Александр Кабаков. Голландец. перевод на таджикско

Александр Абрамович Кабаков (1943-2020) – носир, филмноманавис, журналист ва публитсист. Барандаи Љоизаи «Китоби калон», мукофоти ба номи Аполлон Григорев ва чанде дигар.
Дар Новосибирск таваллуд шуда, факултаи механики-математикаи Донишго;и Днепропетровскро хатм намуда, му;андис шуда кор кардааст. Фаъолияти журналистиаш дар р;зномаи «Гудок» о;оз шудааст. Ќиссаи машњургаштааш «Барнагарданда», ки соли 1989 нашр шуд, ;ро чун яке аз муаллифони машњури замони бозсозї шинос намуд. Ў дар р;знома;ои "Московские новости" ва "Коммерсант" кор карда, чун публитсист ва колумнист  маводи зиёде нашр намуд.
Кабаков муаллифи бисьёр китобњо, аз љумла «Нависанда», «Сохтаном», «Ќањрамони охирин», «Гуреза», «Њама чиз ислоњшаванда аст», «Афсонањои Москва» ва ѓайра.
Кабаков асосан дар жанри фантасмагорияи иљтимої ва тасвири рўзгори шањрнишинњо кор карда, мавзуъњои рўзмарраро бо садоќат ба анъанањои адабиёти классикии рус пайвастааст.
 
ЊОЛЛАНДЇ

(аз китоби «Афсонањои Москва»)

Бори аввал ;ро та;рибан соати 23 (дар протоколи тафтишот чунин навиштаанд: “Тахминан соати 23:00 шаб...”) дар хиёбони Кутузов диданд.
Мо;и январ буд, дар ин бева;тии шаб дар ро;и бе ин ;ам холии ;укуматї мор;ои барф; хазида мерафтанд, трафик, - бубахшед, хеле танбал шудам, ки онро бо калимаи рус; иваз кунам, аммо ин вожа ;ан;з рус; нашудааст? — њаракат ќариб тамоман ќатъ гашта, фаќат гоњ-гоњ мошинњои гаронбањои тамѓаю намудњои хориљї ба самти шањракњои машњур босуръат парида мегузаштанд. Ва худо медонад аз куљо як мошини сабукрави тамѓаи «Москвич 412», ки болояш аз зиёд бор кардани њар гуна лашу луш каме хам хўрда буд, дар сармо бо тамоми бол;ояш меларзид ва бо чаро;ак;ои чиркинаш хоболудона чашмак мезад, якравона мехазид. Умуман, касе ба самти марказ мошин намеронд, тан;о як "Ѓизол"-и тарсу дар хати рост ;ариб ба таври ноаён љањида, барои корњои майда-чаканаи худ ба паскўчаи торик даромад.
Дар њамин ;о ;амааш о;оз шуд.
;а;рамони фо;иавии воќеае, ки пас аз чанде рух дод - ё тасодуфан воќеъ гашт, — дар ин ќитъа аз канори чапи роњ ба самти вилоят суръату ќойидањои харакати роњ ва бисёр талаботи дигарро вайрон карда, њатто дар хатти чап не, балки бо хатти эњтиётї мерафт. Маяки дурахшандаро, ки барои истифодаи он њуљљат надошт, фур;зон карда, дар ;олати мастї аз шароб ва нашъа мошин меронд ва ба њамааш ... Аммо, гапи зиёд шарт нест, ;ама чиз равшан аст. Номи ронанда Абстулханов Руслан Иванович буд ва чаро як мошини њозиразамон љињозонидаи ;опон; (;ип)-ро нодуруст идора мекард, тан;о Аллоњи тавонову донишманд медонист. Дере нагузашта ин гуна маълумот ба боло меравад...
Ва чаро Руслан Иванович дар маркази дилхушии шабона, ки дар омади гап, ба д;сти хубаш, вакил, ;авони пеш;адам Володичка Трофимер тааллу; дошт... хуб, дар бораи Володичка дафъаи дигар... Хулласи гап, Руслан Абстулханов, ки д;стон ва ма;омоти ;ифзи ;у;у; ;ро аксар ва;т сабуктар Абстул ном мебурданд, дар клуби шабона виски н;шида, кокаин бўида, дар хотима шомпон нўшид, њарчанд Аллоњи зикркардаамон ин ;амаро ;атъиян манъ кардааст. Хайр, ;ама медонанд, ки Абстул вискиро д;ст медорад, ин дафъа сифати кокаин баланд буд, шомпон - шароби ;а;и;ии фаронсав; буд, вай ;атто дар супермаркет њаваси мухлисро ба худ мекашад, чї расад ба маркази дилхушї ... Аммо чаро пеш аз нишастан паси чанбараки мошин инњоро истеъмол кард?! Њељ намефањмам. Ани;тараш, фикр дорам, ки медонам, аммо инро ба шумо шар; дода наметавонам. Медонед, ба вай мумкин аст. Ба ў, Абстул, мумкин аст дар ;олати мастї дар хати мењварї мошинро идора кунад. Фаќат пурсед, ки чаро дар хати мењварї, ваќте ро; тамоман холист, бо суръати саду шаст километр дар як соат ва бо чаро;;ои дурахшанда меравад? Чунки ;аёт чунин сохта шудааст, барои ; ва д;стони ў мутоби; карда шудааст, вале на барои шумо. Ва чаро шумо ин ќадар ба ман мечаспед? Ва Аллоњ, ки дар омади гап, барои ;ама Худои ягона аст, ба он кор надорад. Абстул хост - нўшид; хост – нашъаро б;йид, хост - зебосанамњои та;димкардаи Володяро о;;ш кард ва хост – ба мошин нишасту рафт. Ва агар шумо ;е; го; дар ;олати мастї паси рули мошин нанишаста бошед, нашъаро тан;о дар филм;о дида бошед, дуруст, ин ба шумо лозим нест. Ва биёед, ором шавед.
Дуруст.
Пас давом меди;ем.

