Акътамакъ роман в стихах 3 глава Акъ Дууадакъ

ЮЧЮНЧЮ БАШЫ
АКЪ ДУУАДАКЪ

Ой, Акъ Дууадакъ, сейирсе,
Къыяуунг болмай бичимде,
Хей!
Булутлу кёкде джанкъылыч  кибик
Сен тенглеринги ичинде.

Бир кёргенимлей тутулдум,
Джюрегим санга тёллениб,
Хей!
Татлы, ачы да къатыша тургъан
Бир тюрлю халгъа бёлениб.

Аталгъан атынг Айша – Ханымды,
Атагъан атым – Акътамакъ,
Хей!
Айбатлыкъ атынг – Акъбулут, дейме,
Накъырда атынг – Хан Чабакъ.

Джаздагъы атынг – Джанкъозду,
Джайдагъы атынг – Чын Сурат,
Хей!
Къачдагъы атынг – Кёксюл Кёгюрчюн,
Къыш атынг – Ариу Джохарат.

Тансыкълыкъ атынг – Айтолгъан,
Талпытхан атынг – Шах Мёлек,
Хей!
Эркелетирге – Джан Чохум, дерме,
Ушакъгъа кирсек – Тау Джилек.

Сюймеклик атынг – Сурахай,
Ариулукъ атынг – Толгъанай,
Хей!
Аралтхан атынг – Акъбоюн Чаука,
Таралтхан атынг – Акътотай.

Таудагъы атынг – Сарасан,
Тюздеги атынг – Ланады,
Хей!
Элдеги атынг – Бийче Келинди,
Отоу юйюнгде – Сырмады.

Сыйлатхан атынг – Хан Бийче,
Къаратхан атынг – Таумарал,
Хей!
Субайлыкъ атынг – Акъ Дууадакъды,
Учундургъанынг – Алтынджал.

Тангдагъы атынг – Кюбюрчек Гинджи,
Кюнортадагъы – Джан  Джигим,
Хей!
Ашхам заманда  Хур Мёлек дерме,
Джассыда – Алтын  Джюджегим.

Ёлтюрме мени антыма,
Былай джууукълаш къатыма,
Хей!
Атынгы айтыргъа тартыныб, алан,
«Акътамакъ» дедим атынга.

Ой, чакъгъан балий терегим,
Ёмюр дуниямда  керегим,
Хей!
Сенден башханы излемез болдум
Сенсе – Аллахдан  тилегим.

Сени кёргенли, болгъанма,
Къаяны сыгъыб, суу алыр,
Хей!
Ой, Акъ Дууадакъ, сени табмасам
Болумум, онгум азалыр.

Сени кёргенли болгъанма,
Туура джартымы табханлай,
Хей!
Биреулен келиб эки кёзюмден
Бир мутхуз ауну атханлай.

Махарда кёзлеу сюзюлюр,
Тауладан буз, къар юзюлюр.
Хей!
Сени табмаса, бу Сары Джашны
Джюреги, джаны эзилир.

Къачама десенг – къачылмай,
Бир джерден бир джакъ табылмай,
Хей!
Сюймеклик деген  алай келеди
Ырхы келгенлей, тыйылмай.

Джелпек джелпекди – джел тарай,
Улан уланды – къыз къарай.
Хей!
Хар джылы сёзюнг,  джылы къарамынг
Мени джаныма бек джарай.

Алтын къамады – билерим,
Сени кибикди – тилерим,
Хей!
Акъ Дууадагъым, эсингде болсун
Бир сенсе – мени излерим.

Уллу Кам сууну – тазасы,
Джагъада болур гарасы.
Хей!
Хан Къабакъгъа  уа сёз табалмазса
Джокъду сырында къарасы.

Халкъ ючюн десенг – сюелген,
Къуанч, бушууда – кёрюннген.
Хей!
Хансеменледе табыллыкъ тюлдю
Учхара ишге бёлюннген.

Джазымда десенг – сабаным,
Къачымда десенг – согъумум.
Хей!
Акъ Дууадагъым, бир кёб болгъанды
Санга айтырым, сорурум.

«Огъайынг» болур  – ауруум,
«Хо» дегенинг а  – саулугъум,
Хей!
Сени къолунгда турады, ариу,
Мени чагъыуум,  къуулугъум.

Ой, адеб  десенг – саламда,
Бу оюм  десенг – къаламда.
Хей!
Да мени кибик сени кёлтюрлюк
Табаллыкъ тюлсе  аламда.

Ой, джанкъоз десенг – джаз бла,
Ашыкъ десенг а – саз бла.
Хей!
Трамсемен улу Сары Сымайыл
Хош боллукъ тюлдю аз бла.

Ой, кёкде булут тыярма,
Кюннге салкъынлыкъ болурлай,
Хей!
Чыммак бетинги кюн кюйдюрмейин
Тургъаны кибик турурлай.

