Лаъли Бадахшон. драма

;умъа ;УДДУС

ЛАЪЛИ БАДАХШОН

ривояти драмав;

Душанбе – 2019

Иштироккунандагон:

Илёс
Латиф
Нозанин
Санам
Де;солор
Айдибек

Дар на;ш;ои умум; ходимон, ;;яндагони лаъл, сокинони Бадахшон.

ПРОЛОГ

Асри 19. Ша;ре дар Шар;. Манзили бародарон Илёс ва Латиф. Шом. Нозанин р;и хонтахта 3 шамъ афр;хта, байни он;о лаълро мегузорад ва зери лаб дуо мехонад. Лаъл ;ило меди;ад.

Нозанин. Ай лаъли сурх – ай рамзи оташ ва иш;, тавалло мекунам, ба ман мадад расон, маро хушбахт гардон… Мехо;ам фармонбари ;е; кас набошам, ба ;е; кас му;то; набошам, ;атто ба шав;арам. Бигузор ;ама зери фармони ман бошанд, шав;арам, бародараш Илёс, зав;аи ; Санам. Дили ;амаро моили ман гардон – дили шав;арамро, Илёсро, Санамро. Бигузор дар дили он;о ме;р ;ой шавад ва рухсат ди;анд, ки ман зудтар ба зодго;ам равам. (Ба лаъл нигариста ;айрон мешавад). Худоё, дилам суст мешавад? Дар ин хонавода бародари шав;арам Илёс ;оким аст, дили ба ман гарм соз, ки хо;иш;ои ман ба ; во;иб шавад. (Ба лаъл нигариста ошуфта мегардад). Ай лаъли бахткушо, чаро акси оташ дар р;и ту хира гашт?! Ту намехо;; маро, бахти маро?! Намехо;; ба ман хидмат кун;? Пас, ту лаъли асил нест;?! Ман туро дафъ мекунам! Ба хало;о мепартоям! 
Бо ;азаб шамъ;оро хом;ш карда, пардаро бардошта меравад.

Намоиши 1.

Илёс ва Латиф аз сафар меоянд.

