Шмат кахання

Шмат каханняў

На старэйшых курсах медыцынскага інстытута пачалося вывучэнне клінічных дысцыплін, якое патрабавала не столькі механічнага запамінання матэрыялу, колькі лагічнага мыслення; вучоба ўжо не займала ўвесь вольны час студэнтаў. Тым не менш, разумеючы, што атрыманыя ў інстытуце веды хутка спатрэбяцца ў практычнай рабоце, будучыя лекары працягвалі старанна адольваць веды.
 
Жыхары нашага пакою інтэрната распарадзіліся вызваленым часам у адпаведнасці са сваімі інтарэсамі.

Двое з нас былі ўдзельніцамі народнай харавой капэлы Віцебскага медыцынскага інстытута; яшчэ двое – аматарамі сучаснай эстраднай музыкі. Параіўшыся і справіўшыся ў пункце пракату аб цане, мы ўзялі ў часовае карыстанне прасценькі прайгравальнік. Частку пласцінак прывезлі з дому, частку – набылі, частку падарылі таварышы.

У вольны час, часцей за ўсё ў выхадныя дні, мы ўключалі круцёлку і слухалі папулярныя савецкія эстрадныя песні.

У тыя часы мелодыі і тэксты твораў пісалі прафесіяналы; не складала працы запомніць напоўненыя сэнсам вершы масцітых паэтаў. На працягу некалькіх дзён дзяўчынкі на слых завучвалі тэксты хітоў сезона, а потым дружна падпявалі выканаўцу, строга выконваючы правіла – не заглушаць голас спявака з “пласцінкі”.

За выкананнем прадпісання сачылі няўхільна, спыняючы спробы самадзейных выканаўцаў “пераспяваць-перакрычаць” вядомых эстрадных артыстоў.

Аднойчы нехта з сяброў прынёс, ды і пакінуў у нашым пакоі невялікую пласцінку “Simon & Garfunkel” – запісы амерыканскага фолк-рок-дуэта, які складаўся з аўтара-выканаўцы Пола Саймана і спявака Арта Гарфанкела.

Пры першым жа праслухоўванні я звярнула ўвагу на высокі тэнар аднаго з выканаўцаў: мне здавалася, што менавіта такім чыстым голасам спяваюць аб незямным каханні.

У адсутнасці сябровак я заўсёды ставіла на круцёлку дыск з запісамі Саймана і Гарфанкела і спрабавала перавесці на рускую мову тэксты песень; у мяне гэта дрэнна атрымлівалася.

Мае таваркі, якія вывучалі ў школе і інстытуце нямецкую мову, не разумелі, чаму я праяўляю такую цікавасць да “варожай” музыкі і прасілі “памяняць пласцінку”.

Мне не хацелася прызнавацца ў тым, што я планую перавесці на рускую мову творы англамоўных спявакоў і даказаць ім, нецярпімым да творчасці заходніх выканаўцаў, што яна таксама мае глыбокі сэнс і яркую напоўненасць*!

Падпарадкоўваючыся жаданню большасці жыльцоў пакоя, я разам з імі слухала песні савецкай эстрады; у іх адсутнасць – мелодыі “загніваючага Захаду”.

У другой палове сямідзесятых гадоў мінулага стагоддзя ў свет савецкай эстрады літаральна ўварваўся Юрый Антонаў. Яго барытанальны тэнар проста ахутваў слухачоў, а слухачкі былі зачараваныя лірычнымі і цёплымі аўтарскімі песнямі кампазітара і, вядома ж, самім выканаўцам.

Песня Міхаіла Таніча і Юрыя Антонава “Люстэрка” упершыню прагучала ў 1977 годзе і адразу ж стала неверагодна папулярнай у Савецкім Саюзе.

Нейкім цудам нам удалося здабыць вінілавы дыск з самымі вядомымі песнямі таленавітага кампазітара і спявака; у іх ліку было “Люстэрка”.

Вершы Міхаіла Таніча дзяўчынкі пакоя вывучылі імгненна; з таго часу нашы зносіны былі багатыя на цытаты з іх:

– “Гляджу ў цябе, як у люстэрка…”

– “І калі я з табою развітваюся…”

– “Я іду ад цябе да цябе…”

– “Нават зоркі не вышэй за каханне…”

 Студэнцкі інтэрнат быў размешчаны літаральна за сотню крокаў ад галоўнага корпуса медыцынскага інстытута. Мы часта выкарыстоўвалі нашу тэрытарыяльную перавагу, у перапынках паміж заняткамі прыбягаючы ў інтэрнат на перакусы. Карэнныя віцябляне зайздросцілі нам: некаторым з іх даводзілася дабірацца дадому больш за гадзіну.