Шам – Учкуланды  келиринг,
Минги тау къараб башындан,
Хей!
Семен Къабакъда алай джашарса
Нюр тёге  кёзден, къашынгдан.

Кавказны джерин ауладым,
Чегетин, сыртын, къолларын,
Хей!
Сени амалтын  сюер  болгъанма
Къарт – Джуртну ташлы  джолларын.

Не «огъай», не «хо» болмайын,
Джюрекде тынгы къоймайын,
Хей!
Дарман табылмаз ауруу салгъанса
Къутулур амал болмайын.

Сен умутуму байлама,
Учхара оюм ойлама,
Хей!
Сюйгенни сюйген насыб табады
Джангылыч джолну сайлама.

Трам - Семен болса къабагъынг,
Хан Семен болур адамынг,
Хей!
Башынга – окъа, юсюнге – дарий
Бизни тыбырда табарынг.

Керексиз сёзле  тышлансын,
Бушуу джюрекни ташласын,
Хей!
Акъ Дууадагъым,  ариу къарамынг
Бери бурула башласын.

Ой, мени бла ойнама,
Уста къыбдынг бла къын  биче,
Хей!
Менден башхада «келин» боллукъса,
Мени юйюмде – «Хан Бийче».

Ой, Къызгъыч сууда суу чыпчыкъ,
Сай джерде  балыкъ уулайды.
Хей!
Да «айтханыма сыйынмайса» деб
Джулдузхан  анам джаулайды.

Бу къыз дегенинг – теджелген,
Келечи тили – эгелген,
Хей!
Сенден башхагъа урунмам, алан,
Этсин этерин этелген.

Ана дегенинг – къалады,
Джанынга джанын салады,
Хей!
Алай юйлениу чакъгъа киргеннге
Джюрек оноучу болады.

Кёб джашасынла анала,
Сыйлы болсунла атала,
Хей!
Алай сюйгеннге тыйгъыч  салыныб
Этилмесинле хатала.

Келечи десенг – болумсуз,
Салыб барсам а – орунсуз,
Хей!
Сезиу тюйюмчек хатхуму тыкълаб
Эриб  барама  чурумсуз.

Тубан  басханда – чыкъ урур,
Сёз джайылса уа – иш турур.
Хей!
Халкъны аузуна тюшсек а, ариу,
Джазыу ёбгелеб сырт бурур.

Ариуда «ауруу» кёб болур,
Сюйген ызындан  айланыр.
Хей!
Артха туруучу джашладан тюлме
Манга акъылынг байланыр.

Ой, Морх Сыртында – Рапа Чай,
Къобуб джагъасын чачмайын.
Хей!
Ариу къыз болгъан юйге уа, алан,
Къалмаз «уручу» чабмайын.

Ой,  джетген къызны – бериудю,
Тилегенлени – кёрюудю.
Хей!
Сабан кёзюуде орулмай къалса
Мюрзеуге боллукъ – чириудю.

Излеген затынг – табылыр,
Къызгъаннган затынг  – къабылыр.
Хей!
Мени аллыма чабаргъа базгъан,
Дунияда  къайсы табылыр?

Турна Ауузда – ырнык къаз,
Кичкине Къолда – субай наз.
Хей!
Сени кёргенли чакъгъанды, дейме,
Бу джюрегимде джашил джаз.

Тирмен Башында – джел болур,
Суу саркъыулары – кёл болур.
Хей!
Ой, сюймеклик бла къурулгъан юйюр
Джайыла - бара эл болур.

Малкъа суу бла  Къобан суу –
Бурунташ  деген – ауушха.
Хей!
Чыммакъ Дууадакъ, нек тынгылайса
Бёлюнмей джюрек тауушха?

Азгек Башында – къаяла,
Муху джанында – чегет бар.
Хей!
Биз экибизде – джандетден келген,
«Сюймеклик» деген хурмет бар.

«Ашыкъса» – делле, саз бериб,
Тёрге салдыла,  баш  кёрюб,
Хей!
«Сюйгенсе»  деб  а сени берселе
Джашарыкъ эдим  къаш  кериб.

Ой, таугъа чыкъдым, талмайын,
Къош салдым къачха къалмайын,
Хей!
Энди дунияда джашамаз болдум
Сени тёрюме салмайын.

Ныгъыш айтыугъа кирмейин,
Заманнны  зыраф иймейин,
Хей
Келечилени алсанг а, ариу,
Мени джаныма тиймейин.

Къара Башына къар болур,
Аякъ джанында тар болур.
Хей!
Сёз джюрютюуге бел байлагъан  а
Къарауз кёллю,  зар болур.

Сени кёргенли болгъанма,
Кёзюм кёрюрюн  кёрмезлей,
Хей!
Мени кесинге байладынг, алан,
Азатлыгъымы бермезлей.

Къарамым кенге керилди,
Бу Юч Ёзени тар болуб.
Хей!
Мурат – тарта да, болум – тыя да,
Санга джюрегим зар болуб.

