бахъ хьидайза, хъа – халкьдиз урхуз йиз произведенйир каъдийза! Аьгъю ибшри чпиз, габни фициб зегьмет зигураш!
       Варидари чпиз, чиб-чпиз хабар адруси, жини-жиниди пулар ап1ура. Узура, конкурс объявить ап1идийза, шли гизаф узуз даш-баш тувиш, гьадгъануб эсер журналик кап1уз!
       Ари гьамци ап1руб ву гьа ляхин!
       Дарш учвуси: «…му – удукьрур ву, гъяъдихьа… тму – «саб ашдикна кьил дар», гъют1уршвидихьа», «…мугъан – ужуб, дерин мянайинуб ву, кап1дихьа… тгъан – зяифуб ву, кап1идархьа…» пуз! Ккилигури гъузай, дав кьут убччвурайидар!

       ***

       – Хъа, дугъриданра, Су, му журналу к1ури, фйир дап1на мидкан!
       – Хъа йизра к1урайиб гьадму дарин. Аман жан чве уву лиг сарун, жараб к1урдархьа, гьаму Шагьвеледза к1урурин «Жакул» швуб-сабишвак кап1на ва гьамдикиндира дубхна! Хъял мябгъян увуз! Журналик, гьарган таза-тазйир дик1руб ву! Гьарган саб кьуттли ап1ури – ваъ. Мидин к1уллан СеФиЖатдихъди ижмиди гъярхьунза! Сарун узу к1уруб дарап1руган аьгь ап1уз даршиди удуч1вуз Ахмедовдиз арза гъибик1унза.
       – Гьилла гъап1унва, жан Су! Саб гъапиб яв йишв’ин дерккуз уву сар удукьру кас рекомендовать дап1ну ккундийи ичв членарикан сар, мисалназ Хюрккари Гьяжимягьямад халу! Кьюбпибсана, СеФиЖат, набаллугъ дар! Бухьнугъарин Селимат халайин хиликкди дугъу ц1иб халачйир гъурхундар! Хъа аьхиримжи вахтари Пирмягьямад халуйи хил’ан идитнайиган, сабан чан паргариз дуфнадаршул. Ухьу думу Халагъ риш, юркъвриъ к1ул ивуз даккни жердси кт1ишидихьа! Къяляхъ бис яв аьрза!
       – Фу шулуш аьгъдарзуз! Гъи Союз писателарин секратарь Ахмедовдира чахьна дих дап1назуз
       – Дугъура гьаму узу к1урубси пидивуз! Шли, гъагъ зибгру йиц ккудубчну, бювер ап1ру жерд ккибт1ру!
       …

       Гъафича, ягъадаш кас, Союздизра.
       Гъушу, Су Ахмедовдихьна «суддизра»!
       Удуч1ву Су дугъан кабинетдиан! Гъубччву ятулси!
       …
       – Гъурччвунна!
       – Гьаму увуси гъапизуз, жан Рашид халу, гьадму ич аьхюрира!
       – Вуйин, Расулин хил гъибисдар фицдар адмийир шулуш! РаСуликан «Расул Гамзатов» ктаъдар, Наум Гребневна, Яков Козловскийна, Юлия Нейман, Илья Сельвинский гъахьнура ву гьа! Вари жугьдар!
       – Хътругъара, жан Рашид халу, аьхюбсиб пай йизра дустар жугьтар вуйиз!
       – Яв дустар жугьдар вуш, йиз арха-хана жугьтарилан бабкан дубхьнайиб вуйиз! Узу дарап1у фурс сарун шли ап1иди!
       …
       – Гъи, ккушара, ихь журналин презентация а библиотекайиъ. Сяаьт шубубди ккебгъра. Гъачай гьадина гъягъидихьа!
       – Учура гьаци к1ури дуфнайидаруча! Гъачай, гъушхьа! – Гъапи Пирмягьямад Аслановди, Су-рин кабинетдиъ айи узузна, Рягьмандизна Шахдиз.
       – Гъушхьа!
       …
       Гъушча яягъди «Буйнакскийиан» «Ленинайиз».

