Чортава вяселле бел

Сустрэліся неяк двое валацугаў. Абмяняліся парай слоў і ўжо хацелі разыходзіцца, як стары прапанаваў раскласці вогнішча і перакусіць, чым Бог паслаў. "І праўда", - пагадзіўся малады.
Сабралі галлё, расклалі вогнішча на беразе возера. Ад няма чаго рабіць стары пачаў расказваць.
- Сам я селянін-літвін. Была ў мяне гаспадарка, была жонка. А пасля неяк усё не заладзілася: жонка памерла, карова ўпала. Пакінуў я дом і пайшоў вандраваць. Паглядзець, як жывуць людзі Літоўскага Княства.
Ішоў я аднойчы берагам Дзясны. Стаміўся, прагаладаўся. Два дні не было ў мяне ў роце нічога, акрамя рачной вады ды iрных каранёў. Збіраўся ўжо класціся спаць на пусты страўнік, як раптам убачыў наперадзе агні. Эх, думаю, была не была, паспрабую шчасця.
Падышоў бліжэй, сталі чутны смех і музыка. Пасля бачу, нібы млын наперадзе і на ім святло нейкае. Дадаў кроку.
Вось і млын. Пастукаў у вароты. На стук выйшаў чорны барадаты млынар.
- Што трэба?
- Ці не дасце папіць? - кажу. - А то так есці хочацца, што пераначаваць няма дзе.
- Папіць, паесці дадзім, - адказаў млынар, адчыняючы вароты. - А вось пераначаваць наўрад ці атрымаецца. Бачыш, вяселле ў нас.
Гляджу, і праўда: жаніх і нявеста сядзяць на чале стала, шмат гасцей і музыканты. Пасадзілі з краю, далі лыжку, талерку, далей сам. А мяне і ўгаворваць ня трэба: там рэбры свіныя, тут рыбку, - набраў поўную талерку, віна наліў, сяджу, святкую.
- А што, - пытае мяне сусед, - падабаецца нявеста?
- Так, - кіўнуў я і паглядзеў на маладых.
Нявеста і сапраўды была прыгожай, з доўгімі густымі валасамі, у белай сукенцы з чырвонымі каралямі на грудзях. Вось толькі позірк у яе быў нядобры, пранізлівы і цяжкі.
- Падабаецца, - паўтарыў. - Такая прыгожая, што страшна глядзець.
Тут музыканты зайгралі польку, і госці кінуліся ў скокі. Я сядзеў, разамлелы ад вячэры, і падумваў, што б такое яшчэ ўзяць.
- Што не танчыш? - зноў пытаецца сусед. - Ці не ўмееш?
- Як не ўмець. Проста не ведаю, хто з якой бабай прыйшоў...
- Ну ты даеш, - ухмыліўся сусед. – Бабы, яны як куры: з двара выйшлі, ужо нічые…
Я засмяяўся. Засмяяўся і сусед, нейкім казліным смехам» «Ме-ме-ме…»
- Добра, - кіўнуў я ў адказ. – Пайду патанчу…
Падняўся з-за стала, разважаючы, да каго падысці, калі заўважыў млынара ў дзвярэй. Той трымаў у руках мiску і нечым мазаў вочы. Тут яго паклікалі, млынар паставіў мiску на палічку і выйшаў. Я падышоў да палічцы і ўзяў у рукі мiску. Зачарпнуў двума пальцамі мазь, панюхаў: пахне зёлкамi. Эх, думаю, прападаць, дык з музыкай. Памазаў вочы і паставіў мiску на месца.
Толькі павярнуўся, каб вярнуцца за стол, як раптам у вушах зашумела, прадметы сталі рухацца, дваіцца, мяняць колеры. А пасля я ўбачыў чарцей. Не аднаго, не двух, - увесь пакой быў запоўнены чарцямі і ведзьмамі. Прычым ведзьмаў было не шмат, палічыш па пальцах рукі. А вось чарцей... Больш, чым у нас з табой пальцаў на дзвюх руках... Сядзяць яны, ядуць, размаўляюць, смяюцца...
«Вось дык вяселле!» - здзівіўся я. Але ж рабіць няма чаго, трапіў у крумкачы, крумкай, як яны. Вярнуўся за стол, наліў чарку, пашукаў вачыма, з кім чокнуцца. Чорт-сусед падставіў чарку. Чокнуліся і выпілі. Чорт тут жа наліў наступную. «Э, не, - кажу сабе, - гэтак ты мяне з ног зваліш». Апусціў чарку пад стол і неўзаметку перахрысціў. Стаў піць - ужо і не віно быццам, а вада ключавая. Так і павялося: толькі чорт чарку напоўніць, я яе пад стол і хрышчу. П'ю і не п'янею…
З першымі пеўнямі пачалі госці разыходзіцца. Пайшоў і я, спяшаючыся, пакуль чэрці не здагадаліся, што я бачу іх у сапраўдным святле. І толькі апоўднi вырашыў спыніцца, каб выпіць вады і перадыхнуць…

- Так, - уздыхнуў малады валацуга. - Праўду людзі кажуць, што на млыне днём збіраюцца людзі, а ўначы чэрці.
- Ага, - адазваўся стары, укладваючыся спаць. – Ды й млынар яшчэ той махляр: і з тых, і з іншых выгаду мае.