Трэба выйсцi

Трэба выйсці

У канцы красавіка мне спатрэбілася з’ездзіць у горад Пінск, які размешчаны ў пяцідзесяці пяці кіламетрах ад Целяхан, месца цяперашняга пражывання нашай сям’і.
 
Пінск – буйны культурны і прамысловы горад, цэнтр Пінскага раёна Брэсцкай вобласці, неафіцыйная сталіца беларускага Палесся. Горад размешчаны на рацэ Піне, левым прытоку Прыпяці.

Старажытны горад, заснаваны ў 1097 годзе, з’яўляецца буйным рэлігійным ядром краіны – цэнтрам каталіцкай і праваслаўнай епархій.

Пінск – другі ў Беларусі горад пасля Гродна па колькасці помнікаў архітэктуры, якія захаваліся. У іх ліку: Езуіцкі калегіум пабудовы 1631 года, палац Бутрымовіча (1794 год), касцёл Карла Барамея – помнік архітэктуры канца васемнаццатага стагоддзя.

Мемарыяльнай шыльдай пазначаны дом па вуліцы Леніна, у якім вучыўся Хаім Вейцман – першы Прэзідэнт дзяржавы Ізраіль.

Падрабязнае выкладанне гісторыі і асаблівасцяў архітэктуры горада Пінска – тэма для вялікага даследавання і падрабязнай літаратурнай працы; я не ставіла перад сабой такой мэты.
 
Красавік і травень, на мой погляд, лепшы час для паездак і падарожжаў па Беларусі. Прырода, ажыўшая пасля зімовай спячкі, цешыць багаццем вясновай зеляніны і красаваннем культурных і дзікарослых раслін. Становяцца незаўважнымі пахіленыя платы, закінутыя агароды і агрэхі добраўпарадкавання: іх хавае яркая каляровая гама ўсіх адценняў зялёнага.

Седзячы ля акна аўтобуса, я любавалася прыгажосцю роднай зямлі. Па меры выдалення ад Целяхан і набліжэння да Пінска, гнёзды буслоў сустракаліся ўсё часцей і часцей, а невялікія групы птушак бязбоязна праходжваліся побач з праезнай часткай. Вось ужо, сапраўды, сталіца беларускага Палесся!

У лесе і прылеглых да абочыны хмызняках па ходзе руху грамадскага транспарту – вялікіх памераў паляны, пакрытыя дываном белых кветак – ветраніцы дуброўнай, анемоны. У дзяцінстве мы радаваліся з’яўленню першых вясновых кветак і збіралі з іх букеты, называючы падснежнікамі шматгадовую травяністую расліну сямейства люцікавых.

Каля аднаго з участкаў дарогі, у запоўненых вадой канаўках, я ўбачыла невялікую колькасць ярка-жоўтых кветак, падобных на анемону. Добра разглядзець з аўтобуса расліны, якія спадабаліся, не атрымалася; я аднесла іх да ветраніцы люцічнай, якая, як і  ветраніца дуброўная, занесена ў Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь.

У Пінску, завяршыўшы запланаваныя справы, вярнулася на аўтавакзал. Мне пашанцавала: рэйсавы аўтобус адпраўляўся праз дваццаць хвілін.

Грамадскім транспартам кіраваў той жа шафёр, што і раніцай. Выехаўшы за горад, кіроўца ўключыў нягучную музыку, якая суправаджала пасажыраў усю паездку.
 
У музычнай падборцы пераважалі лірычныя песні савецкіх кампазітараў; немаладыя пасажыры з задавальненнем слухалі мелодыі свайго юнацтва.

Раптам дабратворную музычную атмасферу салона парушыла гучнае і, як мне падалося, агрэсіўнае песнапенне з надакучлівым рэфрэнам:

“…Спыніцеся, Віцю, Віцю трэба выйсці…” (на рускай мове яно гучала: “…Остановите, Вите, Вите надо выйти…”).

Калі выканаўца ў чарговы раз папрасіў кагосьці спыніць нешта, я пашкадавала, што не звярнула ўвагу на ўступную частку песні; магчыма, у ёй былі тлумачэнні, чаму “…Віцю трэба выйсці…” і хто так доўга перашкаджае натуральнаму жаданню невядомага мне Віктара.

Як усякая бязглуздзіца, песня доўжылася пакутліва доўга; у мяне быў час падумаць аб Віціным, дакучлівым і нерэалізаваным, жаданні выйсці і прычынах, якія спарадзілі яго. У сваіх разважаннях я звязвала неабходнасць пазапланавага прыпынку з наземным транспартам, што і нядзіўна – я ж ехала ў аўтобусе.

 Шматгадовая ўрачэбная праца выхавала ўва мне прагматыка: я разглядала толькі ўтылітарныя прычыны неабходнасці выхаду Віці з аўтобуса.

– Можа, Віктар забыўся, што мае адбыцца паездка, і прыняў раніцай мачагонны сродак? – паспагадала я невядомаму песеннаму герою.

У гэты час аўтобус спыніўся на невялікай прамежкавай станцыі, упрыгожваннем якой была гандлёвая палатка “Хот-дог” (анг. Hot dog, літаральна  – “гарачы сабака”); паблізу яе, лежачы на траве, на вясновым сонейку грэліся тры буйных “сябра чалавека”.

“Цікавую жывую рэкламу сваёй прадукцыі прыдумаў уладальнік кіёска! Каб ніхто і не сумняваўся, што ў рэалізуемым вырабе – усё натуральнае, пазначанае ў самой назве фастфуду!” – у думках пераключылася я на “сабачую тэму”.

Пасадка пасажыраў скончылася, аўтобус рушыў з месца; я працягнула аналіз-дапушчэнне:

– А можа, Віця паквапіўся на падобную “хуткую ежу” і ў яго здарылася нястраўнасць? У такой сітуацыі паездка здасца яму бясконцым катаваннем, –  нетаропка разважала я.

Па прыездзе дадому зайшла ў Інтэрнэт пацікавіцца песняй аб “шматпакутным Віце”. Прадукт украінскага музычнага праекту “Estradarada” аказаўся вельмі папулярным і набраў шматмільённыя прагляды ў Сусветнай павуціне.

У хатніх умовах мне ўдалося пачуць запеў музычнага “шэдэўра”; ён “уразіў” мяне яркімі і высокамастацкімі рыфмамі: “маці ягоную – на радыё, папсой – адстой” (на рускай мове: “мать его – на радио”, “попсой – отстой”).

Заняўшыся бягучымі справамі, я і не заўважыла, як напаўголаса пачала напяваць песні, папулярнасць якіх прыйшлася на часы маладосці маіх бацькоў і захавалася на доўгія гады: “Чаму ты мне не сустрэлася…”, “На Волзе шырокай…”, “Родна маці мая…”; ад сябе дадала “Толькі пралесак распусціцца ў тэрмін…”.

Увечар, у думках вярнуўшыся да паездкі, парадавалася, што “сям’я і школа”, як казалі ў былыя часы, выхавалі добры музычны густ у некалькіх пакаленняў савецкіх людзей.