;ип дар хати мењварї медавид, чаро;;ои фаровони шаби Маскав дар па;лу;о ва болои ро; медурахшиданд ва Руслани бечора бо бовар; (биёед, ;а;ќи гапро гўем), дилпурона чанбари мошинро идора намуда, ѓанаб мекард, каме бедор шуда, ку;о рафтанашро ба ёд меоварду боз хобаш мебурд ва мошини азим худаш дартоз мерафт...
Ногоњ Абстул њис кард, ки ў танњо нест, касе ўро назора мекунад, гуё чашмаки дари њуљраи мањбас бесадо боз мешавад.
Абстул аввал ба тарафи рост нигарист — њељ кас нест, курсии мусофирншини чармин, болотар аз он тирезаи пањлударии шишааш сахт сиёњкарда, дар паси шиша хиёбони холї.
Пас, Абстул ба тарафи чап нигаристу онро дид. Вай як намуди мошине буд, ки ронандагони мо маъмулан «пассат» ё «анбор» меномиданд. Дар Аврупо он;оро оила;ои серфарзанд д;ст медоштанд, дар кишвари мо асосан со;ибкороне, ки санади шахси ;у;у;; буданро надошта, тан;о дар бозор;ои либос ;ар гуна колои кўњнаро мефур;шанд. Дар ин намуд мошинњо кашондани бори зиёд осон аст. Ин намунаи мошин, ки Абстулхонов Руслан дар тарафи чапаш дид, пас аз та;рибан да; соли дигар дар Олмон истењсол нашуданаш дар Русия маъмултарин мошини мардум; гашт.
«Бад не, — аз дил гузаронд Абстул, — ман бо суръати яксаду шаст меравам, вай њам саду шаст, ман аз хати људокунанда меравам, вай аз хатти муќобил меравад, чї хел «анбори лох» бо суръати яксаду шаст мераваду аз ментњо наметарсад ва чї тавр ин «эзорсурхак» камонаки равоќи пулро мегузарад, ки то вай як километр камтар мондааст, љин занад!
Яъне, албатта, вай дар ин бора чизе фикр намекард, тан;о фикр мекард: «О бало-е!», дурусттараш, њатман чунин не, аммо... Умуман, дар ин љо барои равшан кардани калима;о ва;т нест. Чунки сояи империалистии Тоќи Нусрат аллакай наздик мешавад.
Абстул чанбаракро сахттар ба даст гирифта, ба тарафи рост, ба хатти ќонунї медарояд, аз назди њайкали ёдгорї гузашта, ба оинаи чап менигарад ва мунтазир мешвавад, ки чун дар филми амрикой салто – муаллаќ зада чаппагардон шудани мошини «сарой»-и њамшафатро бинад ва садои соишхўрии резин ва зарбаи оњанро мешунавад. Вале чизе намебинад ва намешунавад. Аз паси роњи торику холї, дар осмони тира танњо чароѓаки эълонњо дар осмони торик бо нури пўсида медурахшанд ва танњо суруди дилнишини радиои хубе, ки Љип њамеша ба он пайваст аст, баланд мегардад. Абстул бошад, сарашро андак љунбонда, нињоят, њушёр гашта, суръатро андак суст мекунад, зеро пас аз лањзае ба роњи Рублёвка мегардад ва пас аз ним соат ба хона, ё, чунон ки мегўянд, коттељ мерасад ва онљо мошинро нигоњ медорад. ;оло ошёнаи якум ;ариб омода аст, дар он;о оилаи Абстулхонов;о зиндаг; мекунанд ва то тобистон бригадаи сохтмончиён ;ама корро ба ан;ом мерасонад. Хонаи Руслан Иванович аз манзили ;амсоя;о, ки ;атто аз р;и ин шо;ро; соњибэ;тиром буданашон маълум аст, пасттар намешавад. Ва баъд мумкин аст дигар бародаронашро оварда, нуќтањои муњимро ишѓол кунанд, аммо барои худаш ва;ти он расидааст, ки ягон чизи оромтар, масалан, њамчун Володичка маркази дилхушї кушояд ва баъд ...
Дигар њатто сарашро нагардонда, зуд он «сарой»-и лаънатиро дид. Акнун харобаи зангзада дар тарафи рост, па;л; ба па;л; бо суръат мерафт ва пеш аз гардиш иваз кардани хат;оро душвор мегардонд. «Вой, — боз чунин фикр кард Абстул, — суръати саду чил мезанам, вай саду чил мезанад, умуман, ин лаънатї чї хел аз тарафи чап ба рост гузашта бошад?!».
Ба ин савол њам мисли саволњои пештара посух наёфт ва ёфта њам наметавонист, зеро дар сонияи наздиктарин он чиро дид ва аз њуш рафт, ки дар поён муфассал баён мешавад.
Дохили салони мошини шафат, ки суръатро суст накарда, аз тарафи рости ;ип парвоз мекард, на бо чароги ниммурдаи одии шифт, балки бо нурафкани дурахшони болои сар мунаввар мегардид. Дар рўшноии вай ронанда ва мусофирони мошини лаънатї баръало намоён шуданд. Либоси њамаи он;о му;аррар;: нимтанаи чармии сиё; ва куло;и бофтаи сиё;. Аммо дар байни гиребони куртаю куло;;о ша;рванди аллакай гирифтори бемории р;;; Абстулхонов Р.И. че;ра;ои гандумгунро бо риши мудгаштаи этник; надид, ки э;тимолан онњо буданд; рўйњои ба таври носолим фарбењи рангпарида ва гардани ѓафси хоси вазнбардорони миллати машњури унвондорро њам надид, ки номатлуб, вале фа;мо мебуд; на башараи масти бемаънии наврасони то мурдана нўшидаву бангкашида, ки нафратовар ва хатарнок мебуд; њатто на афти милисањои дар бар либоси шањрвандї бо расмиятчигї, ѓурур ва тамаъхоњї, ки ѓайр аз талаф шудани пули ночиз ягон мушкилие пеш намеоварданд. Не, он бадбахт ин хел касонро надид!
Дар мошини аз оташи кабуд дурахшанда косахонаи хокистарранги сарњоро дид, ки бо дандонњои дарози ка; механдиданд, устухон;ои борики банди даст;о аз остин;ои чармї берун баромада, буѓумњои зарди бара;наи ;амвору ;илодор дар сари чанбарак мехобиданд.
«;оло ман ба ин;о нишон медињам», — аблањона аз дил гузаронд Абстул ва бо кафи м;заи дарози итолиёвиаш педалро зер кард, муњаррики таљрибадор ба кор даромад ва ў дарњол пеши хазандаи дўзахиро заргарона бурида, бо суръат пеш рафт. Дар оинањо —дар тарафи рост ва чап ва дар боло — холигии сиёњ пайдо шуд. "Он;о дар минта;аи марг монданд, девона;о", - ин дафъа комилан манти;; ;арор дод Абстул ва бо овози баланд хандид ва хандаи ;, сарфи назар аз он ки тиреза;ои мошинаш сахт баста буданд, дар тамоми хиёбон садо дод.

