Даймехкан васт

Акаев ИсмаьIалан «Серебреник» романан юкъара кийсаг.
Гочйинарг Дикаева Янина.

Йоь1а дийхира цуьнга дийцахьара ахь хьайн Даймахках лаьцна…
Юьхьанцара цунна ца хаьара ша х1ун аьлча бакъахьа хир ду те, ткъа юха-м сацам бира ши-кхо дош аьлла тоам бан. Амма цу Даймехкан васт дуьхьал х1оьттича, дешнаш ша ламанца дистина дог1у ахка санна охьахецаделира. Шийлачу г1айг1ано къийзочу дагчуьра самабевлла дагалецамаш туьха тесча санна 1ийжара кийрахь. Цо дуьйцура цуьнга х1оразза а ламанца сатоссучу хенахь шен кийра муха шатайпа цхьа тамашийна синхаам буссура.  Ша йоккхучу хенахь и сурт х1ора а 1уьйранна шена духьал х1уттуш доллушшехь, иза цец вийлина ца вуьйлура Даймехкан 1аламан исбаьхьа хазаллех. 
«Ламанца 1уьйре даима а екхна хуьлу, мелачу мохо безамца хьоьсту хьан дерриге а дег1. Моттало и 1уьйренан х1аваъ ахь куьйг 1оьттича хьуна хаалуш ду. Тхан юьртан ц1енойн тхевнашт1ехула меллаша б1аьрг тоьхча – доггах дуьйцура к1анта – цкъа хьалха гучуболу ламанийн к1ажехь 1уьллу луьстачу хьаннийн и сийна х1орд, ткъа цул т1аьхьа хьан б1аьргаш хьоьстуш и сурт лакхене долу, кхин а леккха, кхин а лекха гучудовлу замано къеждинчу нохчийн ламанийн баххьаш. Ламанан луьстачу хьаннийн и баьццара дуьне самадоккху олхазарийн зевнечу иллеша а, дашочу маьлхан з1аьнарша а. Цу хьаннашка б1аьрг тоьхча хетало малх х1ора а дитте маршалла хоттуш бу, х1унда аьлча цуьнан з1аьнарш ца кхочуш ца дуьссу цу хьуьнхахь цхьа а дитт. Хьаннаша хьулдинчу лаьмнашна т1ехьара гучудовлу ло санна к1айчу лаьмнийн баххьаш. Уьш кхарел лекхох ду, хетало цара сийначу стиглахь мархашца цхьаьна нека до. Хетало и мархаш лаьмнашка бахначу безамо стигланца къастийна церан кортошка йиссийна. Дагалецамаша т1ома ваьккхина Ибрах1им шен генарчу х1усаман кет1ахь лаьттара, Даймехкан хазаллех бер санна воккхавеш. Цуьнан къамелехь цхьа тамашийна мукъам хезара. Цу мукъамехь г1айг1а хазахетарца хийцалора, цу мукъамо чаккхе йоцуш хестайора 1аламан сийлалла. Хеталора и мукъам лаьмнаша язбина бу. Цо тоьшалла дора 1аламан лаккхале адам кхочур ца хиларан. Цхьаьна а илланчан пох1ма тоьур дац, шен мукъамехь хазийта х1аваан къамел а, г1а-патарийн шабарш а, ч1ург етташ дог1учу шовданан декар а, ламанан ч1ожехь чухецаделла цкъа Терках кхетта, юха Таркхойн х1ордан сийначу тулг1ешца д1аэ хьаьгначу Органан и буьрса г1овг1а а. И ша дерриге а гайта а, хазийта а аьтто хир бац цхьаьна а суртдиллархочун а, я илланчин а. Ибрах1иман ховхачу деган къайленашкара схьаоьхура и дешнаш, амма х1ете а цунна хеталора хьомечу Даймехкан хазалла йийца уьш к1езиг ду. Иза д1атийра…б1аьргаш хьалха лаьттара дай баьхна латта, ойланаш йийсаре лецира Даймейхкан исбаьхьа васта….

Аьхке 2021 шо...