Айдамал Кёлдю – къарарым,
Къонгур джылкъыды – багъарым.
Хей!
Да тик сызгъагъа  тартханса мени
Ёрлемей джокъду мадарым.

Тенгизге кирсем – чабакъма,
Къаягъа минсем – ыргъакъма.
Хей!
Хурла кёлюнде букъсанг да, ариу,
Илиниб тартар къармакъма.

Битимни ёзю – урлукъду,
Джууртну дамы – къорлукъду,
Хей!
Джетген чагъында, джашха, къызгъа да
Бир – бирин табыу – джорукъду.

Айюлю Чатда – наныкъ бар,
Аймат Джагъада – балыкъ бар.
Хей!
Да мени  кёксюл кёзлеримде  уа  –
«Акътамакъ» деген  джарыкъ  бар.

Айбат дегенинг – къаратхан,
Суу  ариу деген – аралтхан.
Хей!
Сюймеклик деген, къауракъ   аурууду
Джанны, санны да  арытхан.

Гондарай  сууну –  джаны джар,
Акъ Айры  десенг – джолу тар.
Хей!
Акъ Дууадагъым, санга айтырыкъ
Акъылда  бир кёб  ташам  бар.

Ёмюр дегенинг – терк бара,
Джашлыкъ дегенинг – дуугара.
Хей!
Келлик заманнга оноу этейик
Джашау болмасын учхара.

Белимде алтын къамам бар,
Къолумда мермер къалам бар.
Хей!
Сен эслемеген  кенг джюрегимде
Сени ойнатыр алам бар.

Бир юйюресе – он болур,
Тери иленсе – тон болур.
Хей!
Сюймеклик ишде тюз атлам этсенг
Ёмюр джашауунг – онг  болур.

Генджа тай десенг – асыуу,
Бёрю джортуду – барыуу.
Хей!
Сен джара салгъан Сары Джашны  уа
Азыб  барады  къарыуу.

Къошум  Лабаны белинде,
Халым – бюртюкча, келиде.
Хей!
Малымы  атыб, кетер болгъанма
Хапар алыргъа, элинге.

Мал, мюлк дегенинг – алдауду,
Керти  насыбдан  джаллауду.
Хей!
Сюйгенин табыб  джан  джарымаса
Ёмюрюнг – узун джылауду.

Ой, Акъ Башында  къар джатар,
Акъбек  кёклеге  баш  тартар.
Хей!
Акъ Дууадагъым, сени  кёрген  а
Джюрек тынчлыгъын терк атар.

Шах Мёлек, санга сюйюнюб,
Ушадым   кёкге чыкъгъаннга,
Хей!
Разы болалмам сёз джюрютгеннге
Санга  бир тик сёз айтханнга.

Сени кёргенли болгъанма,
Дуниягъа джангы туугъанлай.
Хей!
Джыйырма бла он джыл чакълыны
Бир сени сакълаб тургъанлай.

Сен – джансыз тюзню кёзлеую,
Мен – суусаб болуб, излеген,
Хей!
Сен – насыбымы алтын ачхычы
Мен – сенден аны тилеген.

Морхдады,  дейме,  Аман Чат,
Аркъа Сарады – Лабада.
Хей!
Белгили бир сёз эштдирмей, алан,
Къойгъанса мени  арада.

Сюйген, сюймеген сугъула,
Джалгъан тыйгъычла къурула,
Хей!
Чакъ кюнлерибиз  кетиб баралла
Бизге сыртлары бурула.

Болджал хапарны тыяйыкъ,
Боллукъгъа бичим къыяйыкъ.
Хей!
Сюймеклик деген мелхум сабанны
Мюрзеуюн бирге джыяйыкъ.

Сени кёргенли, болгъанма,
Джулдузгъа  ыргъакъ атарлай.
Хей!
Теркге – тенгизге тартсанг да,тейри,
Сени биргенге батарлай.

Ой,  Бадыкъ суучукъ – арыкълай,
Уллу Маркъадан сюзюлюр.
Хей!
Бизни байлагъан  нюр джибни, алан,
Бек тартыб турсанг, юзюлюр.

Ой,  кече  десем – джукъусуз,
Кюндюзюм десем – умутсуз.
Хей!
Кёлюм орналмай, ишге кёл салмай
Болуб къалгъанма тутхучсуз.

Джасакъчы келсе – илгениу,
Кюнаман келсе – тирилиу,
Хей!
Сюймеклик келсе, шынкъартлай джана –
Ариугъа  джесир  берилиу.

Мени кёзюмю ачханса,
Кечеде чакъгъыч  чакъгъанлай,
Хей!
Кюнлей – кюнюме  хауа бергенсе
Тёбен аязы къакъгъанлай.

Барайым десем – джарашмай,
Бармасам – кёлюм сорушмай,
Хей!
Акъ Дууадагъым, онгсуз  этгенсе
Бир талпыу этиб  болушмай.