Мы часта запрашалі сваіх віцебскіх аднагрупнікаў на гарбату ў інтэрнат; яны з задавальненнем згаджаліся. Групы ў медінстытуце невялікія – па дванаццаць-чатырнаццаць чалавек; такой кампаніі не складала працы размясціцца ў адным пакоі.

У той сакавіцкі дзень студэнтам нашай групы “пашанцавала” – адмянілі двухгадзінную лекцыю з-за раптоўнай хваробы прафесара, якому не змаглі знайсці замену. Пасля лекцыі – двухгадзінныя практычныя заняткі, дзе кожны студэнт навідавоку, не ўцячэш.

Хлопцы з нашай групы адышлі ў бок, аб чымсьці пашапталіся, стараста Саша Даносаў папярэдзіў, каб на практычных занятках былі ўсе да аднаго – плануецца праверка. Пакуль дзяўчыны абдумвалі свае далейшыя дзеянні, хлопцаў як ветрам садзьмула (як выявілася, яны адправіліся выбіраць нам падарункі-сувеніры да Восьмага сакавіка).

Пяць віцяблянак і я, жыхарка інтэрната, якая да іх далучылася, разважалі, чым жа заняць гэтыя дзве гадзіны? Хтосьці прапанаваў схадзіць у кіно; ніхто не пагадзіўся – на вуліцы была слата і агіднае надвор’е.

Я прапанавала пайсці ў інтэрнат, сказаўшы сяброўкам, што ўчора зварыла вялікі рондаль украінскага баршчу. (Як усе жанчыны, я схільная да перабольшання – у нацыянальнай страве ўсходніх славян – бацвінні, не было ніводнага грама мяса!)

Дзяўчынкі ўзрадаваліся: дзве гадзіны матляцца ў галоўным корпусе нікому не хацелася.

 У пакоі, размеркаваўшы абавязкі паміж сабой, мы папалуднавалі, вымылі посуд і ўключылі прайгравальнік.

Праслухоўванне пласцінкі пачалося, вядома ж, з “Люстэрка”; нясмелыя прапановы некаторых аднагрупніц паслухаць іншыя песні Юрыя Антонава, няўхільна спыняліся таваркамі.

– Якая глыбокая і мудрая песня! – задуменна вымавіла Ала Пукшанская.

– І ў чым жа яе мудрасць, цікава ведаць? – узрадавалася магчымасці пагаварыць Раечка Галаўнёва.

– Вось, паслухай, – паказала Ала на прайгравальнік; менавіта ў гэтае імгненне прагучала заключная фраза прыпева:

– “Каханне бывае доўгім, а жыццё яшчэ даўжэй!”

– І што? У чым жа мудрасць? – не разумела не толькі Рая, але і іншыя дзяўчынкі.

– А то, што за ўсё жыццё ў чалавека можа быць шмат каханняў! – глыбокадумна заўважыла Ала.

Жадаючых запярэчыць маладому філосафу не знайшлося.

*Шмат пазней я даведалася, што гераіня адной з маіх любімых песень “Сесілія”, нажаль, не з’яўлялася ўзорам маральнасці (пераклад з ангельскага лінгва-лабараторыі “Амальгама”).

“…Занімаючыся каханнем апоўдні з Сесіліяй

У сваёй спальні (занімаючыся каханнем),

Я ўстаў, каб памыцца.

Калі я вярнуўся ў ложак,

Нехта заняў маё месца.

Сілія, ты разбіваеш мне сэрца,

Ты кожны дзень падрываеш мой давер …”

PS. Добра, што ў сямідзесятыя гады Юрый Антонаў сваімі выдатнымі песнямі адцягнуў маю ўвагу ад замежных выканаўцаў. Страціўшы цікавасць да іх творчасці, я пакінула ідэю перакладу тэкстаў песень “Simon & Garfunkel”, не даўшы нагоды сяброўкам кпіць над маімі наіўнымі дапушчэннямі аб “яркай напоўненасці і глыбокім сэнсе” твораў амерыканскага фолк-рок-дуэта.