Джашлыкъ бла къартлыкъ. Стихи 70-х г. 20в

Джаш ёмюрюм джанкъылышча джылтырай,
Къарт ёмюрюм балыкъ кибик къалтырай,
Джашлыкъ чагъым – кёз ачыуда, сыркыуда,
Къарт ёмюрюм – сагъыныуда, джарсыуда.

Джашау деген джашагъанны сынайды,
Къаллай бир джюк ташыр деб а къарайды,
Эй, джазыуум мени теплер – тепледи,
Эм ауурну алыб манга джюкледи.

Таякъ тийген тартхан ёгюз болады,
Тартмагъанга арбачы бой салады,
Тартхан джарлы кюнде – кюню тюйюлген,
Тартмагъанынг – джата – тура кюйшенген.

Да, кюйшенир болум бизде болмады,
Кюйшенирлей къарын ашдан толмады,
Бу къралыбыз кете – кете онгмады,
Игиликге ышаныу да къалмады.

Джаш ёмюрюм джашнаб чакъгъан чакъ кибик,
Къарт ёмюрюм кюмюш тартхан акъ кибик,
Джаш кюнюмде – тёртнал чабхан ат кибик,
Къарт кюнюмде – джукъу басхан сант кибик.

Джашлыкъ деген – кёкге садакъ атаргъа,
Дунияда къарангыны чачаргъа,
Къартлыкъ деген, чачалмазын билгенлей,
Къарангыны къабыл этиб, тёзгенлей.

Джаш кюнюнгде сезиу алгъа барады,
Акъылынг а андан артха къалады,
Къарт кюнюнгде сезиу, акъыл тенглешир,
Алай тёнгек ол тенглеш бла демлешир.

Акъыл сюрюб, тёнгек тартмаз болгъанлай,
Сезиу джанса, кючсюз джюрек талгъанлай,
Эй, къартлыкъны джабышханын билликсе,
Ол теплеген тар сокъмакъгъа кирликсе.

Эй, джаш кюнюнг ауруу – талау билмеген,
Не джарсыу да борбайына тиймеген,
Къартлыкъ деген – ёмюр бла тюйюлген,
Ышаныудан, муратындан тюнгюлген.

Эй, джашлыкъды кёкде джулдуз сайлагъан,
Ол джулдузгъа умутларын байлагъан,
Къартлыкъ деген – къатындагъын сюйюучю,
Бир ушакъны уллу насыб кёрюучю.

Джашлыкъ чакъда – аслан кибик кёкюрек,
Хар ачыуну кётюрюрлей бир джюрек,
Къартлыкъда уа адам джукъа болады,
Аз къайгъы да анга ауруу салады.

Джашлыкъ деген – турмагъанлай талпыгъан,
Къартлыкъ деген джилик ауруу къатылгъан,
Джашлыкъ къартны англаялмаз, сезалмаз,
Къартлыкъ къалай ачытханын билялмаз.

Такъыр кёллю къартлыкъ манга джетгенди,
Къачдан къышха айланч джолун чертгенди,
Эй, джашлыгъым, учхан къушдан тюк алгъан!
Эй, джашлыгъым, кёзкёрмезден къарагъан!

Джаш кюнюнгде джюрек сезгек болуучу,
Къартлыкъда уа илгизликлей уруучу,
Джаш дегенинг – тотур джайгъан, атылгъан,
Къарт дегенинг – джукъусузлукъ къатылгъан.

Къартайгъанлай адам сансыз этилир,
Джюкча кёрюб, уакъ – уакъ тюртюлюр,
"Джерин табсын" – деген сёзле эштилир,
Алай бла да ахыр оюм этилир.

Джаш кюнюнгде кёлюнг къалса, кетерсе,
Къартлыкъда уа, боюн бюгюб тёзерсе:
Алгъа барсанг – ёлюм бла танышыу...
Артха къайтсанг – джаш тёлю бла къарашыу...

Къартлыкъ деген тарбуунду байлаучу,
Ёлюм келиб алайдан джан сайлаучу,
Эй, къартлыкъда таянчагъынг – эскериу,
Хар кюн ючюн – ёлюм бла сермешиу.

Джашлыкъ деген билек кючге базыучу,
Хар кюнюнден татыу, асыу алыуучу,
Къартлыкъ деген, кюнден – кюнге азыучу,
Ёлюм деген кюн санауун джазыучу.

