Споведзь

Я чытаю апавяданні нашага знакамітага Васіля Ткачова, гомельскага мэтра прозы. Перачытваю ў каторы раз не таму, што яны мне вельмі падабаюцца. Не. Прычына такой пільнай увагі выклікана велізарным жаданнем зразумець, як гэта ў яго атрымліваецца. Невялікія дзіцячыя апавяданні: гісторыі са шчаслівым фіналам і слязьмі замілавання на вачах. Дзеткі ўсе такія правільныя, падобныя адзін на аднаго, нібы пірагі з печы, выхаваныя ў духу Крупскай і Сухамлінскага.Сапраўды  вельмі выдатна! І думкі і словы дзіцячыя, ды і самі сюжэты нібы з казкі.
 А дзе ж тыя падшыванцы, што чысцілі сады, што палохалі суседзяў "Бульбай", што на ўсеначнаю ладзілі кананаду ў вёсках з самапалаў? Дзе тыя, што кралі ў бацькі самасад і курылі да адурэння гэтую брыдоту? Мне хацелася расказаць пра нас,хто нарадзіўся ў сярэдзіне мінулага 20 стагоддзя, пра самога сябе.
 "Пра тое распавядаць не рэкамендуецца нават у наш дэмакратычнае час" - тактоўна намякнулі ў выдавецтве раёнкі, куды звярнуўся з першымі спробамі пяра, каб дапоўніць гістарычны прабел.
 Першая няўдача стала адпраўной кропкай для таго, каб сам Васіль Юр'евіч даў ацэнку маёй творчасці. Балазе з ім я быў знаёмы асабіста і папрасіў яго выступіць у ролі крытыка, дапрацаваўшы свае опусы.
 На мой аповяд, адпраўлены ў выглядзе паведамлення ў ноўтбуку, ён адказаў пытаннем: "Яго чытаў хто-небудзь?"
 "Не!" - адказаў я, спрабуючы адгадаць, што рушыць услед за гэтым пытаннем. "Схавай і нікому не паказвай!" І дадаў яшчэ, што так не пішуць, што няма прамой прамовы і яшчэ чагосьці, што вызначыла мой твор да гібення ў поўнай невядомасці.
 Во! Ішлі дні, месяцы але я зноў і зноў вяртаўся да тэмы напісання невялікіх апавяданняў, заснаваных на рэальных падзеях, да якіх, у той ці іншай меры, я меў нейкае дачыненне.
 Пазней, раннія, мае творы былі прачытаны дырэктарам выдавецтва БАРК: Мілай Аляксандраўнай. Яе вердыкт быў больш добразычлівым: "Крымінальная хроніка. Чытайце Купрына, Лескова..ужывайцеся ў вобраз не аддзяляючы яго ад рэальнага жыцця і навакольнага асяроддзя. Пішыце больш пра прыроду і гэта несумненна пойдзе вам на карысць". Вось такі прыкладна дыялог адбыўся паміж намі. Гэта быў ужо велізарны плюс для мяне і надзея, што калі-небудзь і мае мемуары прымуць той выгляд прозы, калі іх можна будзе апублікаваць.
 У гэтым мудрагелістым уступленні я не сказаў пра самае галоўнае: што падштурхнула мяне на такі эксперымент? Пісаў бы сабе і далей вершы, што атрымлівалася несумненна лепш.
 Была ў мяне мара расказаць гэтым сучасным хлапчукам і дзяўчынкам пра тую нашу маладосць: з піянерскімі вогнішчамі, з паходамі і экскурсіямі. Расказаць пра тое, як дадому нас, з вуліцы, заганялі ўжо ў прыцямках, у прамым сэнсе гэтага слова. Бывала забяжыш ў двор за нечым, а маці і прымусіць выпіць кружку толькі, што падоеная парнога малака, ды скібку прыхапіць хлеба з цукрам. Распавесці пра ўсе тыя прыгоды выпалі на долю аўтара, або сведкам якіх ён быў. Каб яны ў 21 стагоддзі мелі ўяўленне, чым жылі іх дзядулі. Расказаць так як яно было, без мараляў і высноў, без усялякай ідэалогіі, але прытрымліваючыся агульнапрынятых нормаў "сацыялістычнага рэалізму"
 І хай мае ўчынкі не стануць прыкладам але, тым цікавей спасцігаць іх сутнасць.
 Глядзець на свет у жывую, а не праз экран кампутара-напэўна галоўная мэта маёй незвычайнай мары.
 Адно магу сцвярджаць з упэўненасцю, што гэта ў мяне атрымаеца. Не сённі дык заўтра. Як казаў знакаміты Марк Твен:" Лепш прыкінуцца дурнем і прамаўчаць, чым загаварыць і развеяць усе сумненні." Так, але і маўчаць больш не магу, бо час рушыць на перад, а ідэя так і не рэалізавана.


Рецензии