Кум книгам шымлен. И. Букетова-книга

            
     Ираида Букетова-Алвий  шке родо-тукымжым шымлен, чылаже кум книгам луктын: «Помни своих» (2018), «Помни своих, и не только…»(2020), «Вспомним наши корни» (2022). Тылеч посна ачажын рукописьшым чумырен, «От;г;н», «Лунный вальс», «Пыште мыйым ш;мышкет» почеламут сборникым лукмаште 2006-2007 ийлаште  тыршен.
    Икымше книгажым – «Помни своих» маналтеш – автор ачажын, кумдан палыме поэт, журналист, Морко мландын чапле эргыже Аркадий Букетов-Сайнын шочмыжлан 85 ий  да Федор Афанасьевич Букетовын ;дырж;, Тамара Федоровна Петрован (палемден кодаш уто огыл, 1917 ий, 15-25 июньышто П;р; олаште 1-ше Марий калык погын эртыме жапыште, 17 июньышто, шочын) 100 ийым теммымыштлан п;леклен. Книгам шкешотан историй, краеведений да шымлыме паша савыктыш семын аклаш лиеш. 
    Ончылмутышто Морко районысо Э;ер;мбал ялын   историйжым возымо. Молан манаш гын, А.И.Букетов-Сайн ты ялыште шочын. Автор палемда: тудын родо-тукымжо Австрийыште, Германийыште, Эстонийыште, Российын т;рл; олалаштыже да Марий Элыште илат.
  Книгаште От;г;н тукым гыч т;;алтышым налше кандаш укш родо-тукым ончыкталтеш:От;г;н-Эчи-Сайн-Сайгелде-Сапан-В;дыр-Тмапи-Опанас. Материалым чумырымаште Марий Элын калык писательже Юрий Галютинын (тудак книган консультантше, рецензентше) «Марий Колумбиада» роман гыч «Илет гын, ужат» ужашыже, Аркадий Букетовын «От;г;н» эпос-поэмыже, Марий Эл науко кандидат Назарий Александровын «Виражи судьбы» книгаже, Филипп Афанасьевын «Вакш к; коклаш ложашла йо;ышталтым…» рукописьше да молат негыз семын лийыныт.   
 Иван Грозныйын илыме курым гыч тачысе кече марте родо-тукымым шы  млаш – куштылго паша огыл. Книгаште От;г;н-Эчи-Сайн-Сайгелде-Сапан тукым нерген ужашыш пуртымо информаций шагалрак гын, В;дыр тукымын  Ондри вож гыч  т;;алын Опанас тукымын Йыван вож марте – чылажге шотлаш гын, 11 вожым шымлен. Тышеч эн кугужо – Йыванын родо-тукымжо кудыт: Выльып, В;дыр, Плаги, Марпа, Эчан, Йыван.
    От;г;н тукым л;мл; е;-влаклан поян. Выльып (Филипп) Афанасьевич Афанасьев-Букетов «Кабан ер» икымше марий поэмын авторжылан шотлалтеш, Марий Элын калык писательже Юрий Иванович Галютин-Ялзак (Марпан уныкаже), Эчан Букетов-Афанаьсевын эргыже – Марий Элын науко кандидатше Назарий Александрович Александров, уныкаже – филологий науко кандидат Александр Михайлович Александров да шукын молат.
   Ираида Букетова-Алвий  шкеже Йыванын тукым вожшылан шотлалтеш. Кажне тукымлан схемым ыштыме, тидыже аклаш лийдыме кугу паша да ш;м-чон поянлык – жапым, тазалыкым чаманыде мыняр шинчаш пернен, мыняр чытыш к;лын! Нине схемылаште ончыктымо кажныжын л;мж; дене кылдалтше увер пуалтеш – кугезышт-влакын уныкаштын уныкашт нерген информацийым пален налаш лиеш. Моткоч шуко фотографий пурталтын: тоштыжат, кызытсыжат – автор чылажымат ончылгоч ямдылен, тидын дене книгам эшеат чот пойдарен.
    Мутат уке, ачажын творчествыжлан верым ойырен, Аркадий Букетов-Сайнын икмыняр рукопись гыч налме почеламутшо печатлалтын.
    – Ятыр курым ончыч илыше родо-тукымем нерген шуко пален налаш о;ай. Шканем шуко уым почынам. Самырык-влакат тукымыштым палышаш улыт, – ойла Ираида Аркадьевна.
    К;чыкын автор нерген: 1960 ий 30 июньышто Морко район Ше;ще селаште  шочын. Йоча жапше тыште эртен. Морко кыдалаш школым пытарен. Марий кугыжаныш университетыште тунемын, ятыр промышленный предприятийлаште химиклан ыштен. «Мыйын кугезе тукымем патырлыкше да к;рг; вий-куатше дене тале лийын. Мыят изинек л;ддым;, шканем шке ;шаныше кушкынам, в;рыштем вийым шижам, санденак шкаланем Алвий псевдонимым налынам», – воза книга т;;алтыште.
Лидия СЕМЕНОВА,
Марий Эл Республикын сулло журналистше
МОРКО МЛАНДЕ,18.11.22


Рецензии
Размышления о книгах

Ираида Букетова-Алвий   04.06.2023 21:37     Заявить о нарушении