Сени  кёргенли  болгъанма,
Тогъуз Кёл  таба барыучу,
Хей!
Санга ушатыб суу кюзгюсюне
Тансыкъ кёз бла къараучу.

Багъатырлада – кешене,
Тюбюнде чалман эшиле.
Хей!
Къачаннга дери турлукъ болурса
Бир – тюйюле, бир – тешиле?

«Къара сюймеклик»  дейдиле,
Обур  ау  кибик  басханнга,
Хей!
«Къара сезиу» деб айтыучандыла
Бу сюйген  заран  чабханнга.

Гинасыу Бийче, айтсанг а,
Энтда не хыйла  къурлукъса?
Хей!
Не – джылытмайын, не – ыхдырмайын
Къачаннга дери турлукъса?

Гинасыу кибик  тайгъанлай,
Сёзню сыйдамын айтханлай,
Хей!
Акъ Дууадагъым,  онгуму алдынг
Тюз чыкъмаз таргъа тыйгъанлай.

Акъылны серге бардыра,
Хатхуда ёртен джандыра.
Хей!
Къачаннга дери турлукъ болурса
Джуабсызлыкъ бла къандыра?

«Огъай»  сёзюнге тюртюле,
Джюрекни кючден сёнгдюре,
Хей!
Бёгек халымдан  бошадым, алан,
Кесими санга дженгдире.

Сюймегенлерим – сёлеше,
Агундаларынг – кюреше,
Хей!
Сени терсине тарта болурла
Изленмегенле – бирлеше.

Таугъа таяннган – уу марар,
Тюзню джюрюген – кенг къарар,
Хей!
Сенича алдыр къызны сюйгенни
Кёлюн басаргъа  не джарар?

Беллаулу  Къая – булутха,
Мен – бу битмеген умутха.
Хей!
Сабда  турмагъан  балта  кибиксе
Къыяу салгъанлай  муратха?

Алтынчач эдим, халкъ билген,
Энди чалбашлы болгъанма,
Хей!
Бир санга  айта, бир сени излей
Таргъа бегиниб  къалгъанма.

Къамагъа бичакъ тагъылыр,
Бичакъгъа  къама  тагъылмаз.
Хей!
Да Семен улу такъмакъ болмазлыкъ –
Аны бюгерге джарамаз.

Ой, сый бермеген – сый алмаз,
Уллу кёллюде дам болмаз.
Хей!
Мени дуниям джарты турады
Сен табылмайын ол толмаз.

Акъ Дууадагъым, болгъанма,
Сени амалтын  ёлюрлей,
Хей!
Зарауатлыкъны  не тюрлюсюн да
Ажым этмейин  кёрюрлей.

Ой, Бийчесында  ханс барды,
Джукълатыб ачыу кесерик,
Хей!
Сени  тюшюнмей турур ючюннге
Болгъанма аны излерик.

Сени амалтын – талашыу,
Минг дженгиш болду, минг  дауур.
Хей!
Багъатырладан  къыз тилегенни,
Ой, тили болур минг джауур.

Буу Ёлген суудан  ётюучю,
Беш Кёз кёлледе джюзюучю,
Хей!
Деу Сымайылны къалай да этдинг
Былай кемсизлик этиучю?

Ой, Садырлада – Быкъылы,
Гаралы Къолду – балыкълы.
Хей!
Сенича ариу болалмаз, алан,
Къаты джюрекли, къылыкълы.

Сени  кёргенли  болгъанма,
Сезиуюм  кёзге тюртюлген,
Хей!
Сени амалтын  болурма, алан,
Семен къабакъдан  сюрюлген.

Ой,  аслан  кибик  кёкюрек,
Тебер болгъанды   бу джюрек.
Хей!
Да Семенлеге сени атасам
Джашауда башха не керек?

Джюрюген  джолум  тау джолду,
Джашагъан тийрем тар къолду.
Хей!
Шо былай узун созуб турурча
Суу Ариу, санга  не болду?

Ой,  Гидам сууда – эришиу,
Джыгъышыу бла сермешиу.
Хей!
Акъ Дууадагъым, къачан боллукъду
Бу арабызда  келишиу?

Тенглеринг бла къош болуб,
Агундаларынг тил булгъай,
Хей!
Энтда къаллай бир турлукъса, алан,
Таш гинджи кибик, кёз алдай?

Сени  кёргенли  болгъанма,
Кёклеге къанат  керирлей,
Хей!
Кесинге ушаш Чолпан Джулдузну
Алыб саугъагъа  берирлей.

Уллу  Чырандан – Къызыл   Суу,
Къобанны башы – Учкулан.
Хей!
Сау  Юч  Ёзен  да  бирден тиллениб,
Санга  зар болду эр, улан.

Сен  а оюнну бардыра,
Тюрлю джууабла чалдыра.
Хей!
Уллу кёллюден  кетиб къалмагъын
Мени палахха къалдыра!

