Падпявала

Першага жніўня двухтысячнага года я прыступіла да працы кіраўніка аховы здароўя Баранавіцкага раёна, яшчэ слаба ўяўляючы сабе асаблівасці сельскай медыцыны.

Баранавіцкі раён – адміністрацыйная адзінка на паўночным усходзе Брэсцкай вобласці Беларусі, плошча якой складае дзве тысячы сто семдзесят квадратных кіламетраў.

У двухтысячным годзе колькасць насельніцтва складала крыху больш за пяцьдзесят тысяч (без уліку жыхароў горада Баранавічы); аддаленасць ад раённага цэнтра некаторых ускраінных населеных пунктаў – сорак-сорак пяць кіламетраў.

Сетка лячэбна-прафілактычных устаноў раёна была досыць разгалінаваная, што дазваляла забяспечваць максімальную даступнасць медыцынскай дапамогі вяскоўцам. Акрамя цэнтральнай раённай бальніцы і цэнтральнай раённай паліклінікі, размешчаных у горадзе Баранавічы, на тэрыторыі раёна знаходзіліся: Гарадзішчанская гарадская бальніца, чатыры сельскія ўчастковыя бальніцы, адзінаццаць урачэбных амбулаторый і пяцьдзесят тры фельчарска-акушэрскіх пункта.

Азнаёміўшыся з матэрыяльнай базай бальніцы і паліклінікі, я прынялася за вывучэнне сельскіх арганізацый аховы здароўя. Аб маючых адбыцца паездках па раёне не ведаў ніхто з бліжэйшага акружэння: мне хацелася бачыць рэальнае становішча спраў у сістэме сельскай медыцыны.

Напярэдадні выязду я старанна вывучала карту раёна з нанесенымі на яе ўмоўнымі абазначэннямі лячэбных устаноў, якая дасталася па спадчыне ад майго папярэдніка, Дзмітрука Яўгена Мікалаевіча. У думках групавала арганізацыі аховы здароўя па тэрытарыяльнай прыкмеце і, сядаючы ў машыну, казала кіроўцу службовага аўтамабіля, Хвалько Уладзіміру Аляксеевічу, куды мы паедзем сёння.

Шафёр здзіўлена глядзеў на мяне:

– Дык гэта ж, Гаўрылаўна, амаль усё ў адным месцы!

– Ну, вось і добра, Валодзя, не будзем дарма бензін паліць! – адказвала я кіроўцу, не ставячы яго ў вядомасць аб маёй папярэдняй падрыхтоўцы да выязду.

Перад першай паездкай на раён з трывогай думала:

– У Баранавічах стан дарог пакідае жадаць лепшага, а што будзе за горадам, асабліва на прасёлкавых дарогах? Вытрасе з мяне ўсю душачку!

Адцягнуўшыся на размову з кіроўцам, я і не заўважыла, што мы праехалі палову шляху, а машыну ні разу не страсянула.

– Зразумела, мы ж едзем у гарадскі пасёлак Гарадзішча, былы раённы цэнтр, вось таму і дарога добрая. Паглядзім, што будзе на ўскраінных тэрыторыях, –  разважала я.
 
У наступныя паездкі я ўважліва прыглядалася да дарожнага пакрыцця; мне не ўдалося заўважыць у ім сур’ёзных заганаў.

Апераджваючы падзеі, заўважу, што пасля завяршэння вывучэння сельскіх медыцынскіх аб’ектаў, у прыватнай гутарцы з Добышам Аляксеем Фёдаравічам, старшынёй Баранавіцкага раённага выканаўчага камітэта, я пахвальна выказалася аб стане шашэйных дарог у раёне.

– Якасць дарог – гэта, у пэўнай меры, паказчык цывілізацыі і паспяховасці рэгіянальнай улады, – задуменна вымавіў суразмоўца.

Заўважыўшы мой пільны погляд, Аляксей Фёдаравіч хутка адрэагаваў:

– Вы мяне няправільна зразумелі: я не аб сабе, бо я на гэтай пасадзе – “без году тыдзень”! Добрыя дарогі Баранавіцкага раёна – заслуга Мікалая Уладзіміравіча Даменікана, першага сакратара Баранавіцкага раённага камітэта Камуністычнай партыі Беларусі ў сямідзесятые-васьмідзесятыя гады мінулага стагоддзя, Героя Сацыялістычнай Працы і Тарасевіча Сцяпана Іосіфавіча, старшыні Баранавіцкага раённага выканаўчага камітэта. Менавіта яны, працуючы ў “адной запрэжцы”, стварылі разгалінаваную сетку якасных дарог на тэрыторыі раёна.

У адну з першых паездак кіроўца службовага аўтамабіля ўключыў радыёпрыймач; Аляксандр Малінін выконваў песню “Берагі”. Бачачы маю зацікаўленасць, Уладзімір Аляксеевіч удакладніў:

– Вам падабаецца гэтая песня?

– Так, я люблю творчасць Малініна, – адказала я.

Літаральна праз некалькі дзён, выехаўшы “на раён” (так, для зручнасці, называліся наведвання сельскіх медыцынскіх устаноў), Валодзя хітра ўсміхнуўся і ўключыў магнітолу: пачуўся голас Аляксандра Малініна.