Илёс. Шукри худо, ба манзили худ расидем.
Латиф. Бе;тарин ла;заи шод; – ворид шудан ба хонаи падар аст. 
Илёс. Мо, ду бародар, ду та;аматан, ду о;или фарзона, ду то;ири муваффа;, аз ра;и ба;ру дарё, дашту са;ро, к;;у биёбон гузашта, ба мардуми ;а;он риз;у р;з; мерасонем ва риз;у р;зии мо аз тифо;ию ;амдил; фаровон, зару мол, чорвою замини кишт зиёд мегардад. Аммо ду соли охир ;ангоми вуруд ба манзили падар дар дилам боди ноумед; мевазад. Метарсам, ки ба итти;оди мо халале афтад ва кохи бахти бо ;азор умед бунёдкардаи мо осеб расад.
Латиф. ;ама бо мо д;ст, ;арифе нест. Хавотирии ту аз чист?
Илёс. Аз зав;аи ту. ;ан;з ним р;з пеш аз он, ки ба ша;р расем, Нозанину гила;ои ; ба ёд меояду ро;ати бозгаштро барбод меди;ад. арзу доди вай ;е; тамомшав; надорад.
Латиф. Санам ашрофзодаи А;риб аст, феълу рафтораш дигар.  Вале ч; мардем агар нози як зани бечораро бардошта натавонем?
Илёс. ;ама вайронии ;а;он аз зани нофармон аст.
Латиф. Ободии ;а;он ;ам аз зан аст.
Илёс. Э;тиёт шав, зан;ои А;риб аз илми ;уг бохабаранд, ;одугар; медонанд.
Латиф. ;ама мардони ;а;он ;одуи зани зебоянд.
Илёс. Ба ;ар ;ол, андак-андак ;илавашро каш, ;аноби оши;… О;, ана омад. ;озир ;ав;ои ма;шар сар мешавад.
Зан;о меоянд.
Зан;о. Салом, мард;ои хонадони мо.
;арду. Дуруд, зан;ои ме;рубони мо, оташбони остони мо.
Исти;бол. Ме;рубон;. Ту;фасупор;.
Илёс (ба Санам) . Ин т;тии со;ибкалом т;;фа аз ;индустон. Ва;ти ;и;рати мо шуморо зи; шудан намемонад.
Санам. Ташаккур.
Латиф. Ба шумо, азизи дилам, булбули хушхон аз Сарандеб.
Нозанин. Чумчу;боз; шу;ли ман нест. Ба хизматгор де;.
Латиф. Нафа;мидам… Худат гуфт; ки овози булбул мефорад.
Нозанин. Овозаш, на ниго;убинаш. Бе;тараш, лаъли холис биёр.
Латиф. Лаъл оварда будам…
Нозанин. Вай лаъл нест, шиша аст! Ба ман лаъли асил даркор!
Латиф. Лаъл ба ту ч; зарурат дорад?   
Нозанин.  Лаъл - аз деву ;ин, се;ру ;оду пано; медорад; ме;ри оиларо ;ав; месозад; дар А;риби мо лаъл давои бемори;ои дил, чашм, г;ш, гулу, рагу сутунму;ра, зи;;ии нафас, фишорбаланд;. Лаъл - неру, ;асорат, сабур;, хирад мебахшад.
Латиф. ;атто хирадро? Мактабу мадраса нолозим будааст?
Нозанин. Марде ки лаъл дорад, ;ав;, ;асур, аз худ дилпур, пир;з аст. Шо;;ои тавонотарин ва ар;мандтарин со;иби лаъли асил буданд
Илёс (ба зав;ааш). ;амин тавр аст?
Санам. ;амин донам, ки бо лаъл барои ;оду истифода мекунанд.
Нозанин. Рост. ;одуро лаъл мебурад. Лаъл му;офизи дил, нер;, сарвату давлат аст. Аммо ин лаъли овардаи шумо ягон хо;иши маро и;ро накард! Вай лаъл нест, шишаи сурхи оддии бе;амият аст.
Латиф. Шояд то;ири ;инду моро фирефта бошад?
Илёс. Не, маро фирефтан осон нест. 
Нозанин. Пас, чаро хо;иши маро и;ро намекунад? Лаъли Санам асил аст, ;ама хо;иши ;ро и;ро мекунад.
Санам. Ин лаълро пан; сол пеш дар т;йи ар;с; падарам ;адя карда буд. Нав фа;мидам, ки со;ибкаромот будааст.
Нозанин. Ношукр; накун: со;иби писару духтар шуд;? – Шуд;?  -Ме;ри шав;арат ;авист? - ;авист. Вале ме;ри шав;ари ман кам аст.
Санам. Ба ч; собит мекун;?
Нозанин. Ба издиво;и мо се сол шуд, аммо аз фарзанд дарак нест.
Латиф. Ин аз ту вобаста…
Нозанин. Сарвату савлате ки дор;, кофист? –Коф;. Боз ч; мехо;;?
Санам. ;арчи ёфтем, баробар та;сим кардем. 
Нозанин. Барои то;ироне, ки ними ;а;онро мегарданд, кам аст.
Санам. Нимтаи нон - ро;ати ;он.
Нозанин. Нимта ба худат насиб кунад, ба ман нони пурра лозим: сарвату савлат лозим, ки ба хо;иши дилам расам.
Латиф. Боз ч; хо;иш дор;?
Нозанин. Ба атроф нигаред: шумо ду марди хона, ду бародар мо;;о дар ба;ру биёбон сарсону саргардон мешаведу ёфтаатон - нимта нон!  То;ирони ша;ри мо к;;-к;; хирман доранд, кох;о доранд, корго;;о доранд, вале шумо ;атто як ;аср надоред. Шумо ;унар надоред, ё бахт, ё  бо ;оду пеши кори шуморо бастаанд. Барои ;амин лаъли асил лозим.    
Илёс. Санги сурхе, ки дар даст дор;, лаъли холиси Бадахшон аст.
Нозанин. Лаъли асил аз се;ру ;оду, макри душмани д;стнамо ;ифз мекунад, ба оши; сабр, ба шо;он барор, ба ;анговарон зафар, ба то;ир баракат меорад. Пас, чаро ягон хо;иши ман и;ро намешавад?
Латиф. Чаро ин ;адар ба як санг часпид;? Санги асил аст.
Нозанин. Ин шишапораи ;ирмизии оддист.
Илёс (лаълро бо пурбин месан;ад). На. Инро худам сан;ида будам: дар косаи шир андохтам, ранги ма;лул сурх шуд; ба ин ;ав;ари лим; рехтам, рангаш бета;йир монд, сунъ; мебуд, хира мегашт. Бин, лаъли , сунъ; чун шиша соф аст, дар дили ин лаъл хат;о ;аст. ;убобаки лаъли асил ;ирмиз;, ;убоб лаъл ноасл сафедтоб. Лаъли асил дар пеши нури офтоб ;ирмизии баланд мешавад. Ана – суп-сурх гашт, дар соя сафедтоб мешавад. Бале, сафедак шуд. Пас, лаъли асил аст, аз Бадахшон аст.
Санам. Истед. Шунидам, ки агар лаълпора муддате дар дасти касе бошад, ба со;иби наваш хидмат намекунад.
Нозанин. Бале. Ин лаълпора нав буд, ё дар дасти касе буд?
Илёс. Инашро напурсидем.
Латиф. Бе пурсиш маълум: ин лаъли суфтаи ;адима буд, чанбараки ну;рак;б дошт, ман онро ;удо карда, чанбараки зарин фармудам.
Нозанин. Ана, дидед, барои ч; ба ман хидмат намекунад! Шояд со;иби авваллааш се;ргаре буд? Чаро як санги ;одушударо ба ман додед? Ё шояд худи шумо худатон маро ;оду кардан мехо;ед?
Илёс. Уф… Нагуфтам? – ;амин, ки ба хона расидем, ;ан;ол сар мешавад… Кай ба сафари навбат; мебароем?
Латиф.  Худи паго;.
Илёс. Худи ;амин р;з.
Нозанин. Кай меравед, ихтиёратон, аммо то ба ман лаъли асил наоред, волло; билло;, ки ;е; ;о намеравед.
Латиф. Хуб. Инро бозор мебарему навашро меорем.
Нозанин. На. Аз бозор наоред. Лаъли холис мехо;ам, ки нав аз  кон ёфта, ба дасти каси дигар наафтода бошад.
Латиф. Уф… Барои ин ба Сарандеб, ё шар;и ;инд рафтан лозим.
Нозанин. Бе;таринаш лаъли Бадахшон аст. Аз Бадахшон биёред.
Латиф. Ро;и к;;истон душворгузар, чанд а;баи баланд дорад.
Нозанин. Вале ро;аш наздик, арзон ба даст меояд.
Латиф. Барои як лаълпора ;он ба хатар гузоштан намеарзад.
Нозанин. Пеш аз т;й ба падарам ч; ваъда;о дод;, вале баъди т; баробари як сангпора арзиш надорам!?
Латиф. Ти;орат ;онун дорад: корвон ;ое меравад, ки ша;ру де;от, доду гирифт зиёд бошад, барои як санг ро;и худро иваз намекунад.
Санам. Ти;оратро аз савдогарони А;риб ёд гиред. ;ар го; ки хо;анд, ро;ашонро иваз кардан мегиранд.
Илёс. Моро ба чашми кам набин: ва;ти валодат ба лаби мо асал молидаанд, ки ширинзабону дилёб шавем; ба дастамон тангаи тилло ширеш кардаанд, ки сарват ;амеша бо мо ёр бошад; аз пан;солаг; ба де;аи ;амсоя мефиристоданд, ки бинем – ч; дар он ;о фаровон асту дар зодго;и мо нест, ч; дар зодго;и мо зиёду дар де;аи ;амсоя нест. Тан;о баъд аз ин илми ;исоб ом;хтаанд.
Нозанин. Вале фоида надод: ба як мехареду ба якуним мефур;шед.
Илёс. Тартиби ти;орат ;амин аст.
Нозанин. Кампир ра;сида наметавонад, вале мег;яд ;ой танг.
Латиф. Худо баракаташро ди;ад.
Нозанин.  Кадом баракат? Баракат аз ку;о мешавад?
Илёс. Аз як каф дуои мардум. То;ир ;он ба кафи даст гирифта, ними ;а;онро мегардад. Дуои неки мардум набошад, дар аввалин хамгашт пойи шутураш шиканад. 
Нозанин. Бибии ман колоро ба як харида ба сад мефур;шад ва тен; аст худаш ;ам шутур;ояш ;ам.
Латиф. Бобо шавем, кори бибии туро мекунем. Т;шаи сафари мо дуои нек аст.  Баракати кори мо ;ам аз дуои са;иру кабир аст.
Нозанин (ба лаъл ишора карда). Дидем баракаташро: ;аво;ири кадом зани аз бемор; мурдаро оварда,  маро ;ам бемор кардед…
Илёс. Худоё, тавба…
Нозанин. Шумо дар тифл; асали бисёр х;рдед, аммо ;исобу ;асабро намедонед. Бо сад шутур бор ба Машри;у Ма;риб давида, со;иби як ;аср нашудед.
Илёс. Ё паямбар… (сарашро медорад).
Нозанин. ;оло бо ча;ор шутур Бадахшон биравед, да; санги лаъл биёреду савдо кунед, фоидаи яксолаатонро ба даст меоред.
Латиф. Кифоя, ба хона даро.
Нозанин. Аз гапи ;а; натарсед, ;исоб кунед.
Латиф. Маълум, ки туро лаъл сахт ;оду кардааст!
Илёс. Истед. Ин гапаш… рост.
Латиф. Ака, шумо ;ам ба се;ри ;оду афтодед?
Илёс. Дунё дигар шуд. ;ама ро;и нав ме;;янд. Вале мо сад сол  боз бо ро;и ниёгон меравем. Аз Бадахшон лаъл орем, фоидаи зиёд мебинем.
Латиф. К;;у камар, а;баву р;д;ои к;;; хатари зиёд дорад…
Илёс. Бошад. Як нози келинро и;ро накунем, ч; мард; дорем?
Латиф. Худат гуфт;, ки «зан;ои А;риб илми ;угро медонанд».
Илёс. Го;о аз кул;х ;ам оташ мепарад.
Нозанин (ба Латиф). Мардиро аз бародаратон ом;зед.
Санам. Пеши забонро а;ба намегирад. Вазнин шавед.
Илёс. Наход ними ;а;онро гашта тавонему як сайри Бадахшон аз дастамон наояд? Бозори нави лаълро мекушоем.
Санам. Барзагов дар ;ойи бегона ба ;исоби тайло; аст. Шумо ба ша;р;ое меравед, ки то;ирон мешиносанд. Дар ;ойи нав азият мекашед.   
Латиф. Дар Бадахшон бо сад шутур бор рафтан мушкил. Муштар; ;ам зиёд ;ам нест, фоида ба даст намеояд.
Нозанин. Сад шутур бор ч; лозим? – бо да; асп равед, да; дона лаъли нав оред, кофист.
Илёс. Фикри о;илона. Да; асп мавод кофист.
Латиф. Мо то;ирони шариксавдои сан;идаи худро гум мекунем.
Нозанин. Хари гумшударо думаш тиллоист. 
Илёс. Рост гуфт;, навашро пайдо мекунем.
Латиф. Нашавад, ки обм;р; аз бо; калон шавад?
Нозанин. Санг ба пойи бузи ч;ло; мезанад, вале шумо шер ;астед!
Латиф. Намедонем, ки он ;о ба ч; ниёз доранд?
Илёс. Ба ;анду намак, шамъу китоб. Дар он ;о гиё;и даво;, асалу хушкмева фаровон. Ва лаъли асил: ;ама бори сабук.
Латиф. Нарху савдо ч; хел бошад?
Илёс. К;;истониён шикастанафсанд. Нозанин дуруст мег;яд: сад лаъл аз сад шутур бор гарон аст. Бозори лаъл ба дасти мо мешавад.
Нозанин. То кай зани ;авони худро ба боди ;аводис гузошта, мо;;о дар ба дар мегардед? Пас аз чанде пир; асар мекунад ва сафар ба дидлатон мезанад. Дар пир; шу;ле аз савдои гав;ару анти;а бе;тар нест.
Латиф. Моро ба гирдоби балое меандоз;.
Илёс. Хуб, худам тан;о меравам. Ба ман ду ;афта кофист.
Латиф. Не, ;амро; меравем. Охир, ин талаби зав;аи ман.
Нозанин. Кафтар худаш парвоз карданю, мехо;ад ;ро киш г;янд.
Латиф. ;афтаи дигар меравем.
Илёс. На. Фардо ба ро; мебароем. 
Латиф. Хуб. Бигузор чунин бошад.
Нозанин. Шумо мардони асил…
Мераванд.

