Биг1унси ёлкаличил байрам

Хабар - мар
БигIунси ёлкаличил байрам


1981 ибил, сагали лябкьуси дусла байрам гъамбикIулри. Ну итхIели, шилизибси комсомольла организацияла секретарь сайри.


Шантала ургаб дурабуркIуси Сагаси Дусла байрам шадлихъла аги-хIяйзиб бетерхахъес комсомолла организацияличи хъарлири.


Школала комсомолла ва пионертала организацияличи ёлкаличи диршути хIязла ваяхI хIядурдарахъес гьалабал хъарбарибсири. Ил шайчиб ёлка жагаси бетаахъес вирниличи бирхауди лебри. Арбякьунси дус асили, дяхIила пуслала жураличир дарибти, духIнар ранг-рангла диштIати лампочкаби ухуси (гирлянда) дила хъулибра лебсири. Илра ёлкаличи баршес пикри сабри.


Ёлка чинабад биалра тIалаббарес гIягIнилири. Ил агарли Сагаси Дусла байрам бетерхахъес вирули ахIенри.


ИтхIели тIабигIятла ахIенти, яра тIабигIятла ёлкаби дирцули лерти ахIенри. Нушала шира, урхьуличибад 2300 метрла ахъдешличибси саби, илаб сегъуналра галга, вацIа лерти ахIен.


Нушани, 15-20 километрла гьарахъси, унра шила вацIализибад ядала галга хес пикрибарира. Совхозла директорлизи тиладибарили, хIянчизарти бикуси машина ца бархIилис нушази сасира. Ил вецIалцад адам сунечи кабиэс бируси, биштIаси автобус сабри. Чумал бардара касили, шел-урегал жагьил архIяличи дурадухъунра.


ВацIализиб галга кабяхъяхъес итхIели чилра валтуси ахIенри. Галга кабяхъибсиличи хIукуматли халаси гIякIа чебирхьусири. ВацIала хужаим мешебейра мурталра къарауйчив вирусири. Совет хIукуматли илкьяйда нушала тIабигIят балтахъулри.


Ил багьандан, шилизибти халатигъунти адамтани, унра шилизивси гIяхIяйчи хьурадиахъес ва нушала шантала байрамлис ца галга бедахъес тиладибарахъес хъарбариб.


Унра шилизи нуша хIерейс даира. ГIяхIяйчи хьурадиубра. Илини нушаб гIяхIти гIяхIялдеш дариб. Хьунуй жявли хинкI балкьаахъур, нуша дукунра. «Галга тиладибарили хьалли хIелуга, мешебей вахъ адамла гъайла хIергъуси, законничи чекайзурси сай. Дуги баайчи нушачир кали, цIяббиубхIели вацIализи дукьес ва галга кабяхъес чебиркур», - викIулри нушала гIяхIял.


Бареси аги, нуша илдачир цIяббиайчи калунра, гIур миъли буцибси хIеркIла къадализи машиналичир уряхIяхъира. Бурес чебиркур, нуша гьачамалра я вацIализи дякьунти ахIенри, я дузани дашути ахIенри, нушала хъулри декли ванадирутири. ВацIализи, ил нушала цаибси архIя сабри.


ВацIа лебси дубурла бяхIяни гIяхIцадла халаси дяхIили дуцилри. Чедиб цIударли ядала вацIа чебиулри. ДяхIилизир дашули, кахIедикес кьадуби дурцули, вацIализи даира. Даргира ядала галгубира. Бардни дузескаира. Лерилра шалубачирад царугли кьялуби дерхъибти галгуби чердикIира. Чумал халали ахIенти галга кадяхъира. Хъусдяхъили илдира нушара уряхIихъухIели, нушаб гьалав вашуси юлдаш ветахъиб. Илала гъайра хIергъулри. ГIур, удирад вявла тIама чехиб: «Наб гIеларад мякьядая, илар шурми сари!»


ЛагдяхI аркьухIели, гьуни баргес умцIули, нушани шурми алавдарили черяхIяхъилри, кадицIухIели хIулбани гьуни чебиули ахIенри. Дебали катругси бяхI сабри. Нушаб гьалав вашуси жагьси шила тухтур, шурла хъинжличивад увяхIикилри.


ГIелар калунти нуша, кьяшмани, някъбани, хIулбани гьуни бургули, кахIедикили уди кадацIира, хъусдяхъили галгубира хира. Машиналичи чедихьира. Илдани лебилра машинала бухIнала бицIахъиб, галгубала бурбуни башуси машиналичир нушачи къиздикIулри. Амма нушаб, ёлкаби дикили гIергъи, илгъуна, камсигъуна балагардешла авара аги.


Ца гIяхIдеш бетаур, шурла кхъинжличивад кайкибси шила жагьси тухтурла арадешлис халаси зарал бетхIеур, изиаурти, хъябшдиубти чархлизир лерли диалра, байрамличив ил нушачил варх сайри.


Гьунчив нушаб вацIала къараул къаршихIейкиб, машинала шалали уркIаибти, цугдикибти чумал гIярас нушачил лерти тупангуни къяйкдарира, амма илдачи цалра хIярхIя чехIегиб. Шилизи дайдугила замана шалгIеббухъунхIели даира.
ГIелабил бархIи, миъли буцибси шила дайлизибси шараличиб ёлка тIашбатурра. Иличи цархIилти галгубала кьялуби чедатурли бахъ жагаси бетаахъурра. Ёлкала чедибси хIунтIена зубари ухахъес, бухIна лампочка баршира. Бухъяна гьимирличилси хутIла гIягIниахъалаличил (розетка) шила клублизибад ёлкаличи хутI баахъира. БархIиахъайчи чула някъбани дарибти ваяхI чекайхъули, ёлка жагабирули пионертани ва шила жагьилтани жагали замана беркIиб.


Шилизибси Сагаси Дусла байрамличи, чула бегIтачи, шагьарлизиб бучIути студентуни чарбухъун. Бахъалгъунтани чучил барх юлдашунира киб. Итди дусмазир, нушала шилизирти, шадти байрумтачила хабар, МяхIячкъалализибра бархли тIинтIбиубсири.


Мякьлабси шила клублизиб художественная самодеятельностьла бутIакьянчибани концерт чебаахъиб. Илаб лебилра жагьилти булхъулри, далайбикIулри, илдачи бегIти дигиличил хIербикIулри. Концерт таманбиубли гIергъи, шантани ёлка-алав делхъани, далуйти демжахъур. Байрам гIуррара чумал бархIи бухъянбитIун. Шила клублизиб, ёлка-алав шила жагьилти цалабиркули калун. Жагьилтас байрумти дигахъу, илдани бутIакьандеш дирути байрумтира шадлихъунира мурталра жагатили детарули дирар.


ИтхIелила нушала байрам балагьличи шурхIебухънилис, Аллагьлизи шукру викIулра.   


Рецензии