Сурочыу бел

Быў у селяніна сын, разумны і руплівы, клікалі яго Клім. Ён з дзяцінства любіў важдацца з жывёламі, дапамагаў бацькам у хляве і хадзіў з пастухамі на пашу. Калі ўвесну статак рыхтавалася выйсці на пашу і пастухі запрашалі крыве-кружаўнiка  здзейсніць абрад замыкання ваўчынай пашчы, Клім разам з пастухамі дапамагаў крыве: стрыг патроху воўны ад жывёл, збіраў дровы і ядловец. А калі крыве испекал калабкi з мукі з даданнем воску і сабранай воўны, Клім скормліваў кавалачкі калабкоў каровам і цялятам. Яшчэ ён вучыўся ў пастухоў, якія зёлкi дапамагаюць жывёлам ад хвароб, і да дзесяці гадоў мог лячыць жывёл без старонняй дапамогі.
Аднойчы ўвечары выйшаў Клім сустракаць кароў, што вярталіся з пашы, і трохі прайшоў насустрач. І вось, калі статак праходзіў міма дома ведзьмака, Клім ўбачыў, як вядзьмак падыходзіць то да адной, то да іншай чужой каровы, гладзіць каля хваста і тут жа адыходзіць. А каровы, адышоўшы ад ведзьмака, пачынаюць мукаць, нібы скардзіцца. Замукаў і цяля са двара Кліма. Але пакуль разабралі кароў, ды развялі па хатах, ды далі ўсім піць, а пасля сталі даіць, аб ведзьмаке Клім забыўся.
Селі вячэраць. Раптам чуюць грук у вароты. Хто б гэта мог быць? Адправілі Кліма адкрываць. Глядзіць, вядзьмак прыйшоў. Вядзі, кажа, мяне ў хату, з бацькам размова ёсць. Што ж, размова так размова. Прыйшлі ў хату.
Сеў вядзьмак за стол, пасунуў да сабе талерку, пачаў есці. Сядзіць, есць, не звяртае ні на каго ўвагі. Нарэшце селянін не вытрымаў:
- Навошта прыйшоў? Што скажаш?
- Што тут казаць, - адказвае вядзьмак, - сурочылі ваша цяля, чуеш, мукае, надрываецца.
Прыслухаліся. Дакладна мукае. Памаўчаў селянін, потым кажа:
- Глянь, Клім, што з цяля, можа зачапiўся дзе капытом...
Пайшоў Клім у хлеў, а сам па дарозе думае, навошта гэта вядзьмак чужых кароў чапаў. Прыйшоў, паглядзеў цяля з усіх бакоў, усё ў парадку. А цяля не-не, ды i замыкае жаласна. Стаў гладзіць тое месца, дзе вядзьмак датыкаўся, глядзь, а там у хвасце тырчыць шпілька. Глыбока тырчыць, воку неўзаметку. Выцягнуў шпільку Клім, падкінуў сена ды і пайшоў назад.
А ў хаце вядзьмак распавядае, ці ледзь не салаўём спявае, як ён умее порчу знаходзіць і зло ўсюды бачыць. І бачыць ён, кажа, што цяля сурочылі, і без яго дапамогі цяля будзе пакутаваць, пакуль не памрэ ад знясілення. А ў ўзнагароду ён хоча...
Падышоў Клім, падаў бацьку шпільку, выцягнутую са хваста цяля, і распавёў пра тое, як вядзьмак падыходзіў да чужых кароў. Павярнуўся вядзьмак і бегчы, ды куды там! Наваліліся ўсёй сям'ёй, па руках, па нагах звязалі і на лаву кінулі.
- Загалі-ка яму спіну, сынок, - прамовіў селянін, - здымаючы з цвіка аброць, - будзем вучыць, што бывае, калі чужых кароў чапаеш.
Павучылi. Ды так, што вядзьмак доўга сядзець не зможа. Пасля селянін і кажа сыну:
- Я яго развяжу, а ты пакуль прабегі па суседзях, ды раскажы, што ён з каровамі робіць. Няхай самі вырашаюць, якой ўзнагароды вядзьмак заслугоўвае...
Так і скончылася гісторыя з ведзьмаком. А што ўжо жыхары вёскі з ім зрабілі, аднаму чорту вядома. Толькі дом ведзьмака згарэў, а сам ён кудысьці сышоў і да гэтага часу не вярнуўся.


Рецензии