       Рякъюъ гъярамиди ктукьуз хъюгъза Аслановдик.
       – Йипа, Пирмягяьмад халу, гьаму ярхи йигъди хулаъ гьап1ри шулва, саб ярамиш кайи шииркьана дибрик1ди!?
       …

       Думура к1арзачвуз, учу, Шах, Рягьим, Пир, Су, Союздиъ уч духьнайиган, – му членара презентацияйиз гъягъюз к1ури дуфнайидар вуйи, – мурариз узу Сувайнатди узуз туву ихь таза журналикан редактор Сефижат Кьасумовайин «Сифте гафнан» аьхиримжи абзац гъурхнийза. Душваъ гьамци дибик1найи:
       «Журналин метлебра урхурайидар машгьур табасаран шаирарин, писателарин поэзияйин, прозайин, драмартургияйин эсерарихъди сабси, литературайин критикайихъди, тарихдикан, ч1алнакан вуйи мялуматарихъди ва литературайин майдандиин шаирвалин сабпи ликар алдагъурайи жигьил авторарин яратмишарихъдира таниш ап1уб ву. Диди чан вазифа дикъатлуди к1улиз адабгъур дупну, умуд кивурхьа.»

       Ва гъапнийза:
       – Язухъийк1ана йиз, узу му журналик йиз эсерар каъбахьанра мягьрум гъап1унзаки ихь таза редактори! Гьап1дик1ан яраб!
       – Хъа явдара ктраъди душвак сарун шлиндар кауз ккак1ана дурар?! – Мюгьталдиси гъапи Су-йи. – Гьаз к1ара дици, Рашид халу?
       – Хъа фици дарпиди гъбтрухъа! Узу гьаммусди гъурхундайин думу журналик шлиндар каъруш: «…машгьур…» вуйидаринна «шаирвалин сабпи ликар алдагъурайидарин»! Узу мурарин я «…машгьур…» дарза, я «…сабпи ликар алдагъурайир»! Узу кьяла т1уб дап1ну дитна!
       – Дици вуш йиздаризра дина гъадагъу ву! – гъапи Исрафиловайи. – Узура, «машгьурарикна» «сабпи ликарик» кахърадарза!
       – Я байк1а, Рашид, – пуз хъюгъю Асланов, – уву фицидарихъинди к1урадарна. Буквально трактовать ап1руб дарки!
       – Хъа гьаци дибик1найиб, сарун жараси, илт1ибк1ну–хъит1ибк1ну фици гъавриъ ахъру? Сефижатди заранее дупна: «Эй, учву, му журналин машарик, узу дупнайидарилан гъайри, сарун саринра фук1ара кубч1видар»!
       – Хъа гьаци дибик1нади ишри, гьацикьан эрез-берез адабгъруб дарки!
       – Уву, ПирМягьяМад халу, машгьур вуйиган, му гъадагъайикк ккахърадарва! Ва гьаддиз к1арчар заргурава!
       – Гьацикьан придирчивый махьан, я Рашид! Гьамус гьаци шуладарки!
       – Даршлуган, му редактори гьаз кьюб категория писателар имбударигъян жаради гъядягъну?
       …


