Литературная гостиная
Упершую чаргу нашы віншаванні выказваем Шкірманкову Феліксу Уладзіміравічу з нагоды выдання чарговай кнігі разважанняў у вершах «На финишной прямой». Фелікс Шкірманкоў разважае аб перажытых падзеях і дае парады нашчадкам. Асабістыя адносіны да родай мовы пісьменнік раскрывае ў вершы “Не магу маўчаць”:
Я не маю нічога супраць рускага слова,
Супраць добрых, сяброўскіх адносін, але
Калі гэтым сяброўствам мая родная мова
Зневажаецца, як жа цярпець гэта мне?
Я не маю нічога супраць рускага слова,
Перад матчынай мовай Беларусь у даўгу,
І заняць ёй належнае месца ў дзяржаве
На крыжы прысягаю, што дапамагу.
З пяшчотай успамінае Фелікс Уладзіміравіч аб родных і сябрах. Вострым болем працятыя радкі аб каханай жонцы, якая два гады таму сышла ў нябыт.
Время туманит черты незабвенные,
Но не померкли живые глаза
И на щеке та прощальная, светлая,
Из сердца скатившаяся слеза…
Фелікс Шкірманкоў у сваіх вершах атаясамляе з’явы прыроды з асабістымі разважаннямі і пачуццямі ў вершы «Поздняя осень»:
Поздняя осень, холодное небо,
Золото листьев берёз…
Дом опустевший, некогда шумный,
Не знавший печали,
Полный радостных грёз.
Поздняя осень…
Душа охладела,
Смеха не слышно,
Нет в доме тепла.
Скоро два года, целых два года!
Как из него радость жизни ушла…
Фелікс Уладзіміравіч жадаем Вам натхнення, дабрабыту і поспехаў надалей ад удзячных чытачоў і калег па твочасці.
Шмат хто ў Слаўгарадскім раёне і за яго межамі ведаюць настаўніка рускай літаратуры і мовы, ветэрана Вялікай Айчыннай вайны, былога дырэктара рускамоўнай школы Кавалерчыка Марка Якаўлевіча. Мяркую, не ўсім вядома тое, што Марк Якаўлевіч пісаў вершы. Днямі ў раённы музей завітаў сын Марка Якаўлевіча і перадаў матэрыялы аб сваім бацьку.
З 1951 года Марк Якаўлевіч жыў ў Слаўгарадзе і працаваў дырэктарам сярэдняй школы №2. Па даручэнню ветэранаў і інвалідаў ВАВ горада Слаўгарада Марк Кавалерчык напісаў адказ на верш Канстанціна Сіманава «Сказка о городе Пропойске»:
«Товарищу Симонову К…»
Товариш Симонов, наверно Вы забыли
После войны приехать к нам в Пропойск,
Чтоб здесь припомнить фронтовые были
И трудные сраженья наших войск…
Тперь на карте Вы Пропойска не найдёте,
Но из Москвы, по Брестскому шоссе,
Есть Славгород, - в заботах и работе
Сражается, как труженники все.
Так приезжайте в первых числах мая,
Ко дню Победы в бывший наш Пропойск,
И Славгород, достойно Вас встречая,
Напомнит вам о Славе наших войск!!!
Гэты верш Маркам Кавалерчыкам быў напісаны у пасляваенныя гады, а дакладней 1946-47 гг. У 1947 годзе М. Я. Кавалерчык прысвяціў верш свайму сябру, нажаль, каму не вядома, але вядома, што Марк Якаўлевіч вельмі сябраваў з Уладзімірам Іванавічам Шкірманковым і яго сям’ёй:
«Другу, товарищу, земляку»
Друг, вспомни время давнее
Холодное, голодное,
И детство наше скудное,
И горести народные.
Ты к званьям шёл расправив грудь,
Промчалось время детское, -
Тебе в науку – светлый путь –
Открыла власть Советская!
Трудом достиг успехов ты,
Заслуженной известности,
Примером добрым славишься
У всех из нашей местности.