Хар ким этгенин табады,
Этгенинг къайтыб урады.
Хей!
Уллу кёллюлюк къолай зат тюлдю –
Акъылны терсге бурады.

Джаш чагъы дженгил агъады,
Ахсыныр заман терк  келир,
Хей!
Да мени былай суутуб турсанг
Оюнунг санга не берир?

Ой, накъут – налмаз  джанмайды,
Алтын къабына джыйылмай.
Хей!
Сары Сымайыл не этсин, алан,
Калак   болуб  а  джайылмай.

Ой,  джезге оюу  салдырдым,
Отоу юйюнгю  джасаргъа,
Хей!
Сюймегенледен заран джетмезлей
Алыб кетерме Махаргъа.

Юч Ёзен деген – Къарачай,
Учкулан,  Къарт – Джурт,  Хурзукду.
Хей!
Биз экибизни къуанчында  уа
Бары да  ёрге  турлукъду.

Джюз джёнгер бла  барырма,
Да сени алыб чыгъаргъа,
Хей!
Умутум  барды,  кюеулеб барыб
Алгъыш аякъны алыргъа.

Тюрлю муратла – басынчакъ,
Кёкрегим  десенг – ахсынчакъ,
Хей!
Акъ Дууадагъым,  сёзюмю айыр
Джангылгъан болур абынчакъ.

Джазлыкъда  болур   къой бышлакъ,
Ташкёпюрде  уа – бал эрик.
Хей!
Мени сууутуб  сансыз  къалгъанлай
Болуб къалмагъын  «ах» дерик.

Таш  Юзюлгенде –  ташлыкъ бар,
Дуут джанында – ашлыкъ  бар.
Хей!
Къарт – Джурт  элинде  бир ариу  барды –
Анга  джан  атхан  ашыкъ бар.

Учкулан элни адамы –
Орну бла сёзю, саламы.
Хей!
Ой,  сюйген адам,  кёкге учарлай
Кенг болур аны аламы.

Акъ Дуадагъым, джюрюсенг,
Къанатлды къанат кергенлей,
Хей!
Джюрек  дегенинг  тебиучю бола
Сени узакъдан кёргенлей.

Алмалы къая – Малкъарда,
Ой, Къонакъ къая – биздеди.
Хей!
Мени акъылым сендеди, дейме,
Сеники – тауда, тюздеди.

Сени кёзюнге  къарасам,
Хатхуму  бургъу бургъанлай.
Хей!
Башхала  сени  къалай тилерле
Мен былай эте тургъанлай?

Ой, кюнде  кюнюм  булутлай,
Кетерге тартхан  умутлай.
Хей!
Аман джюрек да сени даулайды
Борчун излеген чуутлай.

Сюйгенни кёлю къалыучу,
Сюймеген чалдыу салыучу.
Хей!
Бу тынгылауунг,  болджал салыуунг,
Джанны тёнгекден алыучу.

Къадар элтгенча  онгума,
Чыракъ  джанганча  джолума,
Хей!
Да сен ариугъа  алай  тюбедим
Джулдуз тюшгенча  къолума.

Ой, Сымайылны этгенсе,
Да мындан ары тёзалмаз.
Хей!
Сени  табмайын, бу дунияда
Джашаудан татыу алалмаз.

Элинге болдум тарыгъан,
Узакъдан кёрсем – джарыгъан.
Хей!
Кёралмай къалсам болама, алан,
Мыдах кёз бла къарагъан.

Ой, Акъ Дууадакъ,  залимсе,
Не бёгекни да  бюгерлей,
Хей!
Да мени кибик бир Трам - Семенни
Акъылын серге иерлей.

Джур къаялагъа  джол  салыр,
Ызындан баргъан минг талыр.
Хей!
Да мен илишан алыб атханны
Мени къолумдан  ким алыр?

Уллу Кам бла Учкулан,
Ой, Къобан  къатыш – Азаугъа.
Хей!
Акъ Дууадагъым, бирге атлайыкъ
Юйлениу деген джашаугъа.

Джан – Джигим, сени кёргенли,
Акъылгъа келди алджашыу,
Хей!
Къыяр къамагъа кезлик такъгъанлай
Хар  ненг да  манга  джарашыу.

Чымырта отун джандырмам,
Нарат отунду излерим.
Хей!
Хауанг – хауама,  тукъум – тукъумгъа –
Сенсе – Аллахдан  тилерим.               

Башха къызлагъа кёр болдум,
Болсанг да бираз  къатыракъ,
Хей!
Бу сюймекликде мен алгъа кетдим
Сен  а къалгъанса артхаракъ.

Азгек кёллеге элтейим,
Суу кюзгюсюне къарарлай.
Хей!
Айтчы, Джан – Чохум, не зат этейим
Сени джанынга джарарлай?

Болджал сезиуню бузмазмы?
Талпыу дегенинг азмазмы?
Хей!
Сени амалтын мен ёлюб кетсем
Тукъумум сенден сормазмы?

