70 5

70+5

Шамил Казиевдин бабкан гъахьихъанмина 75 йис тебрик ап1ури ва 5 йис даахну гьап1райивализ гьязур дап1найи саб-кьюб гаф.
Му гафар удуч1вну урхуз, вахт адрувалиан, гъабхьундайи.
Шамил ккунидар, Хючна «дом культурайиз» гизафтар уч духьнайи ва дураригъян узуз гаф пуз саб минуткьан ккубкьундарзуз.


ГЪАЛА гъябсна халкьдин гъухригъ…
Гьаз вуш хът1юбк1юрадар…
Ригъ гъядар гъи думу гъяригъ…
Деври сир ачухъ ап1уз гъитрадар…



«Уьмриъ ухьу Кюмек дарап1иш гьякьназ
Нягьякьвали Гьякьнан йишвра бисуру». – гъапну Шамил Казиевди, чан «Руг ва рюкъ» поэмайин эпиграфдиъ.

Гьякьваликан к1урудариз кюмек ап1дарш,
нягьякьвали ап1иди «кюмек»
тарих ап1уз барбат1. – гъапну сарсанурара.

«Саб гъала а
Багъри юрднаъ умун,
«Ургур чвуччвун гъала»
Ччвур тувна дидиз.
Рякъюъ аза,
Чвлин йигъар вушра ламун,
Сабсан ражну лигуз
Кюгьне цалариз». С. Кюребековайин «Струны судьбы» китабдин  248-пи  маш

– Я риш, Я Ямисат Шамилин! Уву дахъна к1ур гъалайин улихь Хючнаарин, гъюрдакк!

«Думу накь ву, к1уйи, жасус
Гъахьи алчагъ, фасикь шуран». (Ш. Казиев, «Тавхана» 47-пи маш.)

Рейгьанатра к1ура увуз халкьди!
Саб мяна адарди дарк1ур к1урудар чпин!
Магьа яв чве Шамилиси, чи Сувайнатдира бик1ура увкан.
Уву дугъаз аьрз дап1нава гьамци:

«Душмни талаф гъап1ну йиз чвйир,
Гъудубгну йиз уьмрин мяна». (С. Кюребекова, «Струны судьбы», 272 –пи маш.)

Яв аьрзайин гъавриъ адрахъган, жан чи, ич гъулан зиихъ хъайи дагъдиз гъапунва, узуз ерхьри к1ури яв агьузар:

«Гиран мап1ан ккуни Кьаркьул,
Яв риш гъахьну уьзикъара.
Футнайи йиз адабгъну ул,
Увузкьан ебхь йиз к1ван гьарай». (С. Кюребекова, «Струны судьбы», 272 –пи маш.)

Дюз гъап1унва думу дагъдиз пуб!
Яв чвйириз гъап1у аьзабар,
аьрабари дидизра гъап1нийи инсафсузди гизаф зийнар.
Дагъдиз аьгъяйи ахъруб табасарандиъ яв гъаври шлу кас.
 
Дих гъап1унзуз, диди чахьна швуб сабан – ягъч1ур йисан.
Гъяри гъяхьунза, дубшвайин хяр, гъюйза!
Гъяри гъахьунза лижахъ, дап1ну мал-къара тухъ, гъюйза!
Дарап1ди ибак, гьаз каш дагъдик «зийнар» – ич1ар-гъумар, архар-рихар!
К1ури гъахьну яв дердер ничхрари узуз!
К1ури гъахьну алахьу нахшрари зурт1аригъ мяаьшсуз!
Хъасин гьидипнийиз чарч уларихьан аьмлари динагьлийирин,
дидкан хабар адрудариз ап1ру!
Гьякь абгури гъидицунза вари дюнья вуйибси
илмарин мяднариъ,
инсанарин ниятариъ ва
аькьюллу фагьмариъ, хъиржвну хилар.

Магьа, жан чи,
чи гъардшарин ургур,
вари табасарандиз ачухъ ап1ураза яв дердна гъам гъи.
Хъебехъай, думу гъабхьиб вуш фици.
Жикъидиси.
«Ургур чвуччвун гъала» к1ури гъахьну дидиз
душваъ дурар талаф гъап1хъанмина.
Думу думугандиз дустагъ вуди гъабхьну,
мют1югъ даршлу табасаранар духайин итру.
Фтиз мют1югъ?
Фикир ап1инай сац1иб!
Чапхунчйири арайиз гъабхну дин,
ктабгъуз чпиз хайир, дарап1ди ляхин.
Ари гъаддиз къаршу вуйидар,
талаф ап1ури гъахьну,
аьрабарин девлетлуйирин эскрари,
думу дустагъдиъ сифте.
Табасарандин игитар, дисайин духну ирчри гъахьну душваъ, ва
мют1югъ даршлудар,
дийихайин ктиргъури гъахьну Рубасдизди, нириз.
Шид илт1ибк1ури ифдиз.
Убхъай к1ури, учвуз – вари табасарандиз! 
Ари гьадму игитариинна
гат1ахьуз гъитри гъахьну
халкьдихьди к1ик1ларна гъванар,
ишричву, дупну, нянайиз.
Чан гъардшариз кюмекназ гъафи шурканра
гьаци гъап1ну дурари инсафсуз.
Ва чпин дин уьбхбан бадали, жараси ктагъну махъвар,
биябур гъап1ну ихь чи,
дустагъдикан «ктап1ну» «гъала» – «ихь ватандиин алархьру душмнарихьан уьбхру макан» – дупну!
Табасарандикан дурарин «макан» гъабхьну, ксиб ктабгъру! 

Суалар арайиз гъюра:
ургур касдихьан шулин агъзрарин къушмихъди зигуз?
Душмнихьан уьбхру гъала гьациб ап1урин тикмиш?
Душмандиз дилин дарш заан табасарандиз рякъ адайк1ан яраб
му таблин,
тму таблин
тлин терефарихъанди –
Тинт1анзина, Лижв’анзина, Турфланзина, Хюркканзина, Гъурхнаанзина гъягъюз?
Ясана, наана гъягъюз ккундийи дурариз дилинзина,
кьаб, ччвив ва бин – аран табасаран гъибтну кьяляхъ?

«Фу бадали узу удуч1внийи гъул’ан?
Гьаму вуйин йиз уьмрин метлеб заан?
Улдугуншул… Наан? Гъахьуншул гъафил…
Гоморрайиз, Содомдиз гъубшну йиз шил.
Фици рякъюк тахсир кипза  – вуди йиз,
Йисар гьаъну, икрам ап1ури куч1лиз…
Булагъ гьархну, убхъурийза шид кьалу,
Душмнихъ хъайза, дуст гат1ахьну вафалу». (Ш. Казиев, «Тавхана» 552-553-пи машар)



«Фукьан гъи дубхьну арша кьан,
Ваъ, ваъ, аьгь ап1дарза куч1лар!
Тахсир кадру аьжуз шурлан
Узу илдирчарза душну гъванар». (Ш. Казиев, «Тавхана» 48-пи маш.)


Урхай Китабар – рякъидичвуз аьламатар!