Так помни, друг, не забывай
Лесов, Сожа и Прони ты,
Товарищей не забывай,
Ведь в битве за радимый край
Их кровь и слёзы пролиты!
«Літаратурная гасцёўня» працягвае знаёміць чытачоў з паэтычнымі радкамі Веры Стасенка. На Шумячскай зямлі штогод проходзіць міжнародны фестываль “Памежжа” ў дзень свята Расіі, у якім прымаюць удзел творцы і майстры Слаўгарадчыны, аб гэтым напісана ў вершы:
«На Памежжы»
На Шумячскай зямлі сустракаюць
Краявіды ды вершы сяброў.
На “Памежжы” ўсім сэрцам вітаюць
Знакамітых у свеце майстроў.
Прылячу да вас птушкаю роднай
Гукі вершаў на волю пускаць.
Спевы хваляй узносяцца годнай,
Што пра шчасце і долю гучаць.
Запрашаюць магутныя сосны
Усіх аматараў і мастакоў.
Кут Смаленскі гасціннасцю шчодры
Заклікае з даўнішніх вякоў.
Гэтай жа тэме Вера Стасенка прысвячае верш і на рускай мове:
«День России»
День России – день света, надежды,
Дружбы разных по духу людей,
Встреч, бесед, глупых фраз от невежды,
Всплеск эмоций в цепи новостей.
Всех уносят куда-то дороги,
Приглашают соседи друзей,
И судьбы повороты – потоки
Пролетающих с важностью дней.
Мы спешим, догоняем, теряем,
Разбираем чужие дела.
И мечтаем, с мечтой улетаем
На мгновенье в родные места.
Как пройти по пути испытаний,
Не пропасть, праздно радуя свет?
На дороге душевных исканий
Отыскать скрытой истины след…
Мы всегда обнимаем родное,
Славим творческий труд и успех.
В камень мы наряжаем былое,
Оставляем на память для всех.
У вершаваных радках Вера Стасенка апісвае вобразы навакольнага асяроддзя, якія, нібы ў малюнках, перадаюць прыгажосць краявідаў беларускай зямлі:
«Краски природы»
Лето убегает, рощи поджигает,
Луг, овраги тонут под грибным дождём.
Солнце увядает, в небе клин растает, -
Отцветает осень золотистым днём.
Зяби изменяют на равнинах краски.
Снеговой свирелью запевает хор.
Вьюга, извиваясь, заметает грядки,
Разбросав снежинок белоснежный сор.
Так и мы, дружище, унесёмся в дали.
Спрячемся в пучине будничных страстей.
Иногда нужны нам радости, печали,
Чтоб оставить миру стопки новостей.
На старонках раённай газеты “Прысожскі край” неаднаразова друкаваліся вершы Людмілы Уладзіміраўны Марціновіч. Кожны радок яе верша прасякнуты любоўю да роднага куточка – Слаўгарадчыны. Людмілу Марціновіч захапляе ўсё: прырода, узаемаадносіны чалавека да іншых людзей. Людміла Марціновіч чэрпае натхненне нават з працы, да якой яна ставіцца з павагай і цярпеннем.
«Мои годы»
Незаметно годы пролетают,
Увядают юные черты.
И мгновенно к звёздам улетают…
Как мне жить без этой красоты?
Молодость обратно не вернётся:
Отцвела ромашкой на лугу.
Зрелый возраст сединой пробъётся,
Поменять на Юность не могу.
Душу одинокую терзают
Чувств остывших злые холода.
Искры вдохновенья помогают,
Лечат мои грустные года.
*****
В славном городе с детства живу
И любуюсь у Сожа течением.
Стих слогаю и снова пишу –
У природы беру вдохновение!
Мои годы уносятся в даль,
Не могу время вспять повернуть.
Накрывает лавиной печаль,
С багажом лет продолжу свой путь…
Назіранні за наваколлем уздзейнічаюць на творчы стан унутранага свету Людмілы Марціновіч. Яна з пяшчотай углядаецца ў блакіт нябёсаў і разважае аб асабістым жыцці, параўноўваючы свой лёс з птушкай.