1

Хандаи девонавораш парвоз карда рафт болои хонањои баобрўйи сохтмонњои миќёсан васеъ, ки тирезањояшон аллакай нав шуда, чорчўбаи сафед доштанд ва якљоя бо табаќчањои телевизиони моњвораї аз таѓйирот дар љамъияти мо – иваз шудани элитањо - баргузидањо гувоњї медоданд; аз болои д;кон;о ва тарабхона;ои гаронба;ои таом;ои љопонию итолиё;, ки дар яке аз он;о Абстул боре дар зери тирборони автомат афтода буд, аммо ;е; чиз нашуд, тан;о пешониаш аз пораи паридаи сутунчаи майкада харош ёфта буд; дар болои манзили баландошёнаи яккачинњои љомеа, ки то осмони дастнораси Маскав сар афрохтаанд. Ва дар он ;о абр;о дар љояшон истода, шабонгоњ тираву ноаён, рўзона дудмонанди нуќрагї, субњу шом заррину бунафш гашта, парвоз мекунанд, менишинанд ва ;онњои мо дар болои ин абр;о нишаста, ба поён ниго; мекунанд, ки мо то ;ол бо ш;ру ;ав;ои ;исмон; сару кор дорем ва ;айрон мешаванд, ки оё ва;ти он нарасидааст, ки аз боло ба ;ама чиз туф кунанду ва аз мо абадї људо шуда, ба ;ои баландтар, ба ;абат;ои нодир парвоз кунанд ... Ва бисёре аз сокинони хиёбони Кутузов, ки ;ан;з хоб накардаанд, бо шароб таъом мех;рданд, ё ба барнома;ои телевизион; таслим шудаанд, ё дар ;ал;аи д;стон с;;бат мекарданд, ё овораи иш;и пурсўзу гудоз буданд, ин хандаи ва;шиёнаро шуниданд, аммо баъзе;о онро акси садои як таркиши одд;, баъзењо доду фарёди ди;ей - барандаи мањфиле медонистанд, ки аз девори кадом маркази дилхушие бармеомад ва он;ое, ки аллакай хоб буданд, ;арор доданд, ки хоб мебинанд.
Айни замон, Руслан аллакай мошинро ба самти Рублёвка гардонд ва рост ба ро;и ;ал;аи Маскав медаромад, сигор кашида, чашми чапашро аз сўзиши дуди он мепўшид ва а;л о;иста-о;иста ќул-ќулкунону шалаппосзанон аз фазои атроф, ки дар он ;о меистод, бо ;атра;ои хурд, ба сари бечорааш нишастан гирифт. Агар ;амааш дар ;амин ;о ба охир мерасид, шояд то суб; ба ;уз махмурии му;аррар; ягон о;ибати дигар ба ву;уд намеомад.
Аммо, «аробаи шайтон», чунон ки интизор мерафт, боз пайдо шуд. Тасаввур карда метавонед, ки дар он ;о агар мо мебудем, дар як ;ипи ба ;алокат махкумшуда ... Худоё, тамоми му;аддасот, руњ-ул-ќуддус, ;удрати салиб, моро на;от ди;ед ва дар паноњатон нигоњ доред!
Мошини лаънат; пешопеш мерафт, гўё ки чунин лозим буд. Passat-и сол;ои 90-ум аз Land Cruiser-и нав бо суръати 150 пештар гузашт.
Ва боз равшан шуд, гўё бар;и дарозмуддат салонро бо мурдагонаш аён намуд. Ду нафари дар курсии ;афо нишаста аз тиреза;ои ду тараф баромада, ба ќафо гаштанд ва косахона;ои сар чун њалќањо саду ;аштод дара;а тоб хўрданд, бад;асдона зањрханда карда, ба Абстулхонов бо с;рохи;ои сиё;и бетаг нигаристанд ва яке аз он;о, бо ш;х;, устухон;ои пан;аашро ќаноатмандона ;унбонд, ба ин маънї, ки пеш ой, бача, аз мо гузар, чаро дар ќафои мо мондї?..