Сени кёргенли болгъанма –
Тюз къанат  битиб учарлай,
Хей!
Тёгюлген нюрюнг алайды, дейме,
Тот джюреклени ачарлай.

Айдамал кёлде мал болур,
Малкъа сууунда тал болур.
Хей!
Санга барыучу сары джоргъамда
Ашалып тюшген нал болур.

Гоначхир  десем – толкъунлу,
Теберди сууу – боркъуллу.
Хей!
Да сайлай туруб, къалыб кетмегин
Деб  джюрек  болду къоркъуулу.

Сени кёргенли, сынадым,
Ахсыныу деген солууну,
Хей!
Ийнан, ариуум, кёлтюралмайма
Бу белгисизча  турууну.

Ой,  хали  десенг – дамыды,
Той башчы  десенг – чамыды.
Хей!
Сюймеклик десенг – айтыб  айтылмаз –
Адамны  къаны, джаныды.

Джарашыу сюйген – джалынчакъ,
Джарашыусузунг – абынчакъ.
Хей!
Кел,  Акъ Дууадакъ,  кесиме тюбе
Болма быллай бир тартынчакъ.

Бал суучу  джюзюм эзгенлей,
Алтынчы алтын сюзгелей,
Хей!
Джюрек  да  алай  билгенин  этер –
Турур  сюйгенин сюйгенлей.

Сени  кёргенли – алайма,
Башха сагъышы болмагъан,
Хей!
Бу бегиу бла  бегиб турсанг а
Муратым болур толмагъан.

Сюйгени болгъан – сагъышлы,
Кёзюнден – тамчы тамышлы.
Хей!
Семен Къабакъда  келин болсанг а
Эрке болурса, алгъышлы.

Кийеринг болур джибекден,
Тарлыгъынг болмаз керекден.
Хей!
Ёмюр джашауну  алай джашарса
Насыб тёгюле келбетден.

Къызыл  Къалада  – къырыкъ  баш,
Таш Юзюлгенде  –  урукъ таш.
Хей!
«Черноморланы » саудурур  санга
Бу сен сакълатхан Сары Джаш.

Къошунг,  юзгеренг бек болур,
Джаллы чабмазлай,  тиш кере.
Хей!
Узунг сенчангдан таууш этерсе
Джумушчулагъа  иш бере.

Джылкъынг, сюрюуюнг – джайылыб,
Джалчынг тыбыргъа  байланыб.
Хей!
Бийче Келин деб, атынг айтыла
Алай джашарса  сыйланыб.

Бизде керилиб джашарса,
Атлыла ойнар арбазынг,
Хей!
Бугъала бишер къазанларынг бар,
Къатынгда – джууукъ базарынг.

Пайтон атларынг джортсала,
Къонгураулары къагъылыр,
Хей!
Бу былай сыйлы къалай болду деб,
Сюймегенлеринг къарылыр.

Тегенеклиде – джамчычы,
Къумукъ устасы – къыл бурур.
Хей!
Да сен джандыргъан бу Сары Джаш а
Бир тутханында чын турур.

Эшик артына тартмайма,
Санга тёр – дейме,  тарх кибик.
Хей!
Битмез сакълаудан  айланыр болду
Бу сары башым, чарх кибик.

Топал – Къаягъа ёрлейим,
Абаз ауушдан энейим,
Хей!
«Джер джюзюн аулаб кел» дей эсенг да –
Сен излегенни этейим.

Мысты Башында – Къара кёл,
Бабуш келеди джюзерге.
Хей!
Джара салса да, сен тартхан джибни
Кёзюм къыймайды юзерге.

Кел, суутмайыкъ джюрекни,
Этейик бизге керекни,
Хей!
Бу джохар чагъы онгуб  къалмасын
Сюймеклик деген терекни!

Чагъыудан сора – агъыуду,
Заман бошуна кетмесин,
Хей!
Бизни марагъан учхара къауум
Табалау сёзюн этмесин.

Сёзчюле сёзден тыйылыб,
Узун тиллери къыйылыб,
Хей!
Бир юйюр болсакъ, алай джашарбыз
Кенг джайылыб, сау джыйылыб.

Кямар ишлетдим саугъагъа,
Къумукъдан келген устагъа.
Хей!
Да, минг бюсюреу этеме, алан,
Сени ёсдюрген атагъа.

«Уллу къазанда бишген эт,
Чий къалмаз» дейле айтыула.
Хей!
Шам тукъумунга джарашалмайды
Сёз бериб, артха къайтыула.

Сюйюуню джокъду дарманы,
Болджал – аманны аманы.
Хей!
Сен беклик тутуб, кетиб барады
Чакъгъан  джашлыкъны  заманы.

Ой, таугъа чыкъдым, къош салдым,
Сабанлыкъ тала, тюз алдым,
Хей!
Акъ Дууадагъым, санга тутулуб
Уллу палахха мен къалдым.