«Журавли»
Смотрю в синеокую высь,
Как клином летят журавли.
Они для любви родились,
Чтоб славить просторы земли.
Я слышу тоскливую песнь –
Прощаясь над полем звучит,
С ветрами их грустная весть
В далёкие страны летит.
В полёте немало хлопот:
Дождь хлещет, ветра на пути,
Но птиц к дальним странам несёт
Надежда – зовёт впереди…
Клин прячется за горизонт.
На крылья преграды легли,
Но время обратно вернёт
К просторам родимой земли!
Настаўніцкі талент і добразычлівыя адносіны да людзей, заўсёды дапамагаюць у жыцці Івану Ціханавічу Палазкову. Іван Палазкоў піша вершы на беларускай і рускай мовах. Ён прымаў удзел у конкурсе стварэння гімна горада Слаўгарада. Менавіта з гэтага перыяду жыхарам раёна адкрыўся літаратурны талент Івана Ціханавіча. Для «Літаратурнай гасцёўні» Іван Палазкоў даслаў верш на рускай мове «Ностальгия»
Годы вихрем не летите,
На пути притормозите,
Дайте жизнью насладиться,
Тайной мыслью поделиться.
До рассвета мне мечталось
С тем, что по судьбе встречалось
И о том, как в звёздный вечер
Проводил приятно встречи.
Призадумался о лете,
Вспомнил детство в ярком цвете,
Как на предрасветной зорьке
Шёл босой к любимой лодке.
Удочку, взмахнув, забросил,
Корм для рыбок в реку бросил.
В ней игривые плотвишки
Суетятся, как детишки…
Мне бы стать на миг счастливым,
Статным юношей, красивым,
На скамейке юность встретить,
Ей взаимностью ответить…
З далёкіх межаў у «Літаратурную гасцёўню» завіталі вершы вядомага майстра пісьменніцкага слова Сямёна Фёдаравіча Рэзніка. Сямён Рэзнік нарадзіўся і вырас у Слаўгарадзе. Зараз жыве ў сталіцы нашай краіны – горадзе Мінску. Не на хвіліну ён не забывае аб сваёй малой радзіме. “Пропойск” – менавіта так называецца кніга, выдадзеная ў расійскім выдавенстве “Парус” (г. Омска). Амаль чатырыста старонак тэкста перадаюць падзеі дакастрычніцкага перыяду жыцця ў Прапойске. Стыль паэтычных радкоў вельмі лёгкі і гучны – класічны. На сёняшні дзень не шмат хто з літаратуратворцаў паэтычнага слова піша ў гэтым стылі – пушкінскім:
Давно я с грустью замечаю,
Как мир жесток, что мало знаю
Его таинственную суть.
Терзает душу и уснуть
Мне это часто не даёт.
В смятенье я. Рука берёт
Перо и душу изливает,
И долго нежность излучает
Тогда написанное мной.
Судьба не кажется уж злой,
И все печали исчезают.
Картины прошлого мелькают,
Отрадой наполняя грудь.
Душа в волненье: «Рядом будь!
Господь, Господь, мой Повелитель!
Не покидай мою обитель!»
Надышла чарга пазнаёміць чытачоў з новым творцам Савельевым Вячыславам Алегавічам, жыхаром горада Слаўгарада, які ўпершыню прадстаўлены на старонцы «Літаратурнай гасцёўні». Пакуль чалавек працуе, у яго не хапае часу зазірнуць у таемныя думкі і перадаць іх на паперу. Менавіта пасля таго, як Вячыслаў Савельеў дасягнуў пенсійнага ўзросту, яго напаткала натхненне. Яго разважанні складзены ў паэтычных радках, вельмі жыццёвыя і багатыя яскравымі момантамі. Але лепш аб гэтым прачытаць у творах.
24.08.2019
Свидетельство о публикации №222020802065