Педал зери пои ;ав; бо фарш баробар шуд, ;ип пеш давид, мошини маргро гузашт ва охирин чизе, ки Р.И.Абстулхонов, соли таваллудаш 1978, зодаи шањри Налчик пай бурд, ба љойи раќамњои сафедфоми баѓољдони њариф ду ;арфи хори;ии NL буд. Вай ба ў нофањмо буд, вале ба бисёри;о маълум аст, ки маънои «Нидерланд», яъне «;олланд»-ро дорад.
Баъд чї шуд? Маълум аст, ки ;ип суръатро суст накарда, ба пояи оњании гузарго;и пиёдагард барх;рд, онро ;исман хароб кард ва худаш ба партов, ба як тўда филизоти пачаќу пора-пора, ба як да;шати шабона табдил ёфт. Ба ѓайр аз Абстулхонов, ки аллакай ба мо маълум гашт, ягон ќурбонї набуд. ; дар ;олати маст; суръати дар ин ;итъаи шо;ро;и Рублев муайяншударо зиёд карда, на;лиётро идора карда натавониста, дар ;ойи ;одиса ба ;алокат расид. На;отди;андагон бо ёрии та;;изоти махсус ;асади мар;умро аз мошинаш ;удо карданд, аммо на он;о ва на кормандони БДА муайян карда натавонистанд, ки аз кадом ќисми автомашинаи «Ланд Крузер» ашёе берун љастааст, ки аз синаи ;абрдида гузашта, дилашро с;рох карда, аз таги китфи чап баромада, ба курсии чармии ;афо даромадааст. Мисли он, ки табиатшиноси ;авони бера;м шабпараки асирафтодаро ба дафтар мечаспонад, љасад њам ба мошин часпида мондааст... Ин ашё сихи рости дарозиаш ;ариб як метр буд, ки аз ч;би ;амвори навъи номаълум сохта шуда, дар як н;гаш филизи тези секун;а ва дар канори дигараш чанд пари к;то;и парранда њам дошт.
Яке аз нозирони роњ тахмин кард, ки бо ин объект њанўз пеш аз фалокат куштор сурат гирифтааст, шояд сар задани фалокат оќибати кори љиноятї дониста шавад ва эњтимол, гурўњи таъйиноти махсусро даъват кардан лозим аст. Вале сардор бо мазаммат рад карда гуфт:
- Ту, аблањ, бас кун дар ин љо њарзагўиро. Магар аз он дунё омада хунашро рехтанд, ё ч;? Тирро ба ман дењ, биникашол, ва бо кор машѓул шав, мошинбарро занг зан, набошад то са;ар дар ин ;о офтоб мехўрем. Са;арї кортеж;о ба ша;р рафта, ин Формула – 1-ро бинанд, њоламон чатоќ намешавад? Ба назарам, фа;мидї, ё не»?
Ва сихи аз торик; ирсолшударо гирифт ва он дар ягон њуљљат сабт нашуд.
Вале дар чорро;аи шо;ро;и Рублев бо ро;и ;ал;аи Маскав корманди Бунёди давлатии бехатарии ;аракат дар ро;, лейтенанти калони милитсия Н.П.Профосов, ки дар он ;о навбатдор буд, та;рибан дар соати бисту сею понзда; да;и;аи ;амон шом як намуди Volkswagen Passat-ро мушоњида кард, ки бо суръати баланд ;аракат мекард. Нозир ра;ам;ои давлатии онро дуруст дида натавонист, чунки нури баланди чаро;и кабудтоби аз дохили мошин баромада чашмашро бурд, аммо бо њамон р;шно; пай бурд, ки дохили салони мошин комилан хол; аст, яъне аслан ронанда нест.