Ариуум, тутма солундан,
Тыйгъычны кетер джолумдан.
Хей!
Сени башхагъа ататмаз ючюн
Кёб зат келликди къолумдан.

Сёлешсем – айтыр сёзюм бар,
Иш десенг – ишни  баджаргъан.
Хей!
Ийнан, ариуум, болуб тураса
Керти насыбдан алджагъан.

«Хо» сёзге болур учунуу,
«Огъайынг» болур  сындырыу.
Хей!
Акъ Дууадагъым,  ачыкъ сёлеш  да
Битсин бу аякъ тайдырыу!

Кел, Къадау Ташха  барайыкъ,
Юсюне ышан сызайыкъ.
Хей!
«Алайда тилек толады» дейле,
Биз да  аны бир сынайыкъ.

Хутий суууна элтейим,
Къайнар гараны кёрюрлей,
Хей!
Эки  айтхылыкъ бир бетлешигиз
Мен сизге сейир этерлей.

Ой,  джау чырагъым сёнгерлей,
Буштукъда джауу битерлей.
Хей!
Обур Агунда, не этдинг манга
Таймай ызынгдан джюрюрлей?

Сенде да барды бир ышан,
Мендеги кибик, азалмай.
Хей!
Андан тураса болджалла сала
«Хо» деб къояргъа базалмай.

Ой, мени  санга сёгелле,
Агунда къауум, къызгъаныб.
Хей!
Аллынга келген насыбны тюртме
Джалгъан тенглеге ышаныб.

Ашыкъны иши – джыр, кюудю,
Кимден да илхам алыныр.
Хей!
Алай джюреги бирни сюеди –
Ол джангызына табыныр.

Табыннганым да сен болдунг,
Олду тенглени къыйнагъан,
Хей!
Зарджюреклени къулакъгъа алыб
Болмагъын артда къыйналгъан.

Сени сайладым  кёбледен,
«Тюшгенсе», дедим,  «кёкледен»,
Хей!
Хур – къыз деб алай  табындым, алан,
Сен  а бек  болдунг  бекледен.

Келген насыбдан юркмейин,
Къадарны  артха  тюртмейин.
Хей!
Акъ Дууадагъым,  джуабынг келсин
Боллукъну болмаз этмейин.

Муратны менден айырмай,
Джазыугъа  джалкъа къайырмай,
Хей!
Тыбырдан чыгъар оюм эт, дейме,
Аягъыбызны тайдырмай.

Хурзукъ чайпанды – тюртюлю,
Къысхач Башыды – тюлкюлю.
Хей!
Къызыл  Аууш  а санга ушайды –
Топрагъы  болуб  кёчюулю.

Къылыян сырты – шхилдиден,
Мара аягъы – чегетден.
Хей!
Да былай эте бошадынг, алан,
Хансемен деген бёгекден.

Тюрлендим,  ауруу тийгенлей,
Ичимден джаныб кюйгенлей.
Хей!
Бир  суу алыб да чабмайса, алан,
От салгъанынгы билгенлей.

Ой, диним десем – умметим,
Джорукъну тутуу –  адетим.
Хей!
Бу сюймеклик бла  кетиб къалгъанды
Ол «аслан»  деген  келбетим.

Илячин къанат кергенлей,
Кюн таякъ джарыкъ бергенлей.
Хей!
Бютеу дуния джылтыраб - джана
Сени  бир къараб кёргенлей.

Тубанлы кёлде – кёзбаулукъ,
Гидам суунда – алдырлыкъ.
Хей!
Акъ Дууадагъым, мени этгенсе
Джанны ортагъа салдырлыкъ.

Тюшге, тюннге да киргенсе,
Къайгъынг башымы алгъанды,
Хей!
Эмилик атха кишен салгъанлай
Хан - Семен улу болгъанды.

Илкичке байтал байласам,
Гыбытда айран чайкъасам,
Хей!
Менден насыблы болурму эди
Сени биргенге къартайсам?

Болмазлыкъ  затынг  «оу» болсун,
Боллукъгъа –  ачыкъ  джол  болсун,
Хей!
Биз экибизге заран саллыкъны
Бютеу ишлери сол болсун.

Тёбен Къабакъда – къышларынг,
Бийчесында уа - джазларынг,
Хей!
Бизге аталсанг, эште турлукъса
Хакъ ашыкъланы сазларын.

Ой, Суфри Тауда – гуждарла,
Самурда – балыкъ къалтырай.
Хей!
Былай болджалла сала турсанг а
Къалыб кетерсе  къарт къызлай.

Ой, Кёл Башында   булут бар,
Кенг Чат Башында,   джел ура.
Хей!
Да,  Сары Джашны бек  къыйнасанг да
Ийилмез башы тик тура.

Къаракъул – Къабак айбатды –
Теберди тюбю – кенг джалпакъ.
Хей!
Да сени сакълай, ургъанды, алан,
Хончаларыма акъ къырпакъ.

