Китоби Хиштхона. Фарход Курбонов Устоди устодон

                Устоди устодон


       Ин марди шарифро ањли дехаи Хиштхона бо эњтиром устод мегўянд. Тўли солиёни зиёд ба фарзандони дењоти Хиштхонаву Бурак, Сарову Бободархон, Ќамишќурѓону Мулломир ва дењаи Нофарољи ноњияи Шањристон сабаќ омўхтааст. Ба муносибати љашни фархундаи 80-солагии ташкилёбии ноњия бо собиќадори мењнат Муњаммадљон Собиров вохўрда, аз рўзгори он давр ќиссањои марѓубе шунидем. Устод њамроњи шодравон Абдурањмон Њайдаров аз муаллимони аввалини маълумотдори дењаи Хиштхона будаанд.

     Муаллим ба мо барои ташкили сўњбат миннатдорї намуда, илтимос карданд, ки туфайли рўзнома табрики эшонро ба њамдиёрони дуру наздик ба муносибати љашни 80-солагии ноњия расонем.

    - Хурсандам, ки дар ќатори љашнњои бузургу муњими соли равон њамдиёрони мо 80-солагии ноњияи хешро низ ќайд хоњанд кард, - ибрози аќида намуданд устод ва фикру андешањи хешро аз он рўзгорон идома бахшиданд. – Бо таќозои њаёт солњои ташкил шудани ноњияамон дар дењаи мо – Хиштхона низ воќеаи муњиме рух дод. Соли 1927 дар дења мактаби ибтидої кушода шуд ва ман њамроњи 35 нафар њамсолонам ба остонаи он аввалин шуда ќадам мондем. Гарчанд аз он рўз ќариб 80 сипарї гашта бошад њам, то њол муаллими аввалини худ Боќї Бањромиро хеле хуб дар ёд дорам. Эшон, ки худ зодаи дењаи Ќистакўзи ноњияи њозираи ба номи Бобољон Ѓафуров буданд, шахси бисёр босавод, маърифатнок, ташкилотчї ва дорои хислатњои њамидаи инсониву омўзгорї буданд. Ёдашон бахайр! Мањз муаллим Бањромї ба моён (дар ибтидои соли 1927 ба синфи якуми мактаби навтаъсис талабагони синну солашон аз 7 то 15 – сола рафта будем) дарси хештаншиносиву ватандўстї омўхтанд, шавќу завќро дар дили мо ба илмомўзию доништалабї бедор карданд. Њамин боис шуду дар дилам нисбат ба касби омўзгор мењр пайдо гашт ва соли 1937 пас аз 4 соли кор дар колхози «Гулистон»-и дењаамон ба курси яксолаи муаллимтайёркунии шањри Сталинобод (њозира Душанбе) рафтам.
      Устод Муњаммадљон Собиров хеле барваќт дарк карда буданд, ки он кас ба мардум даркоранд ва домони касби омўзгориро аз аввал мустањкам доштанд. Тўли солњои 1938 – 1980 бетанаффус ба ин касби пуршараф машѓул буданд ва то ба нафаќа баромадан дар дафтарчаи мењнатиашон боре калимањои «аз вазифа озод карда шавад» навишта нашуд. Њамеша бо фармонњои мудирони маориф ва дар солњои Љанги Бузурги Ватанї бошад, бо супоришњои махсуси комиссариати њарбї дар љойњои заруртарин рафта кор мекарданд. Аз боиси маъюбї ба фронт нарафта бошанд њам, дар солњои ЉБВ ва солњои баъдиљангии барќароркунии хољагии халќ њамеша пас аз кори мактаб дар сањро низ њамроњи колхозчиён мењнат мекарданд.


     Ин пири хирадманд аз 46 соли фаъолияти мењнатї беш аз 42 соли онро ба иљрои касби пуршарафи муаллимї (асосан дар вазифањои роњбарии мактабњо) бахшидаанд. Њамеша аз муваффаќияту пешравии шогирдони намоёни давлатї, олимони барљаста, мутахассисони варзидаи касбу кори гуногун бисёранд, шод гашта, боифтихор онњоро ёд менамоянд ва дар њаќќашон дуои нек мекунанд. Охир њамаи онњо чун фарзандони баору номўси тољик на танњо ба мардуми ноњияаамон, балки барои тамоми Ватанамон – Тољикистони азиз хизмат кардаанду мекунанд. Профессорон Ашўрбой Имомов, Эрбой Усмонов, Фахриддин Мирзоањмадов, Тољиддин Неъматов, дотсенту номзадњои илм Њакимбой Дадоматов, Масаид Шерматов, Азизмат Имомов, Шавкат Шерматов аз шогирдони барўманди устоданд.

     Устод Муњаммадљон Собиров њамроњи њамсари хеш фарзандони солењро тарбияву ба воя расониданд. Писарон Абдуќаюм – полковники мустаъфии Вазорати корњои дохилии љумњурї, Абдуворис – майори хадамоти гумрук, Малоњат – кишоварз, Сабоњат,  Рафоњат ва Ќаноат муаллимони маълумоти олидоранд. Хизмати ветерани мењнат аз тарафи давлат хуб ќадрдонї гардидаанд.

     - Басо шоду мамнунам, ки бинобар сиёсати хирадмандонаи Хукумати љумњурї ва сарвари он мўњтарам Э.Ш.Рањмонов њаётамон торафт рангу мазмуни тоза мегирад, - мегўянд устод М.Собиров. – Осмон, ки софу беѓубор шуд, сулњу вањдат, ки реша давонд, рўзгори мо лабрези шодиву сурур мегардад, ба ќайди санањои таърихї роњи васеъ кушода мешавад. Соли 2007-ум мактаби дења, ки номи шоири бузург Камоли Хуљандиро дорад, 80-сола мешавад. Эътимоди комил дорам, ки ин санаи фархундаро низ њамроњи шогирдон ва омўзгорони мактаб ба дараљаи баланд таљлил менамоем.

               
                Ф. Ќурбонзода.

                Рўзномаи  «Шўњрати Ашт», № 19 аз 30 августи соли 2006.