2

Лейтенанти калон аз рўи одати дар хидмати шоњроњи давлатї пайдо кардааш ба ин мошини бечунучаро махсус саломи низомї доданї шуд, дасташро ба чакаи сараш бурд, вале баъд ба худ омада, њаракати дасташро дар остини ѓафси курткаи зимистона бо душворї таѓйир дода, салиб кашид. Мошини хол; ба с;и ;ан;олњо, гамбусакњо, теппа;ои сершумор равон шуд ва тан;о баъди пан; да;и;а, аз он ;ое, ки нури кабуди мошин чашмак зада дур мегашт, як чизи мудавваре, ба андозаи харбузаи на чандон калон ѓелида, назди пой;ои Николай Петрович Профосов омад. Коля хам шуда, хост онро аз наздик дида тањќиќ намояд ва косахонаи сарро дид, ки дар болояш рахи риштамонанди пайвастњои нодири устухонњои он намоён буд, дандонњои калон дошт, ки яке аз онњо пломбаи  куњна дошта, бо шарораи тиллоранг дурахшид, љойи холигии чашмон ва  секун;аи холии биниаш пурасрор буд. Милиса муддате хам шуда истод, ;ан;з мекўшид ;ушашро гум накунад, вале баъд аз самти шимолу ;арб устухони густурдаи дасти одам омада, бо устухон;ои сахт ба пушти сараш, рост дар зери г;шаки телпакаш зад. Аз ин зарба марди зарбхўрда бо бинияш ба барф афтод, чорпоя шуд ва ним даќиќа њамин тавр истод, баъд оњиста-оњиста ба як тараф афтода, пойњояшро ба шикамаш часпонда, шакли љанинро гирифт. Косахонаи сар ва устухон;о якбора титупит шуда ба хок табдил ёфтанд.
Сарнавишти ин мард баъд ч; тавр сурат гирифт, маълум нест. Яъне аз кор дар маќомот мураххас шуд, ин бешубња, аниќ аст, чунки ба нобоварии њамкоронаш ба ќиссаи ў тоќат карда натавонист ва касе даќиќан намедонад, ки баъдан дар куљо кор гирифт ва њоло чї гуна умр ба сар мебарад. Овозањо буданд, ки баъзан шабњои равшани моњтоб дар њамон љое, ки руњи Профосов мурдааст, нозири ГАИ пайдо мешавад, ки аз ў нури кабуд мебарояд ва дар дасташ ба љои ч;би рахдор як устухони соќ дорад, аммо ин, албатта, сафсата аст. К; и;озат додааст, ки нозирони ро; дар чунин шо;ро;и махсусан ;ассос истанд?
Аммо «пассат»-и нопокро бисёри;о дар ;ой;ои гуногун дидаанд, ки ба он шуб;ае нест. Баъзе;о ;атто зинда монданд ва таассуроти он;о муста;иман дастраси мо гардид, на тавассути тахайюлоти бадеии мо, мисли андеша;о ва э;сосоти марњум Руслан Абстулхонов.
Мисол, як пагоњии барваќти тару тозатарини моњи июль дар ќад-ќади хиёбони Ленинград, ки пас аз борони шабона хушк мешуд, он мошини дањшатангез хеле суст њаракат мекард.
Дар ;амон шо;ро;и Маскав, ки бо тамбашавї маш;ур буда, фаќат пеш аз субњдам хол; мегашт, бонуи ;авони ќашанг бо мошини «Peugeot 206» мерафт. Он ваќт, њатто имрўз њам номаш Олеся Грунт аст, фаќат бо насаби шав;ари якумаш, насаби духтариаш, албатта, Теребилко  буд.
Та;рибан шаш сол пеш вай аз ша;ри курортии Феодосия ба пойтахти Русия омад, муддате бидуни сабти ном, манзил ва кор зиста, тангдастї мекашид, либосро аз бозор;ои либоси арзон мехарид, бо кадом ро;е дар марказњои дилхушии шабона ;изо мех;рд. Дар омади гап, вай ба назди Володичка Трофимер низ ташриф овард. Ин во;еан, ;амин тавр аст, то ба шумо хотиррасон кунад, ки ;а;он ч; ;адар хурд аст ва доираи одамони маш;ур то ч; андоза мањдуд. Аммо дере нагузашта, ў бо сармоядори ;авон Борис Матвеевич Грунт вох;рд, ки ;амон ва;т роњи њаёташро аз котиби комитети комсомолии институт оѓоз намуда, сипас ба њайати миллионерхо гузаштааст ва ба шавњар баромад. К;дак, худоро шукр, таваллуд накарданд ва Грунт баъд аз якуним сол аз Олга ;удо шуда ба ; насаб, як хонаи чор;у;рагии наѓзтаъмиршудаи му;а;;аз дар Усиевич монд, ки аз пайвастшавии ду хонаи соби; ходимони фар;анг њосил шудааст. Ба ў ба љои «Олга Митрофановна»-и аслї номи дилпазири «Олеся» ва каме маблаѓ монд. Худи Боря муддате дар тафтишот ва ќазияи суд; буд, боре башарааш дар экрани телевизион пайдо шуд, сипас дар музофоти Каталонияи Испания маскан гирифт. И;лими он ;о во;еан хуб аст. Ва Олеся боз ба ма;фил;о мерафт, ;оло на барои таъом, балки барои хушнудии худ. Ва сазовори эњтиром гашта, дар байни д;стони мардаш муваффа;ияти калон пайдо кард. Унвони «бой-френд» – гулписар барои мо нафратовар аст. Он дўстони асил њар сари чанд ваќт ба таври бемайлон иваз мешуд ва њар кадом ба Олеся хотираи неки худро боќї мегузошт: касе дар шакли ;ал;аи дурдона, во;еан хеле зебо, гап дар ќиръот нест; каси дигар дар сурати пўстини албатта гаронба;о, аммо му;имтараш хеле гарм ва сабук, тавре ки ба пўсти заргўш хос аст, ;арчанд бо гулобии мўд ранг карда шудааст; яке тан;о корти платинавии яке аз сохторњои маъмули пардохт; тўњфа намуд... Дар ;араёни ин рушди ;аёт як ;аноб њам дар муддати к;то;е пайдо шуд, ки дар њолномаи ин зани дуняв; як мошини сабуки сабзи муди дар боло зикршудаи Peugeot-206-ро навишт ва бо он Олеся Грунт дар он суб;и та;дирсоз, бо истифода аз ро;;ои хол;, ки чанд бор барои боло кардани малакаи ронандагии оянда истифода бурдааст, машќи мошин ронданро идома дод.