Келечим десенг – сёлешген,
Хурджуннга кёре келишген,
Хей!
Акъ Дууадагъым, алай болгъанма
Санга  бир кемсиз  илешген.

Келчи,  ариуум,  кетейик,
Къабагъынг  къалсын къарашыб,
Хей!
Хан Семенлада алай джашарса
Тийре,  хоншу бла джарашыб.

Махар Башында – Тар аууш
Абаз базаргъа барыргъа.
Хей!
Джырлар кюбюрчек алгъанма санга
Сюйсенг, тынгылай турургъа.

Къызгъа сый бериу – адетим,
Игилик джары – иннетим.
Хей!
Сени кёргенли тюрлю болгъанды
Халкъгъа белгили келбетим.

Энчилеб чам ат атасанг,
Мени кесинге санасанг,
Хей!
Менден насыблы ким болур эди
Сен манга джылы къарасанг?

Муккурдан сюек сорулмаз,
Хурдада сыйдам табылмаз.
Хей!
Агундала бла кенгешме, алан,
Ала бла узакъ барылмаз.

Айтырынг болса – кесиме,
Салырынг болса – эсиме.
Хей!
Сюймеклик къала – экибизгеди
Башха кирмесин ичине.

Уллу Лабада джер алдым,
Пурустоп бла келишиб.
Хей!
Санга салынныкъ энчи юйюнгде
Джашарса  Кюн бла эришиб.

Лаба башында – ариу джер,
Санга тохана салырлай.
Хей!
Эски  къалала  айтылгъан  кибик
Халкъны аузунда къалырлай.

Ой, бу Сары Джаш болгъанды
Сюймеклик отдан чыгъалмаз.
Хей!
Сени табмайын  бу дунияда
Джашаудан татыу алалмаз.

Ой, халал тенгим  Хаджирет,
Сагъышларымы  чачханды.
Хей!
Да энди манга Кюн салам бериб,
Алам къучагъын ачханды.

Къууанчда къанат битеди,
Кюнюм учуна ётеди,
Хей!
Кюз артларына болджал салгъанса
Энди заманым джетеди.

Ой, кёкге джулдуз себгенме,
Сен  кече  чыгъыб къарарлай.
Хей!
Сюймеклик манга къанат бергенди
Саулай аламны тарарлай.

Ой, кёкге басхыч салгъанма,
Къара булутну чачаргъа.
Хей!
Кел, Акъ Дууадакъ,  бирге  ёрлейик
Тейри  эшикни ачаргъа.

Кел, булут бла джел болуб,
Къыйырсыз кёкню къаяйыкъ,
Хей!
Джангур болуб а, бу сюймекликни
Бютеу дуниягъа джаяйыкъ.

Ой,  Атчабханны – таласы,
Юсюнде  болур  забасы.
Хей!
Дарий джасалыб, сени сакълайды
Унух атамы къаласы.

Джюз пайтон  бла барырма,
Юйюнгю аллына джол салыб.
Хей!
Сюймегенлеге алай къарарма
Ышаргъан, кюлген бет алыб.

Джюз атлы  атын ойнатыр,
Юйюнгю тогъай  къуршалаб,
Хей!
Къарт – Джурт эли да сени ашырыр
Кёз джашлы болуб, къучакълаб.

Ой, Трам Къабакъда той болур,
Сени сыйынга  аталыб,
Хей!
Ючаякълада къазанла къайнай
Хурбай  саханла  джасалыб.

Башынга  ачха  тёгюлюр,
Бу сабий – балыкъ  джыярлай,
Хей!
Кюеу нёгерле ат оюн этер
Сен байракъ тагъыб тыярлай.

Джау джиб асылыр орамда,
Джигитле ёчню  алырлай,
Хей!
Къызджёнгер къатын, сени атынгдан
Ары саугъала салырлай.

Ауларынг алай алыныр,
Миллетге саугъа чачылыб,
Хей!
Къарагъанланы  армау этерсе
Ол чыммакъ бетинг ачылыб.

Ауунгу аллыкъ анамды,
Айтыры – алгъыш,  саламды,
Хей!
Сен аякъ саллыкъ  джибекли отоу
Насыбха элтир аламды.

Къарам къарамны тутханлай,
Джюрек  джюрекге  чарпханлай,
Хей!
Сюймеклик тенгиз толкъун бурады
Теркге – тереннге тартханлай.

Арт – Къол таууду олтургъан
Таш Орун тауну белинде.
Хей!
Сен орналлыкъ а – Семен Къабакъды,
Уллу Учкулан элинде.

Уштулу сууду ыз бузмаз,
Акъ суудан суусаб ёз тутмаз.
Хей!
Санга айтылгъан бу сёзлени  уа
Ёмюр кетсе да, джер джутмаз.

Сени кёргенли, болгъанма
Саулай дунияны ауларлай,
Хей!
Къызгъанч  Къадарны джагъалаб тутуб,
Андан насыбны дауларлай.