Намоиши 2.
Бадахшон. Илёс ва Латиф дар хонаи Шо;;улом - сарвари де;а. Маълум, ки ;оло шинос шудаанд.

Шо;;улом. Хуш омадед, ме;монон. То;ир ба ;ар диёр риз;у р;з; меорад, шод; меорад, де;оти моро бо кулли ;а;он пайваст месозад.
Илёс. Бале, мо омадаем, ки он ч; шумо ;оним ;астед, порае ба ;амсоякишвар;ои шумо барем ва он ч; дар хони шумо нест, пурра кунем. Мехо;ем, ро;и корвони мо доим; бошад ва шу;рати мардум, сарвату ган;инаи Бадахшонродар саросари ;а;он мунташир гардонем.
Шо;;улом. Ташаккур. Шумо ме;монед, хо;ише доред, биг;ед.
Илёс. Умед дорем, хо;иши ме;мон и;ро мешавад.
Шо;;улом. Умедро аз ;а; металабем. Ч; хо;иш дор;, ме;мон?
Илёс. Мо барои лаъл омадем. Мехо;ем ро;и нави ти;орати лаълро кушоем, ки минбаъд худи то;ирон ба суро;и шумо оянд.
Шо;;улом. Лаъл - гав;ари кампайдост. ;арчи ёфтанд, мебаранд. ;арч; дар дасти мардум ;аст, пешкаши шумо мекунем.
Илёс. Чанде аз онро дидем: хурданд, зеби бозор нестанд.
Шо;;улом. ;оло мавсими ;усту;;и лаъл нест: сабр мебояд. 
Илёс. Пас, мо бе;уда ро;и дурро тай кардем.
Латиф. Лаъл - риз;у р;з;, нони да;они мардуми к;;истон аст. Аз насиба р; нагардонед.
Шо;;улом. Дар хи;олатем, ки наметавонем хо;иши ме;монро ба ;о орем. Аммо ;оло мавсими лаъл ;устан нест.
Илёс. ;ар за;рро поза;рест ва ;ар хатарро чорае. 
Латиф. Лаъл;;ёнро роз; мекунем. Шуморо ;ам.
Илёс. Ин кор хатари зиёд дорад.
Шо;;улом. Дар ин гармо лаъл;;ён го;о дар на;б;ои даст; кофтаи худ ра;гум мезананд, го;о хоки мулоим ба сарашон фур; меравад, дар ин мавсим мору каждум зиёд аст, аз за;ри мор ё дандони ;ондоре нобуд мешаванд. Фардо сафинаи моро мебинед ва интихоб мекунед.
Латиф. Матлаби мо ин аст, ки лаъли ба тозаг; дарёфтшуда бошад, на муддате дар дасти  касе буда.
Шо;;улом. Пас, ило; надорем. То паго; лаъл;;ён худ тасмим гиранд, манъ намекунем. ;оло ме;мони мо мешавед.
Илёс. Мо шаб расидем, шумо ого; набудед. Кабоби моро чашед. 
Шо;;улом. Аз зиёфати ме;мон на дег мес;зад, на кабоб. Дари кулбаи мо чун дили мо хони мо кушодаву. То омода шудани кабоб ба шарафи шумо усто Олуча тарона;о мехонад. Бифармоед.
Таронаву ра;си бадахш; и;ро мегардад.


Намоиши 4.
Пойго;и к;;и Лаъл. Ме;монон, Шо;;улом, мардум.

Латиф. ;;й;ои ш;хоб, ни;олони бо шохи пурбор ба р;и об афтода, сад ранг гул;о, валло;, як г;шаи би;ишт…
Шо;;улом. Дар Бадахшон чунин дара;о хеле зиёданд.
Илёс. Ана ин к;;и чок-чок - кони лаъл аст.
Шо;;улом. ;а, ;албер аз чок;ои танаш ризо, к;;и лаъл аз на;б;ои танаш. Ин аст, К;;и лаъли аз ;адим дар ;а;он маш;ур. Ямчун сари лаъл, Сум;ин дили лаъл, К;;и Лаъл пойи лаъл аст.
Илёс. Худоро шукр.
Шо;;улом. Лаъли Бадахшон – рамзи оташ – яке аз чор унсури ;а;он аст, хуршед ;омии ;ст. Дар як ша;ри юнон; дар мобайни маъбад му;ассамаи зар;алини дурдонасори Гера буд. Як муаррихи ;адим навиштааст: дар сари ; лаъле насб гашта буд ва дар торик; чандон равшание медод, ки атрофро мунаввар мекард, дар р;з чун оташ буд.
Илёс. Бале. Лаъл ва ло;уварди Бадахшон  мисли лаъли ;индустону Сарандеб маш;ур аст. Пеш ро;и абрешим ро;и ло;увард ном дошт.
Шо;;улом. Мувофи;и паймон пан; марди ого;и та;рибадор ба и;рои супориши шумо омода шуданд.
Илёс. Ин;о ча;ор нафаранд…
Шо;;улом. Пан;ум; ;оло меояд. ; со;ибтасмим аст. Шарти корро худатон масли;ат кунед.
Илёс. Ба;ои лаъл дар бозори Пешовар ба ;а;ми он вобаста, вале мо ба ;ар санги то 50-60 карат 100 тангаи тилло меди;ем.
Латиф (ба Илёс). Дар Пешовар 400 танга аст.
Илёс. Ба ;ар лаъли дуюми лаъл;; боз 100 танга илова мекунам.
Шо;;улом. Бошад. Сухани ме;мон во;иб аст.
Илёс. Бо ду нафар ман ;исоб; мекунам, бо ду нафар - бародарам.
Шо;;улом. Ба шумо се р;з му;лат, ёфтед, ё наёфтед, бароед. То омадани шумо ;амин ;о хайма мезанем. Худованд беи;бол накунад. Солим ба к;; дароеду ;оним бароед. Омин.
;ама дуо меди;анд. ;;яндагони лаъл мераванд.
Айдибеки харобу хаста меояд.
Айдибек. Салом, пирам. Бахшиш мехо;ам, аз суб; чанд ташвиш афтод. Агар зарурат бошад, ман ба кор омодаам.
Шо;;улом. Хуб аст. Ме;мон, ин лаъл;;и пан;ум аст. 
Илёс. Хуб… Аммо харобу хаста менамояд. Шояд бемор аст.
Шо;;улом. На, солим аст, та;рибаи зиёд дорад. Сол;ост, ки ин;о муста;илона лаъл ме;;яд.
Илёс. Исми ту чист?
Айдибек. Айдибек.
Шо;;улом. Агар ба воситаи за;мати шумо ме;мон;о со;иби лаъл шаванду шумо со;иби як бурида нон, нуран ало нур шавад.
Илёс (менависад). Дурусташ Идибек аст.
Айдибек. Падарам як шутур кушта, Айдибек ном додааст. Аз ин  ном ягон бад; надидам. Сад ;алат бошад ;ам, Айдибек хо;ам монд.
Илёс (озурда). Бо авом ба;с намекунам. Вале аз ту дилам монд. Ба ман ду нафар кофист. Абдулатиф, агар хо;;, ту бигир.
Латиф. ;абул.
Шо;;улом. Худованд беи;бол накунад. Солим раву ;оним баргард.
;ама. Омин.
Айдибек меравад.