– Гэта я спецыяльна купіў касету з запісамі Малініна, нам жа прыйдзецца шмат ездзіць: і “на раён”, і ў Брэст, і ў Мінск! Вось і будзем слухаць у дарозе! – пракаментаваў Валодзя свой учынак.
 
Так і павялося: выехаўшы за горад, кіроўца ўключаў нягучную музыку, прыпыняючы яе гучанне перад чарговым аб’ектам аховы здароўя. Такім чынам Уладзімір Аляксеевіч усыпляў пільнасць падначальных – няхай ведаюць, што думкі кіраўніка ўвесь час занятыя дзяржаўнымі справамі, а не нейкімі “забаўкамі” – песенькамі!

Неўзабаве я вывучыла ўсе музычныя творы народнага артыста Расійскай Федэрацыі, запісаныя на касеце і часам “падпявала” выканаўцу.

Восенню 2002 года ў наш правінцыйны горад на гастролі з адзіным канцэртам прыехаў Аляксандр Малінін. Мы з калегай і сяброўкай Аленай Свірыдавай даведаліся аб маючай адбыцца культурнай падзеі ў самы апошні момант. Патэлефанавалі мужам; яны адмовіліся далучацца да пеўчага мастацтва вядомага выканаўцы, творчасць якога не была ім блізкай.
 
У касе гарадскога Дома культуры засталіся невыкупленымі білеты толькі на месцы перадапошняга рада; прыйшлося задавольвацца імі.

Да пачатку канцэрта зала ўмяшчальнасцю амаль восемсот пасадачных месцаў была поўная. Прадстаўленне пачалося ў прызначаны час з выканання Аляксандрам Мікалаевічам твораў з яго ранняга рэпертуару, добра вядомага публіцы. Многія слухачы пачалі ціхенька падпяваць артысту; не стала выключэннем і я.

Гледачы і не заўважылі, як скончылася першае аддзяленне канцэрта. Падчас кароткага перапынку, запоўненага сучаснай інструментальнай музыкай, спявак пераапрануўся і з’явіўся перад публікай у ваенным мундзіры царскіх часоў, які як нельга лепш падыходзіў для выканання шлягера “Паручнік Галіцын”.

Другое аддзяленне прадстаўлення таксама праляцела ў адно імгненне. Завяршаючы выступленне, Аляксандр Мікалаевіч звярнуўся да глядачоў:

– А што вы яшчэ хацелі б паслухаць, дарагія сябры?

Спачатку нясмела, а затым усё гучней сталі раздавацца галасы:

– “Берагі”, “Праспявайце “Берагі”!

– Добра, выканаю, толькі з умовай, што вы ўсе будзеце падпяваць! – пагадзіўся спявак.

У мяне з’явілася законная магчымасць “праспяваць з Малініным”, чым я і скарысталася. Напаўголаса, а ў некаторых месцах (дзе гэтага патрабавала душа!) – і гучней, я падпявала артысту.

Бурныя апладысменты і выгукі глядачоў прымусілі спявака (і мяне!) выканаць шлягер на біс.

Пасля заканчэння прадстаўлення мы з сяброўкай абменьваліся ўражаннямі; да нас далучылася глядачка, якая сядзела перада мной:

– Выдатны канцэрт, усе свае любімыя песні пачула ўжывую! – з захапленнем вымавіла жанчына.

– Сапраўды, рэдкае задавальненне паслухаць свайго куміра не ў запісе, а ў непасрэднай блізкасці, у адной зале, – падтрымала я выпадковую суразмоўцу.

– А Вы так добра падпявалі, увесь рэпертуар артыста ведаеце, так што можна і ў бэк-вакалісткі да яго падацца! – дадала візаві.

– Ды куды ўжо нам, сірым…, – аджартавалася я, подзякаваўшы жанчыну “за высокую адзнаку” маіх сумнеўных вакальных дадзеных.

Неўзабаве шафёр службовага аўтамабіля Уладзімір Аляксеевіч перайшоў на іншую работу; машыну прыняў Аляксандр Леанідавіч Удавідчэнка.

 Нейкі час у паездках мы па-ранейшаму слухалі песні ў выкананні Аляксандра Малініна; неўзабаве Аляксандр паставіў касету з добра вядомымі яўрэйскімі мелодыямі і песнямі.

– Саша, Вам падабаюцца яўрэйскія песні? Вы ж, наколькі мне вядома, украінец? – удакладніла я.

– А Вы – руская, што не перашкаджае Вам любіць габрэйскія песні! – пажартаваў Аляксандр.

– Такі – да, Вы правільна заўважылі, люблю, – пагадзілася я з кіроўцам.

Аляксандр Малінін быў часова забыты: я “асвойвала” ідыш і іўрыт. Шматкроць праслухоўваючы запісы, пачала падпяваць выканаўцам “Тум-балалайкі”, “Хава нагіла”, “Чірібім-чірібом”, “Купіце папяросы” і, вядома ж, “Сем сорак”.

Вывучыўшы частку твораў, прадчувала, як у наш горад прыедзе які-небудзь габрэйскі музычны калектыў, як я пайду на прадстаўленне, як буду падпяваць…

На жаль, дарэмна спадзявалася: ні хор Турэцкага, ні арт-група Soprano Турэцкага, на гастролі ў нашы правінцыі не завіталі…