3

Мањз ана њамин ваќт фиристодаи чорчархаи Inferno пайдо шуд.
Олеся суръатро зиёд накарда ва диќќаташро аз идораи мошин наканда, яъне бељуръатона, вале бо ѓайрати тамом дар як соат бист километр њаракат карда, то сафед шудани буѓумњояш сахт ба чанбарак часпида, ба тарафи чап нимнигоњ кард. Дар шафаташ як мошини калони хокистарранг мегашт, ки там;аи онро, албатта, муайян накард, аммо пай бурд, ки якум, ин як мошини навъи навест, ки дар зодгоњаш ;рим онро "пикап" меномиданд ва аз ;ониби як ;амсояи сарватмандаш барои инти;оли тамоми оила бо мур;;ояшон истифода мегашт – ;афас;оро дар паси курси;о мегузошт; дуюм, мошин комилан шалаќ ва зангзада аст, тамоми дарз;о ва канора;ои болояш п;сида буданд ва сеюм, тиреза;ояш комилан сиё; буда, г;ё ба як тарзи ;айритаби; ранг карда шуда буданд, ки ;аблан надида буд.
«Њмм, — аз дил гузаронд Олеся, — чї хел мошин».
Ва дар;ол, г;ё касе шав;и ;ро фањмида бошад, тирезаи рости пеши мошини шайтон; - албатта, худи он буд - поён фаромад.
Олеся ин ;аракатро бо г;шаи чашмаш пай бурда, боз ба чап назар кард ва баъд ;ариб дар як ва;т чанд амалеро ан;ом дод, ки ;ар яки он зани ња;и;ї буданашро ифшо мекард, бигузор ;атто зиндагии сахти Маскав ;ро р;;афтода карда бошад ;ам, ;атто агар д;стонаш гумон доштанд (ва то ;ол чунин фикр доранд), ки Оля хунсард ва манфиатљў аст. Вай пеш аз ;ама, бо овози нањифтарин, ки барояш имконпазир гашт, тан;о «и-и-и!» гуфта дод зад. Айни замон пойи худро ба аввалин педали ростомада зер кард. Бо ин амал техникаи бадбахти фаронсавиро водор кард, ки мисли кенгуру ба пеш ;а;ад, аммо дар;ол истад, зеро му;аррик аз кор монд. Ронанда аллакай педали дигар - тормозро пахш кард. Ва, албатта, чашмонашро пўшид.
Зан чиро дид: дар паси шишаи поиншуда дохили мошини муќаррарї бо рўшноии субњи хокистаррангу бунафш аён нашуд, балки дар он ;о, дар кабина як фазои беохири зулмот, гуё тамоми сиёњии ;а;он ;ойгир гашта буд. Оинањо шаффофи му;аррар; буданд, вале дар паси шиша ;а;они зеризамин; о;оз меёфт. Ва аз ин д;захи сайёр ба Оля Теребилкои бадбахт косахонаи бе бин; нигарист, дандонњояшро гиз кард ва бо ниго;и хол; ба дом кашид.
Бечора, зани бадбахт! Ин да;шатро тасаввур кунед: суб; – субњи муќаррарї, ;атто зебо, маркази Маскав аст дар ма;аллаи «Аэровокзал», дар пеш фаќат хушињо интизоранд, ;ан;з каме, таќрибан с; соли шодї њаст - ва нога;он торикию марг... Оњ, Худовандо, нагузор љавонмарг шавам!
Ва њангоме ки Олеся Грунт, нињоят, чашмонашро кушод, хиёбони Ленинград холї ва тоза буд ва аз мошини арвоњ осоре надид. Мошини Олеся ба монеаи њошияи роњ бархўрда буд. Аз чї сабаб бошад, бонги хатари вай нола мекард, дастони ба чанбарак часпондааш майда-майда меларзиданд, дар атроф ягон кас набуд.
Хайр, ч;? Асабоният ба сари худаш, аммо, ана, дар партовго;и халтачааш телефон ёфт шуд, бо охирин ќувваташ ра;ами д;сти вафодортаринашро ёфта, ба ў занг зад. Ња;ќи гап, дар;ол, як корвон - «Ауди»-и пур;увват, посбонњо дар «гелендваген», шитобон расида омад. «Пежо», умуман, заррае зарар надида ба тава;;уфго; рафт, соњибаи онро бошад, пас аз ;амаг; як-ду соат рўњуравоншиноси аълодараља дар гаронарзиштарин клиникаи тиббї муоина карда, ба ; доруњои таскинбахш, молиш, ре;аи умумии муста;камкунандаи бадан таъйин намуд. Сипас Олеся ба к;;;ои Швейтсария рафт, аз он ;о ба ;азираи ноороми Ибитса рафт ва дар он ;о комилан дилхушї карда, рўйдод бо арвоњро чун хоби да;шатнок ;ариб фаром;ш кард. Мавсими тирамо;, г;ё ;е; чиз р;й надода бошад, баргашт ва њоло тан;о ороишгари стилист бо м;и комилан сафедгаштааш мушкилоти иловаг; дорад. Ў дар аввал муддати т;лон; дар ;айрат буд, ки оё дар ин робита та;йир додани симои љавонзан зарур аст? Аммо баъд ; ранг;ои одиро интихоб кард - албатта, аз ;ама самаранокашро, тамом, вассалом.
Ва он д;сташ, ки дар лањзаи душвор ба к;макаш омада буд, аз р;и кун;ков;, дар омади гап, тавассути канал;ои алоќаи худї, аз тамоми садама;ои на;лиёт;, ;атто аз хурдтаринаш, ки он суб;и да;шатбор рух додааст, ого; шуд. Ва ў фа;мид, ки та;рибан ;афт да;и;а пас аз он ки Олеся ба худ омада, бо телефон к;мак пурсид, њайати яке аз мошин;ои патрулии пулиси ро;, ки ;е; го; хоб намекард, як намуди хокистарии «Volkswagen Passat»-ро маълум кард, ки дар миёнаи хиёбони Ленинград дар назди истго;и метрои Сокол, пеш аз расидан ба шо;ро;;ои Волоколамск ва Ленинград, о;иста-о;иста мела;жад.
Ин мошини к;;наи ба назар маъмул; аз чї љињате тава;;у;и милиса;ои ;ушёрро ба худ ;алб кард, ба вай расида гирифтан кори мушкил набуд, чунки мошини вазнин, г;ё дар хоб бошад, бо суръати на бештар аз чил километр дар як соат мехазид. Њайати патрул дар тарафи чапи он ќарор гирифт ва дид, ки њама тирезањои «пассат» паст карда шуда, салон тамоман холист. Мардони љиддию ботаљриба ба дањшат ва асабонияти њадди љунунї наафтоданд, танњо гумон карданд, ки кадом «чойнике»  кашидани тормози дастиро фаромўш кардааст: мошин ба њаракат даромад, дар нишебихо суръат гирифт, хуб аст, ки роњ њануз холист, мошин касеро пахш накард. Он;о дар;ол мошини техникии мошинбарро даъват карданд, ки мошинашонро дар хати ;аракат чаппа гузоранд, то фирориро боздоранд ва худашон таъќибро давом дода, аз мошин;ои гаронбањои роњгузар бо баландгўяк талаб мекарданд, ки худро ба тарафи рост гиранд.