Намоиши 5.

Пешовар. Манзили бародарон. Се;ри Нозанин шамъу лаъл.

Нозанин. Ай лаъли сурх – ай рамзи оташу иш;, бахшандаи ;уръату далер; ва пир;з;, маро бубахш, ки ба ту шуб;а кардам. ;оло боаварам бар ту та;им ёфт. Зеро ки як хо;иши маро и;ро кард;: дили ;окими ин хонавода - бародари шав;арам Илёсро ба ман гарм кард;, ва ; хо;иши маро рад накард. Ай лаъли ;онафзо, тавалло мекунам, ба ман мадад расон, дили маро шодтар гардон… Мехо;ам ба касе му;то; набошам, мехо;ам чун хуршеду ма;тоб дар осмон озод бошам. Мехо;ам маро ;амчун инсон бишносанд,– шав;арам, бародараш Илёс, зав;аи ; Санам э;тиром кунанд. Мехо;ам, ки ;ар ва;те модар;онро ба ёд орам, рухсат ди;анд ба дидораш равам; ;ар ва;те дилам ;авои чаман кунад, рухсат ди;анд ба гулзор дароям; ;ар ва;те дилам хандад – бихандам, ;ар ва;те дилам аз ;а;ри модар;он фишурда шавад, рухсат ди;анд, бигирям. Намехо;ам бо фармон бихандаму бо амри дигарон бигирям… Мехо;ам ки чун дар зодго;ам ;ама бо хо;иши дили ман кор кунанд, мисли зан;ои диёрам дили маро пурсанд.
О;иста Санам меояд ва г;ш меди;ад.
Санам (ба як тараф). Боз се;р мекунад. Киро ;оду кардан мехо;ад?
Нозанин. Ай лаъли сурх – ай рамзи оташу иш;, ай бахшандаи тавоноию шод;, тавалло мекунам, ба ман мадад расон… Бигузор ;ама зери фармони ман бошанд, ма;бур насозанд, ки ба дили дигарон амал кунам. Дили ;амаро моили ман гардон – дили шав;арамро, Илёсро, Санамро. Бигузор дар дили он;о ме;р ;ой шавад ва рухсат ди;анд, ки ба хо;иши дилам амал кунам. Ман ба ту бовар мекунам!
Санам. Тамом шуд ;одугар;?
Нозанин. Во;! Туф-туф, тарсонд;.
Санам. Ту бо ин ;одугариат ба дили ман тарс андохт;. Хавф дорам, ки ба ;ар бад; ;одир ;аст;. Бо ;одуи ту шав;арат мисли баррача хом;шу ;ал;абарг;ш аст; бо ;одуи ту шав;ари ман, ки гапи занро шунидан намехост, ;ар як хо;иши туро и;ро мекунад;  бо ;одуи ту шав;ари ман ро;и сад;о сол паймудаи авлодро дигар кард!
Нозанин. Ин ;оду нест, ибрози хо;иши дил аст.
Санам. «Хо;иши дил»! – хо;иш;ои к;дакона - ;авобаланд;, фармонфармо;, ;урур аз ша;ру авлоди худ. Барои ин шарт нест, ки номи моро ба ;айди ;оду каш;! Ч; ба ту намерасад? - гушна;? ташна;? бе пул;? аз ту;фа бенасиб;?
Нозанин. Ин му;им нест.
Санам. Ба ар;сии ту ду сол шуд, вале то ;ол модар нашуд;. Агар тифл мебуд, ме;ри шав;арат зиёдтар мегашт. Ч; айбе дор;, ки намег;;?
Нозанин. Худам намехо;ам.
Санам. Худо аз офат нига; дорад. Барои ч;?
Нозанин. Намехо;ам, ки мисли ман афсурдадил бошад. Фармонбардори дигарон бошад, ба фармон бихандад, ба фармон бигиряд, ба фармон худро зо;иран хушбахт нишон ди;ад, аз ме;ри инсонии самим; бенасиб, мисли ман хор шавад, ба ;авои дашту насими ба;р зор шавад.
Санам. «Ба аспи ай;ир ;ав наде;, ба одами бад намак» гуфтаанд. ;ама мек;шанд, ки гапат ;оло аз да;онат набаромада, и;ро кунанд. ;атто шав;ари ман мек;шанд, ки ;ар як амру фармони туро и;ро кунанд. Боз ч; хо;иш аст, ки и;ро нашуд? К; монеъи чаманравии ту аст? ;авлие дорем мисли гулистон. Вале ту даруни хонаи торик ;оду карда мешин;! Ч; туро кашола карда ба гулшан баранд?
Нозанин. Чамани ман рамз; аст.
Санам. Биг;, ки «дилам гушнаву боз мехом ноз кунам»!
Нозанин. Санам, ту ;ам зан ;аст;, бояд маро фа;м;: ту одат карда; ба фармонбардор;, ба он, ки дили худро пин;он дор;. Мисол, дилат зи; аст, вале бо амри мардони хона ханда мекун;.
Санам. Ин ч; бад; дорад? Он;о шабур;з ;он мекананд, ки мо шоду хонаашон обод бошад. Он;о барои мо риз;у р;з; меоранд…
Нозанин. Риз;у р;зиро худованд мерасонад. Дар А;риб ч;, магар мард;о кор намекунанд? Вале зан;ои диёри ман озоданд.
Санам. Озод; гуфта, фис;у фасодро дар назар дор;?
Нозанин. Не! Озод; дар ирода, ободии дил аст: мехо;ам дилам чун гули шукуфон бошад, на чун хори ма;елон ошуфтаву парешон.
Санам. Ин сухани туро дар ша;ри мо ;абул надоранд.
Нозанин. Дар ша;ри мо тартиби кори шуморо ;абул надоранд. Ман ;ам ба ин одат карда натавонистам.
Санам. Бе;уда нагуфтаанд, ки «оби дари хона лой». Духтара ;а;ат зада буд, ки аз ша;ри дури А;риб ар;с оварданд.
Нозанин. Барои ;амин, ба худованди азза ва ;алл, китоби му;аддас, ;атто ба лаъл – ин санги фур;зон са;да мекунам, ки дили мард;ои ин диёрро дигар созад, ба дил;о шаф;ат, ме;рубон;, дилфа;м; ;о кунанд, то дунёи дили мо обод бошад. Бо ран;у алам, бо ;аму ;урбат, ;и;рат аз ин ;а;он гузаштан ч; маъно дорад?   
Санам. Ва;ти хостгор; инро талаб кардан лозим буд.
Нозанин. Ман одат;ои мардуми ша;ри шуморо намедонистам!
Санам. Гулро аз и;лими дигар овардан осон, и;лими худро ба он гул мувофи; кардан душвор. Осуда бош, ва;те мард;о баргаштанд, ман ба он;о мефа;монам. Вале ту дигар ;одугар; накун.
Нозанин. Ин шу;л дили маро хуш медорад, имкон меди;ад, ки худро дар назди модар;он тасаввур кунам, хаёлан ба кишвари худ равам.
Санам. Майлат. Дар гулшан;ои А;риб сайр бикун, вале номи моро нагир. Ин фармон нест, ин хо;иши дили ман аст.
Нозанин. Хуб.
Санам. Биё, ;амро; дар чорбо; гулоб мен;шем. Дилатро а;аллан ба ман кушо.
Нозанин. Хуб.
;амро; мераванд.

