Ода савецкай прамысловасцi

Ода савецкай прамысловасці

У дзяцінстве мама, рыхтуючы дачок у лес за чарніцай, прымушала нас апранаць гумовыя боты. Мы і не супраціўляліся: раз мама сказала, значыць, так трэба.
Пасталеўшы, я паволі стала адыходзіць ад гэтай традыцыі; кеды і красоўкі замянілі мне цяжкія, “гарачыя”, боты.

Парушэнне няпісанага закона традыцыйнай паходнай экіпіроўкі, у нейкай меры, было абумоўлена станам беларускіх лясоў. Светлыя, дагледжаныя, яны больш нагадваюць лесапаркавыя зоны, чым лес у ўстояным разуменні гэтага слова.

Мусіць, і да гэтага часу хадзіла б я ў лес у “палегчаным” абутку, калі б не адно здарэнне.

Аднойчы, уволю наплаваўшыся ў Вулькаўскім возеры, мы з мужам вярталіся дадому. Было вельмі горача; я прапанавала Валодзю прайсці па лясной сцяжынцы. Яшчэ адна акалічнасць, акрамя спякоты, схіляла нас на карысць сцежкі: дадзены маршрут быў прыкладна на пяцьсот метраў карацейшы за пешаходную дарожку, ідучую побач з шашэйнай дарогай. Да таго ж, можна было паласавацца суніцамі і чарніцамі, якія раслі па шляху нашага праходжання.
 
Мы ішлі не спяшаючыся, моўчкі любуючыся прыгажосцю лесу.

– Стой! – раптам усклікнуў Валодзя.

Я спынілася і зірнула на сцяжынку: у паўметры ад маёй нагі ў басаножку ляжала гадзюка. Разнежыўшыся, яна “прымала” сонечныя ванны.

Крык мужа спудзіў змяю: яна павольна і неахвотна, як мне падалося, запаўзла ў хмызнякі.

Астатак шляху мы прасоўваліся літаральна чарапашым крокам, уважліва гледзячы пад ногі; з таго часу боты сталі абавязковым элементам маёй экіпіроўкі пры паходах у лес.

Я насіла і звычайныя гумовыя боты, і боты-дуцікі, і свае старыя замшавыя “каўбойскія” боцікі, якія раней ідэальна спалучаліся з прамымі джынсамі. І кожны раз, прымяраючы чарговую пару абутку, мне хацелася чагосьці іншага, што не мела слоўнага выраза.

Неяк раз, ужо пасля смерці бацькоў, уладкаваўшы генеральную ўборку ў хаце, я выявіла гумовыя боты, якія раней насіў мой тата. Ён выкарыстоўваў універсальны абутак пры выкананні большасці сезонных прац цёплай пары года:
сельскагаспадарчай вытворчасці, пасьбы кароў, касьбы і ўборкі сена, нарыхтоўкі дроў і іншых заняткаў, звязаных з наведваннем лясоў або балот.
 
 Я прымерыла татавы боты. Зразумела, яны былі мне вялікія: бацька быў рослым і фізічна развітым мужчынам.

Здымаць абутак я, аднак, не спяшалася: нагам было камфортна ў ім.  Высокія адліваныя гумовыя боты колеру хакі, высланыя знутры тканкавай падкладкай, ідэальна фіксавалі галёнкаступнёвыя суставы, пакідаючы ступням поўную свабоду дзеянняў. Абцас вышынёй два з паловай сантыметры не выступаў над падэшвай, а, дзякуючы падоўжнай перамычцы, складаў з ёй адзінае цэлае.

Прайшоўшыся па хаце ў “абноўцы”, паклікала на параду мужа:

– Ну, як табе, Валодзя, мае новыя боцікі? – пацікавілася я.

– Якія ж яны новыя? Гэта ж боты бацькі, ён насіў іх з канца васьмідзесятых гадоў! Мы ж разам ездзілі грэбці сена і я добра запомніў гэты абутак! – не згадзіўся муж з маёй характарыстыкай ботаў – “новыя”.

– Усё правільна, гэта татавы боты! Аднак для мяне яны – новыя! – настойвала  я.

– Яны ж табе вялікія! – заўважыў Валодзя.

– Нічога, вялікія – не малыя, не выскачу!  Увогуле, у іх я буду хадзіць у грыбы! – рэзюмавала я.

– Ну-ну, паглядзім! – ухмыльнуўся муж.

Магчымасць “агляду” з’явілася на наступны дзень, калі мы адправіліся па грыбы.

У лесе Валодзя трымаўся непадалёк, паволі назіраючы за мной. Верагодна, страхаваў, мяркуючы, што наском бота я магу зачапіцца за які-небудзь грудок ці няроўнасць.

Я паспяхова прайшла “агледзіны”; муж перастаў назіраць за мною.

З таго часу ў лес я заўсёды хаджу ў татавых ботах.

Уважліва вывучыўшы выраб савецкай прамысловасці, я не знайшла на ім назвы прадпрыемства, якое вырабіла асабліва трывалыя боты. Не знайшла я і пяцікутніка са злёгку выпуклымі бакамі, які нагадвае пяціканцовую зорку, адзін з геральдычных сімвалаў СССР. Па задумцы аўтараў, пяць граняў Знака якасці павінны былі асацыявацца са складнікамі якасці: надзейнасцю, даступнасцю, бяспекай, эстэтычнасцю і наватарствам.

Вось і думаю-гадаю зараз: чаму унікальным ботам не была прысвоена ганаровая маркіроўка серыйнай прадукцыі грамадзянскага прызначэння высокай якасці, якую выпускалі прадпрыемствы Савецкага Саюза?