Къара кюн. Стихи 40-х г. 20в

/бу назмусун джолда джызыб, артда кеси тюрлендирмей, "кёл ачыгъан сагъатда аузгъа келген сёз алай къалсын" - деген эди. Уллу къарнашыбыз Азрет да, атам алай айтхан эди деб келтирген эди. Мендеги бла андагъы тюрлюлери бирча болгъаны ючюн, атам кеси аманат этгенча салама/.


"Кёчюрелле, кетерикбиз" - деген къым-тым,
Джюрюй эди, хар бир элде, бек джашыртын,
Мыдах болду  халкъны кёлю, кёзю да,
Эркин тюлдю   таб  сёлешген сёзю да.

Суукъ заман, къарагъанды къышны башы,
Урушдады,  халкъны  бютеу джетген джашы,
Элде къалгъан тиширыула, саусуз  къартла,
Сабий-сюбюй, тели-тёнгек, эм сакъатла.

Къазауат а къызыудады, джурт къоркъууда,
Ышарыу-кюлюу къалгъанды, халкъ бушууда,
Туура былай болур  деб  а  тюшюнмедик,
Ышаныуну акъылладан тюшюрмедик.

Алай, келди бизге келир, джассы артында,
Элни ити, кишдиклери, таш орамда,
Ким эсе да джыйгъан кибик, джоббу болуб,
Тебредиле, элге къараб, джылаб, улуб.

Эл сагъайды, джукъламай эд, алайсыз да,
Аякъланды къолайлы да, къолайсыз да,
Да улуугъа къошулдула хайыуанла,
Ёкюрдюле, макъырдыла, мангыралла.

Бир кесекден аскер басды элибизни,
Тыш адамла къуршалалла джерибизни,
Закон къысды саныбызны, азар кибик,
Халкъым болду, къара джерни къабар кибик.

Буйрукъ болду "энгишгеге энигиз"- деб,
"Анда, барынг, машинагъа минигиз" - деб,
Хакъ-мюлк джыйгъан, хабджюк алгъан адам  джокъ,
Къайырылыр,  ауз ачар  амал джокъ.

Къарачайгъа  да  киндиги  кесилген,
Бири  къалмай, миннгендиле, хар ким джылай,
"Джик деригинг къалмасын" - деб, джарлы халкъны,
Ким къаргъагъан болур эди, шо ма былай?!

Юч ёзенде, мыдах джелле дуулдалла,
Юч къобан да, сарнар кибик, шуулдалла,
Ызыбыздан улудула итлерибиз,
Туура ёрге турду  тёббе тюклерибиз.

Тебрегенбиз, джылайдыла тауларыбыз,
Тебрегенбиз, къуаналла джауларыбыз,
Тебрегенбиз, гюрюлдейле машинала,
Бизге келген къара кюнге шагъат бола.

Тебрегенбиз, юзюб джашау джибибизни,
Сюймегенле джыяр болду тюбюбюзню,
Тохдатмалла къадау ташдан, таш алыргъа,
Джакъ табмадыкъ, быллай кюнде,  баш салыргъа.

Уруб-тюйюб, "бандитле" - деб,  къарагъанла,
Пашинкада джюкледиле вагонлагъа,
Тыкъ тыкълалла  мал вагоннга  балаланы,
Къарт, бечелни, эгечлени, аналаны.

Тебрегенбиз, джыялмайбыз эсибизни,
Кимле алыр,  ой,  бош къалгъан джерибизни,
Джан тёнгекден айырылды, тёнгек къалды…
Поезд улуб, титреб кесин джолгъа салды…


Рецензии