Намоиши 6.
Пояи к;;и Лаъл. Р;зи сеюм. Муси;;. Илёс бо дурбин назар мекунад.

Шо;;улом. Р;зи сеюм ба поён мерасад. Мебояд баргарданд.
Илёс. Мег;янд, ки дар Бадахшон ган;;о зиёданд. Боз ч; ;аст?
Шо;;улом. Дар к;;;ои то;икон хазинаи бе;удуди тилло, ну;ра, мис, сурма, лаъл, фир;за, ло;увард, намак, ангишт мав;уд аст. Зари холиси мо зеби то;и шо;он, орои гардани малика;ои Шар; гаштааст. Кони тилло дар Зарафшону ;исор, ма;рои ;адимаи дарёи Ёхсу дар К;лобу Дарвоз, р;д;ои Помири Шар;; ва дарёи Пан; аз ;адим маълум аст. Захираи ну;раи То;икистон дар ;а;он калонтарин аст, як кони Мансури Су;д ;азор;о тонна бор дорад.
Илёс. Хуб. Агар корго;и коркарди сангро бунёд кунем, фоида як бар чор афзояд. Мег;янд, ки об;ои шифобахш ;ам доред? 
Шо;;улом. Гармчашмаву Хо;а Оби Гарм дар ;а;он беназиранд. 
Илёс. Рост, ки барои со;иби фарзанд шудан кумак мерасонад?
Шо;;улом. Барои ин чашмаи «Фотимаву За;ро» ;аст. Маъдани аз оби гарми чашма баромада ба вай шакли пистони модарро додааст. 
Илёс. Занатро ба ин ;о овардан лозим, Абдулатиф.
Латиф. ;а-а… (паст). Дар асл худи Нозанин намехо;ад. ;оло барва;т мег;яд. (Гапро ба дигар тараф бурда). Чаро санг;ои ин дара ;ама сабзанд? Ин нишони чист?
Шо;;улом. Нишони мисс: ;ое мисс бошад, болои санг;о бо пардаи сабз п;шида мешавад. 
Латиф. Чаро лаъли Бадахшонро бе;тарин ме;исобанд?
Шо;;улом. Лаъли носуфта ;илодору назаррабо нест, вале бо сахт;, хушранг;, ;обилияти суфташав; ва инъикоси нур фар; дорад. Вай ба гур;;и дара;аи олии санг;ои ;аво;ир; – алмос, ё;ути сурх, ё;ути кабуд, зумуррад дохил мешавад. Бул;ри дар ;а;он калонтарини лаълро бо ;а;ми 5880 карат аз к;;и мо  ёфтаанд…   
Латиф. Искандари Ма;дун; ;ам аз Бадахшон лаъл рабудааст.
Шо;;улом. Бисёр шо;они ;а;онгир лаъли моро ;орат кардаанд.
Аз г;шае садои нолаи ;азин баланд мешавад.
Латиф. Касе нола мекунад? Сабаб чист?
Шо;;улом. Хавотирии мардум меафзояд. Се р;з гузашту лаъл;;ён бедараканд. Ин нишони навмедии а;ли байти ;;яндаест.
Латиф. ;устани лаъл дар к;; хатарнок аст?
Шо;;улом. Аз бобо;омон шунидаам, ки баъзан аз да; лаъл;;й нафаре саломат барнагаштааст. Бахти  он;о аз дилу нияти фармоишгар аст. Агар фармоишгар некният набошад, лаъл;; аз ;ал;аи на;б;ои чигил ра;о нашаванд. 
Латиф. Тавба…
Илёс (бо дурбин назора карда). Аз на;би боло ;онзоде баромад. Саропо сурх. Мехазад.
Шо;;улом. Яке аз лаъл;;ён аст.
Илёс. ;омат рост кард. Одам аст.
Садои ;иреву шодии мардум.
Шох;улом. Ба и;боли шумо, як нафар лаъл;; аз на;б баромад. ;авонон, биравед, мадад расонед.
Илёс. Ин кадомашон? Кирокардаи ман аст?
Шо;;улом. ;оло мебинем.

Айдибеки хастаи хоколуда бо такя ба бозуи ду ;авон меояд.