Джашлыкъ джолгъа атланыучу бёгекди,
Къартлыкъ джандан таяныучу безгекди,
Джашлыкъ мурат толуруна ийнаныр,
Къартлыкъ дуния хаухлугъуна къыйналыр.

Джашау деген, кёз булджутуу, алджауду,
Керти болгъан – ёлюм деген азауду,
Къартлыкъ деген – ол керти бла бетлешген,
Джашлыкъ эсе – кёзбау чакъгъа илешген.

Къарт кюнюнгде кёлюнг такъыр болады,
Бир терс къарам, бир сёз джара салады,
Джаш адамла аны хазна сезмезле,
Къарт адамны ич дуниясын билмезле.

Джаш ёмюрюм – къындан къылыч тартханлай,
Къарт ёмюрюм къаудан хансча къатханлай,
Джашлыкъ деген – тау башына джанашхан,
Къартлыкъ деген – ёзен тар бла къарашхан.

Джаш ёмюрде дуния деген – айланчды,
Къарт ёмюрде – кишен салгъан байланчды,
Джашлыкъ деген – алтын къама такъгъанлай,
Къартлыкъ деген – ёлюм аяз къакъгъанлай.

Джаш кюнюнгде – дуния деген - къыйырсыз,
Джашау деген, оюн кибик, къыйынсыз,
Учхан санынг ишге ёшюн салдыра,
Муратынга къаджыкъмайын бардыра.

Джашлыгъым эд – илячинни джетерлей,
Къартлыгъымды – абын – сюрюн этерлей,
Джашау деген – къысха оюн, булджутуу –
Ёмюрюнгю къысхалыгъын унутуу.

Джашлыкъ – озгъан заманындан хапарсыз,
Къартлыкъ – чекген бушуундан рахатсыз,
Джашлыкъ – джолда кёргенине алданган,
Къартлыкъ – эски ангыла бла таланган.

Джаш кюнюнгде – кёкге мурат саласа,
Къартлыкъда уа – умутсузлай къаласа,
Джаш хатхусу тебрен – тебрен тебиучю,
Къарт хатхусу джыллай, кюнлей эриучю.

Джашлыкъ деудю, ауруу – талау билмеген,
Ёлюм джары аз да акъыл бёлмеген,
Бёгек кёллю джаш ёмюрюм алай эд,
Къартлыкъ кюнню келмез кюнге санай эд.

Агъар суулай джаш джылларым саркъдыла,
Джашауума мор кёлекге атдыла,
Джигит саным ауур болду, тирелмей,
Чемер къолум чола болду, керилмей.

Къартлыкъ келди къулагъыма эн салыб,
Кёзлерими кёз джауундан ёз алыб,
Тёнгегими эритирлей тутханды,
Бетиме да ызлы хатын атханды.

Джашлыгъымда ат белинде, тойда эм,
Юйюр, арбаз, мал къайгъы бла "хойда" эм,
Энди келиб олтургъанма къуушха,
Кетген ёмюр болуб терен гурушха.

Джаш ёмюрде хар кёргенинг чакъ болур,
Къарт ёмюрде хар атламынг сакъ болур,
Кёз тубанлаб мутхуз къарар, кёралмай,
Акъыл турур ойумлауун эталмай.

Эй, джанкъозгъа къаудан хансдан - не айтыу?!
Джазгъы тангда къач кюнюне - не джарсыу?!
Джашлыкъ билмез къартлыкъ салгъан ауурну,
Къартлыкъ сюймез джашлыкъ этген дауурну.

Джаш ёмюрюм, тауда таууш этгенлей,
Къарт ёмюрюм, мийик джардан кетгенлей:
Алгъа барсанг – алгъа барыр джолунг джокъ,
Артха къайтсанг – джаш тёлюде орнунг джокъ...

Эй, джашлыгъым, сууда балыкъ джюзгенлей!
Эй, къартлыгъым, кючсюзлюкден безгенлей!
Эй, джазыуум, къуандырыр болмагъан!
Эй, муратым, сакълай – сакълай толмагъан!

Джаш ёмюрюм – джырыб ётген окъ кибик,
Къарт ёмюрюм – джюрегимде тот кибик...
Туудукъ, ёсдюк, чабаладыкъ, къартайдыкъ,
Умут эте, мурат эте таркъайдыкъ.

Терезе. 1980.