       3. К1ул
       Выступление

       Ярхибдиин жикъиб, библиотекайиз рякъюъ айи йиз кавярзный суалназ Аслановди гьамциб жаваб гъап1нийи:
       – Ярамиш ктрудар вуйиган, яв хилиъ айи таза журналик каънайин-хъа дурар? – Ц1иб хъжагъуриси узу улуржуз хъюгъю «машГьур» «агъСакъал».
       – Гьелеяв, лигухьа фу ярамишуб кас мушвак, дупну журнал абцза ва гъурхза:
       «Салам увуз гирами дагъ!
       Дийигъназа яв гъаншариъ
       Думугандин биц1и уртагъ
       Дуфназа икрам ап1ури…»
       Му сабпи бенднаъ узуз узу мюгьтал ап1ру шейар рякъюразуз: «уртагъ» фу ву?
       «Дагъ» гафнахъди рифма хьузди фунуб вушра гаф хъипруб вуян «агъ» хъа к1ури? Кьюб к1уруб, дагъаризра икрам ап1ру замана имиян?
       – Уву узу биябур мап1ан гьаму адлу адмийирин улихь! Уву увуз сабан дубгъ дупнайи гафнан мяна гъадабгъуз, хъа кудукь гафарик! Наан рябкъюравуз узу дагъдиз икрам ап1уз дуфназа к1ури? Узу просто «икрам ап1уз дуфназа»-т1ан дибик1ну айин?
       – Ибшри! Му яв шиъриъ хъа фтиз икрам ап1урава? Уву к1урава, аьхир, гафнан мяна гъадабгъ к1ури! Дарш, хай гъюрубси мяна ккибицузра узу учвхъан дудубгъну ккунду, дарин?
       – Уву гьич саб жюрейихъиндира вердиш ап1уз шлу жинс дарва! Уву дик1ру яв эсерарра гьаму увустар вуяв, инсандин изи-мизи адабгърудар!
       – ПирМягьяМад халу, хъял гьюзди дайиз! Гьамус саб увхьан гьерхруб айиз.
       – Хъял дариз! Хъа мицикьан шлуб дар!
       – Гьа, ибшри, даршалхьа! Ч1вурдаф к1уру гъул гъеебхьуб вуйвуз.
       – Хъаааа! Йиз хялижвра адарин душваъ!
       – Яв хялижвиваз сагъвал ибшри! Хъа душваъ, дурарин гъулан зиихъ, турин хал к1уруб хъа. Тур, гъабхьну, к1ур!
       – Аьгъязуз, Абумислимдин тур!
       – Хъа узуз гизафдарикан гъеебхьунзуз, думу тур Воронцовдин вуйи к1ури! Мидиз фу пуз шулвухьан?
       – Гьап1ру Варанцовдин! – Ижмиди узук кархьуз хъюгъю ихь адлу шаир. – Къулгунар ап1урайи узуз, шейхариз, алимар-имамариз шлин тур вуш аьгъдар, хъа наънан-наанди гъядахьу биркариз аьгъя! Дарин!
       – Мундар «биркар» вуйиб наънан аьгъявуз?
       – Чпи, ислам динди к1урубси дарк1руган!
       – Ясно с тобой!
       – Ваъ-эй! Минди хъебехъ уву, Рашид, гьаму вари халкьдиз къаршуди удуч1вуз шлуб вуйин?
       – Уву, Асланов, йиз гъавриъ гъахьундарва. Узу исторический фактарикан к1ураза, хъа уву – динди гьурччврайи чпин тереф уьбхюрайиваларикан. Хъа йипа, ургур чве масу тувру чи шлуб вуйин?
       – Хъа гьаз даршул! Узура, швнуб сабан, Хючнаансина гъярайири, думу кафтрин накьдиинна, «гурбагур ишриву» дупну, гъванар гат1ахьунза!
       – Гьунар гъап1унва! Думу марцци шуркан «гурбагур» ктаъур фуж вуш аьгъяйвуз!
       – Дишагьли марццир фила гъахьир ву!
       – Ичв дин!
       – Фу вушра мак1ан, я Рашид, аллагьди йивурвуз!
       – Дарш, Шамил Къазиевдин ургур чвччвукан вуйи поэма урх!
       – Гьадму Шамилра яв к1уллан йивбанур вуйи! Ари гьацдари ч1ур ап1ура ухьуз дебккнайи история!
       – Вушул, вушул, ПирМягьяМад халу! Яв фикрарра гьисабназ гъадагъидихьа!
       …

       Гъафича библиотекайин конференц зализ.
       Зал, дих дап1ну дуфнайидарихьди жизби дубхьнайи.
       Хилар дисури, макар ап1ури, чиб-чпиз дярякъди ккудуч1ву йигъар ккаърайи.
       Варидарин вари уьмриъ гьамци шадвалиинди вуйиш, хуб шуйи!
       Адаршвура вари му геренари к1ваант1ан.
       Хиял шул табасарандиз айи шадвал гьамцдар биц1и гегьдин геренарт1ан дар к1ури!
       «Фицива!» «Жан чве!»
       «Хал-хизан фици вуяв!» «Жан чи!»
       «Вари ужу ву! Хъа уву фицива!» «П1ак!» «Йиз ккуни чи!»
       Жан йиз Табасаран, Табасаран! Сара бабан Насил!
       Гьамци масанди гъузричву!
       …