Илёс. Ин ;амон Айдибеки якрав аст?
Шо;;лом. Бале. Марди та;рибадор. 
Илёс. Пас, одамони ман ;ам ба зуд; меоянд.   
Айдибек (бастаеро ба пир меди;ад). Бигир, пири кор.
Шохгулом. Шо; бош;. Садсола шав;.
Айдибек. Ташаккур… (Бехуд мешавад, вале ;ро медоранд).
Шо;;улом. ;оло ба шуши ; ;авои тоза намерасад. Ба лаби ;;й баред, аз насими дарё нафас гирад. Ба да;онаш обу ордоб резед.
Айдибек. Об кифоя аст.
;авонон ба ; об меди;анд, хилъати тоза меоранд.
Илёс. Лаъл ёфтааст? Дигарон ку;о шуданд?
Шо;;улом. Ва;те ба худ омад, дар ;узури худаш мекушоем ва та;;и; мекунем, аз ;оли дигарон низ пурсон шавем.
Илёс (ба додараш). Кори ту омад кард.
Латиф. Омади кори ман – барори кори шумост. ;арч; ;аст, аз ;ардуи мост. Иншолло;, дигарон ;ам расида меоянд.
Айдибек (пеш меояд). Ман омодаам.
Илёс. Дигарон ку;оянд?
Айдибек. Дигарон? Магар наомаданд?
Шо;;улом (бо ;узн). Шукри худо, ту берун омад;.
Айдибек. Тан;о ман?
Шо;;улом. Тан;о ту.
Айдибек (даст ба р;й кашид). Худоё, бубахш маро.
Илёс. Чаро даст ба р; кашид;?
Айдибек. Худо омурзиш кунад бародарои моро.
Илёс. Ту он;оро дид;?
Айдибек. Ин имкон надорад.
Латиф. Шояд ва;ти бозгашт ба он;о дучор шуд;?
Айдибек. На;би лаъл пайро;аи к;;; нест, ки одамро бин;? Ро;и ;ар инсон монанди мазори ;ар кас ;удо.
Латиф. Пас чаро ноумед шуд;?
Айдибек. Шарти пири мо ;онун аст: дар се р;з бо лаъл, ё бе лаъл бояд меомаданд. Тан;о марг аз а;д мегардонад. ;оло шоми ча;орум аст.   
Шо;;улом. Худованд фарзандони моро омурзиш кунад.
;ама даст ба руй кашиданд. Нола.
Айдибек (бастаро кушода, сангро меди;ад). ;арч; ёфтам, ;амин.
Шо;;улом. Шукри худо ба додаву нододааш. (Сангро гирифта пеши офтоб назар мекунад, ба Илёс меди;ад). Бисан;ед.
Илёс. Ташаккур (бо пурбин сипас, пеши офтоб дошта мебинад). Лаъли ноб аст. (Ба додараш меди;ад). Ин моли шумост.
Латиф (мегирад, вале намесан;ад, бо даст вазнашро муайян мекунад). Маълум, ки лаъл аст. Ва ;а;ми ин хеле зиёд, на кам аз 170 карат.
Илёс (бо асбоби худ месан;ад). Бале, 165 карат.
Латиф. Пас арзиши он хеле зиёд аст.
Илёс. Се баробар аз ;а;ми масли;атшуда.
Латиф. Ман да; баробари ваъдаамон бо пули тилло меди;ам. 
Илёс. Не-е… (каме ба худ омада). Меарзад. Офарин.
Латиф (;исоб карда, зар меди;ад). ;асанот ба марди пур;унар.
Айдибек. Бобо Шо;;улом, ин пулро пан; ;исса кунед. Чор ;иссашро ба фарзандони чор ;амкасби ман ди;ед. Аз як ;иссаш, ки ;а;;и ман мешумаред, ба ;анозаи он;о сарф кунед, бо;имондаро ба да; оилаи бечора та;сим кунед.
Илёс. ;а;и худат ч;?
Айдибек. Он, ки зинда мондам ;амин мукофоти ман аст.
Шо;;улом. Офарин, Айдибеки бо;унар ва софдил.
;ама. Офарин!
- Зинда бош;!
- Шо; бош;.
Шо;;улом (ба китфи ; даст гузошта). Мо санги гаронба;о ме;;ем, вале гав;ари холиси пешамон – инсони асилро намебинем.
Латиф (халтачаи зарро меди;ад). Бигир, пири кор.
Илёс (бо овози хаста). Истед. ;аноза аз ;исоби мо мешавад.
Шо;;улом. На. Ин хилофи а;ди мост.
Илёс. Ман тасмим гирифтам, ки Айдибекро ало;ида ризо кунам.
Шо;;улом. Ин тасмим дуруст аст.
Илёс. ;ар хо;ише дор;, ба ;он и;ро кунам. Биг; хо;иш;ои худро.
Айдибек (бо душвор; нафас кашида). Фа;ат як хо;иш дорам…   
Илёс. Биг;. ;ама орзуятро биг;. Хо;;, да; шутур ;адя мекунам, хо;;, туро сайри ;а;он мебарам, ба Пешовар, ба ;инду Чин мебарам.
Латиф. Биг;. Мо бародарон, шариксавдоем, як азм дорем.
Илёс. Хо;;, дар Пешовар хо;арамро барои ар;с; ба ту мебахшам.
Айдибек. ;асам бих;р, ме;мон, ки як хо;иши маро и;ро мекун;.
Илёс. Ман марди ;авлам.
Латиф. Мо мардони бо тасмимем.
Айдибек. Аввал ба номи худо савганд бих;р.
Илёс. Савганд ба номи алло;, ки ;ама хо;ишатро и;ро мекунам.
Айдибек. Хо;иш ;амин аст: маро ба ;усту;;йи лаъл ма;бур накун.
Илёс. Ё валло;, ин масли;ат нест.
Айдибек. Хо;иши ман ;амин аст.
Латиф. Ту хо;ише бикун, ки ба;ои за;мати ту бошад.
Айдибек. Ту ба номи алло; савганд х;рд;. Пас, и;ро бикун.
Илёс. Ин ;ама байат ба хотири он, ки боз лаъл ба даст овар;.
Айдибек. Ба ваъдаи ту ;ам кор надорам. Марди ку;истониро хе; кас ва ;е; чиз ма;бур карда наметавонад.
Илёс. Аз ;азо он бародарон халок шуданд. Вале дафъаи дигар кор дигар шавад. Зиндаг; идома дорад.
Айдибек. Лаъл;;; касби бобоист, вале барои ту намековам. 
Илёс. Ё валло;… Чаро?
Айдибек. Лаъл ба каси бадният хизмат намекунад, тан;о некдилро ба ма;сад мерасонад. Нияти кадоме аз шумо бад аст. Аз ин сабаб чор ;амде;аи ман нобуд шуд. Худам бо як м;ъ;иза аз на;б берун шудам. Ба ч; хотире худованди ме;рубон ин навбат ба ман ;аёт бахшид. Ин сан;иш барои ман аст. Аммо фа;ат абла; хатояшро такрор менамояд. Афс;с, ки ба хотири ду танга ба ин кори носавоб ризо шудем.
Илёс. Чаро носазо мег;;, додар?
Айдибек. Инро ман намег;ям, инро к;;и Лаъл мег;яд,
Латиф. К;;и безабон бо кадом ;арф матлабашро гуфт?
Айдибек. Ин аз та;риба: лаъл барои бадният хидмат намекунад.
Илёс. Мо ч; нияти бад дорем? То;ир р;з; меорад, шод; меорад.
Айдибек. Инаш ба ман аён нест. Худ бе;тар медонед.
Илёс (ба Шо;;улом). Нисбат ба мо касе фикри бад дорад?
Шо;;улом. Шуморо бори аввал мебинем, хуш аст, ки ба ин ро;и дарози пурхавф баромадед. Вале ;икмати р;згор ;амин. Шояд нияти он;ое бад аст, ки со;иби лаъл будан мехо;анд. 
Илёс. Бубахшед, шумо умре дар и;отаи к;;истон ;арор доред ва ба ;ар афсона бовар мекунед. Ба ша;р;ои калон равед, бинед, ки ;азорон кас ;ар р;з бо нияти бад - ;асби мол, ;атлу куштор, та;овуз бадар шуда, ;ама зиндаву саломат ба манзили худ бармегарданд. Шумо ин афсона;оро худ мебофед ва худ тобеи он;о мешавед. Биг;, нияти шо;они ;а;онгир аз Искандари Ма;дун; то Чингизу дигарон ч; андоза нек буд? Вале лаъл ба онхо хидмат кард. ;амаи ин афсона аст, хурофот аст.
Шо;;улом. Осуда шав, ме;мон. ;икмати лаъл афсона нест. Таърих гуво; аст: Искандари Ма;дунии ;а;онро гирифт, вале ;авонмарг шуд, Чингиз ними ;а;он гирифт, вале г;ри вай маълум нест. Чанд шо;и моро фарзанди худашон куштанд. Ин тасди;и ;икмати Ку;и Лаъл нест?
Илёс. Ин ;араёни во;еот аст, тасодуф;ост.
Шо;;улом. Аз такрори тасодуф;о ;онуният пайдо мешавад.
Латиф. Бародар, Аб;илёс, ором шав. Чунин ривоятро дар ;инду Чину Рум низ шунидам. Лаъл барои мардони некиродаву ;асур хидмат мекунад, вале ба каси баддилу заифми;оз зарар мерасонад.
Илёс (;ро пас кашида). Пас, чаро ту дидаву дониста омад;?
Латиф. Худо шо;ид, ки ман ризо набудам. Туро тан;о гузоштан нахостам. (Паст) Хавфи ман аз зав;аам аст.
Илёс. Хавфи ман ;ам. Ч; нияти нохуб дорад. Хостам хо;иши ;ро и;ро кунем, то нияти бади ; ботил шавад. Афс;с…
Шо;;осим. Ме;монон, агар майл доред, ба маъракаи мо оед. Агар шитоб доред, ;авонон шуморо гусел мекунанд.
Илёс. На, саркор. Дар р;зи некатон намаки шуморо х;рдем, дар с;гвор; низ ;амро;и шумоем. Ба маърака меравем.
Мераванд.
Суруди мотам; ва нола баланд мешавад.

Намоиши 8.
А;баи к;;. Бародарон Илёс ва Латиф равонаанд.

