Чорнае люстэрка бел

Жыў у Берасцейскай зямлі вядзьмак, і была ў яго чорная кніга, абцягнутая чалавечай скурай. У кнізе той незразумелымі лацінскімі пісьмёнамі былі запісаны старажытныя замовы егіпецкіх жрацоў. І было ў чарнакніжніка чорнае люстэрка, з якога ён мог выклікаць гэтымі замовамі жыхароў пекла, з абліччам настолькі жахлівым, што ў непадрыхтаванага чалавека сядзелі валасы і ледзянела кроў.
І быў у чарнакніжніка вучань. Нават не вучань - так, памочнік па гаспадарцы, падай-прынясі. Добры вучань, адна толькі бяда – занадта цікаўны.
Спатрэбілася неяк чарнакніжніку сустрэцца з купцом з нямецкіх земляў, накрыў ён люстэрка покрывам з персідскім арнаментам, паклаў чорную кнігу ў камоду і зачыніў на ключ. Пасля паклікаў вучня і кажа: «Дзе хочаш хадзі, толькі ў пакой мой не заходзь і покрыва на люстэрку не чапай». За дзверы ступіў і знік.
Схадзіў вучань паеў, паляжаў на канапе. Сумна яму ў хаце, не ведае, чым заняцца. У адзін пакой зайшоў, у другі, добра, думае, падыму покрыва, зірну адным вочкам і тут жа зваротна. Чарнакніжнік і не даведаецца.
Зайшоў. Пакруціўся па пакоі, усё яшчэ няўпэўнена падышоў да люстэрка, накрытага покрывам. Спыніўся. Глядзець ці не глядзець? Дрыготкай рукой прыўзняў край з персідскім узорам і зазірнуў. Нічога не відаць: шкло як шкло, толькі чорнае. Пацягнуў убок, каб лепш разглядзець, а покрыва раптам саслізнула, нібы сарванае нябачнай рукой, і ўпала на падлогу. Адкрылася вялікае, памерам з падвойныя дзверы, чорнае прастакутнае шкло, таўшчынёй у тры пальцы. Матава бліснула гладкая адпаліраваная паверхня.
Нейкi час вучань небяспечлiва разглядаў люстэрка, прыслухоўваючыся да шоргатаў, чакаючы і баючыся, што вось-вось нешта адбудзецца... Нічога! «Вось і ўсё, - з палёгкай уздыхнуў вучань, - прыкрыю покрывам, як быццам нічога і не было». Узяўся, было, за тканіну, як успомніў пра кнігу, тую самую, абцягнутую чалавечай скурай.
"Не глядзі, не трэба", - нешта прамовіла ўнутры яго. І ён нават павярнуўся, каб выйсці з пакоя, але покрыва ў руцэ, цікаўнасць, ды яшчэ ключ тырчыць у скрыні камоды… Добра, думае, калі б было нельга, вядзьмак не стаў бы пакідаць ключ у замку…
Кінуў тканіну і асцярожна павярнуў ключ. Адчынiў. Дастаў са скрыні кнігу, абцягнутую чорнай чалавечай скурай. Скура была пацёртая на згінах і нават злёгку пакарабацілася ад часу. Вучань пакруціў кнігу ў руках і вырашыў пакласці назад. Але кніга раптам выслізнула з рук і ўпала на падлогу, расчыніўшыся пасярэдзіне. Ён падняў і, цікавячыся, вырашыў паглядзець пачатак. Але колькі ні гартаў, ніяк не мог дагартацца да першай старонкі. Тое ж самае і з апошняй старонкай: заўсёды да вокладкі заставалася некалькі старонак.
"Дзівосна", - здзівіўся ён, зачыняючы і наўздагад расхінаючы кнігу. Кніга расчынілася на тым жа месцы, што і была, упаўшы на падлогу. Відаць было, што чарнакніжнік часта раскрываў менавіта на гэтай старонцы. Зірнуў на заклён: нічога незвычайнага, словы на латыні. Паклаў кнігу перад сабой і пачаў нягучна чытаць:
- Te deprecor, princeps gehennae*…
І чым далей чытаў вучань, тым мацней яго ахоплівала адчуванне непазбежнасці таго, што адбываецца. І хацеў бы спыніцца, ды ўжо не можа, самі сабой варушацца вусны, прамаўляючы страшныя, незразумелыя словы…
Прачытаў, зачыніў кнігу, кінуў у скрыню і зачыніў на ключ. Толькі бачыць, дзіўная рабізна пайшла па паверхні чорнага люстэрка, нібы ад каменя, кінутага ў ваду. Павеяла раптоўным нетутэйшым холадам і вось ужо ў перакрыўленай прасторы здалася зманлівая цёмная маса, якая праслізгвала ў пакой з цеснай тоўшчы шкла. Святло лямпы прыцягвалася масай і, здавалася, пералівалася ўнутр яе, напаўняючы невядомай сілай.
Збянтэжаны вучань глядзеў на тое, як у цёмнай бясформеннай масе паказаліся агністыя вочы, пасля галава, рукі… І вось ужо страшная постаць з палаючымі нянавісцю вачыма аддзялілася ад люстэрка і ступіла ў пакой, і гэта быў не чалавек!
Рухавая невыразнай мэтай, пачвара павярнулася да вучня, нібы прымерваючыся напасці. У жаху той павярнуўся бегчы, ды ногі застылі. Усё бліжэй, бліжэй пачвара, і няма ніякай магчымасці выратавацца. І вось ужо страшныя рукі стуліліся на шыі вучня, падвалілі яго і пацягнулі назад, унутр чорнага люстэрка, у іншы, пякельны свет, што насяляюць дэманы і пачвары, і далей, у поўны змрок…


---
* Малю цябе, прынц пекла...