6. 6. Качество управления и оптимальность

6.6. Якасць кіравання і аптымальнасць.

Вектар памылкі кіравання, акрамя таго, уяўляе сабой аснову для фарміравання ацэнкі якасці кіравання суб'ектам-кіраўніком.
Ацэнка якасці кіравання не з'яўляецца самастойнай катэгорыяй, паколькі на аснове аднаго і таго ж вектара памылкі магчыма пабудова мноства ацэнак якасці кіравання,
далёка не заўсёды ўзаемазаменных. Гэта — прыватны выпадак пабудовы ацэнак, якой пытанне быў разгледжаны ў раздзеле 1.3. з назвай Метралагічная заможнасць навукі
і метралагічная безгрунтоўнасць псеўданавуковых тэорый. Вымярэння і ацэнкі.
Калі вектар памылкі можа быць інтэрпрэтаваны ў форме лікавага алгебраічнага п-мернага вектара (слупок лікаў), то у якасці яго меры можа выступаць якая-небудзь з норм* вектара: напрыклад, еўклідава норма, т. е. яго "даўжыня" - дыяганаль паралелепіпеда, пабудаванага на кампанентах вектара ў п-мерным прасторы з артаганальным базісам; альбо значэнне як першай яго кампаненты якая валодае найвышэйшым прыярытэтам значнасці ў працэсе кіравання і т. п.
Калі прынята нейкае правіла пабудовы ацэнкі якасці кіравання, то пераўтварэнне вектара памылкі ў ацэнку якасці кіравання адназначна; зваротны пераход у сілу шматмернасці прасторы мэтаў кіравання-шматзначны і таму цікавасці не ўяўляе.

* Тэрмін матэматыкі: гл.лінейную алгебру і матэматычны аналіз. Калі не ўдавацца ў матэматычныя строгасці, то норма вектара — яго ацэнка адным лікам на аснове пэўнага правіла пераліку
значэнняў кампанент вектара у значэнне нормы вектара.

Ацэнка якасці кіравання заўсёды суб'ектыўная: па-першае, суб'ектыўны выбар мноства прыватных мэтаў кіравання; у другіх, суб'ектыўна усталёўваецца іерархія іх значнасці; па-трэц'е, на аснове аднаго і таго ж вектара памылкі можна пабудаваць не адну абагульняючую ацэнку ўсёй сукупнасці прыватных памылак, якія ўваходзяць у вектар, ужываючы розныя правілы (алгарытмы) пераўтварэнняў мноства прыватных памылак у ацэнку. Гэта тры фактары неабходна ўлічваць нават пры супастаўленні адзiнак якасці кіравання адноякаснымі працэсамі, але адкіраванымі рознымі суб'ектамі.
У сітуацыях жа канфліктнага кіравання адным і тым жа аб'ектам з боку розных суб'ектаў пытанне аб якасці кіравання тым больш шматзначно. У залежнасці ад таго, што канкрэтна кожным з суб'ектаў-кіраўнікоў ўспрымаецца ў якасці прыватных памылак і прыватных мэтаў кіравання, як складаюцца іх вектары мэтаў і вектар памылак кіравання, у выніку чаго пры супадзенні ўзнікаюць кааліцыі аб'ектыўных саюзнікаў, якія распадаюцца, калі працэс канфліктнага кіравання закранае несупадаючыя мэты, што спараджае ў кааліцыі ўзаемнавыключная ацэнкі памылак кіравання.
Адзінае выключэнне з суб'ектывізму ацэнак якасці кіравання ўзнікае пры супастаўленні сукупнасці аднаякасных прыватных працэсаў ва усёабдымнай працэсе іерархічна найвышэйшага кіравання: т. е. паняційная матрыца ДОТУ
такая, што без паняцця аб іерархічна найвышэйшым усёабдымнай кіраванні- ДАТК, аказваецца немагчымы (г.зн. на аснове атэістычнага светапогляду і светаразумення ў любых іх разнавіднасцях ДОТУ[ДАТК] не выяўляецца). Ацэнка якасці кіравання, выстаўленая Усявышнім у іерархічна Найвышэйшым кіраванні, аб'ектыўная па адносінах да кожнага з прыватных, укладзеных у сістэму працэсаў.
З якасцю кіравання звязана і паняцце аб аптымальнасці наогул і аб аптымальнасці кіравання, у прыватнасці.
Аптымальнае кіраванне — гэта кіраванне, у якім дасягаецца найвышэйшы ўзровень якасці кіравання.
Яно можа быць адзіным, але можа быць і множным ў сілу таго, што адны і тыя ж ацэнкі якасці кіравання могуць адпавядаць некатораму мноству вектараў памылкі кіравання. У гэтым выпадку неабходна альбо перагледзець крытэрый аптымальнасці, альбо дапоўніць яго нейкімі абмежаваннямі на тыя ці іншыя кампаненты вектара памылкі кіравання, суадносячыся з прыярытэтнасцю мэтаў кіравання ў вектары мэтаў.
У шэрагу выпадкаў выявіць аптымальнае кіраванне не ўдаецца ў сілу складанасці або непрымальных працавыдаткаў пры вырашэнні задачы аб прадказальнасці паводзін аб'екта. У гэтым выпадку з усяго мноства магчымых варыянтаў кіравання варта абраць падмноства варыянтаў, у якім ацэнка якасці кіравання дасягае прымальных значэнняў і абмежаўваецца адным з варыянтаў, хай і не аптымальным, але прымальным па ўзроўні якасці кіравання.
Калі суадносіцца з поўнай функцыяй кіравання, то якасць кіравання абумоўлена: па-першае, канцэпцыяй кіравання (кіраўнічым рашэннем); па-другое, якасцю кіравання па прынятай да ажыццяўлення канцэпцыі.