Исмаил Семенов. Дуниядан кёлюм къалды

СЕМЕН УЛУ ИСМАИЛ
(ДЖЫРЧЫ СЫМАЙЫЛ)
   1877-1981
ДУНИЯДАН КЁЛЮМ КЪАЛДЫ
("Ахыр Айтыула"деген китабындан)



Сары къызым, эй, кесиме ушагъаным,
Тарталмазлай ауур болду джашагъаным,
Аман адам ёмюрюме джара салды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Хар болмагъан худжум этди, уракълады,
Джырым, чыкъмай тамагъымда туракълады,
Кючюм джетмей, тюзлюк табмай, джюрек талды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Эй, джашауум джарыкълыкъгъа аталгъан эд,
Джырым, кюуюм айырмагъа саналгъан эд,
Да не келсин, кир атылды, тамгъа салды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Джалгъанны уа башха халкъла айтмадыла,
Ала берген сыйларындан къайтмадыла,
Талай тилчи къарачайлы кишен салды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Эй, къобузчум, мен юретиб  адам болгъан,
Мен сокъдуруб, мен джырлатыб сафха салгъан,
Джырларыма, "меники"- деб, тамгъа салды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Сюймегеним, къызгъаннганым, зардан онгмай,
Таймагъанлай уру къазды, тохдау болмай,
Эки бетли, эки сёзлю онгну алды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Къарачайым  терсге "терссе" деялмады,
Бу питначы сатлыкъларын  тыялмады,
Этмегеним, терс оюм бла, кёб айтылды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Бир джанындан хатасызлай харам болуб,
Бир джанндан тонаучула джарам болуб,
Сёзюм ётмей, амалсызлыкъ кишен салды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.

Эй, итледен, унутмазлай, таланнганма,
Къыйынлыкъ бла юсю - юсге къаланнганма,
Хар бир кюнюм, джанны сыгъыб, ёзюн алды,
Алай бла дуниядан кёлюм къалды.
Терезе. 1980.

СЁЗЛЮГЮ
ЁЗЮН АЛДЫ - тамырын къурутду, джокъ болурлай этди.
ЮСЮ-ЮСГЕ КЪАЛАНГАНМА - ауурлукъ бла джюкленнгенме.
ДЖАННЫ СЕРИУЛЕТДИ - бираз кёлюмю басды, рахатлатды, кёлюмю джазды.
ТИРЕУЛЕТДИ - бир затха тиреу салыб джыгъылмазча, тюшмезча этди.
СЁЗЮ ЁТМЕГЕН - айтханын киши къулакъгъа алмагъан, тюртюлген, тышланнган адам.
ДЖАКЪСЫЗЛЫКЪГЪА БОЙ САЛЫРГЪА - джакъ болмай джакъсыз болгъанынгы къабыл этиб, ол халгъа бой салыргъа.
ОНГ АЛДЫ - болумну, кюч - къарыуну, амалны барын да къолдан алды.
ХУДЖУМ ЭТИУ - чабыу, дардагъан этиу, уракълау, чачыу - къучууну башлау. "Худжум" - къазауат этген заманда биринчи болуб джаугъа чабханны танытхан эски сёздю (аскер худжум этди).
УРАКЪЛАУ - урур маталлы биреуге хыршыланыу.
ХАКЪСЫЗЛЫКЪ - тюзлюк табалмагъан хал.
ДЖАКЪСЫЗЛЫКЪ - джакъ табылмагъан хал.


Рецензии