Латиф (ба як тараф). Лаъл ба даст омад, аммо дилам шод нест…
Илёс (ба як тараф). Ин ;ама сафари пурхатар бар;адар рафт. Чаро лаъл;;и асилро нашинохтам!? Як дил мегуфт: назари худо дар паст;, ; устодикори худ аст, аммо дигар дил мегуфт: аз густох нек; на;;. Акнун ч; шуд? – Латиф со;иби лаъл шуд. Акнун омирона ;арф мезанад, гапи ; ;укм аст, ман мисли саги пир фа;ат дум меликконам. Э;, фалак, ман дар ч; ;авасу хаёл будам, ту ч; кард;? Ман ба назди зани вай бо дасти хол; чигуна меравам?
Латиф. Чаро зи;;, ака;он?
Илёс. Ч; ;ои шод;? Нияти сафар дигар буд. Нати;а дигар шуд. 
Латиф. Ба ;аминаш ;ам шукр.
Илёс (ба як тараф). Сар кард. Додар акаро наси;ат мекунад. Зеро ки вай со;иби лаъл аст, г;ё ган;инаи ;а;он дар дасташ.
Латиф. Меваи хушк харо;оти сафарро мебарорад.
Илёс. ;а… Аммо бурди ту зиёд.
Латиф. Бурди ;ардуямон. Аз фур;ши ин фоидаи зиёд гирем. 
Илёс. Ту ин лаълро мефур;ш;, ё ба занат меди;;? Агар талаби вай намебуд, мо ба ин ;о намеомадем. 
Латиф. Пан;якаш ба Нозанин кофист, бо;; барои ти;орат.
Илёс. Ба зани ман ч;? Ба вай ;ам нади;;, ;иёмат ;оим мешавад.
Латиф. Ба ; ;ам меди;ем. Худат медон;, ки пас аз суфта кардан арзиши ин санг як бар сад баланд мешавад.
Илёс. Медонам. Вале ман дар назди ту ;арздор мемонам.
Латиф. Чаро? – Барои он, ки марди кирокардаи ман лаъл ёфт? Ин тасодуф аст: охир, ду каси кирокардаи ман ;ам нобуд шуданд. Фикри ма;ол аз сар гузор. Сафар - тасмими ту буд. Мо ду бародар, дар зарару фоида ;амеша баробар. аксари ва;т бо доноиву чарбзабон; ту дастболо мегард;, вале фоидаро баробар та;сим мекун;.
Илёс. Дуруст мег;;. Ман монда шудам.
Латиф. Аз ч;? – Ин ;о мисли би;ишти р;и замин аст, шод бош.
Илёс. Аммо бе лаъл сафари корвони ти;орат бе маъност. 
Латиф. Бе лаъл ;ам хатсайри ти;оратии хубест. Тобистон ба ;ои мамолики с;зон бо корвони хурде, ба ин ;о омадан истиро;ат аст.
Илёс. ;а, акнун ту ба ман ёд меди;;. Зеро ки ту со;иби лаъл;.
Латиф. Уф, ин тасодуф…
Илёс. ;а, тасодуф: тасодуфан додар ба ман дастболо шуд.   
Латиф (гапро дигар тараф бурда). Дар пеш а;ба. Ин ;о ;изо х;рем.
Илёс. Не! ;изоро дар болои а;ба мех;рем.
Латиф. Борон сар шуд. То бошишго; камаш чор соат ро;.
Илёс. Акнун ба ман фармон меди;;?
Латиф. Ака;он, ба шумо ч; шуд?
Илёс. Ту ба ман ёд меди;;?! Лаъл доштан кам аст, та;риба лозим!
Латиф. Узр мехо;ам.
Илёс (ба ходимон). Зудтар. То шаб бояд болои а;ба бошем!
Мераванд.
Овози боридани борони пуршиддат. Раъду бар;.  Ши;аи асп.
Овози Илёс. Сари зин хоб накун. Борон сахт мешавад.
Овози Латиф. Э;тиёт шавед, аз чап ;арии танги чу;ур…
Овози Илёс. Ба тарафи рост гард!
Овози Латиф. Аспи ман рамид! Чаро;поя  шуд.
Овози Илёс. Пеш рав, ро;и корвонро банд накун.
Ши;аи асп. Садои ;амчин, раъду бар;.
Овози Илёс. Ба чап гир, Латиф! ;аракат кун! Чу, лаънат;!
Ши;аи асп. Садои ;амчин, раъду бар;.
Овози Латиф. Ооооо;!
Овози Илёс. Латиф! Латииииф! Ооо;, додарам! Аспат рамида, туро ба ;ар партофт! О;, додар! Ооо;, фалак! Маро аз додарам ;удо кард;! О;, марг, бе;тарин ;авонмардро бурд;!!!  Фарзанди падарро бурд;! ;игарбанди падарро бурд;! О; а;ал, ;они маро ;ам бигир! ..
Нолаи умум.

Намоиши 9.

Са;на ба таври мавзун ба манзили бародарон мубалддал мешавад. Идомаи сухани Илёс ва мотамдории зан;о. Илёс сари луч ба р;й хок молида бо алам ;икоят мекунад. 

Илёс. Дар а;ба аспи Латиф аз раъду бар; рамида, чаро;поя шуд, ного; ;афо ;аст ва додаракам аз ин ;аракати бе;о вазни худро гум карда, аз сари асп парида ба ум;и дараи танг фур; рафт. Во;еа чунон зуд сурат гирифт, ки ;е; кас нафа;мид ч; шуд. Шаб ба поини дара расида натавонистем. Суб;, ки равшан шуд, дидем, ки поёни дара ;;йи серобест, ;асадро кай;о бурдааст.
Нолаи умум.
Нозанин. Не, не. Бовар кардан намехо;ам!
Санам.  О;, Латиф;он! Марди майдон, марди мардон…
Нозанин. Неее! (Аз ;уш меравад). 
Илёс. О;, додар! Ооо;, фалак! Маро аз додарам ;удо кард;! О;, марг, бе;тарин ;авонмардро бурд;!!!  Фарзанди падарро бурд;! О; а;ал, ;они маро ;ам бигир! Бе фарзанди падар ба ман зиндаг; ;аром аст!!!
Зан;о нола мекунанд.

Намоиши 10.

;у;раи Нозанин. ; гирди миз шамъ;оро фур;зон карда лаълро дар байн мегузорад. Дуо мехонад.

Нозанин. Ай лаъли ;онафзо, ба дарди ман даво соз. Ба ман бинамо, ки дар асл ч; шуд?.. Латиф! Руъёи ту аранге пайдо мешаваду ;амоно нопадид мегардад. Худоё, р;;и поки Латифро шод гардон… Аз ман ризо бош… Худоё, Латиф… боз пайдо шуд;. Шояд… ту зинда;?! Биг;, дар ку;о;? Дар ч; ;ол;? Латиф…
Нишаста дуо мехонад.
Илёс дар даст бастае меояд. Муддате интизор мешавад. ;арду дасти дуо бардошта ба р;й мекашанд.