4

Он;о хостанд, ки барои ва;тро бе;уда сарф накардан тавассути алоќаи дохилии худ ра;ам;ои онро ирсол кунанд ва љусту;;и он дар миќёси калон сурат гирад, аммо баъд пай бурданд, ки он мошин ра;ам надорад, тан;о як тамѓа бо ;арф;ои NL мав;уд аст, ки ;е; маъно надорад. Шояд мошин як бор дар Шо;игарии Нидерланд, яъне дар ;олланд ба ;айд гирифта шудааст.
Баъд яке аз бофар;ангтарин корманд, ки зоњиран ;атто дониш;;и факултаи шабонаи ;у;у;шинос; буд, ;уръаи да;шатбор кашида, сухани сарнавиштсоз гуфт:
— Њоло ист, њолландии занондагї! — ў мањз чунин гуфт.
Њамон замон «пассат»-и љодушуда нопадид гашт, дар ;ои он тан;о як тудаи реги хокистарранг бо;; монд ва онро њам дар як ла;за шамол рўфта бурд.
Мошини патрул; низ ;айб зад. Вай то ;ол ;усту;; мешавад ва инчунин тамоми ;айати он низ.
Ва д;сти Олеся Грунт њам нопадид шуд, зоњиран ; ба Англия рафта, дар Лондон, дар минта;аи Њайгейт манзили хубе харида, бо оила ва д;стонаш зиндаг; мекунад, аммо э;тимол дорад, ки ; дар он;о ;ам набошад.
Ва худи Олеся Грунт муддати т;лонист, ки дар ягон ;о ба дидањо барнахўрдааст, ў ;атто дар намоиш;ои «;афтаи м;ди баланд» ширкат накард, њол он ки сол;ои ;абл;, бешуб;а, ба он њатман ташриф меовард. Не, дугонањояш аз сарнавишти ў ягон хавф надоранд, гуё вазъияташ муътадил аст, аммо вай дар куљост?
Ва он Volkswagen, лаънат бод бар вай, ;арчанд, ;атто бе хо;иши мо вай, албатта, лаънатзада аст, дигар нест.
Ё ву;уд дорад?
Шайтон медонад.
Сиёсатмадори маъруф Н., фамилияашро намег;ем, чунки ў кайњо боз дар саросари кишвар маш;ур аст, як рўз ба саробўстонаш мерафт. Сиёсатмадори бузурге буд, шояд шумо ;ро мешиносед, бор;о дар телевизион дида, суханрониашро шунидаед. Инак, ў ќад-ќади шоњроњи Минск ба бўстонсарояш мерафт, ки дар он љо манзили хуби сеошёна, ним гектар замин, камин – оташдони деворї, њавзи шиноварї, боз чанд чизи аљоиби дигар дорад. Ягона далел он аст, ки ;амаи ин чизњо аз пули барои лексия дар донишго;;ои ;арб; пардохта шудааст. Дар эъломия чунин нишон дода шудааст. Хайр, ба бўстонсарой рафт, вале то он љо нарасид. Гўё касе дидааст, ки мошини давлатии истењсоли завод;ои автомобилсозии Баварияро як мошини шалаќи хокистарранги «пассат» гузашта, пеши онро гирифта, фукашро занондааст ва бо њамин сиёсати сиёсатмадор хотима ёфт.
Ба мошини шалаќ њељ чиз нашуд, аммо бренди нави "BMW" ба оњанпора;о табдил ёфт.
Ва ба таври ким-чи хел а;иб, оё тасаввур карда метавонед? - Канори сарп;ши баѓољ парида, сари Н-ро буридааст.
Ва аз мошини гангстерњо - ни;оят, хулосае бармеояд, ки вай њамон «пассат» буд - скелет;о берун шуда, рост дар шо;ро;, яке аз бе;тарин каллањои Руссияро пой заданд. Футбол, бало занад!
Дарвоќеъ, ин сафсата боварибахш нест. Хуб, ин дар нимаи р;зи равшани шанбе, дар шо;ро;и серњаракати Минск то кадом андоза имконпазир аст ?..
Ва аз љониби дигар, Н аз байн рафт... Вай аз сиёсат рафт ва њоло дар куљост, чї кор мекунад — маълум нест. Ё дар кадом як ш;рои маъмурон, ё дар аёлати Висконсин барои дониш;;ёни донишго;;о дарси асос;ои демократияро мехонад... Ва баъзе;о иддао доранд, ки ; дар Исроил бемории норасоии масунияти баданро, ки дар т;ли сол;ои зиёд бо фаъолияти сиёсї машѓул шуданаш ба даст овардааст, муолиља мекунад ва аллакай дар ;олати рў ба бењбудї аст... Њељ чизро фањмида намешавад, ба ;уз яктояш – ў аз байни мо рафт.
Ва он рўзњо дар Маскав як ;авони маш;ури дорои ;обилият;ои ;ама;ониба, исмаш Тимофей Болконский буд. Кї медонад, ў аз авлоди кадом Болконскийњо мешавад, кї медонад, шояд бевосита аз китоби Л. Аммо, ба назар чунин мерасад, ки падараш, умуман Балконї буд, аз "айвон" ... Тимофей ;амчун клипсози бомањорат, стратеги сиёс;, со;иби тарабхона ва устоди варзиши экстремал; маш;ур шуд - вай нишеби;оро дар к;;;ои Алп бурида мегузашт, бо сар ба у;ёнуси ;инд фурў мерафт ва ;ар р;з ;амту, ба таври одї, бо мотосикл мерафт -  са;ар аз хона ба студия, бего; аз тарабхона ба хона сафар мекард. Оилаи калони серфарзанд дошт, ки њамроњашон барои ма;алла;ои маишии хонагї аксбардор; мекард, як д;сти дилс;з њам дошт, ки онњоро муносибат;ои ;а;и;ии нарми мардона ба њам мепайваст, бо он д;сташ Тимофей барои дигар ма;алла;о аксбардор; мекард.