       ***

       Президиум чан чаллан арайиз гъюра.
       Аьгъдарзуз, улихьмиди, СеФиЖатди дурариз дупнайиш.
       Устлар хъац1у.
       Трибунайихьантина деъна:
       сарпирди Г. Уьмарова – дарабшвди маш, художникдиз позировать ап1урайиси.
       Гъвалахь дийигъуз шулдар – кархьна айт1анзина! Нурар адарди машнаъ!
       Ккудубк1рурди Жвул’арин Зейнулин бай дитнайи – старейшинйирин аьхюр, кьаби жигьил, куцухну, учв камчаткайихъинди алдаъна к1ури. Пуз гаф тувиш, фтикан пидик1ан к1ури ц1абхури хярт1! Ханит1 хярарикан кудубт1ну чпихьинди, жвуларихьинди, саб швур! Ляхлаарихьинди чпинишв кьяляхъ фици ап1идик1ан к1ури фикрарик кахъну!
       Гьац1 кьялаъ дитна Дагъустандин писателарин аьхюрин бай вуйи Мурад к1уру къучи! Дугъан гъурдаъ а вари ч1алариинди удуч1вурайи литературайин журналар!
       Ап1ури маил чан тяриф ап1руриз! Илзигури чахьинди фук1а к1уруриз! Гонорарарин т1ягъюн!
       Ахмедов Мурадли учв уьрхюри чан арччул гъвалахъинди дитна Шагьвелед, хъа гагулишвахъинди, чан тяриф ап1уз – ПирМягьяМад.

       Му машгъулатдин аьхюр вуйи «кандидат-СеФиЖат» мушван хозяйка духьна, гьарсариз трибунайихъна гаф туври.

       Уч духьнайидарилан ул илбицну, нач’валиан гарц1ал уьру гъап1у набалугъ ришси, Шагьмарданов, президиумдигъян гъюдуч1вну, «аьдатидарин» ц1арназди гъафи.
       Касдин айит1 гьамус намус хъебгуншул!
       …
       – Гьамус гаф тувдихьа ихь писателаригъ варит1ан яшлу писатель вуйи, табасаран секцияйин сарпи секратар гъахьи, думугандин «Литературайин табасарандин» к1ак1наъ ади вуйи хяд Пирмягьямад Аслановдиз!

       Удуч1ву, му кас варидарин улихьна! К1ару улч1вмарикк инч1 ккадарди, гарц1лик «уьришан ктарди»! Путинди «Россияйин игит» орден кабхъуз адаънайи Ханкарин эскер Рустамси!

       – Айза, йиз ватанагьлийир, думуган к1ак1наъ! Хядра вуйза! Хъа гъи, кьаби гъашиган, саспи писателар вуча к1урайидари жвув асккан ап1руган, – гъилигу му кас лап кьяляхъ, математик аьлим Казимдихъди жиниди муч1ушвахъ деънайи
Аьзизовдихьинди. – гуж рубкьури имдариз, дарш узу дурар лизи к1ажук гадрагарси чвурхьидийза! Хъа чухсагъул, Сефижат, увуз, гаф узуз тувбаз! Уву гиранра мап1ан! Ичв аба Пирмягьямад Касимовдин чарйир увура зигурайиб рябкъюрайиз! Вушра, ухьу журналин терефнаан мина уч духьнайган, журнал писателаринуб вуйиган, ихь писателарин аьхюр Кюребегова гьаму президиумдиъ адруган к1ваз иццру гъап1низ. Писателарин аьхюр ву пну баладайи, она единвстенная среди нас с мировым именем! Гъавриъ айчва, с мировым именем! Гьаз с мировым вушра к1арзачвуз. Россия гъитархьа, Италияйиъ гъабхьи варидюн’яйин конкурсдиъ гъалиб гъахьир сар гьадму ихь ришт1ан айин!? Дугъаз дару гьюрмат шлиз, гьагъму мурччваъ дубснайибдиз ап1ухьа!
       …
       Залиъ гьарай абхъу. Гарччларин ялавну файейизди вуйи раккнар арццу!
       Чан, Пирмягьямад халурин к1уллан кьяляхъинди бакка алдабхъу!
       Редактор Сефижат Кьасумовайин к1ваан дараскьалвал адабхъу! Ва душну
       Сувайнатдиз мак гъап1у!
       Гизафдарин уларигъна зириз гъюдубч1ву!
       Угьтар алдахьрударин гъянар булагъарси марцц хьуз хъюгъю!
       Табасаран, тазабашт1ан, му журналси, ликт1ин шулайиб ачухъди рябкъюрайи.

––––––––––


Рецензии