Илёс. Нозанин аз фо;еа чил р;з гузашт. Расми мотамро ба субут расонд;. Ташаккур ба ту. Шодам, ки чунин келини дилс;з дорам. Вале мурда;оро худованд биёмурзад, одами зинда бояд аз пайи зиндаг; шавад. Ту ;авон;. Ман туро хор намекунам. То ва;те зиндаам, саробоният мекунам. Бо ;онуни ;омеа бояд а;ди нико; бандем ва ту фарзанд ба дунё ор;. Ба ин ч; г;;? Хом;ш намон.
Нозанин. Ман ;у;у; дорам, ки талаби туро рад кунам?
Илёс. Агар фикри дигаре дошта бош;, биг;. Шояд ба касе дилкашол; дошт;?
Нозанин. Не, вале му;лат мехо;ам.
Илёс. Му;лати мотам тамом шуд. Аз ин зиёдаш ба ту ;абр аст.
Нозанин. То ;ол ба худ наомадаам. Тасаввур карда наметавонам, ки Латиф дигар нест. Ме;рубони;ои ;ро фаром;ш карда наметавонам. Муддате гузарад, то одат кунам. Баъд ба манзили падар баргардам.
Илёс. На, на. Ту дигар дар хонаи падар наме;ун;;. Туро ба шав;ар ди;анд, ру;и додарам озурда гардад ва ;ама ба ;оли мо механданд. Ин ;о бош;, ру;ан бо бародари ман мон;. Дили ман ;ам… осуда мегардад. Бидон, ки ман туро сахт, девонавор д;ст медорам.
Нозанин. Нафа;мидам.
Илёс. Издиво;и ту орзуи ман аст.
Нозанин. Ч; орзу? Мехо;; фанд ди;;?
Илёс. Он р;з, ки туро дидам, ;амон ла;за талаби ту кардам.
Нозанин. А;иб, пас, чаро ба додарат дод;?
Илёс. Ман аёлманд будаму додарам му;аррад, ба ; бахшидам. ;ис мекардам, ки хато кардам, вале ило; надоштам. ;ар ва;те ме;рубонии шуморо медидам, дарун-дарун мес;хтам.
Нозанин. Ва интизор шуд;, ки додарат кай ;урбон мешавад?
Илёс. Ман ;ам ба дилам ормон дорам. Ба ;ар хидмат омодаам.
Нозанин. Ё худат ;ро дар а;ба нобуд кард;?
Илёс. Не, не. Куфр наг;. Вай дар як ла;за аз асп афтоду хом;ш гашт. Аввал худам нафа;мидам, ки ч; шуд. Охир торик буд, раъду бар;у сели борон буд. Тан;о дар равшании бар; дидам, ки савораи асп нест. Чун истодему ;амакаса ;устем, аз гиё;;о фа;мидем, ки ба ;ари чу;ур афтодааст. Садо кардем, овозе наомад. Ар;амчин партофтем, то ;аъри дара нарасид. Пас аз ду соат суб; дамид. Фа;мидем, ки дараи танг хеле чу;ур асту поёнаш дарёи калон, обаш аспро мебарад. ;арчанд ;устем, нишоне пайдо накардем. Дар ин ;азия тасодуфи ;узнангез асту бас. Ба д;стиву садо;ати мо шуб;а накун. Агар додарамро аз ;онам бештар д;ст намедоштам, туро ба ; намебахшидам. Боварам кун, Нозанин.
Нозанин. Ба ч; бовар кунам?
Илёс. Ман туро хушбахти дунё мекунам.
Нозанин. Ч; тавр?
Илёс. ;арч; хо;;, му;айё мекунам. Дарво;еъ, орзуи ту лаъли носуфтаи нави Бадахшон буд. Лаъл дар дасти ман аст. Ба касе нишон надодам. Ба ту мебахшам. Дусад карат ;а;м дорад. ;амаашро ба ту мебахшам. Хо;;, бароят ;аво;ирот бисоз, хо;;, ба зодго;ат бурда бо нархи гарон бифур;ш. ;арч; мехо;;, бикун.
Нозанин. Лаъли асил аст?
Илёс. Бале. Дар пеши чашми ;амаи мо аз кон ёфта овард. ;ама тасди; карданд. Худам сан;идам. Ман гав;ари сараву носара мешиносам. Зани зеборо ;ам.
Нозанин. Андеша мебояд.
Илёс. Гав;арро ;абул бикун ва рухсат биде; ;амин шаб а;ди нико; бандем. 
Нозанин. Се мо; фурсат мехо;ам, ки гуфтаатро та;аммул кунам. 
Илёс.  Се соат.
Нозанин. А;аллан як мо;.
Илёс. Дигар нами то;ат намонд, Нозанин.
Нозанин. А;аллан як ;афта.
Илёс. На. ;ар соату ;ар ла;за барои ту мес;зам.
Нозанин. Ман бояд расми мотамро дар зодго;ам и;ро кунам.
Илёс. Ман худам туро ба зодго;ат мебарам. Мехост; ба назди модар рав;. ;ама хо;ишатро и;ро мекунам. Фа;ат баъди издиво;.
Нозанин. Занат ба ин монеъ мешавад. Ин хонаро зиндон мекунад.
Илёс. Туро тамоман аз ин ;о мебарам. Корвонкаширо бас карда, бо ту шоду хушбахтона зиндаг; мекунам.
Нозанин. Э;соси туро ;ис мекардам... Ягона орзуи ман дар па;луи модар;он будан аст.
Илёс. Аз р;ирост гуфтан исти;ола мекардам. Ин сафар, ин лаъл ба хотири ту буд. ;оло фурсат ;оло расид. Бо ин лаъл мо хушбахт мешавем. Чунон калон аст, ки  билоивази он дар зодго;ат як кохи нав месозаму як растаи калони бозор ва то охири умр барои нафа;аи мо мерасад.
Нозанин. Занат аз ин лаъл хабар дорад?
Илёс. На. (Бо дастони ларзон бастаро мекушояд) Бубин.
Нозанин. Ин чист?
Илёс. Лаъл... лаъли асил.
Нозанин. Маро фиреб меди;;, ё масхара мекун;?
Илёс. Худоё, ин чист?
Нозанин. Як т;да реги шахшуда?!
Илёс. Ин ч; ;одуст? Мисли рег титу парешон гашт.
Нозанин. Мехо;; маро ;оду кун;?
Илёс. Не, не, не. Ин лаъл буд. Ба ч; ;одуе регги тар шудааст?
Нозанин. Бо фиребу ;оду маро нобуд кардан хост;? 
Илёс. Ооооо;!!! Дилам мекафад! Гуфтаи Айдибек рост баромад…

Овози Айдибек. Лаъл д;стро аз душман мешиносад. Ба каси дилсиё; хизмат намекунад, вале некандешу некдилу нак;корро ба ма;сад мерасонад, каси беиродаву суст ва бад;асдро нобуд мекунад.
Илёс. Худоё… Айдибек… рост гуфта буд…
Овози Латиф. Чунин ривоятро ман дар ;инду Чин, Руму Юнон ;ам шунидам. Лаъл барои мардони ;ав;, некирода ва ;асур хидмат мекунад, вале ба каси баддил, ;атто ба заифми;озон зарар мерасонад.
Илёс. Худоё…
Нозанин. Чашм ало накун. Ба ;аму дарди ту бовар намекунам.
Илёс. О;, дилам… Мемурам…
Нозанин. Не. Дар ;узури шо;идон мемур;! Мардум!!!
Илёс. Оооо;… А;… а;… (Нафасгир шуда, афтида мемирад).

Мардум меоянд. Санам ;оли шав;арашро дида таа;;уб намекунад.
Санам. Сазои ту ;амин. Фа;ат биг;, Нозанин, ба ; ч; шуд?
Нозанин. Ба ман лаъл ваъда карда, хост бо фиреб ба сарвати ман со;иб шавад. Аммо ва;те бастаро кушод кушод, лаъли ; мисли рег тит шуду рехт. Хостам шумо ;азояшро ди;ед, вале ба ин ;о;ат намонд. Бубинед, худаш дилкаф шуд. Ман гуно; надорам.
Санам. На! Ту гуна;гор;. Бо хо;иши беа;лонаи ту мардони доно ра;и худро дигар карда, ба ;усту;;и лаъл рафтанд. Шав;арат дар ро; ;алок шуд, шав;ари маро дар манзили худаш кушт;. Сазои ту марг аст!
Ба сари Нозанин хан;ар мекашад.
Вазнинона, ба душвор; ;адам гузошта Латиф меояд.
Латиф. Истед. ;урбон; бас. Аллакай пан; нафар ;алок шуд. 
;ама дар ;айрат ба зону меафтанд.
;ама. Латиф!? Зинда ;аст;?!
Латиф. Оби ;;й он шаб маро ба як де;аи Бадахшон расонд, ;авоне ;асади ниммурдаи маро кашида, аз об баровард. Табобат т;л кашид. Мардуми де;а ;ар р;з ба ман нону ширу мева меоварданд. Пиёдаву савора ба хона расидам. Бародарам бе;уда нобуд шуд. Аз ;азо дилам аз ; дур рафт ва лаълро ба ;айби худ гузошта будам. Ва;ти сарозер ба ;;й рафтанам санг дар об афтод. Пири де;а гуфт, ки ;они маро ;амон лаъл харид… Ниятро нек созед, риз;у р;з; насиби шумо гардад….
;ама. Ниятро нек созед, риз;у р;з; насиби шумо гардад…

Парда.