4
Умуман, ;ама чиз хуб буд.
Аммо ва;таш расид - Тимотиюс њам аз арво;и ро; зарар дид.
Савори мототсикл мерафт, шамоли озод; сари тарошидаашро хунук мекард. Чунонеки дар доирањои муносиб мегўянд, дар  сари тарошида меню – рўйхати нави таъомњои ватанд;стонаи замонавии тарабхона;ои зеритоаташон ташаккул меёфт: тос-моњии хушк, питса бо гўшти модагавазн, карамшўрбои турши њаррўза... Ва ногањон дар наздикиаш мошин пайдо мешавад, аз тирезаи он косахонаи сар, скелет берун мебарояд ва устухони гирои дасташро ба тарафи савораи бепарво дароз карда, Тимофейро бо як бардошт аз зин мебарорад, љониби башараи нафратангезаш мекашад, ба шарофати сурат;о дар даричаи ќуттњои трансформатор ба ;ама шинос аст ва рост ба р;яш, риши хурдаш, лунљ;ои хуб сайќалёфтааш, чашмони о;или дар охирин ла;за имкон ёфта пўшондааш туф мекунад! Дандон;ои зарди нафратангезашро накушода, туф кард њаромї. Ин оби да;он њам не, нољинс, балки зардобаи марговар аст ва ин чизи нафратовари бадб;й ;ам дар ришу ;ам дар мижгонаш часпида овезон гашт... Ч; тавр пас аз ин зинда мондан мумкин? Ба ман фањмонед, ч; тавр?
Аммо Тимотиюс зинда монд. Вай парида рафт бо зарбаи он арвоњи нопок, ба канори ро;, афтиду он ;о хобид ... Чунин ба назар мерасад, ки зинда аст, бе шикаст. Вай аз љо бархоста, ба майсазори лучи Москва нишаст, бо остинаш ба таври одї рўйи худро пок кард. Мототсикл њанўз њам дар пањлуяш мечархид ва ба асфалт соиш ёфта, шарорањо мебаровард, вале ана, як мошини пуриќтидори ахлоткаш онро пахш карду мототсикл аз байн рафт. Тимофей Болконский аз љой бархеста, пиёда ба њар тарафе ки чашмаш менигарист, равон шуд. Гоњ-гоњ бо њар чизи ба дасташ афтода - остини чармин, домани нимтанаи гаронбањояш, њамту бо кафи даст рўяшро пок мекард, баъд кафи дасташро ба шимаш мемолид, аммо бо вуљуди ин, ;ељ худро хушк карда наметавонист, б;йи гандида њам аз ў људо намегашт.
Тимотиюс ;амин тавр ро; мерафт, ро; мерафт, вале ба ;е; ку;о намерасид. ;ама дар Маскав мутмаинанд, ки ; рост ба Исландия рафта дар он ;о ба дини зардушт; гаравидааст, аммо барои собит сохтани ин фарзия ягон далел ву;уд надорад. Ани;аш он, ки Болконский телефон;ои мобилии худро хом;ш кард ва тан;о як д;сташ медонад, ки ч; тавр бо Тимофей тамос гирад: бояд ба як муассисаи Гамбург занг мезанед ва он;о аз он ;о бо ў пайваст мекунанд.
Боз чандин нафар дар кўчаю хиёбонњои Москва, инчунин дар ќад-ќади шоњроњи мошингарди вилояти Москва дар ваќтњои гуногун мошин ронда бо як мошини њолландї вохўрда, сухани даѓалона, вале одилона мегуфтанд, вохўрданду ѓайб заданд. Дар байни он;о то;ирон, кормандони васоити ахбори умум, кормандони маќомоти мунитсипал; ва ;атто федерол;, намояндагони ни;од;ои ;ино; ва ;ифзи ;у;у;, ;омиёни ;у;у;и башар, ходимони ;амъият;, ки ;ам маъмурияти кунун; ва ;ам мухолифинро дастгир; мекунанд, нозирони хори;;, нафа;ахўрони низомию умумиша;рванд;, бекорони мува;;ат;, москваги;о, му;о;ирони ;онун; ва ;айри;онун;, мардон, занон ва дигарон, ;ушёру маст, гирифтори маводи мухаддир, гирифтори беморињои сироятии ВИЧ, ;авонон, пирон, миёнсолон ;астанд.... Тамом, дигар ;увваи идома додан надорам, љой њам тамом шуд.
Ду ;олати дигарро ало;ида зикр кардан лозим: нопадид шудани мошини ;ангии пиёдагард, ки дар фе;ристи яке аз дивизия;ои муста;ар дар вилояти Маскав номнавис гашта буд ва рўйдод бо ронандаи такс;. Дар баробари ин, фавран ;айд мекунем - иштироки арвоњњо дар ;арду ;олат шуб;анок аст. Дар мавриди мошини љангии пиёдагард: э;тимол дорад, ки онро ;ангоми дарси ом;зиши ;анг дар гузарго;и рўд ;ар; кардаанд, ё ба ягон хоњишманд фур;хтаанд, чунки тамоми њайати он зинда монда, ба љойи хизмат зинда, фаќат масту аласт баргашт. Ва ронандаи такс; барои даромади хуб чорда; соат пайи;ам љонканї карда, даќиќан аниќ, дар сари чанбарак хобид ва ба канори ро; баромада, хеле бо нарм; чаппа шуд. Худоро шукр, он ваќт мусофир надошт, дар истгоњ касеро наёфта буд. Дар мавриди дукати тиллої , ки вай ба худ омада, дар бозуи баромадааш ёфт, албатта, ба баъзе фикру мулоњизањо мебарад, вале аз тарафи дигар, мусофирони мо чињое ба хазина намегузоранд! 
Умуман, бахайр бошад.
Ана, абри пасти хокистарранг дар болои уфуќ варам мекунад, нурњои офтоб онро кафонда пора-пора мекунад, торњои заррингуни он аз осмон то замин тўл мекашанд, гуё дар мусаввараи рассоми одии кайњо фаромушшуда  тасвир ёфтааст, ана ин љо шамол хеста, чарх мезанад, њар гуна хасу хошокро бардошта мебарад, катрањои аввалини борон, ё барфи аввал меборад, ё шояд њељ чиз рўй надоду абрњо ба таври ноаён об мешуданд, осмон њамчун филизи шуоъдињанда медурахшид...
Оё дар ;а;и;ат аз арвоњи нопок, ки ;оло ;ам, албатта, дар ша;ри мо ;ой дорад, метарсем? Хуб, як мошини калони хокистарранг ба мо расида истодааст, ;оло дар чап аст, баъд дар оинаи тарафи рост медурахшад, ба назар чунин мерасад, ки њамон «пассат»-и куњна аст…
Хайр, бало ба пасаш.
Худоё, чї шуд? Ин чист? Чист он?!

Тарљумаи Љумъа Ќуддус