АССЫ ТАУ. Стихи 50-х г. 20в

(Минги тауну бурунгу аты юсюнден айтылгъан бир айтыугъа кёре джазылгъан назму)

Бир заман келиб, халкъ бузулгъанды,
Залимлик къысыб,  тюзлюк азгъанды,
Адеб, намыс деб бир зат къалмайын,
Мамыр джашау бла джашаялмайын,
Адам гюнахлы  джолну тутханды,
Хакъ да чамланыб Джерни  ургъанды.

Унух файгъамбар  ол халдан – ирек,
Уллу Аллахха этгенди тилек,
Олсагъат анга мёлек  джетгенди,
Ахырзаманны айгъакъ этгенди,
Кеме ишле – деб акъыл бергенди,
Сора  ызына къайтыб кетгенди.

Алай бла Унух кеме этдириб,
Агъач арагъа чайыр эмдириб,
Суу киралмазча  къудретлендириб,
Тутхуч агъачын киритлендириб,
Деу джелпеклени хазырлагъанды,
Гюнахсыз халкъны ары салгъанды.

Малдан – бир эркек,  бир тиши  алыб,
Битим урлугъун къаблагъа салыб,
Кемеге барын  таб джюклетгенди,
Суудан чарпымаз кибик этгенди,
Адамны, малны джерлешдиргенди,
Джелпекни тартыб ёрелешгенди.

Суу кёлтюрюлюб Джерни басханды,
Стауат, эл да, бары батханды,
Унух джелпекни джелге бургъанды,
Кеме бурнуна кеси тургъанды,
Уллу Аллахдан белги алгъанды,
Алай бла кесин джолгъа салгъанды.

Ассы умметни тенгиз джутханды,
Джер – тенгиз болгъан бир танг атханды,
Адам, агъач, таш къыжгъыл болгъанды,
Джаб – джангыз бир тау батмай къалгъанды,
Асыры ёхдем, асыры мийик –
Агъаргъан башы кёклеге тийик.

Ол тау кесин бек онглу кёргенди,
Кесине уллу багъа бергенди,
Кемени кёрюб ёхдемленнгенди,
Джерде эм мийик менме – дегенди,
Сора махданыб, титирегенди,
Менга келликди кеме – дегенди.

Унух пайгъамбар  тауну кёргенди,
Джелпек эндирир буйрукъ бергенди,
Кемени аллын ары бургъанды,
Деу тау да алай тикбаш тургъанды,
Кемедегиле къуангандыла,
Анга сый бериб табыннгандыла.

Кесин бек сюйген, махданчакъ ёхдем,
Кёкню, Джерни  да этмейин истем,
Кеси къудретин онглу кёргенлей,
Кеси махдауун кенге кергенлей,
Анга айланнган кемеге къарай,
Башын тик тутуб тургъанды  алай.

Джаратханнга да уллу эс бёлмей,
Кесинден башха бир затны кёрмей,
Келген кемеге огъары къарай,
Тенгизни кючюн кючю бла сынай,
«Дуния онглу – менме» дегенди,
Гидче кемеге уллу кюлгенди.

Хакъ чамланнганды  уллукёл таугъа,
Тенгизни  суун кёбейтиб, алгъа,
Башына дери суугъа кёмгенди,
Унухха "джыр" деб буйрукъ бергенди,
Кемени тюбю таугъа тийгенди,
Тёббесин джырыб  ётюб кетегенди.

Ол кюнден сора Хакъгъа ойланыб,
Башына булут, тубан байланыб,
Экили тёббе бушуу этдириб,
Улуб тургъанды  кенге эшитдириб.
 «Ассы Тау» аты алай аталды,
Кёб заманны да халкъда айтылды.

Миллет «мингиди бу тау» дегенди,
«Мингли кюч» дерлей атын бергенди,
Мен да джыр бла  ол атын чертдим,
Ол эски атын айтылмаз этдим,
Джангы тёлю да "мингини" тутду,
Эски атын а кёр заман джутду.

"Минги тау" деген экибаш таджал,
Къатылалмазлай джаналгъыч аджал,
Ёзенле джыргъан сууу, ташы бла,
Кёкге джанашхан эки башы бла,
Шам Къарачайгъа къуатын салды,
Халкъым да андан ёхдемлик алды.
1958.Къызыл Октябрь.